Η Ρωσία «ζεσταίνει μηχανές» για νέα μεγάλη επίθεση στην Ουκρανία

Οι πολλαπλές ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά μήκος της γραμμής του μετώπου «υπόσχονται» μια μεγάλη επίθεση κατά της Ουκρανίας το αμέσως επόμενο διάστημα. Οι έξι μήνες πολιτικής αντιπαράθεσης για το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στο Κογκρέσο των ΗΠΑ θεωρείται ότι ήταν καταλυτικοί για την επιδείνωση της κατάστασης του μετώπου και την εκμετάλλευση του μομέντουμ από τις ρωσικές δυνάμεις για να αποκομίσουν κέρδη στο πεδίο της μάχης. Μετά το πράσινο που άναψαν τελικά οι Αμερικανοί βουλευτές εξετάζεται κατά πόσον το πακέτο αυτό θα αλλάξει τις ισορροπίες του πολέμου. Παρά τις αυξημένες απαιτήσεις του Κιέβου δεν ικανοποιήθηκαν όλα τους τα αιτήματα, την ώρα που Αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν αμφιβολίες εάν οι Ουκρανοί είναι σε θέση να νικήσουν τον πόλεμο κατά της Ρωσίας.

Τα κέρδη της Ρωσίας

Η Ρωσία προωθήθηκε την τελευταία εβδομάδα σε σημεία κατά μήκος της γραμμής του μετώπου στην Ουκρανία, καταλαμβάνοντας ένα χωριό στην περιοχή του Ντονέτσκ, κερδίζοντας καλύτερες θέσεις στην περιοχή του Χαρκόβου και αποκρούοντας σειρά ουκρανικών επιθέσεων.

Στρατιωτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι τα κέρδη που αποκομίζει η Ρωσία είναι καθημερινά και αντικατοπτρίζουν τη νέα πραγματικότητα στο πεδίο της μάχης μετά την κατάληψη της πόλης Αβντίιβκα τον Φεβρουάριο. Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μεγάλα κέρδη, αφού εκτείνονται από μερικές εκατοντάδες μέτρα έως ένα χιλιόμετρο το πολύ, αλλά συνήθως λαμβάνουν χώραν σε πολλές τοποθεσίες ταυτόχρονα. Ένα από τα μέτωπα, στα οποία επικεντρώνονται οι ρωσικές δυνάμεις, είναι στην περιοχή του Ντονέτσκ. Η ομάδα παρακολούθησης DeepState της Ουκρανίας, η οποία ενημερώνει καθημερινά για τις αλλαγές στις θέσεις της πρώτης γραμμής, κατέγραψε τις ρωσικές δυνάμεις να προχωρούν σε οκτώ διαφορετικές τοποθεσίες σε απόσταση 20-25 χιλιομέτρων στην πρώτη γραμμή σε μόλις ένα 24ωρο.

Συγκλίνουσες πληροφορίες και από τις δύο πλευρές αναφέρουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις διέσχισαν έναν ποταμό και πήραν τον έλεγχο των οικισμών Σεμίνιφκα και Μπερτίτσι, γεγονός που επιβεβαίωσε ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Σίρσκι, σε ανάρτηση στο Telegram. Η Ρωσία είχε αναπτύξει έως και τέσσερεις ταξιαρχίες σε επιθετικές επιχειρήσεις στην περιοχή. Λίγα χιλιόμετρα βορειότερα, το Soloviove βρίσκεται επίσης στα χέρια των Ρώσων, ενώ γίνονται προσπάθειες εκκένωσης περιοχών του Ντονέτσκ. Περίπου 180 χιλιόμετρα προς τα βόρεια, οι δυνάμεις της Ρωσίας πέτυχαν επίσης τις πρώτες τους επιτυχίες κατά μήκος του τμήματος της πρώτης γραμμής στην περιοχή του Χαρκόβου.

Εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού περιέγραψε σε αμερικανικά ΜΜΕ τις ρωσικές δυνάμεις ως «σημαντικά πιο ενεργές» τις τελευταίες ημέρες, ενώ το DeepState αναφέρει ότι υπήρξε ρωσική προέλαση στο χωριό Kyslivka. Σημειώνεται ότι η πρώτη γραμμή σε αυτήν την περιοχή ήταν από τις πιο σταθερές μετά τη μεγάλη ουκρανική αντεπίθεση το καλοκαίρι του 2022, στην οποία ανακατέλαβε μεγάλη έκταση της περιοχής του Χαρκόβου.

Πολλοί Δυτικοί αναλυτές θεωρούν ότι οι αυξημένες στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ρωσίας είναι ο προάγγελος μιας μεγάλης επίθεσης την άνοιξη. Παράλληλα, ο Πούτιν θέλει να εκμεταλλευτεί το μομέντουμ της έλλειψης πυρομαχικών της Ουκρανίας και να προλάβει την αποστολή της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ μετά από έξι μήνες πολιτικής αντιπαράθεσης.

Πάντως, το Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου εκτιμά ότι θα υπάρξουν περισσότερες οπισθοχωρήσεις για την Ουκρανία, αλλά δεν θα σημειωθούν σημαντικές στρατηγικές ήττες. «Οι ρωσικές δυνάμεις πιθανότατα θα έχουν αρκετά κέρδη τις επόμενες εβδομάδες, καθώς η Ουκρανία περιμένει τη βοήθεια των ΗΠΑ για να φτάσει στο μέτωπο, αλλά παραμένει απίθανο η Ρωσία να σπάσει την ουκρανική άμυνα».

Τι θα πάρει η Ουκρανία

Η αμερικανική βοήθεια, αν και χαρακτηρίστηκε από τους Ουκρανούς ως «σανίδα σωτηρίας», δεν περιλαμβάνει όλα όσα απαίτησε ο Πρόεδρος της χώρας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι.

Πρώτα απ’ όλα το Κίεβο ζήτησε πυραύλους μακρού βεληνεκούς μαζί με συστήματα αεράμυνας για την προστασία των πόλεων και των βασικών υποδομών, όπως στρατιωτικές βάσεις, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και εργοστάσια όπλων. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι, «πρέπει να προκαλέσουμε τη μέγιστη ζημιά σε όσα χρησιμοποιεί η Ρωσία ως βάσεις και κέντρα διοίκησης». Για να γίνει αυτό, ζήτησε η Ουκρανία να λάβει περισσότερους πυραύλους ATACMS με βεληνεκές μεγαλύτερο των 300 χιλιομέτρων. Σημειώνεται ότι η Ουάσιγκτον παρέδωσε μυστικά στο Κίεβο κάποιους πυραύλους μακρού βεληνεκούς ως μέρος του πακέτου στρατιωτικής βοήθειας, το οποίο ενέκρινε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στις 12 Μαρτίου. Επίσης, πύραυλοι ATACMS μέσου βεληνεκούς είχαν παραδοθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Παράλληλα, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε κρίσιμης σημασίας τα συστήματα αεράμυνας και συγκεκριμένα τα αμερικανικής κατασκευής Patriot, ενώ πιέζει για περισσότερο από ένα χρόνο να πάρει τα μαχητικά αεροσκάφη F-16.

Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, τελικά η Ουκρανία θα πάρει οχήματα, αντιαεροπορικά βλήματα Stinger, επιπρόσθετα πυρομαχικά για συστήματα πολλαπλής εκτόξευσης πυραύλων, βλήματα 155 χιλιοστών, αντιαρματικά βλήματα Javelin και άλλα όπλα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα στο πεδίο της μάχης.

Από την ανακοίνωση γίνεται ξεκάθαρο ότι δεν θα πάρει τα επτά Patriot ή ισοδύναμα συστήματα που ζητούσε. Δεν είναι σαφές όμως εάν αυτό θα μπορούσε να συμβεί στο μέλλον, αφού υπάρχουν πιέσεις από τους Δυτικούς συμμάχους και ειδικά τη Γερμανία. Μάλιστα, δημοσίευμα των Financial Times αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «Ελλάδα και η Ισπανία πιέζονται να παράσχουν στην Ουκρανία συστήματα αεράμυνας, καθώς οι ανάγκες του Κιέβου είναι μεγαλύτερες από τις δικές τους». Όπως επισημαίνουν οι FT, «το Κίεβο απηύθυνε επείγουσα έκκληση στους Δυτικούς συμμάχους για επτά επιπλέον συστήματα αεράμυνας, όπως τα αμερικανικής κατασκευής Patriot ή τα σοβιετικής ανάπτυξης S-300, καθώς η Ρωσία εντείνει την αεροπορική και πυραυλική εκστρατεία κατά των πόλεων και των υποδομών ενέργειας της χώρας». Στο άρθρο γίνεται αναφορά για την ανάρτηση του Ζελένκσι, ο οποίος αναφέρει ότι «οι Patriots μπορούν να ονομάζονται συστήματα αεράμυνας μόνο αν λειτουργούν και σώζουν ζωές αντί να στέκονται ακίνητα κάπου σε βάσεις αποθήκευσης».

Χάνεται και η πίστη των συμμάχων

Την ώρα που γίνεται πολύς λόγος για το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας ύψους 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων με διθυραμβικό ύφος και βαρύγδουπες δηλώσεις, ειδικοί προσπαθούν να εκτιμήσουν την πραγματική επίδραση που θα έχει στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία.

Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά οι New York Times, πρακτικά τα 48 δισεκατομμύρια δολάρια από τα 61 δισεκατομμύρια της συνολικής βοήθειας θα διατεθούν σε αμερικανικές εταιρείες κατασκευής όπλων είτε για την αναπλήρωση των αμερικανικών αποθεμάτων που έχουν σχεδόν αδειάσει τα τελευταία δύο χρόνια πολέμου είτε για την κατασκευή πρόσθετων όπλα για την Ουκρανία.

Η πρόσθετη βοήθεια έγινε προσπάθεια να αποσταλεί πιο άμεσα, ώστε να βοηθήσει στην ενίσχυση της πρώτης γραμμής της Ουκρανίας, όπου οι δυνάμεις θέλουν να σταματήσουν άμεσα τα ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα μαχητικά και τα βομβαρδιστικά, ώστε να αποτρέψουν την απώλεια περαιτέρω εδαφών της Ουκρανίας. Από την άλλη, Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν έχουν πειστεί ότι τα όπλα θα παραδοθούν γρήγορα ή με συνέπεια τους επόμενους μήνες για να διατηρήσουν τη δυναμική τους.

Παρά τον χρόνο και το τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο, που δαπανήθηκε για το πακέτο βοήθειας προς την Ουκρανία, Αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν επιφυλάξεις για την ικανότητα της εμπόλεμης χώρας να κερδίσει τον πόλεμο κατά της Ρωσίας.

Παραδέχονται ότι η δυναμική του πεδίου της μάχης έχει αλλάξει πολύ τους τελευταίους μήνες, εν μέρει επειδή η Ουκρανία αντιμετώπισε ελλείψεις σε όπλα και πυρομαχικά την ώρα που το ζήτημα είχε γίνει αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης στο Κογκρέσο. Μιλώντας στην Politico, σημειώνουν ότι η Ρωσία έχει το πλεονέκτημα σε ανθρώπινο δυναμικό και όπλα και θα πρέπει να γίνουν πολλά για να αλλάξουν τα δεδομένα στο πεδίο της μάχης και να σταματήσουν οι απώλειες εδαφών. Οι ίδιοι αξιωματούχοι επίσης έχουν αμφιβολίες για τις τακτικές και τις προτεραιότητες της ίδιας της Ουκρανίας, ειδικά μετά την αποτυχία της αντεπίθεσής της, η οποία στοίχισε σε στρατιωτικές και υλικές δυνάμεις, ενώ έριξε το ηθικό της χώρας.

Ο άμεσος στόχος της Ουκρανίας είναι να σταματήσει τις απώλειες εδαφών και να ανακτήσει τη δυναμική της για να αλλάξει τις ισορροπίες στο πεδίο της μάχης. Μετά από αυτό, θα επιδιώξει να ανακαταλάβει εδάφη. Εντούτοις, ακόμα και εάν οι στόχοι αυτοί φαίνονται «απλοί», δεν υπάρχει εγγύηση ότι μπορούν να επιτευχθούν, αφού στρατιωτικές επιχειρήσεις, όπως έχει αποδειχθεί τα τελευταία δύο χρόνια, είναι πολύ πιο περίπλοκες στην πράξη.