Αναλύσεις

Καλό ταξίδι, κύριε Στιούαρτ — Δεν θα μας λείψετε

Αγνόησε πλήρως την Κυπριακή Δημοκρατία, ένα κράτος-μέλος του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μίλησε επανειλημμένως σαν να εκπροσωπεί τα τουρκικά συμφέροντα στο νησί.

Με την αποχώρησή του, ο Κόλιν Στιούαρτ, απερχόμενος Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, αφήνει πίσω του ένα τοπίο βαθιάς καχυποψίας και απογοήτευσης. Μια ακόμη παρουσία αξιωματούχου του ΟΗΕ στην Κύπρο ολοκληρώνεται με αρνητικό αποτύπωμα, επιβεβαιώνοντας την παγιωμένη — και απόλυτα δικαιολογημένη — δυσπιστία της ελληνοκυπριακής πλευράς απέναντι στην υποκριτική ουδετερότητα που εδώ και δεκαετίες επιδεικνύει ο διεθνής οργανισμός στο Κυπριακό.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Πολίτης, ο κ. Στιούαρτ ισχυρίστηκε ότι η παρουσία της Ειρηνευτικής Δύναμης (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) απέτρεψε δήθεν συγκρούσεις στη Νεκρή Ζώνη. Πρόκειται για μια εξοργιστική δήλωση, η οποία όχι μόνο προσβάλλει τη νοημοσύνη του κυπριακού λαού, αλλά διαστρεβλώνει πλήρως την πραγματικότητα. Διότι, αν κάποιος λειτούργησε ως επιταχυντής εντάσεων και ως “πλάτη” στην τουρκική κατοχική πολιτική εντός της Νεκρής Ζώνης, αυτός δεν ήταν άλλος από τον ίδιο τον Στιούαρτ.

Είναι νωπές ακόμη οι εικόνες από τις τουρκικές προκλήσεις στην Τάφρο, στον χώρο του αεροδρομίου Λευκωσίας, στη Δένεια και — κορυφαία όλων — στην Πύλα. Ποιος ξέχασε την περίπτωση της Πύλας, όπου η δική μας πλευρά παρασύρθηκε σε μια καλοστημένη παγίδα, με τον Στιούαρτ να λειτουργεί ως διπλωματικός μεσάζων των τουρκικών σχεδιασμών; Αντί να προασπιστεί τη νομιμότητα και την αποστολή του, λειτούργησε σχεδόν εργολαβικά υπέρ του κατοχικού καθεστώτος, αναβαθμίζοντας έμμεσα ένα ψευδοκράτος που ούτε αναγνωρίζεται διεθνώς ούτε έχει καμία θέση στον ΟΗΕ.

Η γλώσσα που χρησιμοποίησε κατ’ επανάληψη κατά τη θητεία του στην Κύπρο θύμιζε περισσότερο εκπρόσωπο του κατοχικού καθεστώτος παρά έναν ουδέτερο διπλωμάτη του ΟΗΕ. Αγνόησε πλήρως την Κυπριακή Δημοκρατία, ένα κράτος-μέλος του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μίλησε επανειλημμένως σαν να εκπροσωπεί τα τουρκικά συμφέροντα στο νησί.

Ο Στιούαρτ απλώς συνέχισε τη θλιβερή παράδοση των προκατόχων του. Όλοι, χωρίς εξαίρεση, κινήθηκαν στη σκιά μιας απαράδεκτης «διπλωματικής ισοτιμίας», που εξισώνει το νόμιμο κράτος με το παράνομο καθεστώς της βόρειας Κύπρου.

Από τον Αλβάρο ντε Σότο, μέχρι την Ελίζαμπεθ Σπέχαρ και τώρα τον Στιούαρτ, η στάση των απεσταλμένων του Γενικού Γραμματέα υπήρξε σε μεγάλο βαθμό εχθρική ή αδιάφορη προς την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ακόμη και στις εκθέσεις του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, η στάση του υπήρξε μεροληπτική και υπονομευτική της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αντί να κατονομάζει τους θύτες, επέλεγε να διατηρεί ίσες αποστάσεις ή — ακόμη χειρότερα — να μεταφέρει υπονοούμενα που ενοχοποιούν το θύμα. Το αποτέλεσμα: η δημιουργία μιας “γκρίζας ζώνης” διπλωματικής ανοχής προς την τουρκική κατοχή, πίσω από τον μανδύα της ουδετερότητας.

Δυστυχώς, η Κυπριακή Δημοκρατία φέρει και η ίδια ευθύνη για τη διαιώνιση αυτής της στρεβλής πραγματικότητας. Αντί να αντιδρά δυναμικά και να καταγγείλει διεθνώς την εκτροπή των Ειδικών Αντιπροσώπων του ΟΗΕ, επέλεξε μια βολική σιωπή ή, στην καλύτερη περίπτωση, χλιαρές διαμαρτυρίες. Γιατί δεν ενεργοποίησε τα διπλωματικά της εργαλεία στο έπακρο; Γιατί αποδέχθηκε χωρίς σθεναρή αντίδραση την αλλοίωση των όρων εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και την αναβάθμιση του ρόλου του ψευδοκράτους; Η πολιτική του κατευνασμού και της υπομονής έχει αποτύχει.

Οι παραβιάσεις των όρων εντολής της Ειρηνευτικής Δύναμης ήταν συνεχείς — από το σιωπηρό «κλείσιμο ματιού» στις αυθαίρετες τουρκικές επεμβάσεις στη νεκρή ζώνη, μέχρι την αποδοχή συνάντησης με «αξιωματούχους» του ψευδοκράτους σε επίπεδο ίσο με εκείνο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ούτε μία φορά δεν υπήρξε σοβαρή επίσημη καταγγελία με αίτημα επανεξέτασης του ρόλου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Αντιθέτως, διατηρήθηκε το καθεστώς της “μη ρήξης”, με την ψευδαίσθηση ότι έτσι προστατεύεται η ειρήνη.

Ορισμένοι θα σπεύσουν να κατηγορήσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι "κανένας αντιπρόσωπος του ΟΗΕ δεν μας ικανοποιεί". Αυτό δεν είναι παρά μια προπαγανδιστική γραμμή, που σκοπεύει να αποδυναμώσει τη δικαιολογημένη κριτική. Η αλήθεια είναι διαφορετική: οι Αντιπρόσωποι του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο δεν είναι ουδέτεροι — επιλέγονται και καθοδηγούνται από μια γραμματεία που εδώ και δεκαετίες έχει επιτρέψει σε βρετανικούς και άλλους κύκλους να διαμορφώνουν πολιτική με βάση την πολιτική ίσων αποστάσεων, εις βάρος της διεθνούς νομιμότητας.

Η ίδια η γραμματεία του ΟΗΕ λειτουργεί σαν ένα θλιβερό φέουδο σκοπιμοτήτων, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζεται περίπου ως εμπόδιο στη «λύση» και όχι ως θύμα εισβολής και κατοχής. Σε αυτό το περιβάλλον, ο ρόλος των Αντιπροσώπων δεν είναι να αποτυπώνουν τις πραγματικότητες επί του εδάφους, αλλά να πλασάρουν «ισορροπημένες» εκθέσεις που να κρατούν την ψευδαίσθηση προόδου ζωντανή.

Στο καλό λοιπόν, κύριε Στιούαρτ. Δεν θα μας λείψετε. Αντιθέτως, θα σας θυμόμαστε ως ένα ακόμη γρανάζι της διεθνούς υποκρισίας γύρω από το Κυπριακό. Ως έναν διπλωμάτη που επέλεξε να σταθεί απέναντι στο δίκαιο και την ιστορική αλήθεια, υπονομεύοντας το ίδιο το κράτος που όφειλε να σέβεται. Η στάση σας δεν ήταν απλώς εσφαλμένη· ήταν επικίνδυνη. Και η ευθύνη για την ανοχή απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές βαρύνει πια και την ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να ανεχόμαστε την προσβολή. Να απαιτήσουμε σεβασμό. Και να υπερασπιστούμε, επιτέλους, το κράτος μας με τη σοβαρότητα και την αποφασιστικότητα που αρμόζει στην ιστορία του και στις θυσίες του λαού του.

Υ.Γ.:
Οι φρικιαστικές εικόνες που παρακολουθήσαμε πρόσφατα στις οθόνες μας, με τη Χαμάς να προβάλλει βίντεο δύο σκελετωμένων Ισραηλινών παιδιών — ομήρους της — δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν ασυγκίνητο. Η αδίστακτη αυτή εγκληματική οργάνωση, βάσει σχεδίου, οργάνωσε και εκτέλεσε τη σφαγή 2.000 αθώων Ισραηλινών πολιτών, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την άμεση και σφοδρή αντίδραση του Ισραήλ.

Οι αδίστακτοι αυτοί τρομοκράτες έχουν τοποθετήσει σκόπιμα ως ανθρώπινη ασπίδα τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας, ο οποίος πλήρωσε — και συνεχίζει να πληρώνει — βαρύτατο τίμημα. Οι θρασύδειλοι τρομοκράτες, κρυμμένοι σε υπόγειες σήραγγες, με τις αποτρόπαιες πράξεις τους κατάφεραν να στρέψουν τη διεθνή κοινή γνώμη εναντίον του Ισραήλ, παρουσιάζοντας το ως επιτιθέμενο και όχι ως θύμα ωμής τρομοκρατίας.

Ταυτόχρονα, το λεγόμενο «κράτος της Παλαιστίνης», το οποίο η Κύπρος στήριξε σε όλα τα διεθνή φόρουμ επί δεκαετίες, επιλέγει σήμερα να στραφεί εναντίον μας. Διεκδικεί την προεδρία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, γνωρίζοντας καλά ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είχε ήδη εξαγγείλει την υποψηφιότητά της για τη θέση αυτή εδώ και καιρό. Πρόκειται για μια κατάφωρη πράξη αγνωμοσύνης, που προσβάλλει κάθε έννοια σεβασμού και φιλίας.

Η Κύπρος στήριξε σταθερά και ανιδιοτελώς τον παλαιστινιακό λαό, πληρώνοντας πολλές φορές το πολιτικό τίμημα. Κι όμως, αυτοί που στηρίξαμε αποδείχθηκαν τελικά αγνώμονες — και, δυστυχώς, Δούρειοι Ίπποι της τουρκικής πολιτικής.