Το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα του 1934

Τιμή στα οκτώ ιδρυτικά σωματεία της ΚΟΠ
Η ΕΑΚ, στην πρόσφατη ετήσια εκδήλωσή της για τους 'Αρίστους της Χρονιάς', τίμησε τα οκτώ ιδρυτικά μέλη της ΚΟΠ, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 80 χρόνων από τη διεξαγωγή του πρώτου πρωταθλήματος. Τα ιδρυτικά σωματεία της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου είναι η ΑΕΛ, η Ανόρθωση, ο ΑΠΟΕΛ, ο Άρης, η ΕΠΑ, ο Ολυμπιακός, η Τουρκική Λέσχη (η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Τσεττίν Καγιά) και το Τραστ.
Πριν από το 1934 τα σωματεία διοργάνωναν, κατά σειρά, τα λεγόμενα πρωταθλήματα πόλεων. Το 1934 ήταν η σειρά ης Ανόρθωσης να διοργανώσει το πρωτάθλημα, αλλά επενέβη το Τραστ και προκήρυξε πρωτάθλημα στη Λευκωσία, με την ευκαιρία των εορτασμών της Δεκαετηρίδας του. Ο ΑΠΟΕΛ και η ΑΕΛ επενέβησαν στη διένεξη, με πρόθεση να συμβιβάσουν τα πράγματα και κάλεσαν στις 9 Σεπτεμβρίου σύσκεψη, για να λύσουν τη διαφορά.
Η σύσκεψη αντί να βοηθήσει στη λύση της διένεξης δημιούργησε νέα προβλήματα, καθώς ο Ολυμπιακός και ο Άρης ήγειραν το θέμα της ελεύθερης συμμετοχής ποδοσφαιριστών από το ένα σωματείο στο άλλο, χωρίς κανέναν περιορισμό.
Η σύσκεψη τελικά κατέληξε σε αδιέξοδο, αλλά αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί νέα πολύ σύντομα. Έτσι, δίδεται καιρός για διαβουλεύσεις προκειμένου να βρεθεί κοινό σημείο επαφής. Πράγματι, στις 23 Σεπτεμβρίου του 1934, συγκροτείται νέα σύσκεψη στο οίκημα του ΑΠΟΕΛ και ο Γ. Γραμματέας του ΑΠΟΕΛ, μ. Νίκος Στυλιανάκης, υποστηριζόμενος από τον μ. Αναστάση Οικονομίδη της Ανόρθωσης, εισηγείται την εκλογή 5μελούς επιτροπής για τη σύνταξη καταστατικού και κανονισμών της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, που θα αναλάμβανε την ευθύνη διοργάνωσης του πρωταθλήματος.
Η εισήγηση γίνεται δεκτή και εκλέγεται 5μελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο αποτελούσαν οι Φάνος Ιωαννίδης (ΑΠΟΕΛ), Νεόφυτος Μιχαηλίδης (ΤΡΑΣΤ), Κώστας Θεμιστοκλέους (Ολυμπιακός), Αναστάσης Οικονομίδης (Ανόρθωση) και Μεχμέτ Ασάφ (Τουρκική Λέσχη Λευκωσίας). Έτσι, μπήκαν τα θεμέλια της ίδρυσης της ΚΟΠ.
Το πρώτο πρωτάθλημα
Το πρώτο Παγκύπριο Πρωτάθλημα λοιπόν διεξάγεται το 1934 κάτω από τη σκέπη της νεοσύστατης Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου. Νοουμένου ότι η πρωταθλήτρια του τρίτου (και τελευταίου) ανεπίσημου πρωταθλήματος που έγινε το 1934 ήταν η ΑΕΛ, λογικό ήταν να θεωρείται φαβορί για να κατακτήσει το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα της ΚΟΠ, ενώ το Τραστ και ο ΑΠΟΕΛ ήταν οι βασικοί αντίπαλοι της λεμεσιανής ομάδας. Τελικά, τα προγνωστικά διαψεύστηκαν, με την ΑΕΛ να καταποντίζεται, να δέχεται έξι ήττες και να μένει στην τέταρτη θέση της βαθμολογίας.
Η ομάδα λοιπόν που είχε την τιμή να πανηγυρίσει τον πρώτο πρωτάθλημα ήταν το Τραστ. Με πορεία που θα ζήλευε οποιαδήποτε ομάδα (11 νίκες, 2 ισοπαλίες, μια ήττα) πήρε από την αρχή τα ηνία και δεν τα άφησε ποτέ. Μοναδικό ίσως μελανό σημείο της πορείας της ήταν η συντριβή της από την Τσεττίν Καγιά (9-1). Ήταν ένα ανεξήγητο αποτέλεσμα, στη μοναδική ήττα της ομάδας. Η Τσεττίν Καγιά, η οποία δεν είχε δείξει στα προηγούμενα χρόνια κάτι που να δικαιολογεί τη διάκρισή της, τερμάτισε στη δεύτερη θέση, αφήνοντας πίσω της τον ΑΠΟΕΛ και την ΑΕΛ. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η επιτυχία της τουρκοκυπριακής ομάδας ήταν τεράστια, αν ληφθεί υπ' όψιν το γεγονός ότι τόσο η ΑΕΛ όσο και ο ΑΠΟΕΛ ήταν οι ομάδες που πρωταγωνιστούσαν τα προηγούμενα χρόνια.
Η βαθμολογία
Στις 2 Δεκεμβρίου του 1934 ξεκίνησε το πρωτάθλημα με τη συμμετοχή των οκτώ ιδρυτικών σωματείων της ΚΟΠ. Το πρωτάθλημα έληξε στις 6 Ιουνίου του 1935, με σύνολο τερμάτων 223 σε 353 παιχνίδια του προγράμματος (τα τρία ματαιώθηκαν) και με μέσο όρο 4.21 τέρματα σε κάθε αγώνα.
Το Τραστ σε 14 αγώνες πήρε 24 βαθμούς, έχοντας 11-2-1 και 45-15 τέρματα. Δεύτερη ήταν η Τσεττίν Καγιά με 16 βαθμούς και ακολούθησαν ΑΠΟΕΛ 15, ΑΕΛ 14, Ανόρθωση 13, Άρης και ΕΠΑ 10 και Ολυμπιακός 4.
Το Τραστ είχε κερδίσει 11-1 τον Ολυμπιακό και 8-1 την ΕΠΑ, ενώ έχασε 1-9 από την Τσεττίν Καγιά. Υπήρχαν αρκετά μεγάλα σκορ, αλλά σημειώνουμε ως πιο αξιοσημείωτα το 7-2 της ΑΕΛ επί του Άρη, το 5-4 της Ανόρθωσης επί της ΑΕΛ, το 8-1 του Άρη επί της Ανόρθωσης, το 5-4 της ΕΠΑ επί του Άρη και το 8-0 της Ανόρθωσης επί του Ολυμπιακού.
Νταμπλ για το Τραστ
Το πρωτάθλημα δεν αποτέλεσε όμως την πρώτη, αλλά τη δεύτερη στη σειρά διοργάνωση της ΚΟΠ. Και αυτό γιατί τα σωματεία είχαν αποφασίσει ότι, προτού ξεκινήσει το πρωτάθλημα, θα διεξαγόταν το Κύπελλο. Ιστορικά, λοιπόν, ο πρώτος επίσημος γύρος του θριάμβου έγινε στις 25 Νοεμβρίου του 1934, με το Τραστ να κατακτά το πρώτο Κύπελλο, μπροστά σε 6.000 κόσμο, κερδίζοντας στον επαναληπτικό τελικό τον μεγάλο «εχθρό» του, τον ΑΠΟΕΛ, με 1-0 κάνοντας αργότερα το νταμπλ. Είχαν εισπραχθεί 93 λίρες στον πρώτο τελικό (έληξε 0-0) και 50 λίρες στον επαναληπτικό. Το τέρμα πέτυχε ο Τσίγκης.
Τραστ: Καλησπέρας, Χαμπής, Κουλουμάς, Βότσης, Μάλλιος, Ιωαννίδης, Τήλλυρος, Ακόπ, Αράμ, Φενέκ, Τσίγκης.
ΑΠΟΕΛ: Κυρίου, Χ’’Ιωσήφ, Κραμβής, Ψύλλος, Κοκής, Φυτής, Νάταρ, Αρχοντίδης, Γαβριηλίδης, Συμεωνίδης, Μοιρής.
Τα τέρματα του Τραστ στο πρωτάθλημα πέτυχαν: Τσίγκης 17, Αράμ 8, Φένεκ 3, Ανδρέας 2 και Βότσης 1.
Να δούμε ονόματα που ήταν στις ομάδες το 1934.
Ολυμπιακός: Πέτσας, Μαρούχος, Σκουρίδης, Μιχαλάκης, Διαμαντής, Κ. Σαββίδης, Πετρής, Πιερίδης, Αβρααμίδης, Σουρμελής, Λοΐζου, Ρώσσος, Πιτερίδης, Πετρίδης, Δημητρίου, Αντωνίου, Μάγκας, Αθανάσης, Γιαννής, Κωστάκης.
ΕΠΑ: Πασχάλης, Στέλιος, Αλκίδας, Λεκός, Τουτουτζιάν, Τερζιάν, Περπεριάν, Χοίρος, Αρθούρος, Αστούρ, Θόμσον, Δημητρίου, Παραπέτ, Ευθύμης, Ιακωβίδης, Αραδιππιώτης, Φρίξος, Μιχαηλούδης, Χρήστου.
ΑΕΛ: Πιερίδης, Σολέας, Σπύρος, Φύτος, Γαβαλάς, Αϊβαλιώτης, Ριαλάς, Τριμικλινιώτης, Παπαδόπουλος, Πικής, Ρένος, Ανδρέου, Πανίκος, Ποταμίτης, Δήμος, Ξιούτας, Γαβριήλης, Κωστής, Σουλούπης, Χαράκης, Μήλιος.
Ανόρθωση: Πάρπας, Κωνσταντινίδης, Πιεράκος, Σαβέρας, Ταύριος, Δανιήλ, Λαδάς, Μέρτακκας, Κιτυπός, Ηλίας, Στέκος, Κατσιαούνης, Πέλμας, Ζέλλος, Φίλιππος, Τρίαρχος, Ζεβρίδης, Βοσκαρίδης, Φιαλάς, Λουτφής, Θκιαλάς, Αντώνης, Θάσος, Καλλέτσιος.
Τσεττίν Καγιά: Εμβέρ, Χουσεΐν, Καπτάν, Όραν, Σερκής, Σαλίχ, Μουρεκέρ, Σελτζούκ, Δερβίς, Φάικ, Ταλάατ, Μαύρος.
Άρης: Ισμαήλ, Σολέας, Μαλακάσας, Υποφάντης, Έλληνας, Πάμπος, Ευτύχιος, Κονηγάρης, Δήμος, Κόκος, Λοΐζος, Ομρηδιώτης, Κερεμέζ, Άδωνης, Χρυσόστομος, Παναγιωτόπουλος, Αρμαστής, Πετρόπουλος.