Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τεσσάρων σχεδόν χρόνων από την εξαγγελία της μεταρρύθμισης στη χώρα μας, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τα αποτελέσματα μέσα από διεθνείς έρευνες, οι οποίες καλύπτουν εκατοντάδες δείκτες μεταρρύθμισης και κριτήρια ανάπτυξης. Στη συγκριτική αυτή αξιολόγηση, οι επιδόσεις της Κύπρου αντιπαραβάλλονται με τις επιδόσεις των άλλων χωρών σε ετήσια βάση. α) Στον Παγκόσμιο Δείκτη Βιώσιμης Ανταγωνιστικότητας 2016, η Κύπρος κατατάσσεται πολύ χαμηλά (θέση 105), σημειώνοντας σημαντική πτώση από τον προηγούμενο χρόνο (θέση 76 το 2015). β) Η Κύπρος κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις και στον Παγκόσμιο Δείκτη Πράσινης Οικονομίας 2016. γ) Η έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για την Αειφόρο Διακυβέρνηση 2016 καταδεικνύει ότι οι επιδόσεις της Κύπρου είναι χαμηλές σε πολλούς δείκτες-κλειδιά: απόδοση των πολιτικών, λογοδοσία της εκτελεστικής εξουσίας (executive accountability), ικανότητες της εκτελεστικής εξουσίας (executive capacity), μελλοντική βιωσιμότητα των οικονομικών πολιτικών κ.ά. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην παράμετρο «αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή των πολιτικών» η Κύπρος κατατάσσεται -ανάμεσα σε 41 χώρες της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ- στις τελευταίες θέσεις μαζί με την Τουρκία, το Μεξικό και την Ελλάδα. δ) Σύμφωνα με την Έκθεση Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας για το 2016-2017, η Κύπρος έπεσε στη θέση 83 από τη θέση 65 τον προηγούμενο χρόνο. Ειδικότερα, στον κεντρικό πυλώνα της καινοτομίας, η Κύπρος κατρακύλησε στη θέση 85 από τη θέση 44. Σε ελεύθερη πτώση και ο κρίσιμος δείκτης «ικανότητα για καινοτομία», αφού η χώρα μας έπεσε στη θέση 119 από τη θέση 90. Οι χαμηλές επιδόσεις της χώρας μας σε πολλούς σημαντικούς δείκτες, επιβεβαιώνονται και από σειρά άλλων διεθνών ερευνών: 1. Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας 2016. 2. Πίνακας αποτελεσμάτων της Ε.Ε. για την Καινοτομία 2016. 3. Παγκόσμιος Δείκτης Καινοτομίας 2016. 4. Έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business 2017. 5. Παγκόσμιος Πίνακας «Δείκτης Αντίληψης της Διαφθοράς 2016». 6. Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης στην Ε.Ε. 2016. 7. Παγκόσμιος Δείκτης Επιχειρηματικότητας 2017. 8. Δείκτης Gini Coefficient - τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά η οικονομική ανισότητα στην Κύπρο. Με βάση τα στοιχεία των πιο πάνω ερευνών, η χώρα μας υστερεί σε αρκετές κρίσιμες για την ανάπτυξη παραμέτρους: ποιότητα επαγγελματικού μάνατζμεντ, επιχειρηματικές ευκαιρίες για γυναίκες, σχέση της αμοιβής με την παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα διοικητικών συμβουλίων, διαφάνεια, αξιοκρατία, προσέλκυση ταλέντων, οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, αποδοτικότητα, καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, στρατηγικός σχεδιασμός κ.ά. Η Κύπρος χρειάζεται ένα σύγχρονο εθνικό σύστημα καινοτομίας, το οποίο να συνδέει όλους τους εταίρους της καινοτομίας και να ενθαρρύνει όλες τις μορφές καινοτομίας. Χρειάζονται: 1. Μεταρρυθμιστικές καινοτομίες, οι οποίες να κινούνται και προς τις δύο κατευθύνσεις: βελτίωση της αποδοτικότητας και μείωση του κόστους. Η εστίαση πρέπει να είναι στον αντίκτυπο των πολιτικών και στην αποτελεσματικότητα των δράσεων. 2. Καινοτόμα εργαλεία και ικανότητες που: α) εντοπίζουν προβλήματα, ευκαιρίες και σημαντικούς τομείς ανάπτυξης, β) γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ στρατηγικής και εκτέλεσης, γ) συνδέουν τα πανεπιστήμια με τις επιχειρήσεις και την ιδέα με την αγορά, δ) παράγουν καλύτερα αποτελέσματα με λιγότερο κόστος και ε) επιταχύνουν τις αλλαγές. 3. Νέα προγράμματα που: α) δημιουργούν κοινή αξία και επιτυγχάνουν την ισορροπία μεταξύ των τριών διαστάσεων της βιώσιμης ανάπτυξης - περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική, β) διαχέουν τα οφέλη της ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες και μειώνουν την οικονομική ανισότητα και γ) προσελκύουν ξένες επενδύσεις. ΝΙΚΟΣ ΣΥΚΑΣ Σύμβουλος Στρατηγικής & Καινοτομίας
