Οι τελευταίες δεκαετίες οδήγησαν τον πλανήτη σε μια εποχή απελευθέρωσης των διεθνών αγορών κεφαλαίου και εργασίας. Στην εποχή της επικράτησης και κυριαρχίας των άπληστων νόμων της αγοράς. Στην αποθέωση του οικονομικού ορθολογισμού και του ελεύθερου ανταγωνισμού. Και ενώ η παγκοσμιοποίηση οδήγησε σε μια τεράστια αύξηση του παγκόσμιου πλούτου, το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών αλλά και των ανθρώπων μεγεθύνθηκε.
Η οικονομική πολιτική των κρατών σε εθνική κλίμακα διαλύεται. Όμως δεν είναι μόνο η οικονομική πολιτική των κρατών που διαλύεται σε εθνική κλίμακα. Κινδυνεύουν οι ίδιοι οι όροι της ζωής του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη. Η υποβάθμιση των περιβαλλοντικών συνθηκών, η επαπειλούμενη οικολογική καταστροφή, η εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών είναι το αποτέλεσμα μιας αχαλίνωτης κερδοσκοπίας. Και όλα αυτά με την τραγική μοίρα των αδυνάτων, των κοινωνικά και οικονομικά αποκλεισμένων, την καταστροφή του κράτους πρόνοιας. Με εκατομμύρια παιδιά να ζουν σε συνθήκες εργασιακής δουλείας ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Απέναντι σε αυτόν τον παραλογισμό, το καθήκον μας είναι να φέρουμε τους πολίτες ξανά στην πολιτική, για να αγωνιστούμε συλλογικά και αποτελεσματικά για τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής συνοχής.
Να αγωνιστούμε για να σταματήσει η συσσώρευση κεφαλαίων στις μητροπόλεις του διεθνούς κεφαλαίου, που στερούν τις υπό ανάπτυξη χώρες από κρίσιμους πόρους. Πόρους που χρειάζονται για τη δημόσια υγεία και τη δημόσια παιδεία, πόρους που χρειάζονται για την προστασία του περιβάλλοντος, για την κοινωνική συνοχή, για την αντιμετώπιση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Το καθήκον μας είναι να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την επέλαση εκείνων των διεθνών οικονομικών κύκλων, που επιχειρούν και επιτυγχάνουν την καθυπόταξη των παγκόσμιων αγορών. Εκείνες τις δυνάμεις που εκτοπίζουν τους δημοκρατικά νομιμοποιημένους Θεσμούς, τα Κοινοβούλια και τις Κυβερνήσεις, από τον χώρο της οικονομικής διακυβέρνησης. Σήμερα η Δημοκρατία πάσχει. Γιατί οι θεμελιώδεις Θεσμοί της δεν ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο στα ζητήματα οικονομικής διακυβέρνησης.
Απέναντι σε όλα αυτά τα προβλήματα του νέου πολυσύνθετου παγκοσμιοποιημένου οικονομικού και πολιτικού περιβάλλοντος, απαιτείται η διαμόρφωση μιας στρατηγικής, έτσι που να επιτυγχάνεται η αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου σε ένα καθεστώς αυξημένου διεθνούς ανταγωνισμού ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων, ώστε να εξασφαλίζεται ισότητα ευκαιριών και δυνατοτήτων. Αυτή πρέπει να είναι η απάντηση στην άναρχη παγκοσμιοποίηση. Η διαμόρφωση μηχανισμών κοινωνικής παρέμβασης, για να εξασφαλίζεται μια ανταγωνιστική οικονομία με ανθρώπινο πρόσωπο. Η κατοχύρωση της ισορροπίας ανάμεσα στην παραγωγικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Απέναντι στην τραγική μοίρα των οικονομικά αδυνάτων και των κοινωνικά αποκλεισμένων, απέναντι στην κραυγή της αγωνίας της ιστορίας και του πολιτισμού της ανθρωπότητας, το καθήκον είναι το «όχι» και στην ασύδοτη επέλαση του κοσμοπολιτισμού αλλά και στην αδιέξοδη απομόνωση.
Η κρίση ανέδειξε την απουσία διαφάνειας στον χώρο της διακυβέρνησης. Σε ολόκληρο τον κόσμο, οι πολίτες είναι εξοργισμένοι, γιατί τραπεζίτες που δημιούργησαν τρισεκατομμύρια επισφαλών απαιτήσεων, καταφέρνουν να ξεγλιστρήσουν με εκατομμύρια προσωπικής περιουσίας. ́Η γιατί οι Κυβερνήσεις φαίνεται να λαμβάνουν μέτρα υπέρ των τραπεζών, χωρίς να δίνουν μεγάλη σημασία στους απλούς πολίτες που χάνουν τα σπίτια, τις δουλειές και τις συντάξεις τους, εξαιτίας χρηματοπιστωτικών αποφάσεων, για τις οποίες ποτέ δεν ρωτήθηκαν.
Είναι φανερό ότι χρειαζόμαστε νέους και αποτελεσματικούς κανόνες για καθυπόταξη της κρίσης. Οι νέοι κανόνες πρέπει να προέλθουν από μια νέα αντίληψη της δημοκρατίας, τόσο ως παγκόσμιας συνθήκης, όσο και ως φιλοσοφίας που εμπεριέχει τους οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς.
Η παγκοσμιοποίηση πρέπει να γίνει για τους λαούς και από τους λαούς. Χρειαζόμαστε δημοκρατικές αλλαγές, με στόχο την παγκόσμια δημοκρατική διακυβέρνηση.Το παραπάνω σημαίνει ότι πρέπει να ενδυναμώσουμε τους αδύναμους, τους φτωχούς, τη μεσαία τάξη, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις παραγωγικές δυνάμεις.
Χρειαζόμαστε νέα, δημοκρατικά εγκαθιδρυμένα πρότυπα, με τα οποία θα διασφαλίζεται η διαχείριση του κοινού πλούτου, των ανθρώπινων πόρων, της πνευματικής ιδιοκτησίας και των φυσικών πόρων που διαθέτει ο πλανήτης μας.
Σημ: Η κατατεθείσα πρόταση για δημιουργία Ευρώπης πολλών ταχυτήτων συνιστά κυνική αντίληψη για συνέχιση μιας Ε.Ε. των ανισοτήτων και των χασμάτων. Πρόκειται για συνταγή που, αν υιοθετηθεί, θα οδηγήσει με βεβαιότητα στη διάλυση.
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ Λ. ΟΜΗΡΟΥ Τέως Πρόεδρος Βουλής των Αντιπροσώπων
