Φτάσαμε στην Ιθάκη ή στις Σειρήνες;

Παρά την πολυετή εφαρμογή μνημονίων, η διολίσθηση της Ελλάδας και της Κύπρου στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας: α) Εμποδίζει την προσέλκυση επενδύσεων, β) επιτείνει τα μεγάλα διαχρονικά προβλήματα, όπως είναι η γραφειοκρατία και η χαμηλή αποδοτικότητα και γ) πλήττει την προσπάθεια επίτευξης διατηρήσιμης ανάπτυξης.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η Κύπρος, με βάση το Global Competitiveness Report 2017-2018, στον κομβικής σημασίας δείκτη «δυνατότητα καινοτομίας» κατρακύλησε στις τελευταίες θέσεις, από την 40ή θέση που βρισκόταν το 2009-2010 στην 110η θέση το 2017-2018 (πτώση ρεκόρ 70 θέσεων).
Μετά από πολύχρονη έρευνα έχω αναπτύξει ένα νέο Μοντέλο Καινοτομίας, το οποίο: α) Βοηθά τους Οργανισμούς να παράγουν περισσότερες και καλύτερες καινοτομίες, β) μπορεί να ενισχύσει τη δυνατότητα καινοτομίας της Ελλάδας και της Κύπρου και γ) συνδέει τις ανθρωπιστικές με τις θετικές επιστήμες.
Με μια πρώτη σκέψη η επιστήμη και η τέχνη φαντάζουν σαν δυο κόσμοι ασύμπτωτοι, καθώς συνδέουμε την μεν επιστήμη με τη λογική, την αντικειμενικότητα και την αυστηρότητα, την δε τέχνη με τη φαντασία, την υποκειμενικότητα και την ελευθερία. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν διασυνδέσεις και αλληλεπιδράσεις τις οποίες συναντάμε από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο οποίος ήταν εξαίρετος επιστήμονας αλλά και καλλιτέχνης. Ακόμα, ας μην ξεχνάμε και τον Πυθαγόρα, που συνέδεσε άρρηκτα τα μαθηματικά με τη μουσική. Σε αυτήν την σύνδεση έχει αναφερθεί και ο διάσημος συγγραφέας, Arthur I. Miller: «Οι επιστήμονες και οι καλλιτέχνες είναι εξίσου δημιουργικοί. Προσπαθούν να κάνουν ορατό το αόρατο, κοιτάζουν πέρα από παγιωμένες αντιλήψεις και αναζητούν ενδιαφέροντες τρόπους για να αναπαραστήσουν τη φύση».
Η πρώτη έκρηξη δημιουργικότητας σημειώθηκε στην Αθήνα με τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη από τα μέσα του πέμπτου αιώνα μέχρι τα τέλη του τέταρτου αιώνα π.Χ. Η δεύτερη Εποχή της Διαφώτισης άνθισε στη Βόρεια Ευρώπη με τους Descartes, Hobbes, Spinoza, Locke, Leibnitz, Hume, Rousseau και Voltaire από τη δεκαετία του 1630 μέχρι τα τέλη του δεκάτου ογδόου αιώνα μ.Χ.
Στο κατώφλι της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης, η σύζευξη της Επιστήμης με την Τέχνη και των Ψηφιακών Τεχνολογιών με τις Ανθρωπιστικές Σπουδές, θα πυροδοτήσει την έκρηξη της καινοτομίας και την έναρξη της Τρίτης Αναγέννησης. Το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, οι Αλγόριθμοι και η Τεχνητή Νοημοσύνη επεκτείνουν την ανθρώπινη δημιουργικότητα και ενισχύουν την ικανότητα για καινοτομία.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΣΥΚΑΣ
Σύμβουλος Στρατηγικής & Καινοτομίας