Αναλύσεις

Κυπριακό: Ανάμεσα στη «Σκύλλα» και στη «Χάρυβδη»

ΜΕΣΟΥΣΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ, ΚΑΘΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΕΝΑΡΞΗ ΤΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΘΑ ΚΙΝΗΘΕΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ Η.Π.Α.
Μακρύ, ζεστό φθινόπωρο αναμένεται πως θα έχουμε για το Κυπριακό, καθότι επικρατεί ευρέως η εκτίμηση από τους εμπλεκομένους πως η απεσταλμένη του Γ.Γ. του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, θα επιχειρήσει να αναθερμάνει το ενδιαφέρον για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.


Δυστυχώς, οι οιωνοί δεν είναι ευνοϊκοί καθότι η όποια πρωτοβουλία θα γίνει μέσα σε ένα βεβαρημένο διεθνές κλίμα εντάσεων, οικονομικού πολέμου, πολιτικών κυρώσεων και υπόγειων μεθοδεύσεων προκειμένου ν’ ανατραπεί ο γεωγραφικός χάρτης στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων με αυξημένες τις ζώνες επιρροής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Ο πλανήτης βρίσκεται εκ νέου σε μια επιθετική διάταξη.
ΝΑΤΟ και Ε.Ε. μπορεί να βρίσκονται σε μια διαμάχη οικονομικών συμφερόντων για τον έλεγχο των αγωγών πετρελαίου και υδρογονανθράκων, αλλά στο βάθος λειτουργούν ως «ένα χέρι που νίβει το άλλο και τα δυο το πρόσωπο». Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι ταγοί της Ε.Ε. δεν επιθυμούν τον επαναπατρισμό των Σύρων προσφύγων και μποϊκοτάρουν το αίτημα της Ρωσίας, τινάζοντας στον αέρα τις προσπάθειες για ειρήνευση στην περιοχή.


Οι εξελίξεις στη γειτονιά μας επηρεάζουν καθοριστικά και την Κύπρο, με όλους τους παίκτες να ακονίζουν τις ορέξεις και τις επεκτατικές τους βλέψεις για τη σημαντική γεωστρατηγική θέση που κατέχει το καθημαγμένο νησί μας, αλλά και για τον πλούτο στη θαλάσσια περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ και των γειτονικών χωρών.
Κατά συρροήν αποτυχίες


Το Κυπριακό τα τελευταία 60 χρόνια κινήθηκε ανάμεσα στη «Σκύλλα» και στη «Χάρυβδη» του ιμπεριαλισμού - δηλαδή ανάμεσα στα συμφέροντα της Βρετανίας και των ΗΠΑ, γι’ αυτό και δεν καρποφόρησαν οι όποιες πρωτοβουλίες γίνονταν είτε υπό την αιγίδα των Η.Ε. είτε από τον αμερικανοβρετανικό παράγοντα υπό τον μανδύα του «προστάτη». Πάντοτε η πλάστιγγα έγερνε εφιαλτικά υπέρ των συμφερόντων τους. Όσοι επικεφαλής του ΟΗΕ έπαιξαν τα παιχνίδια τους βρέθηκαν είτε στην αφάνεια και ανυποληψία είτε στον τάφο, χωρίς να κατορθώσουν να κάμψουν τη θέληση του κυπριακού λαού να ζήσει ελεύθερος στον τόπο του, μακριά από τα εργαλεία του θαΝΑΤΟυ να τον απειλούν.


Το κατάπτυστο και θλιβερό είναι ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις και κομματικές ηγεσίες σχεδόν απ' όλο το φάσμα -με εξαίρεση ελάχιστες περιπτώσεις- έσκυβαν τον αυχένα και ζητούσαν με εξοργιστική αφέλεια από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να πιέσουν την Τουρκία για λύση. Σ’ αυτό το υποτιθέμενο πλαίσιο της λύσης η πλειοψηφία της πολιτικής ηγεσίας -κυβερνώσας και μη- παρέμεινε και παραμένει προσκολλημένη στο σενάριο των Αμερικανοβρετανών και Τουρκίας, τα συμφέροντα των οποίων εξυπηρετεί μια λύση χαλαρής ομοσπονδίας με δυο συνιστώντα κράτη. Στην ουσία δύο κρατών, όπου οι δύο κοινότητες θα είναι «γείτονες» αντί να διαβιούν μαζί σε μια επανενωμένη, αποστρατιωτικοποιημένη και κυρίαρχη πατρίδα.


Έτσι και αυτές οι προσπάθειες θα κινηθούν ανάμεσα στη «Σκύλλα» και στη «Χάρυβδη». ΗΠΑ, Βρετανία και Τουρκία ως ισχυρός εταίρος του ΝΑΤΟ να βρυχάται απειλώντας και διεκδικώντας αυτά που άρπαξε με τη βία και με τη συνδρομή των πρώτων.
Σατανικός ρόλος


Ο σατανικός ρόλος της Βρετανίας στην Κύπρο άφησε βαθιές χαρακιές πόνου και αίματος, οι οποίες παραμένουν μέχρι σήμερα και επιστρέφουν ως εφιάλτες.
Για όσο διάστημα κρατούσε τα ηνία του καπιταλιστικού κόσμου, η Αγγλία θεωρούσε την Κύπρο αναπόσπαστο τμήμα της αυτοκρατορίας της. Αλλά κι όταν το αποικιοκρατικό της σύστημα κατέρρευσε, η Βρετανική Αυτοκρατορία δεν εγκατέλειψε την Κύπρο, γνωρίζοντας τη στρατηγική της αξία αναφορικά με τον έλεγχο της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.


Η επικράτηση της τότε Σοβιετικής Ένωσης ως αντίπαλου δέους, που εμπόδιζε τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, ανάγκασε τη Βρετανία να μεταβιβάσει τον δικό της ρόλο στις ΗΠΑ, αλλά να παραμείνει ως κυρίαρχος παίκτης στα κυπριακά δρώμενα. Με το ίδιο σκεπτικό ενήργησαν και οι Αμερικανοί ως νέοι ηγέτες του παγκόσμιου καπιταλισμού, εντάσσοντας το νησί στον δικό τους στρατηγικό σχεδιασμό και του ΝΑΤΟ. Οι προσπάθειες για διεθνοποίηση του Κυπριακού σκόνταφταν στις κακόβουλες ενέργειες της «ξεδοντιασμένης» πλέον Βρετανίας με τη συνδρομή των ΝΑΤΟϊκών.


Η Βρετανία, θέλοντας να διατηρήσει τον ηγεμονικό της ρόλο, μπάζει από την πίσω πόρτα στο Κυπριακό την Τουρκία και θέτει σε εφαρμογή τις μηχανορραφίες τού «διαίρει και βασίλευε». Όταν την περίοδο πριν από την ανακήρυξη της κολοβής Κυπριακής Ανεξαρτησίας οι ελληνικές κυβερνήσεις επιχειρούν μια νόθα διεθνοποίηση του κυπριακού προβλήματος, τέτοια που να μην έρχεται σε αντίθεση με τις αμερικανοβρετανικές επιθυμίες, σκοντάφτει στην άρνηση της Αγγλίας και των ΗΠΑ.


«Οι σύμμαχοι», έγραφε το αθηναϊκό «Βήμα» τον Δεκέμβρη του '54, «μετεβλήθησαν εις συνωμότας διά να καταπνίξουν τη φωνή ενός υπερηφάνου λαού». Και η «Καθημερινή» συμπλήρωνε: «Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών απέδειξε, χωρίς καμιά δυνατή παρερμηνεία, πως η πίστη της προς την Ελευθερία μπορεί να γίνει αντικείμενο παζαρέματος... Απέδειξε, δηλαδή, πως η πίστη της δεν είναι πίστη και πως τα ιδανικά που διαφημίζει στις ξένες αγορές δεν είναι ιδανικά, παρά μια πραμάτεια σαν κάθε άλλη».


Αυτήν τη στάση διατηρούν μέχρι σήμερα.


Η Βρετανία, θέτοντας την Τουρκία ισότιμο συνομιλητή στις υποθέσεις της Κύπρου, αδυνάτισε αισθητά την ελληνική θέση, ενώ χρησιμοποιούσε ανοιχτά την απειλή της διχοτόμησης κάθε φορά που κινδύνευαν τα συμφέροντά της. Το χειρότερο είναι ότι στα παρασκήνια των δολοπλοκιών της υποκινούσε και υποδαύλιζε τις διαφορές των δύο κοινοτήτων, σπέρνοντας το μίσος μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Δεν είναι τυχαία άλλωστε που Τούρκοι επικουρικοί αμείβονταν αδρά προκειμένου να καταδώσουν ή να συλλάβουν μέλη της ΕΟΚΑ στη διάρκεια του ένοπλου αγώνα. Από την άλλη, μια μικρή μερίδα πρώην στελεχών της ΕΟΚΑ εμφανίζονται να δρουν υπογείως ως όργανα ξένων μυστικών υπηρεσιών για να υποδαυλίσουν το μίσος και να ενσπείρουν τη διχόνοια μεταξύ Ε/κ και Τ/κ, ανοίγοντας έτσι ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Τα πολιτικά εγκλήματα


Στο βιβλίο του πρώην Αρχηγού της Αστυνομίας Θεοφάνη (Φανή) Δημητρίου «Πολιτικά Εγκλήματα, Άγνωστες Ιστορικές Πτυχές 1960-1978», υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία με ψευδώνυμα πρακτόρων της Ιντέλιτζενς Σέρβις, για τη δράση των οποίων υπάρχει ένα πέπλο συσκότισης και όχι μόνο. Κάποιοι εξ αυτών εμφανίζονταν ως «αμέμπτου ηθικής», ενώ φυγαδεύτηκαν στη Βρετανία προκειμένου να μην τιμωρηθούν για την εγκληματική δράση τους.
Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες μαρτυρίες για «αγαστή» συνεργασία πρώην σημαντικών παραγόντων της ε/κ και τ/κ κοινότητας, οι οποίοι με αδρή αμοιβή ενεργούσαν ως μαριονέτες ξένων μυστικών υπηρεσιών, ώστε το χάσμα μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων να το χωρίσουν ποταμοί αίματος και να παραμείνει αγεφύρωτο για γενεές γενεών.
Στο Δικαστήριο της Χάγης


Το γεγονός ότι εδώ και μερικά χρόνια πολιτικά κόμματα αποφεύγουν να αξιώσουν την απομάκρυνση των Βρετανικών Βάσεων από το νησί και περιορίζονται μόνο σε φραστικούς αναθεματισμούς είναι ενδεικτικό της διάβρωσης που έγινε ανάμεσα στις κομματικές ηγεσίες. Λένε πως πρωταρχικός στόχος είναι τώρα η απαλλαγή από την τουρκική κατοχή αντί να απαιτήσουν εδώ και τώρα την κατάργηση των Βάσεων της Βρετανίας, που είναι και αυτές ένα καρκίνωμα διαιωνίζουσας κατοχής ως αποικιοκρατικό κατάλοιπο.


Η στάση που αναμένεται να τηρήσει η κυπριακή Κυβέρνηση στις 3-6 του Σεπτέμβρη, όταν το Δικαστήριο της Χάγης θα συζητήσει το θέμα των Βρετανικών Βάσεων στον Μαυρίκιο, είναι αναμενόμενη. Η απάντηση δόθηκε πριν από τις προεδρικές εκλογές από τον τέως ΥΠΕΞ, Ιωάννη Κασουλίδη, πως καμιά αλλαγή δεν θα επέλθει λόγω Brexit. Φαίνεται πως την ίδια τακτική θα τηρήσει και ο διάδοχός του, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος τελευταία βρέθηκε στο Λονδίνο και θεωρείται σίγουρο πως συζήτησε το θέμα.


Στο Δικαστήριο της Χάγης θα παραστούν 22 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, καθώς και η Αφρικανική Ένωση, οι οποίες θα τοποθετηθούν σχετικά με το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στον Μαυρίκιο. Η σοβαρότητα της δικαστικής υπόθεσης θα αποτελέσει ένα ιστορικό προηγούμενο για την κυριότητα του νομικού καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων και στην Κύπρο.


Η εξέλιξη αυτή ακολουθεί την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βρετανίας, το οποίο απέρριψε προσφυγή πως το 1960 οι «Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων» μετατράπηκαν σε νέες οντότητες (new entities) και πως απέκτησαν ξεχωριστό καθεστώς, ενώ αντίθετα γνωμάτευσε ότι οι περιοχές των Βάσεων είναι αποικιακά κατάλοιπα, επομένως παράνομες.


Είναι μια ανέλπιστη ιστορική στιγμή για την Κύπρο να θέσει επί τάπητος την κατάργηση των Βρετανικών Βάσεων στο νησί, αλλά όπως φαίνεται δεν είναι έτοιμη να τα βάλει με μια χώρα, η οποία μαζί με τον ΝΑΤΟϊκό σύμμαχό της, την Τουρκία, έκαναν τα μεγαλύτερα εγκλήματα στο νησί. Έτσι, θα συνεχίσει να αναζητά διευθέτηση του Κυπριακού ανάμεσα στη «Σκύλλα» και στη «Χάρυβδη», με περιορισμένες πιθανότητες για βιώσιμη και διαρκή λύση.