Κυπριακό

Ήλθε η Λουτ, τα ψέματα τελειώνουν και… «έκαστος εφ’ ώ ετάχθη»

Το τελικό ξεκαθάρισμα και η ευθύνη του Γενικού Γραμματέα

Με τα δυο πόδια σ' ένα παπούτσι καλείται πλέον να πολιτευτεί, εν είδει διαμεσολαβητή, η Ειδική Απεσταλμένη του Γ.Γ., Τζέιν Χολ Λουτ, που ήλθε στην Κύπρο και ετοιμάζεται για τον τέταρτο γύρο επαφών της, στο πλαίσιο της αποστολής που της ανατέθηκε για συνομολόγηση όρων αναφοράς. Το περιβάλλον είναι δυσοίωνο, οι προοπτικές όσο περνά ο καιρός διολισθαίνουν, με καθαρή τουρκική ευθύνη, και ο Γενικός Γραμματέας μοιάζει να σφυρίζει αδιάφορα, ωσάν να μην επείγεται.
Οι σημερινές και αυριανές (τελικά) συναντήσεις ξεπερνούν πλέον τον όρο «τροχιοδεικτικές» και ενδύονται, δικαίως, τον μανδύα των «κρίσιμων», καθώς ο μπαμπούλας των «άλλων λύσεων» τρίζει φανερά τα δόντια.
Έκαστος εφ’ ώ ετάχθη


Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο στενός του περίγυρος και τα πολιτικά κόμματα αναμένουν με αγωνία να ακούσουν τι έχει να πει σήμερα και αύριο η Τζέιν Χολ Λουτ, που επιστρέφει στον «τόπο του εγκλήματος» μετά από περισσότερο από ένα μήνα. Ζητούμενο; Βήματα προς τα εμπρός. Ευκταίο, μα ίσως όχι εφικτό; Η συνομολόγηση, τώρα, όρων αναφοράς. Αναμενόμενο; Να καταθέσει ιδέες η κυρία Λουτ στη βάση της προεργασίας, που, σύμφωνα με τη Λευκωσία, έχει κάνει όλο αυτό το κενό διάστημα.


Η Λευκωσία πάντως στο παρασκήνιο αφήνει να εννοηθεί πως ό,τι είχε να πει το είπε και πως το μπαλάκι βρίσκεται ξεκάθαρα στο γήπεδο της τ/κ πλευράς και της Τουρκίας. Με αυτό ως κεντρική γραμμή προσέγγισης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως μαθαίνει η «Σ», θα ζητήσει από την Αμερικανίδα να ξεκαθαρίσει το σκηνικό με το επίπλαστο χρονοδιάγραμμα που θέτει η Άγκυρα, περί εξελίξεων το καλοκαίρι, χρησιμοποιώντας προφάσεις, όπως οι Ευρωεκλογές κ.λπ.


Η διαρροή του χρόνου, άλλωστε, επιτρέπει διολίσθηση σε θέσεις και απόψεις που ουδόλως συνάδουν με τα συμφωνηθέντα και τις διαχρονικές συνεννοήσεις, την ίδια ώρα που δυστυχώς ο μπαμπούλας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αν και πέρασε, δείχνει να επανέρχεται δριμύτερος το καλοκαίρι, με τουρκικές κυρίως πιέσεις. Και η απαίτηση για να πιεστεί η Τουρκία να αλλάξει στάση, σε ό,τι αφορά πρωτίστως το χρονοδιάγραμμα εξελίξεων, έχει πολιτική βαρύτητα, καθότι θα πρέπει επιτέλους ο διεθνής οργανισμός να δακτυλοδείξει τι και ποιος καθυστερεί τις όποιες εξελίξεις.
Μηδαμινές προσδοκίες


Τα θέλω της Λευκωσίας για άμεση κατάληξη σε όρους αναφοράς (που και αυτά τα θέλω πίνουν νερό...) προσκρούουν μετωπικώς με τη θλιβερή πολιτική πραγματικότητα, από τη μια στην Τουρκία και από την άλλη στο κατοχικό καθεστώς. Η Τουρκία, όσο και αν κάποιοι μιλούν για απρόβλεπτο παράγοντα, είναι ίσως ο πιο προβλέψιμος πολιτικός παίκτης στο θέμα του Κυπριακού. Ό,τι λέει το κάνει και αντίστροφα, ό,τι θα κάνει το προαναγγέλλει και δεν το ξεχνά. Άρα, όταν λέει ότι πριν το καλοκαίρι «δεν έχει τίποτα», το εννοεί.


Στον αντίποδα, και οφείλει η ε/κ ηγεσία να βλέπει τις πραγματικότητες, το ενδεχόμενο κατάληξης σύντομα σε όρους αναφοράς θα αποτελέσει ένα ανέλπιστο πολιτικό σωσίβιο για τον Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος μοιάζει να διάγει τα τελευταία νούμερα της αντίστροφης μέτρησης που θα τον οδηγήσει στην πολιτική ανεργία de jure, αφού de facto έχει περιθωριοποιηθεί εδώ και αρκετό καιρό.


Δεν είναι τυχαία άλλωστε η τοποθέτηση άριστα ενημερωμένης πηγής, που έχει με κάποιον τρόπο διπλωματική επαφή με την κυρία Λουτ, που έλεγε και επαναλάμβανε στη «Σ» ότι «θέλει μεν να συζητήσει συγκεκριμένο περιεχόμενο των όρων αναφοράς, είναι όμως πολύ επιφυλακτική και θεωρεί ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές». Και κατέληξε με το απαισιόδοξο μήνυμα πως «δεν φαίνεται να πιστεύει ότι είναι εφικτό να υπάρξει κατάληξη σε αυτήν την επίσκεψή της».
Γιατί εμπλέκεται η ενέργεια


Στο μεταξύ, όσο και αν δημοσίως λέγεται ότι η ενέργεια είναι κεφάλαιο πλήρως ανεξάρτητο από τις πολιτικές εξελίξεις, στην πράξη αυτό δεν αποτυπώνεται. Η επιμονή του Προέδρου της Δημοκρατίας να πιέσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα, ώστε αύριο να τεθεί επί τάπητος η σύσταση του Εθνικού Ταμείου Επενδύσεων - Υδρογονανθράκων, έχει ξεκάθαρη στόχευση.


Η Λευκωσία εμμένει, ορθώς, ότι πρόκειται για κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά αυτό δεν τυγχάνει πλήρους σεβασμού από τη διεθνή κοινότητα και αυτή είναι η στυγνή πραγματικότητα. Το γεγονός ότι ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης έλεγε μεσοβδόμαδα στη σύσκεψη Αρχηγών ότι θέλει να έχει κάτι χειροπιαστό ενόψει της σημερινής συνάντησής του με την Αμερικανίδα, σημαίνει αυτόματα ότι η Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ, είτε απευθείας είτε πλαγίως, έθεσε ή θα θέσει το ζήτημα των ερευνών και γεωτρήσεων. Άλλωστε ουδείς πρέπει να ξεχνά τις πρόσφατες εκθέσεις του Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος στα θέματα των γεωτρήσεων υιοθέτησε φράσεις και εκφράσεις που ουδόλως ικανοποιούν τη Λευκωσία.


Δεδομένων όλων αυτών, αλλά κυρίως του ανεδαφικού επιχειρήματος της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων, πως δήθεν η ε/κ πλευρά δεν είναι έτοιμη να διαμοιραστεί τον πλούτο και την εξουσία με το σύνοικο στοιχείο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ετοιμάζει τα όπλα του. Και έχει απαντήσεις και για τα δύο. Πρώτον για την εξουσία έχει καταθέσει τον προβληματισμό του για παραχώρηση πρόσθετων εξουσιών στα συνιστώντα κρατίδια -για διασφάλιση βεβαίως της λειτουργικότητας της λύσης- ενώ σε ό,τι αφορά τον διαμοιρασμό του φυσικού πλούτου θα προτάξει το ταμείο, το οποίο θα διασφαλίζει όλα τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων και όχι μόνο.
Ο «Γλαύκος» ήδη χαμογελάει...


Το αρνητικό περιβάλλον, που εδώ και καιρό διέπει τις προοπτικές στο Κυπριακό, δεν διαχέεται στα ενεργειακά, τα οποία βαίνουν καλώς. Η γεώτρηση στον στόχο «Γλαύκος» του οικοπέδου 10 της Κυπριακής ΑΟΖ, από τον αμερικανικό κολοσσό Exxon Mobil, μυρίζει έντονα «φυσικό αέριο». Η αποκάλυψη της τηλεόρασης του Σίγμα ότι έχει εντοπιστεί κοίτασμα και η γεώτρηση διάγει τις πλέον κρίσιμες μέρες, τόσο για επιβεβαίωση του αποτελέσματος όσο και για ογκομέτρηση του δυνητικού κοιτάσματος, επιβεβαιώνεται πλήρως, προφανώς όχι δημοσίως. Συγκεκριμένα, ανώτατες πηγές με γνώση κάθε εξέλιξης της γεώτρησης, έλεγαν πως δεν μπορούν να κρύψουν ότι τα δεδομένα είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά και πως εντός των επόμενων 15 ημερών θα υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις.


Άλλωστε, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η ένταση των προκλήσεων από την Τουρκία, είτε αυτό λέγεται αλλεπάλληλες navtex είτε προετοιμασίες για γεώτρηση σε παρανόμως αδειοδοτημένα από το κατοχικό καθεστώς οικόπεδα στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν είναι καθόλου άσχετη με τις θετικές εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, και με δεδομένη την ανώμαλη προσγείωση που ουδείς περίμενε για τη γεώτρηση στον στόχο «Δελφύνη», κυβερνητικοί παράγοντες συνέστηναν «λίγη ακόμη υπομονή» για επιβεβαίωση των καλών νέων.