Το μικρό δεν είναι πάντοτε κι ωραίο!

Η εργασία του Εθνικού Συμβουλίου μπορεί να ενισχυθεί με τη συστηματική λειτουργία του Σώματος Εμπειρογνωμόνων, που είχε από καιρό συσταθεί υπό την προεδρία του Ελληνοκύπριου Διαπραγματευτή. Προσωπικά είχα τότε εισηγηθεί ότι και τα κόμματα έπρεπε να εκπροσωπούνται με δικούς τους ειδικούς. Εάν οι ειδικοί διαφωνούν μεταξύ τους, οι διάφορες απόψεις με επιχειρήματα να παραπέμπονται στο Εθνικό Συμβούλιο προς συζήτηση και λήψη τελικών αποφάσεων
Έχω πολλές φορές αναφερθεί στα προβλήματα που μας δημιουργεί σε πολλούς τομείς το μικρό μέγεθος της Κύπρου μας. Σε πληθυσμό δεν διαφέρουμε από μια μικρομεσαία πόλη της Ευρώπης και μάλιστα αποκομμένη από την ενδοχώρα. Η κατάσταση αυτή έχει δυσμενείς επιπτώσεις ιδιαίτερα στην οικονομία και στο πολιτικό εκτόπισμά της. Να μην πω ότι και η εισβολή οφείλεται σ’ αυτό, μιας κι η Τουρκία γνώριζε ότι, παρά την άτσαλη προετοιμασία της για εισβολή, δεν θα αντιμετώπιζε σοβαρή αντίσταση. Εργαστήκαμε σκληρά για την ένταξή μας στην ΕΕ, γιατί αναμέναμε ότι θα υπερπηδούσαμε κάποια προβλήματα, που απορρέουν από το μικρό μας μέγεθος.


Παράλληλα, προσπαθήσαμε να επεκτείνουμε τα οικονομικά μας σύνορα προς πολλές κατευθύνσεις. Δυστυχώς, αν εξαιρέσουμε κάποιους τομείς, μέχρι σήμερα δεν καταφέραμε να επιτύχουμε το ποθούμενο αποτέλεσμα. Κι ο λόγος είναι γιατί μέχρι σήμερα δεν εργαζόμαστε συλλογικά, με συνέπεια και με συγκεκριμένο πρόγραμμα προς τον σκοπό αυτό.


Κάθε κόμμα ακολουθεί τη δική του πολιτική γραμμή ανάλογα με τα κομματικά του πιστεύω, σαν να διανύουμε μια ομαλή κατάσταση, αγνοώντας ότι ως χώρα βρισκόμαστε επί ‘ξυρού ακμής’. Είναι καιρός κάθε κομματικός σχηματισμός να περιορίσει τα ανοίγματά του προς διάφορες κατευθύνσεις, ιδιαίτερα του εξωτερικού, γιατί ως η αδύνατη πλευρά δεν μπορούμε να κάνουμε λάθη. Είμαστε πολύ μικροί για να παίζουμε το παιχνίδι των άλλων.
Το Εθνικό Συμβούλιο


Είχα κι άλλοτε εισηγηθεί ότι για το Κυπριακό θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί πιο δημιουργικά και συστηματικά το Εθνικό Συμβούλιο, ένας θεσμός που κατ’ όνομα υπάρχει για πολλές δεκαετίες. Το Κυπριακό είναι εθνικό θέμα κι όχι κομματικό. Αφορά όλον τον κόσμο κι όχι μόνο τους ψηφοφόρους κάποιου κόμματος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να το συγκαλεί συστηματικά, κι όχι παρεμπιπτόντως, για ανασκόπηση των εξελίξεων στο Κυπριακό και συζήτηση διαφόρων προτάσεων της Κυβέρνησης και των κομμάτων για το μέλλον.


Δεν νοείται να ακούμε συνέχεια από την τηλεόραση τα κόμματα να επικρίνουν τον Πρόεδρο για κακούς χειρισμούς ή μη χειρισμούς του στο Κυπριακό. Γιατί, τα σωστά επιχειρήματα για τη μορφή λύσης του Κυπριακού ή κάποια πτυχή του να μην παρουσιάζονται στο Εθνικό Συμβούλιο, να συζητούνται και να υιοθετούνται από όλους; Γιατί οι θέσεις των διαφόρων Κομμάτων να εμφανίζονται στα μέσα μαζικής επικοινωνίας συνήθως ως επικρίσεις σε κάποια θέση ή ενέργεια της Κυβέρνησης;


Η εργασία του Εθνικού Συμβουλίου μπορεί να ενισχυθεί με τη συστηματική λειτουργία του Σώματος Εμπειρογνωμόνων, που είχε από καιρό συσταθεί υπό την προεδρία του Ελληνοκύπριου Διαπραγματευτή. Προσωπικά είχα τότε εισηγηθεί ότι και τα Κόμματα έπρεπε να εκπροσωπούνται με δικούς τους ειδικούς. Εάν οι ειδικοί διαφωνούν μεταξύ τους, οι διάφορες απόψεις με επιχειρήματα να παραπέμπονται στο Εθνικό Συμβούλιο προς συζήτηση και λήψη τελικών αποφάσεων. Δυστυχώς, τίποτε απ’ αυτά δεν γίνεται. Τελευταίως, μάλιστα, ακούσαμε ότι ο μέχρι τώρα Ε/κ διαπραγματευτής μετατίθεται εκτός Κύπρου. Κι όμως, οι εμπειρίες του θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με τον τρόπο αυτό πολύ πιο εποικοδομητικά στο κυριότερό μας θέμα, το Κυπριακό.


Είναι μέσα στο ίδιο πνεύμα που θα πρέπει να ιδωθεί και το θέμα της πολιτικής αναφορικά με την οικονομία, γιατί και η οικονομία αφορά όλους. Έχω κατ’ επανάληψιν και προς όλες τις κατευθύνσεις εισηγηθεί, μιας και οι εκάστοτε κυβερνώντες φρόντισαν να καταργήσουν τον Μηχανισμό Προγραμματισμού/Συντονισμού της Ανάπτυξης ουσιαστικά από τη δεκαετία του 1990, τη δημιουργία ενός Υφυπουργείου Ανάπτυξης, ανάμεσα στα τόσα που δημιουργήθηκαν.


Όπως κι ο Μηχανισμός Προγραμματισμού/Συντονισμού, το Υφυπουργείο θα υπάγεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος θα προεδρεύει της Κεντρικής Επιτροπής Ανάπτυξης για τα πιο σοβαρά θέματα, με Μέλη αρμόδιους Υπουργούς, τον Υφυπουργό Ανάπτυξης και τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης μπορεί να προεδρεύει της Επιτροπής Ανάπτυξης με Μέλη Γενικούς Διευθυντές Υπουργείων καθώς και μιας ευρύτερης Συμβουλευτικής Επιτροπής, στην οποία θα εκπροσωπούνται οι κύριες οργανώσεις των εργοδοτών κι εργοδοτουμένων του ιδιωτικού τομέα.


Στο έργο αυτό θα κληθούν να συμβάλουν/συμμετάσχουν και τα κόμματα. Όταν, μάλιστα, συνδυαστεί με την ενίσχυση των Μηχανισμών Έρευνας και Καινοτομίας, τούτο θα βοηθήσει την παραγωγή καινοτόμων και τεχνολογικά αναβαθμισμένων προϊόντων, την περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας κι εξωστρέφειας των κυπριακών επιχειρήσεων.
Μελέτη πριν από τις αποφάσεις


Ολοκληρώνοντας, πιστεύω ότι, προτού ληφθεί μια σοβαρή απόφαση τόσο για το Κυπριακό όσο και για την οικονομία, θα πρέπει να υπάρχει ανάλυση και μελέτη και να ληφθούν οι απόψεις των ενδιαφερομένων μερών. Μόνον έτσι θα νιώθουν όλοι ότι μετέχουν στο πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι και να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Κι ας μη λεχθεί ότι η προτεινόμενη διαδικασία θα ’ναι χρονοβόρα. Και στις δύο περιπτώσεις τα προβλήματα ήταν διαχρονικά και χρονοβόρα, ώστε κάποιος ακόμη χρόνος δεν θα έκαμνε τη διαφορά.


Ούτε και θα πρέπει να εκληφθεί η εισήγησή μου από τα κόμματα ότι βοηθά την εκάστοτε Κυβέρνηση να επιδείξει έργο, που υπό άλλες συνθήκες δεν θα επιτελούσε. Εκείνο που προέχει είναι το καλό του τόπου στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει τώρα. Όταν γίνει κατορθωτό να ξεπεραστούν, τότε μπορεί να επανέλθουμε στην προηγούμενη κατάσταση, όπου το κάθε κόμμα μπορεί να ενεργεί αυτόβουλα. Αν και, ευχής έργον είναι το σύστημα αυτό να συνεχιστεί, γιατί αυτό συνάδει με τα δεδομένα και τις ανάγκες μιας μικρής χώρας, όπως η Κύπρος μας.
ΔΡ ΙΑΚΩΒΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Πρώην Υπουργός,
πρώην Γενικός Διευθυντής Γραφείου Προγραμματισμού
www.iacovosaristidou.com