Ανθρώπινες Ιστορίες

Καταντώντας έρμαιο του τζόγου

Μία αληθινή ιστορία εθισμού στη "Σ" - Πόσο εύκολο είναι να εθιστεί κανείς στα τυχερά παιχνίδια και πως μπορεί να "γλιτώσει"

Πού τον έχανες πού τον έβρισκες, πάντοτε σκυφτός μελετώντας ευλαβικά το δελτίο με τους τυχερούς αριθμούς σε ένα πρακτορείο στοιχημάτων. Ξεκίνησε ως χόμπι όταν συνταξιοδοτήθηκε, όμως η καθημερινή συνάντηση με την παρέα στο πρακτορείο της γειτονιάς για κουβέντα, καφέ και κανένα παιχνίδι μέσα-μέσα, κατέληξε να γίνει η μοναδική του έγνοια. Ο ίδιος δεν πίστευε ότι η ζωή του κατευθυνόταν από τα τυχερά παιχνίδια, για τα οποία η σύνταξη δεν έφτανε! Η γυναίκα του, όμως, που τόσο τον λάτρευε και καρτερικά κοιτούσε την ώρα επιστροφής του στο σπίτι ακούγοντας τον εξάψαλμο για την ατυχία που τον έδειρε γι' ακόμα μια φορά, ήταν αυτή που τον έσωσε.
Από την ενασχόληση στο παθολογικό παιχνίδι


Τα τυχερά παιχνίδια αποτελούν μια κοινωνικά αποδεκτή μορφή ψυχαγωγίας, γι' αυτόν τον λόγο η πρόσβαση σε αυτά είναι πολύ εύκολη. Ωστόσο, η κατάληξη της ψυχαγωγίας σε παθολογία είναι πιθανή, με όλες τις δυσάρεστες οικονομικές, ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες. Ο κ. Κ. ήταν εκπαιδευτικός. Χρόνια στα σχολεία, στην προσπάθεια επιβολής τάξης, στον αγώνα για μετάδοση γνώσεων και στην καθημερινή επικοινωνία με την εφηβεία. Η ώρα της συνταξιοδότησης δεν ήταν κατάλληλη γι' αυτόν, όπως ο ίδιος πίστευε.


Ήθελε να προσφέρει κι άλλο, όμως οι ηλικιακές συνθήκες και η υγεία του δεν το επέτρεπαν. Τα πρώτα πρωινά που τον βρήκαν σπίτι, ήταν ανυπόφορα. Δεν ήξερε τι να κάνει, πού να πάει, με ποιον να μιλήσει. Η γυναίκα του, κ. Σ., η οποία εξιστόρησε στη «Σ» την περιπέτειά της, τον έπεισε να πάρει τηλέφωνο κάποιους παλιούς φίλους, που ήδη είχαν βγει στη σύνταξη. Το έπραξε. Η ασχολία τους ήταν να συναντιούνται όλοι μαζί στο πρακτορείο στοιχημάτων της γειτονιάς.


Εκεί έπαιζαν κανένα παιχνίδι της στιγμής, έλεγαν κουβέντες «του καφενέ», θυμούνταν ιστορίες από τα παλιά και την προσφυγιά και περνούσαν τα πρωινά τους. Οι μέρες που ακολούθησαν ήταν πιο ευχάριστες. Ξανασυναντήθηκε με παλιούς φίλους και γέμισε τη μέρα του και την ψυχή του. Η κ. Σ. ήταν ευχαριστημένη, αλλά σύντομα όλα θ’ ανατρέπονταν, όπως μας αποκάλυψε στη «Σ».


«Εκείνα τα πρωινά ερχόταν με όρεξη σπίτι, είχαμε πολλά να πούμε, περνούσε ευχάριστα η ώρα του. Όμως σύντομα όλα άλλαξαν πάλι και εγώ δεν καταλάβαινα τι έγινε. Καθυστερούσε να έρθει σπίτι, δεν απαντούσε το τηλέφωνο που τον έπαιρνα και ανησυχούσα. Μια μέρα, όταν άργησε να έρθει, πήγα στο πρακτορείο για να δω αν είναι εκεί. Τον είδα μόνο του, χωρίς τους φίλους του, να συμπληρώνει ένα δελτίο και δίπλα του να έχει κάμποσα άλλα. Δεν πήγε ο νους μου στο κακό, αλλά όταν μπήκα μέσα, η κοπέλα που ήταν στο ταμείο με ρώτησε αν ήμουν η γυναίκα του και μου είπε να τον προσέχω και ότι χαλά πολλά λεφτά σε τούτα τα πράματα», θυμάται η ίδια.
Μη παραδοχή


Τα πράγματα χειροτέρεψαν όταν τα λεφτά της σύνταξης και κάτι ενοίκια που έπαιρναν, δεν έφταναν για τον μήνα πλέον. Η σύζυγός του δήλωσε πως η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο.


«Έλειπε με τις ώρες. Από την ώρα που άνοιγε το πρακτορείο, μπορεί και πιο πριν μέχρι το μεσημέρι που ερχόταν για φαγητό και μετά πάλι εκεί μέχρι το βράδυ. Κατήντησε άρρωστος με αυτά τα πράγματα. Και όταν ερχόταν σπίτι ήταν με τα νεύρα, επειδή έχανε. Μπορεί να κέρδιζε 10 ευρώ και μετά έχανε τα διπλάσια στο παιχνίδι. Του μίλησα, του είπα να σταματήσει, του μίλησαν τα παιδιά μας, οι φίλοι μας. Αυτός τίποτα. Ούτε θεωρούσε ότι έκανε κάτι κακό. Ούτε έβλεπε ότι τα λεφτά που δεν είχαμε σπίτι, ήταν από τη δική του καθημερινή ενασχόληση.


»Όταν του το έλεγα, θύμωνε και έλεγε ότι έφταιγα εγώ που ξόδευα απ' εδώ κι απ' εκεί στο σουπερμάρκετ, ότι πρέπει να σταματήσω να μαγειρεύω για τα παιδιά, ότι είναι μεγάλα, έχουν σπίτια και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Δηλαδή καμία σχέση με τον άντρα που ήξερα και παντρεύτηκα. Το μόνο που τον ένοιαζε ήταν να παίζει. Μάλιστα έχασε και κιλά και του είπα να πάμε στον γιατρό γιατί νόμιζα ότι έπαθε κάτι. Αλλά τίποτα».


Η αθώα ενασχόλησή του με τυχερά παιχνίδια έγινε εμμονή. Έγινε ξαφνικά ειδικός σε κάθε είδους τυχερό παιχνίδι, στοιχήματα, ιπποδρομίες, ό,τι είχε να κάνει με τζόγο. Ο εθισμός ήταν γεγονός. Ωστόσο η μη παραδοχή του καθιστούσε αδύνατη την βοήθεια που επιβαλλόταν να λάβει, ώστε να απεξαρτηθεί από αυτήν τη συνήθεια.


Σύντομα αυτό θ’ άλλαζε όταν η κ. Σ. αποφάσισε να αναλάβει δράση. Μίλησε με ειδικό, κατάφερε να πάρει την οικονομική κατάσταση στα χέρια της και δεν του άφηνε για παιχνίδι ούτε σεντ. Ακολούθως, ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας που εμφανίστηκε στην οικογένεια, τον ταρακούνησε αρκετά, ώστε να δει την πραγματικότητα. Μαζί με τη γυναίκα του ζήτησε βοήθεια από ειδικούς και μέρα με τη ημέρα προσπάθησε να «κόψει» τις κακές συνήθειες, που τον οδήγησαν ένα βήμα πριν από την καταστροφή.
Αντιμετώπιση του εθισμού


Για το φαινόμενο της παθολογικής ενασχόλησης με τα τυχερά παιχνίδια, η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) ακολουθεί τα βήματα της πρόληψης, της θεραπείας, της έρευνας και της παρακολούθησής του. Σύμφωνα με την ΑΑΕΚ, η παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια ακολουθεί το ίδιο μοντέλο εξάρτησης που παρατηρείται σε αυτήν, που σχετίζεται με τις ψυχοδραστικές ουσίες. Η εξάρτηση από τα τυχερά παιχνίδια είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που διογκώνεται όλο και περισσότερο.


Αν και η ενασχόληση του ανθρώπου με τα τυχερά παιχνίδια αποτελεί κομμάτι της ανθρώπινης συμπεριφοράς, από τα προϊστορικά χρόνια, ως μια μορφή διασκέδασης, μπορεί ωστόσο να καταλήξει σε παθολογία με όλες τις δυσάρεστες οικονομικές, ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες. Σύμφωνα πάντα με την ΑΑΕΚ, το πρώτο Σχέδιο Δράσης για την «Αντιμετώπιση της Παθολογικής Ενασχόλησης με τα Τυχερά Παιχνίδια» (2019-2020) διαμορφώθηκε έχοντας ως βάση την παρούσα κατάσταση και τις ανάγκες που προκύπτουν από αυτήν όπως φαίνονται στα διαθέσιμα αποτελέσματα ποσοτικών ερευνών, στις διεθνείς καλές πρακτικές και στους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους.


Αποτελεί πρόκληση τόσο σε κοινωνικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο χάραξης πολιτικών. Η διάδοση του φαινομένου της παθολογικής ενασχόλησης με τα τυχερά παιχνίδια οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, σύμφωνα με την ΑΑΕΚ.


Σχετίζεται με την εύκολη πρόσβαση στον στοιχηματισμό, την εμφάνιση όλο και νέων μορφών τυχερών παιχνιδιών, την κοινωνική αποδοχή της συμπεριφοράς και τον αποστιγματισμό της. Οι νέοι μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον όπου τα τυχερά παιχνίδια είναι ευρέως διαδεδομένα, νόμιμα, αποδεκτά από την κοινωνία και πολλαπλώς διαφημιζόμενα. Ευθύνη της ΑΑΕΚ είναι να προστατεύσει την κοινωνία από τους κινδύνους που σχετίζονται με τέτοιες συμπεριφορές, προσφέροντάς τους ευκαιρίες για υγιή και δημιουργική ενασχόληση.