Η αρχή της επικουρικότητας στην καινοτομία

Το παρόν άρθρο αποτελεί μια σύνοψη της συνεισφοράς μου στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών «Διάλογος με τους πολίτες για το μέλλον της Ευρώπης». Η εισήγησή μου αφορά στη δημιουργία ενός νέου Σχεδίου με τίτλο «Περιφέρειες Καινοτομίας» με στόχο την παραγωγή -πιο γρήγορα, πιο φθηνά και πιο έξυπνα- τοπικών καινοτομιών με ευρωπαϊκό αντίκτυπο και παγκόσμια προοπτική.

Οι «Περιφέρειες Καινοτομίας» συνδυάζουν όλες τις πτυχές του οικοσυστήματος καινοτομίας:

1. Τις εταιρείες, τους θεσμούς, τους οργανισμούς και τα διάφορα κίνητρα και μοχλούς «innovation drivers» που δίνουν ώθηση στην καινοτομία.
2. Τις κατάλληλες υποδομές και διευκολύνσεις που προωθούν την ενοποίηση του χώρου και τη συνδεσιμότητα.
3. Την ενδυνάμωση των σχέσεων και τη στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών - δημιουργία κουλτούρας καινοτομίας. Το οικοσύστημα καινοτομίας αποτελεί μια συνεργιστική σχέση μεταξύ των ανθρώπων, των εταιρειών και του γεωγραφικού χώρου που ενθαρρύνει την ανάπτυξη ιδεών και επιταχύνει την εμπορευματοποίηση των καινοτομιών.

Η συνεργασία των Τοπικών Αρχών σε θέματα διαχείρισης καινοτομίας και ευρωπαϊκών προγραμμάτων: α) Επιτυγχάνει την απαραίτητη κρίσιμη μάζα από πλευράς υποδομών, πόρων και εμπειρογνωμοσύνης και β) φέρνει μαζί όλους τους βασικούς εταίρους της καινοτομίας, αξιοποιώντας τα δομικά χαρακτηριστικά, τις κρίσιμες σχέσεις, την εγγύτητα και την αμεσότητα των Τοπικών Αρχών με την κοινωνία των πολιτών.

Στόχος του Σχεδίου «Περιφέρειες Καινοτομίας» είναι η ανάπτυξη νέων προϊόντων / υπηρεσιών και λύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες, τις ανάγκες, τις δυνατότητες και κυρίως τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής. Οι νέες καινοτομίες θα πρέπει να παράγουν πρόσθετη αξία τόσο σε τοπικό / περιφερειακό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Μέσα από το Σχέδιο αυτό οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως είναι ο Ορίζοντας Ευρώπη, η Ψηφιακή Ευρώπη, τα ταμεία της πολιτικής συνοχής κ.ά.

Η υλοποίηση του πιο πάνω Προγράμματος μπορεί να αποτελέσει ένα νέο μοχλό αναπτυξιακής μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η δημιουργία Συμπλεγμάτων Καινοτομίας με αυξημένη οικονομική, επιστημονική και τεχνική επάρκεια μπορεί να: α) Δώσει η δυνατότητα στις Τοπικές Αρχές να υλοποιήσουν καινοτόμα έργα και προγράμματα υπερτοπικής σημασίας και να αξιοποιήσουν τις αναπτυξιακές ευκαιρίες που υπάρχουν και β) επιφέρει πολλαπλά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη (π.χ. πιο βιώσιμους και ανθεκτικούς οικισμούς).

ΝΙΚΟΣ Γ. ΣΥΚΑΣ
Σύμβουλος Στρατηγικής, Επικοινωνίας & Καινοτομίας