Η θαλάσσια εισβολή και τα καθήκοντά μας

«Η ιστορία της Κύπρου είναι όμηρος της γεωγραφίας της». Ίσως η πιο λακωνική αλλά και αληθής αποτύπωση της γεωπολιτικής σημασίας της Κύπρου.

Η θαλάσσια εισβολή της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και η απόπειρα δημιουργίας νέων τετελεσμένων επιβάλλουν αναπόδραστα την εκ βάθρων επανεκτίμηση της πορείας που ακολουθήσαμε τα τελευταία 45 χρόνια. Με απόλυτη ρεαλιστική προσέγγιση και μακριά από ευσεβοποθισμούς και αυταπάτες. Με ιστορική αυτογνωσία.

Άλλωστε σε έναν τόπο μικρό, που βρίσκεται εγκλωβισμένος σε μια τόσο κρίσιμη γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά περιοχή, με τα συμφέροντα τρίτων να επηρεάζουν καταλυτικά τη μοίρα του, η ιστορική αναδρομή είναι επιτακτική ανάγκη. Ως μέθοδος αυτογνωσίας αλλά και άντλησης διδαγμάτων για καθορισμό μελλοντικής πορείας για να μπει η Κύπρος σε έναν νέο ιστορικό κύκλο αφήνοντας οριστικά πίσω ένα επώδυνο και πολυαίμακτο παρελθόν.

«Η ιστορία της Κύπρου είναι όμηρος της γεωγραφίας της». Αυτή η ρήση, που αποτελεί συνήθη κοινή αναφορά πολιτικών και ιστορικών αναλυτών που ασχολήθηκαν και ασχολούνται με την Κύπρο, είναι ίσως η πιο λακωνική αλλά και αληθής αποτύπωση της γεωπολιτικής σημασίας της Κύπρου.

Η εγγύτητα στη γη των πετρελαίων της Μέσης Ανατολής και του Καυκάσου, η εγγύτητα του δρόμου προς την Ινδία και την Άπω Ανατολή μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, η εγγύτητα στους δρόμους των πετρελαίων και η εγγύτητα στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ελλάδα είναι μια γεωγραφική εικόνα που ομιλεί αφ’ εαυτής.

Τα τελευταία χρόνια προστέθηκε ακόμα ένα στοιχείο: Η ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κύπρος διεκδίκησε και κατοχύρωσε τα συγκεκριμένα κυριαρχικά της δικαιώματα, με βάση τη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Παρά τις έκνομες αντιδράσεις και θρασείες απειλές της Τουρκίας, η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε σε συμφωνίες οριοθέτησης των ΑΟΖ με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ και σε διεθνείς προσφοροδοτήσεις δικαιωμάτων διερεύνησης και εκμετάλλευσης.

Για πρώτη φορά στη μακραίωνη ιστορία της η γεωγραφική θέση της Κύπρου από επαχθές βάρος μπορεί να μετατραπεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Αυτό το πλεονέκτημα αποπειράται να ακυρώσει η Τουρκία με την εισβολή στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και την επιχείρηση παρεμπόδισης εκμετάλλευσης του υποθαλάσσιου πλούτου μας.

Πενήντα εννέα χρόνια Κυπριακής Δημοκρατίας. 45 χρόνια τουρκικής κατοχής. Χρόνια οδυνηρά. Με την Τουρκοανταρσία, την αντεθνική δράση της ΕΟΚΑ Β΄, το προδοτικό πραξικόπημα, την εισβολή, την προσπάθεια επιβολής του σχεδίου Γκιουνές, που προνοούσε διασπορά του τουρκικού στρατού σε ολόκληρη την Κύπρο, την απόπειρα επιβολής του Σχεδίου Ανάν, το οποίο απέρριψε με συντριπτική πλειοψηφία ο λαός μας, τον διακοινοτικό διάλογο που όπως διεξάγεται αποτελεί ατελέσφορη διαδικασία, δεδομένου ότι το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής-κατοχής και παραβίασης αρχών του Διεθνούς Δικαίου.

Χειρισμοί αναποτελεσματικοί για 45 χρόνια.

Βρισκόμαστε ενώπιον μιας οδυνηρής πραγματικότητας. Η αυταπάτη της πολιτικής της λεγόμενης ευελιξίας που δήθεν θα μας έβγαζε από το αδιέξοδο έχει αποδειχθεί ουτοπία.

Οι θέσεις της τ/κ ηγεσίας, απολύτως ελεγχόμενες και καθοδηγούμενες από την Άγκυρα, ανελαστικές, άπληστες και διαχωριστικές.

Το μέγιστο ζήτημα αλλά και ερώτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε είναι κατά πόσον θα ακολουθηθεί και πάλι η πεπατημένη. Είναι πραγματικά ακατανόητο και αδιανόητο ύστερα από 45 χρόνια διαφόρων μορφών διακοινοτικών συνομιλιών, άκαρπων, στείρων και αναποτελεσματικών να επιμείνουμε στην ίδια στρατηγική και στην ίδια τακτική.

Ο κόσμος ολόκληρος αλλάζει, τα γεωστρατηγικά, γεωπολιτικά και γεωοικονομικά δεδομένα στην περιοχή μας έχουν ανατρέψει παγιωμένες ισορροπίες δεκαετιών και εμείς παραμένουμε προσκολλημένοι σε μια διαδικασία που οδηγεί με σιγουριά στο αδιέξοδο και επιτρέπει στην Τουρκία να εμφανίζεται ως ο ουδέτερος τρίτος και καλόπιστος παρατηρητής. Η τελευταία σε εξέλιξη ευρισκόμενη πρόκληση στην ΑΟΖ της Κύπρου δεν επιτρέπει άλλες χίμαιρες. Η θαλάσσια εισβολή της Τουρκίας αποτελεί την ύστατη προειδοποίηση.

Ήλθε η ώρα για επανεκτίμηση των δεδομένων και για αναδιαμόρφωση της τακτικής μας και της συνολικής στρατηγικής διαχείρισης του Κυπριακού.

Πέραν της ανάγκης να επιμείνουμε ανυποχώρητα στη διαμόρφωση κοινής διαπραγματευτικής βάσης με βασικά στοιχεία τις αρχές του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, απαιτείται πρώτον η διαμόρφωση περιγράμματος λύσης με βάση το ομόφωνο ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου του 2009, το οποίο να οριοθετεί τα όρια φυσικής και εθνικής επιβίωσης του Κυπριακού Ελληνισμού και της Κυπριακής Δημοκρατίας και, δεύτερον, η προβολή της απαίτησης, η διεθνής πτυχή του Κυπριακού - αποχώρηση στρατευμάτων, απομάκρυνση εποίκων και κατάργηση των εγγυήσεων - να συζητηθεί και να αποφασιστεί στο πλαίσιο μιας πραγματικής διεθνούς διάσκεψης με συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ε.Ε., των τριών εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Δεν είναι θέμα επιλογής ανάμεσα σε προσφερόμενες υπαλλακτικές πορείες η ανάγκη αντιμετώπισης του τουρκικού επεκτατισμού. Είναι ιστορική εθνική επιταγή και αδήριτη ανάγκη. Είναι θέμα επιβίωσης του λαού και της πατρίδας μας απέναντι σε έναν αδίστακτο κατακτητή, που απειλεί το εθνικό μας μέλλον.

Σημ: Η θαλάσσια εισβολή της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά κίνδυνο «απειλής διατάραξης της ειρήνης». Με βάση τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, σε αυτήν την περίπτωση δικαιολογείται η έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Γιατί η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν το ζητά;

*Τέως Προέδρος Βουλής των Αντιπροσώπων