Έγκλημα

Η ταφή των 14 Τουρκοκυπρίων παιδιών των Μαράθα-Αλόα-Σανταλάρη & η καμπάνα του Δικαίου

Καθώς κλείνει το 2020, τέσσερις Κύπριοι νομικοί τοποθετούνται για το ζήτημα των αποτρόπαιων εγκλημάτων κατά Τουρκοκύπριων αμάχων τον Αύγουστο του 1974 με αφορμή την είδηση από τα κατεχόμενα για την ταφή 14 Τουρκοκυπρίων παιδιών από τα χωριά Μάραθα, Αλόα και Σανταλάρης. Σε ξεχωριστές τοποθετήσεις, μιλούν για τα καθήκοντα της Πολιτείας και του κυπριακού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Αναφέρονται στους κινδύνους από το γεγονός δεν υπήρξε μέχρι σήμερα αποτελεσματική διαλεύκανση, στην ποινική ή/και μεταβατική δικαιοσύνη, στο ενδεχόμενο της μετεξέλιξης της Διερευνητικής Επιτροπής Προσφύγων σε Επιτροπή Αλήθειας κατά τα πρότυπα άλλων χωρών και στην νομική, πολιτική, ανθρωπιστική, ηθική και μεταφυσική σημασία του κλεισίματος αυτών των υποθέσεων.

Λίγες ώρες πριν το κλείσιμο του 2020, αυτής της πρωτόγνωρης από κάθε άποψη χρονιάς λόγω της πυκνότητας των αρνητικών ειδήσεων και εξελίξεων σε κάθε έκφανση του τοπικού και παγκόσμιου βίου, καταγράφουμε τις τοποθετήσεις έγκυρων νομικών της Κύπρου για ένα θέμα το οποίο πέρασε στα ψιλά της δημοσιότητας λόγω της αύξησης των κρουσμάτων του κορωνοϊού και της αυστηροποίησης του «λόκνταουν».

Πρόκειται για την είδηση της ταφής 14 Τουρκοκυπρίων παιδιών τα οποία δολοφονήθηκαν από Ελληνοκύπριους ενόπλους στις 15 Αυγούστου 1974, μαζί με άλλους Τουρκοκύπριους από τα χωριά Σανταλάρη, Αλόα και Μάραθα της επαρχίας Αμμοχώστου.

Η κοινή συνισταμένη των τοποθετήσεων όλων των Κυπρίων νομικών είναι πως καμία πολιτική ή διπλωματική σκοπιμότητα ή επίκληση εθνικού ή κρατικού συμφέροντος δεν επιτρέπει να βάζουμε κάτω από το χαλί τέτοια εγκλήματα. Είτε με την μορφή ποινικής έρευνας, είτε με την αναβάθμιση της Διερευνητικής Επιτροπής Προσφύγων (ΔΕΑ) σε «Επιτροπή Αλήθειας», υπάρχει ομοφωνία πως η διαλεύκανση των υποθέσεων θα φέρει ανάπαυση στις ψυχές των νεκρών, θα αποτελέσει βάλσαμο για τους συγγενείς τους και θα αναβαθμίσει το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους δικαίου.

Πέραν τούτου, η καθυστέρηση στην εξιχνίαση τέτοιων υποθέσεων, όπως και η περίπτωση της Τόχνης στις 14 Αυγούστου 1974, ή η μη-αποτελεσματική έρευνα ενέχουν τον κίνδυνο καταγγελίας της ΚΔ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ). Επιπρόσθετα, συνεχίζουν να δίνουν τροφή σε πολιτικούς κύκλους του εσωτερικού και του εξωτερικού να διχάζουν τον λαό με γενικόλογες τοποθετήσεις για να πετύχουν πόλωση. Τέλος, αυτά τα επιχειρήματα τα εργαλειοποιεί η τουρκική προπαγάνδα για να δικαιολογήσει το συνεχιζόμενο κρατικό έγκλημα της εισβολής και κατοχής μέρους της Κύπρου.

134332500_396978521586338_4205564187185604870_.width-768[1].jpg

Χρίστος Κληρίδης: «Ο φόνος είναι φόνος»

Ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Φρέντερικ Δρ. Χρίστος Κληρίδης ανέφερε πως «οφείλει η ΚΔ να προχωρήσει μέχρι τέλους σε αυτή τη υπόθεση. Θα πρέπει να διελευκάνει πλήρως την υπόθεση και όπου υπάρχει επαρκής μαρτυρία να την προσαγάγει ενώπιων Δικαστηρίου.»

«Πρέπει να περατωθεί πλήρως η έρευνα, να διαλευκανθεί πλήρως η υπόθεση και οι οποιοιδήποτε ύποπτοι να παραπεμφθούν στην Δικαιοσύνη για εκδίκαση. Καμία υπόθεση φόνου δεν κλείνει. Υπάρχουν αποφάσεις του ΕΔΑΔ ότι καμία υπόθεση φόνου δεν κλείνει. Πρέπει να εξιχνιαστεί και πρέπει οποιοιδήποτε ύποπτοι να αχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Ήδη η ΚΔ και στο παρελθόν έχει καταδικαστεί, όπως και άλλες χώρες, για παρόμοιες περιπτώσεις», τόνισε ο κ. Κληρίδης.

Υπογράμμισε επίσης ότι «ο φόνος είναι φόνος και μέχρι που να εξιχνιαστεί δεν κλείνει η υπόθεση, ούτε μπορεί να κλείσει. Διαφορετικά παραβιάζεται το δικαίωμα στη ζωή. Το δικαίωμα στη ζωή που κατοχυρώνει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προϋποθέτει και την υποχρέωση των αρχών για εξασφάλιση του δικαιώματος εξιχνίασης υποθέσεων δολοφονιών. Αν δεν προχωρήσουμε διακινδυνεύουμε ακριβώς να καταδικαστούμε για άλλη μια φορά στο ΕΔΑΔ.»

133745315_396978594919664_595.2e16d0ba.fill-600x450-c100[1].jpg

Ερωτηθείς για την πολιτική διάσταση του θέματος, ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου δήλωσε πως «για μένα είναι άσχετη με το όλο θέμα. Από τη στιγμή που έχω φόνο πρέπει να διαλευκανθεί. Δεν είναι πολιτικό το θέμα, ο φόνος είναι φόνος. Είναι παραβίαση του Ποινικού Κώδικα. Δεν υπάρχει πολιτική υπεράσπιση σε αυτό το θέμα. Αντιθέτως θα πρέπει να προχωρήσει η υπόθεση για να δείξουμε και να αποδείξουμε ότι είμεθα κράτος δικαίου, ευνομούμενη Πολιτεία. Κακώς έκλεισε η υπόθεση το 2013. Και άλλες υποθέσεις παρόμοιες με Τουρκοκυπρίους έκλεισαν με γνωμάτευση του εκάστοτε Γενικού Εισαγγελέα και δεν το δέχεται αυτό το ΕΔΑΔ. Εδώ έχουμε απώλεια 14 παιδιών. Πρέπει να διαλευκανθεί πλήρως και η υπόθεση να οδηγηθεί, εφόσον υπάρχουν επαρκή στοιχεία, στο Δικαστήριο», κατέληξε ο κ. Κληρίδης.

Γιώργος Κολοκασίδης: «Η ανοχή δημιουργεί ηθική συνέργεια»

«Και ο τελευταίος πολίτης εξεγείρεται διαβάζοντας για αυτά τα εγκλήματα. Μπορεί κάποιος να τους χαρακτηρίσει φασίστες, σαδιστές και νομίζω η ανθρώπινη γλώσσα δεν έχει επινοήσει λέξεις αντάξιες τέτοιων πράξεων. Και στο τέλος της ημέρας όμως δεν είναι πολιτικοί εγκληματίες, είναι εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου. Είναι ένα έγκλημα οι ωμότητες αυτές οι οποίες διαπράχθηκαν από συγκεκριμένα άτομα, είναι όμως δεύτερο έγκλημα η ατιμωρησία. Έχει ευθύνη γι' αυτό και το κυπριακό κράτος στο θέμα της ατιμωρησίας», ανέφερε ο Δικηγόρος Γιώργος Κολοκασίδης.

Προειδοποίησε και αυτός με τη σειρά του για την πιθανότητα καταγγελίας της Κύπρου στο ΕΔΑΔ «διότι δεν έπραξε ό,τι όφειλε να πράξει για να διώξει τους υπαιτίους. Σε ότι αφορά την ευρύτερη κυπριακή κοινωνία μπορεί να μην υπάρχει νομική συνέργεια στους μη-μετέχοντες στο έγκλημα αυτό αλλά η ανοχή δημιουργεί ηθική συνέργεια. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί υπάρχει. Πέρασαν αριθμός κυβερνήσεων, και του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ και του Συναγερμού και άλλες κυβερνήσεις οι οποίες δεν φρόντισαν να κυνηγήσουν τους ενόχους. Εγώ δεν μπορώ να αντιληφθώ γιατί περιφρονήθηκε αυτό το ζήτημα διότι η υπόστασή μας, ο αγώνας μας για απελευθέρωση του τόπου δεν εξαρτάται από την συγκάλυψη τέτοιων εγκλημάτων. Πάντα λέγαμε ότι αυτά τα εγκλήματα έγιναν από μεμονομένα μέλη της ΕΟΚΑ-Β' ή από σωβινιστές ανιδεολόγητους κλπ που φαίνεται έτσι να είναι ή τουλάχιστον πρέπει να διερευνηθεί και να επιβεβαιωθεί ότι έτσι είναι.»

Εξέφρασε επίσης απορία για την όλη συμπεριφορά της κυπριακής Πολιτείας που επιτρέπει την πολιτική εκμετάλλευση του ζητήματος. «Νομίζω μπορεί να πει κάποιος με μια σχετική ασφάλεια πως δεν μπλέκεται το κράτος ή ακόμα και η στρατιωτική ή αστυνομική ηγεσία. Γιατί όμως δεν γίνεται σοβαρή προσπάθεια δίωξης των εγκληματιών; Το μόνο το οποίο βλέπω να γίνεται είναι μια πολιτική εργαλειοποίηση του θέματος. Αυτό είδαμε, δηλαδή χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα εγκλήματα για να δικαιολογήσουν μια διολίσθηση στο Κυπριακό αλλά εν πρώτοις και σημαντικότατα αυτά τα εγκλήματα είναι θέμα πρακτικής, εφαρμόσιμης δικαιοσύνης. Οι άνθρωποι πρέπει να πληρώνουν για τα εγκλήματά τους διαφορετικά δεν υπάρχει ισονομία. Κατά δεύτερο, δεν μπορούν να καταδικαστούν τα παιδιά μας ή ακόμα και τα παιδιά των ενόχων αυτών διότι κάποιοι εγκλημάτισαν. Δηλαδή δεν μπορεί να μην πληρώσουν βαρύ τίμημα αυτοί που εγκλημάτισαν αλλά να κατανεμηθεί υπό μορφή πολιτικού τιμήματος σε όλους τους πολίτες αυτού του τόπου η ανοχή αυτού του εγκλήματος. Το ορθό ως κοινωνία και ως κράτος είναι να πάρουμε αποστάσεις από αυτά τα φυλετικά εγκλήματα, να δακτυλοδείξουμε και να απομονώσουμε τους υπαιτίους και να πούμε ότι εμείς ως κοινωνία παίρνουμε μια στάση καταδίκης και να τους αξιολογήσουμε. Είναι μια ευθύνη προς τους εαυτούς μας αλλά και μια απόδειξη και προς την διεθνή κοινή γνώμη αλλά και προς κάθε καλόπιστους, και τους Τουρκοκύπριους, ότι αυτό το κράτος λειτουργεί ανεπηρέαστα και ισόνομα.»

Για το αντεπιχειρήμα που συχνά προβάλλεται πως τα όσα εγκλήματα έγιναν από πλευράς Ελληνοκυπρίων ήταν εν θερμώ αντίδραση στην τουρκική εισβολή, ο κ. Κολοκασίδης δήλωσε πως «θεωρώ ότι είναι απαράδεκτο επιχείρημα. Εάν κάποιοι ενήργησαν εν θερμώ και έχουν ελαφρυντικά, οποιαδήποτε ελαφρυντικά, που εγώ προσωπικά δεν μπορώ να δω κανένα ελαφρυντικό αλλά αν υπάρχουν μπορούν να εγερθούν στην αίθουσα του Δικαστηρίου και να λειτουργήσουν προς μετριασμό. Το να λειτουργήσουν απαλλακτικά σε ένα τέτοιο έγκλημα είναι εντελώς απαράδεκτο. Το ίδιο ισχύει βεβαίως και για αυτά που ακούγονται και για την Τόχνη. Αυτά τα παιδιά που θάφτηκαν είναι το τελευταίο που ακούσαμε. Δεν τους αναγνωρίζω καμία ιδεολογική ιδιότητα, θεωρώ τις πράξεις τους ως αποκαλύπτουσα μια φασιστική, σωβινιστική, φυλετική στάση.»

133757354_396978621586328_3552289714013099191_.width-768[1].jpg

Για το πολιτικό κομμάτι, ο κ. Κολοκασίδης είπε πως «δεν είναι θεωρητικό, το ζήτημα δεν είναι να θεωρητικολογούμε απλώς. Ας θεωρητικολογήσουν εκείνοι που θέλουν να θεωρητικολογήσουν αλλά αφ'ης στιγμής έχουν ή είχαν την εξουσία όφειλαν να εφαρμόσουν τους νόμους αυτής της Πολιτείας. Κατ' αρχάς, αυτά τα εγκλήματα δεν έχουν παραγραφεί. Είναι θέμα διερεύνησής τους και νομίζω και μια δημόσια κλήση προς όσους γνωρίζουν ο,τιδήποτε για αυτά τα εγκλήματα ή ακόμα και προσωπική επαφή με άτομα που έχουν αυτοπροβληθεί ως μάρτυρες αυτών των εγκλημάτων, μπορεί να γίνει μια αρχή. Μπορεί και η Αστυνομία να ενεργήσει από μόνη της. Μπορεί και να δεχτεί δίωξη κιόλας το κράτος, δηλαδή να καταγγελθεί στο ΕΔΑΔ για αυτή τη παράλειψη. Προς Θεού, γιατί πρέπει δηλαδή να λερώσουμε όλοι τα χέρια μας, δηλαδή να υποστούμε τέτοια καταδίκη συμμεριζόμενοι ή ανεχόμενοι τέτοια εγκλήματα;»

Για την έρευνα που ξεκίνησε το 2010 με εντολή του τότε Γενικού Εισαγγελέα Πέτρου Κληρίδη, μετά την αποκάλυψη ονομάτων Ελληνοκυπρίων στον τουρκοκυπριακό Τύπο και η οποία οδήγησε σε αστυνομική έρευνα και έκλεισε με γνωμάτευσή του, ο κ. Κολοκασίδης είπε πως «όταν γίνεται ένα τέτοιο γεγονός, τέτοιας έκτασης και τέτοιας σοβαρότητας χρειάζεται αφιέρωση σημαντικότατων πόρων από πλευράς αστυνομικής δύναμης για την εξιχνίαση του εγκλήματος. Εγώ προσωπικά δεν είμαι ικανοποιημένος ότι μεγιστοποιήθηκαν οι προσπάθειες ούτε ότι αφιερώθηκαν οι πόροι που έπρεπε να αφιερωθούν για την εξιχνίαση.»

aaaaaaaaaaaaaaaaEqPBAMRW4AEyFSu.jpg

Ο κ. Κολοκασίδης είχε επίσης αποστείλει επιστολή στον τέως Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη τον 16 Ιούνιου του 2017 με υπενθύμιση τον Νοέμβριο του 2017 για το θέμα της σφαγής της Τόχνης. Σε απάντησή του ο τότε Γενικός Εισαγγελέας ανέφερε απλώς ότι έχει ενημερώσει με λεπτομέρεια τους συγγενείς των δολοφονηθέντων Τουρκοκυπρίων της Τόχνης μέσω του δικηγόρου τους για την αστυνομική διερεύνηση που έχει διεξαχθεί, τα αποτελέσματά της όπως και την απόφασή του περι τη μη-δίωξη και τους λόγους αυτής της απόφασης, ανέφερε ο κ. Κολοκασίδης.

Αχιλλέας Δημητριάδης: Επιτροπή Αλήθειας & μεταβατική δικαιοσύνη

Από πλευράς του, ο Δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης επανέφερε πρότασή του για αναβάθμιση της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ) σε μια Επιτροπή Αλήθειας. «Όταν μιλάς για αυτά τα θέματα πρέπει πρώτα να υποκλίνεσαι με σεβασμό στους ανθρώπους που έχασαν ή που έχουν αγνοούμενους. Κάθε φορά που επανέρχονται γεγονότα που σημάδεψαν την κυπριακή ιστορία, αφήνοντας πίσω τους αθώα θύματα ή ακούμε για τους αγνοούμενους, η τύχη των οποίων παραμένει άγνωστη, σκέφτομαι ποια είναι η ευθύνη μας. Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την αλήθεια», ανέφερε ο κ. Δημητριάδης και πρόσθεσε: «Η ΔΕΑ ήδη λειτουργεί τα τελευταία 30 χρόνια κάτω από μια de facto ασυλία. Σε περίπτωση αναβάθμισής της θα πρέπει αυτή να επεκταθεί. Η προσπάθεια, με πλήρη σεβασμό στους συγγενείς, είναι να αρχίσει μια δημόσια συζήτηση στο κατά πόσο μια Επιτροπή Αλήθειας είναι πιθανότητα.»

Ο κ. Δημητριάδης ερωτά «λοιπόν, εσείς πού είστε σε αυτό το δίλημμα; Δικαιοσύνη ή Αλήθεια;» και θέτει το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να κινηθεί αυτή η διαδικασία έτσι ώστε να μπορέσει να αρχίσει ένας παραγωγικός διάλογος. «Πρέπει να κάνουμε μια Επιτροπή Αλήθειας όπως έγινε στην Νότια Αφρική όπου με αντάλλαγμα την πληροφόρηση και την ένδειξη μεταμέλειας δεν θα κάνουμε ποινική υπόθεση στον κατά τα άλλα δολοφόνο», δήλωσε.

«Η διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και παράδοση των λειψάνων για ταφή ήταν ανθρωπιστικό θέμα αλλά δυστυχώς παρασύρθηκε από τις πολιτικές σκοπιμότητες», ανέφερε. Υπενθύμισε πως «υπάρχουν ακόμη 810 Ελληνοκύπριοι και 218 Τουρκοκύπριοι που δεν έχουν ταυτοποιηθεί και οι πληροφορίες για αυτούς είναι πολύ περιορισμένες.»

Εξήγησε πως οι Όροι Εντολής της ΔΕΑ ψηφίστηκαν από την Γενική Συνέλευση των ΗΕ στις 23 Απριλίου 1981 αλλά άρχισε εκταφές το 2006 μετά από συμφωνία των ηγετών των δύο κοινοτήτων για ανταλλαγή πληροφοριών το 1997. «Η ΔΕΑ λειτουργεί με εμπιστευτικότητα πάνω στη βάση μιας de facto ασυλίας που δόθηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα της κάθε πλευράς της Πράσινης Γραμμής», ανέφερε. «Το 1990 δήλωσαν ότι δεν θα προχωρήσουν με ποινικές διώξεις για οποιονδήποτε δώσει πληροφορίες σχετικά με τους αγνοουμένους στην ΔΕΑ. Υπάρχει τώρα μεγάλη πίεση για ορθές πληροφορίες για ενδεχόμενους τόπους ταφής και δυστυχώς οι μάρτυρες απλώς πεθαίνουν. Έτσι εγείρεται το ερώτημα εάν μια Επιτροπή Αλήθειας πάνω στο μοντέλο της Νοτίου Αφρικής ή της Κολομβίας θα μπορούσε να δημιουργηθεί για την Κύπρο με την αναβάθμιση της ΔΕΑ.»

Νομικά, περιγράφει πως αυτό μπορεί να γίνει με 3 βήματα: «Το πρώτο είναι να τροποποιηθούν οι Όροι Εντολής, το δεύτερο να τροποποιηθεί ο Περί Αποδείξεως Νόμος Κεφ. 9 και το τρίτο να δημιουργηθούν εσωτερικοί κανονισμοί σχετικά με την ασυλία. Η τροποποίηση του Νόμου Περί Αποδείξεως Κεφ. 9 θα καθορίσει ότι η μαρτυρία στην Επιτροπή Αλήθειας δεν θα είναι αποδεκτή σε ποινικές, αστικές ή διοικητικές διαδικασίες. Θα πρέπει τέλος να υιοθετηθούν οι εσωτερικοί κανόνες της Επιτροπής Αλήθειας έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μάρτυρες αποδέχονται ευθύνη, δηλώνουν μεταμέλεια και δίδουν πληροφορίες που να τους επιτρέπουν την ασυλία.»

Ο κ. Δημητριάδης προτείνει την τροποποίηση των πιο κάτω Όρων Εντολής της ΔΕΑ για να επεκταθεί σε Επιτροπή Αλήθειας:

dea.JPG

Στο ερώτημα αν η μεταβατική δικαιοσύνη είναι ορθή μορφή απονομής δικαιοσύνης, πέραν από την ποινική δικαιοσύνη, ανέφερε: «Έκφραση μεταμέλειας, το πρώτο, να δώσεις πληροφορίες και όταν κάνεις αυτό το πράγμα, όταν πεις, λυπάμαι, πριν 46 χρόνια σκότωσα τόσους, το έκανα, ήμουν εκεί κλπ, τότε και μόνο αυτό θα είναι αρκετό για να μην σου κάνουν ποινική υπόθεση για την οποία, ας σημειώσουμε, αν δεν κάνω λάθος δεν έγινε ούτε μια. Όλοι ασχολούνται με την θεωρητική πιθανότητα να κάνουν μια ποινική υπίθεση όταν εκ των πραγμάτων τα τελευταία 46 ή 57 χρόνια, αναλόγως του πως μετράς, δεν έκαμαν τίποτε επ' αυτού. Άρα προφασίζονται αυτό για να μην προχωρήσουν.»

Προχωρώντας, εξήγησε την ανθρωπιστική, πολιτική, ακόμα και μεταφυσική σημασία και σπουδαιότητα του να κλείσει και να τελειώσει («closure») μια υπόθεση φόνου: «Στην θεωρία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μετά από μια σύγκρουση υπάρχει καθαρά η θεωρία της μεταβατικής δικαιοσύνης. Εμείς δυστυχώς φτάσαμε η μεταβατική δικαιοσύνη σε αυτή τη χώρα να παίρνει 57 ή 46 χρόνια να αρχίσει, όχι να τελειώσει. Η θεωρία μου εμένα είναι ότι το μείζον σε τούτη την άσκηση είναι οι οικογένειες. Οι πιο πολλοί γονείς των αγνοουμένων ή των φονευθέντων έχουν πεθάνει, δεδομένο. Έχουν πεθάνει ήδη και αρκετοί από τους συντρόφους, σύζυγους κλπ. Άρχισαν και παιδιά να πεθαίνουν. Είναι επείγον να γίνει αυτή η άσκηση για να δοθεί ένα τέλειωμα σε αυτό το άγχος που έχουν οι άνθρωποι. Και το πιο βασικό, η έννοια του closure στην θρησκεία μας είναι η ταφόπετρα. Είναι θέμα ηθών, εθίμων, θρησκείας, τρόπου ζωής, είναι τέτοιο, το closure, το τέλος της υπόθεσης επέρχεται με το ότι αποδίδεις τιμές στον νεκρό και τον θυμάσαι. Η θύμηση τούτη, η μνήμη για τον νεκρό είναι και τιμή για αυτόν που έφυγε αλλά και βάλσαμο γι αυτόν που έμεινε. Και γι' αυτό όλα αυτά τα λέω "έχεις ταφόπετρα" διότι ταφόπετρα σημαίνει τάφος, σημαίνει νεκροταφείο, σημαίνει καντήλι, σημαίνει να πάεις το Σάββατο να καθαρίσεις το μνήμα, να πάεις να κλάψεις, να μιλήσεις, να κάνεις μνημόσυνο. Ο καθένας έχει ένα τρόπο αντιμετώπισης κάποιου προβλήματος, δεν λέω αν είναι σωστό ή λάθος, λέω ότι υπάρχει και η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου έχει αυτή την αίσθηση. Και αυτή την αίσθηση προσπαθώ να την εκφράσω με αυτό τον τρόπο.»

Για όσους πιστεύουν πως η ανακίνηση του θέματος των εγκλημάτων και ακροτήτων θα πρέπει να μείνει για μετά την επίλυση του Κυπριακού, ο κ. Δημητριάδης ήταν κάθετος: «Οι θέσεις μου είναι ότι πρέπει να αρχίσουμε να λειτουργούμε με την μεταβατική δικαιοσύνη και είναι λάθος τακτικής να ακούμε αυτούς που λεν, όχι μην ανησυχείς και θα αρχίσουμε να το κάμνουμε όταν λυθεί το Κυπριακό. Λάθος. Αυτό είναι το τραγικό λάθος. Αυτό είναι ένα είδος, αν θέλετε, Μέτρου Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης διότι με αυτό τον τρόπο διαχειριζόμαστε το παρελθόν μας με σκοπό να κτίσουμε στο μέλλον.» Ανέφερε το παράδειγμα της Ισπανίας «με τους αγνοουμένους ή τους θανόντες επί Φράνκο στην κοιλάδα των εξαφανισθέντων που τα ανοίγουν τώρα, ύστερα από τόσα χρόνια από τον Ισπανικό Εμφύλιο και το κάνουν ή τα εγγόνια ή τα δισέγγονα. Υπάρχει και αυτό το παράδειγμα.»

133723350_396978558253001_1245711708793079088_.width-768[1].jpg

Σχετικά με την γνωμάτευση του πρώην Γενικού Εισαγγελέα Πέτρου Κληρίδη το 2013 ανέφερε: «Το ότι ο Γενικός Εισαγγελέας μπορεί να γνωματεύσει να κλείσει μια υπόθεση, είναι απόλυτο το δικαίωμα. Εγώ όμως που είμαι επηρεαζόμενος για τούτο έχω αγώγιμο δικαίωμα εναντίον της Δημοκρατίας, γιατί το έκλεισε; Στα νομικά είναι failure to investigate, είναι αποτυχία ή μη-αποτελεσματική έρευνα το οποίο κάτω από το Άρθρο 2 της Σύμβασης, το δικαίωμα στη ζωή, έχεις και το ανάποδο. Όταν κάποιος χάσει την ζωή του είτε σε διατεταγμένη υπηρεσία είτε ενώ βρίσκεται κάτω υπό τον έλεγχο ενός κράτους, το κράτος έχει υποχρέωση να κάνει αποτελεσματική έρευνα να βρει πως αυτός που μπήκε ζωντανός από τη μια πόρτα βγήκε πεθαμένος από την άλλη; Έχεις υποχρέωση, το Άρθρο 2, right to effective investigation, είναι καθαρή έννοια αυτή. Οι Τουρκοκύπριοι έκαναν μια υποτυπώδη κατάσταση για να διερευνήσουν κάποιες από τις υποθέσεις των δικών μας αγνοουμένων. Βεβαίως δεν έκαναν τίποτα αλλά έστω για το θεαθήναι έκαναν ένα τμήμα, εμείς τι κάναμε;».

Για το θέμα της προπαγανδιστικής χρήσης του όλου ζητήματος από την Τουρκία, ο κ. Δημητριάδης δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η μαγκιά είναι εφόσον το χρησιμοποιούν να βάλουμε την Επιτροπή Αλήθειας και να τους πούμε εκείνους που έκαναν τα τριπλάσια "εμείς το κάναμε, εσείς τι κάνατε;" Αυτή είναι η μαγκιά αλλά δυστυχώς ελλείπει αυτό το στοιχείο.»

Κλείνοντας, ο κ. Δημητριάδης αναφέρθηκε στην μη-κυβερνητική οργάνωση «Truth Now» (www.truthnowcyprus.org) ως μια πρωτοβουλία που εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση.

Αχιλλέας Αιμιλιανίδης: «Η αλήθεια εξαγνίζει»

Σε χθεσινή ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Καθηγητής Αχιλλέας Δημητριάδης ανέφερε:

«Η Κυπριακή Δημοκρατία, ως συντεταγμένο κράτος δικαίου, υποχρεούται να διερευνά κάθε έγκλημα που έγινε από Ελληνοκύπριους σε βάρος άμαχων Τουρκοκύπριων στη Μάραθα, στην Αλόα, στο Σανταλάρη, στην Τόχνη ή οπουδήποτε αλλού και να καταβάλλει το άπαν των δυνάμεών της ώστε οι ένοχοι να προσάγονται στη δικαιοσύνη, όποτε υπάρχει επαρκής μαρτυρία. Το θέμα δεν μπαίνει στο ζύγι και δεν εξαρτάται από αμοιβαιότητα. Τα εγκλήματα είναι εγκλήματα και η διερεύνησή τους δεν εξαρτάται από το αν η Τουρκία είναι εγκληματίας πολέμου ή από την προπαγάνδα που εκάστοτε ασκείται.

Ο μέγιστος των Ελλήνων χρονογράφων Δημήτρης Ψαθάς έγραφε στη στήλη του στα "Νέα" ήδη τον Ιανουάριο του 1964 ότι "Δεν πρόκειται να κλείσουμε το στόμα μας αν οι δικοί μας, έστω και αμυνόμενοι, έστω και εκδικούμενοι τα τουρκικά εγκλήματα, παραφέρθηκαν σε σημείο τέτοιο ώστε να μιμηθούν τις βαρβαρότητες των Τούρκων’ και τόνιζε ότι δεν "είναι δυνατόν κανένας Έλληνας, άξιος του ονόματός του να συγχωρεί τις αγριότητες επειδή τυχόν θα συνέβαινε να προήρχοντο απ’ την πλευρά των ομοεθνών του".

Ας διοριστεί μια ερευνητική επιτροπή από την Κυπριακή Δημοκρατία, για να φέρει στο φως τη μαρτυρία που υπάρχει. Η αλήθεια εξαγνίζει. Και σε αυτό και σε τόσα άλλα.»

133806161_396978541586336_8032148941397087297.width-1024[1].jpg