Ευρωπαϊκός διαγωνισμός τραγουδιού: Μια αστεία ιστορία, που ενισχύει την υποκουλτούρα

Ο 65ος διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision θα πραγματοποιηθεί στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας τον προσεχή Μάιο και η Έλενα Τσαγκρινού θα είναι εκείνη που θα εκπροσωπήσει την Κύπρο με το τραγούδι «El Diablo» («Ο διάβολος»). Τυχαία, άραγε, διερωτώνται πολλοί, η επιλογή τους συγκεκριμένου τραγουδιού ή μας πήρε και μας σήκωσε στον μεγάλο κατήφορο που χρόνια τώρα κατρακυλάμε…. Εξ ου και οι έντονες διαμαρτυρίες (όχι μόνο από μέλη χριστιανικών οργανώσεων όπως υποστηρίζεται από τους υπευθύνους για την επιλογή) και η αξίωση για αλλαγή πορείας και δεύτερες σκέψεις για τη συγκεκριμένη σκανδαλώδη επιλογή.

Θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το θέμα απολύτως νηφάλια, θέτοντας υπόψη μας σαφή και αντικειμενικά κριτήρια. Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι φωνές εκείνων που θέτουν έντονους προβληματισμούς για τον εν λόγω διαγωνισμό. Ποιος, αλήθεια, είναι ο αντικειμενικός στόχος του; Προάγει ή όχι τον πολιτισμό; Βοηθά ή όχι τα έθνη κράτη να διατηρήσουν, να μεταλαμπαδεύσουν και κατά το δυνατόν να ενισχύσουν τον δικό τους πολιτισμό; Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που απασχολούν καταξιωμένους ανθρώπους του πνεύματος και ειδικότερα τους θεματοφύλακες κάθε εθνικής μουσικής παράδοσης.

Ερχόμαστε τώρα στα δικά μας. Κύπρος και Ελλάδα μετέχουν σε αυτόν το διαγωνισμό, για τον οποίο προσωπικά θεωρώ πως το μόνο θετικό που προκύπτει είναι τα εκατέρωθεν δωδεκάρια τη νύχτα της ψηφοφορίας! Κάτι είναι κι αυτό, αφού δείχνει πραγματικά πως το αίμα νερό δεν γίνεται. Κατά τα λοιπά πρόκειται για μιαν αστεία ιστορία, που ενισχύει την υποκουλτούρα στην οποία συμμετέχουμε, δίχως να αναλύσουμε τις ειδικές παραμέτρους της. Αν δηλαδή προσθέτει και, κυρίως, αν αφαιρεί από το εθνικό μουσικό μας κεφάλαιο και αν ενισχύει την πολιτισμική φυσιογνωμία μας.

Σε ό,τι αφορά τον φετινό διαγωνισμό, έχω να παρατηρήσω ότι πρόκειται για μιαν ακόμα θλιβερή επανάληψη (η δική μας συμμετοχή το καταδεικνύει ξεκάθαρα) των όσων γινόμαστε μάρτυρες αρκετά χρόνια τώρα. Αρκεί να θυμηθούμε εκείνους τους περίεργους τύπους, τους Lordi, τα «τέρατα» της Φινλανδίας, που πήραν το τρόπαιο το 2006, στη διοργάνωση της Αθήνας!

Ωστόσο, ακόμα κι αν δεχθούμε πως όλα τα παραπάνω είναι μόνο θεωρίες συνωμοσίας, κι ότι πραγματικά το τραγούδι που θα μας εκπροσωπήσει δεν αναφέρεται, όπως υποστηρίζεται, στον σατανά, αλλά εξιστορεί (σύμφωνα με τους υπεύθυνους), την περιπέτεια μιας κοπέλας που βρίσκει τον εαυτό της δέσμια σε μια σχέση εκμετάλλευσης με έναν αλήτη, εξ ου και τον αποκαλεί «el diablo», διερωτώμαι γιατί χρόνια τώρα επιμένουμε να λαμβάνουμε μέρος σε ένα διαγωνισμό τραγουδιού με μια μουσική δημιουργία απολύτως ξένη με τον πολιτισμό μας, αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου είναι ασφαλώς και η γλώσσα μας.

Η Κύπρος είναι μια χώρα, τα εδάφη της οποίας κατέχονται παράνομα από την Τουρκία, με πρόσφυγες, αγνοούμενους και εγκλωβισμένους, που απειλείται καθημερινά από την κατοχική Τουρκία, κάτι που ως φαίνεται θέλουμε να το θυμούνται όλοι οι άλλοι, ενώ το ξεχάσαμε όλοι εμείς! Η Κύπρος έχει καταξιωμένους μουσικοσυνθέτες και τραγουδιστές που κατέθεσαν τα διαπιστευτήριά τους στην ελληνική μουσική σκηνή και βαθμολογήθηκαν με άριστα. Κι όμως επιμένουμε να συμμετέχουμε σε ένα διαγωνισμό, οδοστρωτήρα για κάθε εθνική μουσική παράδοση και να ενισχύουμε με τις πράξεις μας μια γελοιότητα και μια διαβολική υποκουλτούρα υποτασσόμενοι, χωρίς καμιά απολύτως αντίσταση, σε ένα παγκοσμιοποιημένο μουσικό συνονθύλευμα! Και περιθωριοποιούμε τη γλώσσα μας με τα μεθυστικά αρώματα και τους μελιχρούς στοχασμούς της, που μπόλιασαν τις γλώσσες όλου του κόσμου.

Υστερόγραφο: Κίτρινη κάρτα στην Αλέξια (καταξιωμένη και αξιαγάπητη κατά τα άλλα) για την κριτική που άσκησε στο ΡΙΚ για την επιλογή του να εκπροσωπηθεί στον διαγωνισμό από έναν μη Κύπριο (Ελλαδίτη) καλλιτέχνη. Αν η διαμαρτυρία της αφορούσε αυτήν την αθλιότητα που λέγεται Eurovision, θα συμφωνούσα απολύτως μαζί της. Νομίζω πως οι Έλληνες Κύπριοι ερμηνευτές και δημιουργοί, οι περισσότεροι των οποίων διέπρεψαν στον ελλαδικό χώρο, οφείλουν να είναι πιο προσεκτικοί στο θέμα αυτό. Κάποιοι μάλιστα από αυτούς εκπροσώπησαν με ιδιαίτερη επιτυχία την Ελλάδα στον εν λόγω διαγωνισμό. Τότε που η Eurovision είχε κάτι να πει… Τότε που τραγουδούσαμε στη γλώσσα μας και δεν πιθηκίζαμε. Τους έχουμε όλους απέναντί μας, ας μη βγάζουμε μόνοι τα μάτια μας!

*Αν. καθηγητής, Παν. Θεσσαλίας, από το Μονάγρι Λεμεσού