Τα Κούκλια της Θεάς Αφροδίτης είναι must προορισμός για 1002 λόγους

Όμορφη και πανέτοιμη να σας υποδεχθεί είναι η πρώτη κοινότητα που συναντάτε ερχόμενοι από τη Λεμεσό προς την Πάφο. Ο λόγος φυσικά για τα Κούκλια, την Παλαίπαφο όπως είναι γνωστή, ή το μέρος όπου αναδύθηκε η Αφροδίτη σύμφωνα με τη Μυθολογία. Τα Κούκλια έχουν παράδοση, ιστορία και σίγουρα 1002 λόγους να σας κάνουν να τα επισκεφθείτε αλλά και να σας μείνει η επίσκεψη αξέχαστη. Πάμε να τους δούμε...

Σε όλη την Κύπρο, λίγες είναι ίσως οι κοινότητες που έχουν την ιστορία των Κουκλιών. Τα Κούκλια, τα οποία τα τελευταία χρόνια επεκτάθηκαν περιμετρικά του χωριού με νέες κατοικίες αλλά αναπτύχθηκαν και πέραν του πυρήνα της κοινότητας, στο διπλανό πολυτελές και βραβευμένο τουριστικό θέρετρο Χα Ποτάμι, έχουν να επιδείξουν μιαν αξιοζήλευτη ιστορία, που είναι αρκετή από μόνη της να σε οδηγήσει στον γενέθλιο τόπο της Θεάς Αφροδίτης.

Το χωριό είναι χτισμένο εκεί όπου βρισκόταν η γνωστή Παλαίπαφος, έδρα του βασιλείου της Πάφου, ενός από τα πιο σημαντικά αρχαία βασίλεια της Κύπρου. Ολόκληρη η περιοχή της κοινότητας, περιλαμβανομένου και του χώρου όπου βρίσκονται τα σπίτια του χωριού, αποτελεί σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο. Έχουν γίνει κατά καιρούς ανασκαφές που έφεραν στην επιφάνεια τον περίφημο ναό της Παφίας Αφροδίτης, κατάλοιπα των οχυρώσεων της Παλαιπάφου και διάφορα άλλα κινητά ευρήματα, τα οποία βρίσκονται στο αρχαιολογικό Μουσείο της κοινότητας, το οποίο στεγάζεται στη μεσαιωνική έπαυλη του χωριού και κάθε χρόνο συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες επισκεπτών.

Τα Κούκλια υπήρχαν από τα Βυζαντινά χρόνια και πρέπει να αποτελούσαν ιδιοκτησία Βυζαντινού αξιωματούχου κουβικουλαρίου. Η λέξη κουβούκλιον, σύμφωνα και με αναφορές του Κοινοτικού Συμβουλίου, σήμαινε νεκρικό θάλαμο, αλλά και τον κοιτώνα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων. Οι σωματοφύλακες των Βυζαντινών αυτοκρατόρων που φρουρούσαν τον αυτοκρατορικό κοιτώνα ονομάζονταν κουβικουλάριοι και συχνά τους παραχωρούσαν τεμάχια γης στις επαρχίες ως ανταμοιβή για τις υπηρεσίες που πρόσφεραν. Τέτοιος κουβικουλάριος πιθανότατα έγινε κύριος του χωριού και ονομάστηκε Κου(βού)κλια. Συνεπώς αν τα Κούκλια δεν αποτελούσαν ιδιοκτησία κουβικουλαρίου, θα πρέπει να αποτελούσαν εξοχικά καταλύματα άλλων Βυζαντινών αξιωματούχων σύμφωνα πάντα με την εξήγηση που δίνει η ίδια η κοινότητα για την προέλευση του ονόματος των Κουκλιών.

Το χωριό εξακολουθούσε, μέχρι και την περίοδο της Φραγκοκρατίας, να ονομάζεται Κουβούκλια, αντί του συντομευμένου Κούκλια. Ο Ντε Μας Λατρί αναφέρει ότι κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας το χωριό ήταν μεγάλο βασιλικό κτήμα, στο οποίο γινόταν καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου. Το ότι το χωριό αποτελούσε σημαντικό φέουδο αποδεικνύεται και από τη μεγάλη μεσαιωνική έπαυλη των Κουκλιών. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα Κούκλια θα κατασχεθούν από τον νέο κατακτητή και θα αποτελέσουν τσιφλίκι.

Αρχαιολογικοί χώροι

Στα Κούκλια οι ανασκαφές δεν σταμάτησαν ποτέ. Μέχρι και σήμερα, αλλά κυρίως τις καλοκαιρινές περιόδους, οι αρχαιολογικές αποστολές φέρνουν στο φως διάφορες νέες πτυχές που φωτίζουν την πλούσια Ιστορία της περιοχής. Εκτός από την Παλαίπαφο, τον Ναό της Αφροδίτης, τον περίβολο και το ανάκτορο, τον λόφο του Μάρκελλου, τον ζαχαρόμυλο, τον ελαιόμυλο και το σπήλαιο της Ρήγαινας, που ώς τώρα ήταν λίγο-πολύ γνωστά στα Κούκλια, τα τελευταία χρόνια έγιναν σπουδαίες ανακαλύψεις στο οροπέδιο του Χατζηαπτουλά, ανατολικά της Παλαιπάφου και σε απόσταση περίπου 200-300 μέτρων από την αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου Κύπρου με επικεφαλής τη Μαρία Ηροδότου, που αποδεικνύουν ότι η Παλαίπαφος, τα Κούκλια δηλαδή, ήταν η ακρόπολη, με λίγα λόγια το διοικητικό-οικονομικό κέντρο της βασιλικής δυναστείας της Πάφου στην Κύπρο - Κλασική περίοδο (5ος – 4ος αιώνας π.Χ.).

Η «Πέτρα του Ρωμιού»

Με την «Πέτρα του Ρωμιού» οι Παφίτες είναι συνδεδεμένοι με έναν περίεργο και συνάμα ιδιαίτερο λόγο. Αποτελεί σημείο αναφοράς για τη Θεά της Πάφου, την Παφία Αφροδίτη, η οποία στην αντίληψη κάθε κατοίκου της επαρχίας έχει ξεχωριστή θέση. Αποτελεί ενός είδους περηφάνια για τη καταγωγή της Θεάς και οι μύθοι που την περιβάλλουν καλύπτουν γεωγραφικά όλη την Επαρχία, από τα μέρη όπου πήγε για μπάνιο στα Λουτρά της Πόλης Χρυσοχούς μέχρι και τους Ιερούς της Κήπους στη Γεροσκήπου.

Για το συγκεκριμένο σημείο και την Πέτρα γίνεται αναφορά στη Θεογονία του Ησίοδου, έχει εμπνεύσει τον Μποτιτσέλι («Η Γέννηση της Αφροδίτης») και εμφανίζεται σε τοιχογραφία στην Πομπηία.

Η Πέτρα του Ρωμιού αποτελεί, ίσως, την πιο ξακουστή πέτρα στον κόσμο. Ο αρχαίος μύθος θέλει να είναι η Πέτρα και όλο το σύμπλεγμα των γύρω βράχων, κομμάτια από ένα μεγάλο στρείδι που μετέφερε την Αφροδίτη στις ακτές της Κύπρου αφού την ταξίδεψε στις θάλασσες και στους ωκεανούς. Ο μύθος της αναδυόμενης Αφροδίτης καταδεικνύει τον τρόπο «γέννησης» της Κύπρου. Το όνομα «Πέτρα του Ρωμιού» συνδέεται με τον θρυλικό Βυζαντινό ήρωα, Διγενή Ακρίτα.

Ο μύθος θέλει τον Διγενή να ρίχνει τον τεράστιο αυτό βράχο από τον Πενταδάκτυλο, για να κατατροπώσει τους Σαρακηνούς πειρατές που ετοιμάζονταν για λεηλασία στον κόλπο. Λέγεται ότι με το ένα χέρι πιάστηκε από την οροσειρά της Κερύνειας, σχηματίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις πέντε βουνοκορφές του Πενταδακτύλου, ενώ με το άλλο χέρι σήκωσε τον τεράστιο βράχο, με τον οποίο κατέστρεψε τα πλοία του εχθρού.

Η έξυπνη εφαρμογή της Θεάς Αφροδίτης

Ο Μύθος της Θέας Αφροδίτης, και συγκεκριμένα η περιοχής γέννησης της Θεάς της Ομορφιάς, η Πέτρα του Ρωμιού στα Κούκλια της Πάφου, είναι το πρώτο θέμα που παρουσιάζει η εφαρμογή Αugmented Reality (Εμπλουτισμένης Πραγματικότητας), που παρουσίασε η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Περιφέρειας Πάφου, στο πλαίσιο των προσπαθειών αναβάθμισης της τουριστικής εμπειρίας αλλά και μετατροπής της επαρχίας σε έξυπνο προορισμό.

Σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Διευθυντή της ΕΤΑΠ, Νάσο Χατζηγεωργίου, οι χρήστες της εφαρμογής Αugmented Reality κατεβάζοντάς την μπορούν να σαρώσουν σε τρία διαφορετικά σημεία της παραλίας φωτογραφίες της Θεάς Αφροδίτης και να απολαύσουν μέσα από τις «έξυπνες» συσκευές τους την Κύπριδα Θεά της Ομορφιάς σε πραγματικό περιβάλλον. Τους δίνεται επίσης η δυνατότητα να δουν τη Θεά Αφροδίτη να αναδύεται από τους αφρούς της θάλασσας, να σεργιανίζει στην παραλία, ενώ διατίθενται ψηφιακές κάρτες και περιγραφές για τη Θεά Αφροδίτη σε μορφή βίντεο. Η «ενισχυμένη» ή «εμπλουτισμένη» πραγματικότητα είναι αυτό που υποδεικνύει και η ονομασία της εφαρμογής, είπε ο κ. Χατζηγεωργίου, εξηγώντας περαιτέρω ότι πρόκειται «για την προσθήκη εικονικής πληροφορίας μέσω κατάλληλων συσκευών στον περιβάλλοντα χώρο τον οποίο αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος στην προκειμένη περίπτωση μέσω των τηλεφωνικών συσκευών του».

Όλα τα πιο πάνω, συν το ότι τα Κούκλια τα τελευταία χρόνια απέκτησαν μια πανέμορφη πλατεία με μικρά παραδοσιακά ταβερνάκια, το μνημείο των πέντε πεσόντων ηρώων της ΕΦ με επικεφαλής τον Αρχηγό της Δύναμης, Ευάγγελο Φλωράκη, το αιολικό πάρκο στους Ορείτες και τα σπουδαία και πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, συνθέτουν 1000 και 2 λόγους για να επισκεφθείτε τα Κούκλια, την κοινότητα με την πλούσια ιστορία, τους μύθους, τους θρύλους και τις παραδόσεις.