Ανασκόπηση του έργου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2021

Είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθούμε πόσο πολύ έχει αλλάξει η κοινωνία μας και με πόσους τρόπους ακόμη θα αλλάξει λόγω της συλλογικής κρίσης του κορωνοϊού που περάσαμε τo 2021. Το ΕΚ δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να λειτουργεί, καμία ολομέλεια δεν ακυρώθηκε και όταν τα μέτρα ήταν απαγορευτικά για μετακινήσεις ευρωβουλευτών, οι ολομέλειες, οι εργασίες των κοινοβουλευτικών επιτροπών, καθώς και οι ψηφοφορίες έπειτα από παρεμβάσεις των ευρωβουλευτών, γίνονταν εξ αποστάσεως.

Κατά τη διάρκεια του 2021, το ΕΚ συζήτησε και υιοθέτησε μία μεγάλη σειρά από σημαντικά θέματα που αφορούν τόσο την Κύπρο όσο και το σύνολο της ευρωπαϊκής οικογένειας. Οι πιο βαρυσήμαντες αποφάσεις του ΕΚ το 2021 συνοψίζονται σε 3 θεματικές ενότητες ως εξής:

1. Κλίμα και περιβάλλον

David Maria Sassoli, Πρόεδρος ΕΚ (3/7/2019 - 11/1/2022):

«Δεν έχουμε πλέον χρόνο για χάσιμο... εάν δεν αναλάβουμε δράση τώρα θα είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθούν οι φιλοδοξίες μας για το μέλλον όσον αφορά το κλίμα και να αφήσουμε έναν πιο υγιή πλανήτη στις νεότερες γενιές»

• Πρόληψη «διαρροών άνθρακα»: Εισφορά άνθρακα στις εισαγωγές, για πιο φιλόδοξες παγκόσμιες κλιματικές δράσεις (Μάρτιος)

Σε ψήφισμα του ΕΚ, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την επιβολή εισφοράς άνθρακα σε εισαγωγές από λιγότερο κλιματικά φιλόδοξες χώρες καθώς δεν θα υπάρχει όφελος από τις παγκόσμιες προσπάθειες που καταβάλλονται για το κλίμα, εάν η παραγωγή στην ΕΕ μεταφερθεί απλώς σε χώρες που έχουν λιγότερο φιλόδοξους κανόνες.

• Δέσμη 17,5 δις ευρώ για τη δίκαιη μετάβαση στην πράσινη οικονομία (Μάιος)

Το ΕΚ εγκρίνει το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη της ΕΕ να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της μετάβασής τους σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

• Νομοθεσία για το κλίμα: το ΕΚ εγκρίνει τη συμφωνία για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ ώς το 2050 (Ιούνιος)

Το ΕΚ εγκρίνει τον νόμο για το κλίμα μετατρέποντας έτσι την πολιτική δέσμευση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ έως το 2050 σε νομική υποχρέωση. Ο νέος νόμος θα παρέχει στους Ευρωπαίους πολίτες και στις επιχειρήσεις τη νομική ασφάλεια και σαφήνεια που χρειάζονται για να προγραμματίσουν κατάλληλα την πορεία τους σε αυτήν τη μετάβαση.

• Βιοποικιλότητα: το ΕΚ ζητά υποχρεωτική προστασία (Ιούνιος)

Οι ευρωβουλευτές συζητούν τη νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα μέχρι το 2030 και σε ψήφισμά τους ζητούν να κηρυχθεί προστατευόμενο το 30% τουλάχιστον των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της ΕΕ ώς το 2030. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης τη θέσπιση ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη βιοποικιλότητα, στο πρότυπο του νόμου για το κλίμα.

• “Από το αγρόκτημα στο πιάτο”: το ΕΚ εγκρίνει τη νέα στρατηγική της ΕΕ για υγιεινά και βιώσιμα τρόφιμα (Οκτώβριος)

Σε ψήφισμα του ΕΚ, οι ευρωβουλευτές εγκρίνουν τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο», τονίζοντας πόσο σημαντικό είναι να γίνει η διατροφή μας πιο βιώσιμη και υγιεινή. Η αλλαγή αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μεταξύ άλλων όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα, τη μηδενική ρύπανση και τη δημόσια υγεία.

• Γεωργική πολιτική της ΕΕ 2023-2027: οριστική έγκριση από το ΕΚ (Νοέμβριος)

Οι ευρωβουλευτές δίνουν το πράσινο φως στη νέα, πιο οικολογική, πιο δίκαιη, πιο ευέλικτη και πιο διαφανή Κοινή Γεωργική Πολιτική της ΕΕ, η οποία θα ευθυγραμμίζεται με την νομοθεσία και τις δεσμεύσεις της ΕΕ για το περιβάλλον και το κλίμα.

2. Υγεία και COVID-19

David Maria Sassoli, Πρόεδρος ΕΚ (3/7/2019 - 11/1/2022):

«Έχουμε την ευκαιρία να οικοδομήσουμε τις δεξιότητες και τους μηχανισμούς που είναι απαραίτητοι για μια κοινή πολιτική υγείας»

• EU4 Health: Το ΕΚ υιοθετεί το νέο πρόγραμμα υγείας της ΕΕ (Μάρτιος)

Το ΕΚ εγκρίνει το πρόγραμμα «EU4 Health» ύψους 5,1 δισ. Ευρώ (2021-2027), με στόχο την καλύτερη προετοιμασία των συστημάτων υγείας της ΕΕ για την αντιμετώπιση μελλοντικών απειλών κατά της υγείας. Το νέο πρόγραμμα θα συμβάλει σε τομείς στους οποίους η ΕΕ μπορεί σαφώς να προσφέρει προστιθέμενη αξία, συμπληρώνοντας τις πολιτικές των κρατών μελών.

• Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID: ασφαλείς μετακινήσεις χωρίς διακρίσεις (Ιούνιος)

Οι ευρωβουλευτές εγκρίνουν το νέο Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID, που τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου, προκειμένου να διευκολυνθούν οι μετακινήσεις και τα ταξίδια εντός της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ο απώτερος στόχος του πιστοποιητικού είναι να διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία εντός ΕΕ και να συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΕΚ κάνει χρήση της διαδικασίας κατεπείγοντος και εγκρίνει την πρόταση για το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό σε χρόνο ρεκόρ.

• Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: το ΕΚ ζητά στενότερη συνεργασία για την καλύτερη πρόληψη ασθενειών (Σεπτέμβριος)

Η πρόταση να διευρυνθούν οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων εγκρίνεται από τους ευρωβουλευτές με στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση των διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας.

• Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: τα φάρμακα πρέπει να είναι πιο προσιτά και οικονομικά (Νοέμβριος)

Το ΕΚ κάνει έκκληση για μια ευρωπαϊκή φαρμακευτική πολιτική με επίκεντρο τον ασθενή και υποβάλλει προτάσεις, ούτως ώστε να καταστούν τα φάρμακα διαθέσιμα και οικονομικώς προσιτά.

• Οι ευρωβουλευτές προτρέπουν τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τον εμβολιασμό κατά της πανδημίας (Δεκέμβριος)

Σε συζήτηση στην ολομέλεια με την πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen και τη Σλοβενική Προεδρία, οι ευρωβουλευτές επιμένουν ότι ο εμβολιασμός παραμένει το ισχυρότερο και πιο αποτελεσματικό όπλο κατά της πανδημίας. Απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες βασισμένες σε επιστημονικά επιχειρήματα για να ξεπεραστεί η επιφυλακτικότητα απέναντι στα εμβόλια και να αυξηθεί ο αριθμός των εμβολιασμένων στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο.

3. Άσυλο και Μετανάστευση

David Maria Sassoli, Πρόεδρος ΕΚ (3/7/2019 - 11/1/2022):

«Κανένας δεν πρέπει να επιτρέπει να μην υπάρχει επαρκής αντιμετώπιση σε αυτό το φαινόμενο κυρίως στις χώρες που είναι πιο εκτεθειμένες σε αυτό»

• Μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ: να ληφθούν μέτρα κατά παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Μάιος)

Οι ευρωβουλευτές επικρίνουν την ΕΕ και ορισμένες χώρες της για την υπερβάλλουσα χρήση άτυπων συμφωνιών αναφορικά με την επιστροφή και επανεισδοχή παράτυπων μεταναστών.

• Μεταναστευτικό: έγκριση δύο ταμείων για την πολιτική ασύλου και τη διαχείριση των συνόρων (Ιούλιος)

Οι ευρωβουλευτές εγκρίνουν δύο ευρωπαϊκά ταμεία για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, την κοινωνική ένταξη και τη φύλαξη των συνόρων. Το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης για την περίοδο 2021-2027 (9,88 δισ. ευρώ) θα ενισχύσει την κοινή πολιτική ασύλου της ΕΕ, θα αναπτύξει τη νόμιμη μετανάστευση λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των κρατών μελών, θα στηρίξει την ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών και θα συμβάλει στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Με προϋπολογισμό ύψους 6,24 δισ. ευρώ (2021-2027), το Ταμείο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Συνόρων προορίζεται για την ενίσχυση της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα τον σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα.

• Έγκριση για έναν ισχυρό Οργανισμό Ασύλου της ΕΕ (Νοέμβριος)

Το ΕΚ δίνει το τελικό «πράσινο φως» και αναβαθμίζει την υφιστάμενη εντολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), η οποία λειτουργεί από το 2011. Ο νέος Οργανισμός της ΕΕ για το Άσυλο θα διαθέτει πλέον ενισχυμένες εξουσίες για τη διευκόλυνση της συνεργασίας των κρατών μελών και τη σύγκλιση των προτύπων για το άσυλο.

• Νέοι κανόνες για τη στήριξη της νόμιμης μετανάστευσης για ανεύρεση εργασίας (Νοέμβριος)

Το ΕΚ ζητά μέτρα για τη διευκόλυνση της νόμιμης μετανάστευσης εργατικού δυναμικού, ώστε να αντιμετωπιστεί η γήρανση του πληθυσμού και η έλλειψη δεξιοτήτων, καθώς και οι ανάγκες της αγοράς εργασίας στην ΕΕ.

Πέντε άλλα σημαντικά θέματα που απασχόλησαν το ΕΚ το 2021

Οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να χρειάζονται επαναξιολόγηση σε βάθος. Στην έκθεση που εγκρίθηκε τον Μάιο με 480 ψήφους υπέρ, 64 κατά και 150 αποχές, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι, εάν δεν αντιστραφεί επειγόντως η υφιστάμενη αρνητική τάση όσον αφορά την εσωτερική, θεσμική και εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει την επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ώστε και οι δύο πλευρές να επανεξετάσουν την καταλληλότητα του υφιστάμενου πλαισίου ή, αν είναι αναγκαίο, να διερευνήσουν ενδεχόμενα νέα μοντέλα.

Σχετικά με τα Βαρώσια, το EK με ψήφισμά του καταδικάζει τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας. Οι ευρωβουλευτές ζητούν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να διατηρήσει την ενότητά του έναντι των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας και να επιβάλει σκληρές κυρώσεις.

Το ΕΚ εγκρίνει το εμβληματικό πρόγραμμα Erasmus+

Τον Μάιο οι ευρωβουλευτές εγκρίνουν το Erasmus+, το εμβληματικό πρόγραμμα της ΕΕ για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό, για την περίοδο 2021-2027. Οι ευρωβουλευτές κατορθώνουν να εξασφαλίσουν επιπλέον χρηματοδότηση για το πρόγραμμα (1,7 δισ. ευρώ), η οποία πλέον ανέρχεται στα 28 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 σε σύγκριση με τα προηγούμενα επτά χρόνια (14,7 δισ. ευρώ).

Το νέο Erasmus+ θα βοηθήσει ανθρώπους κάθε ηλικίας και από κάθε υπόβαθρο να αποκτήσουν νέες δεξιότητες ζωής και εργασίας, ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές που φέρνουν η επικείμενη πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και η πανδημία του κορονοϊού. Το νέο Erasmus+ θα είναι πιο απλό και εύκολο στη διαχείριση για όσους υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής.

«Πράσινο φως» από το ΕΚ στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας των 672,5 δισεκατομμυρίων ευρώ

Τον Φεβρουάριο το ΕΚ εγκρίνει τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που αποσκοπεί να βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού. Ο Μηχανισμός είναι ο βασικότερος πυλώνας του πακέτου ανάκαμψης Next Generation EU, ύψους 750 δισ. ευρώ.

Το ποσό των 672,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια θα διατεθεί για τη χρηματοδότηση εθνικών μέτρων που στοχεύουν σε μιαν ανταγωνιστική οικονομία, στην έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη και αφορούν κυρίως τους τομείς της πράσινης ανάπτυξης και της ψηφιακής μετάβασης. Τα εθνικά σχέδια θα πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον το 37% του προϋπολογισμού τους σε δράσεις για το κλίμα και τουλάχιστον το 20% σε ψηφιακές δράσεις.

Από το Σχέδιο Ανάκαμψης Next Generation EU, η Κύπρος θα λάβει ώς 1.2 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις. Χρήζει αναφοράς ότι η Κύπρος θα λάβει επιπλέον σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις από τον νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για τα έτη 2021 με 2027.

Το Βραβείο Ζαχάρωφ 2021 του Ευρωκοινοβουλίου απονέμεται στον Alexei Navalny

Στον Ρώσο πολιτικό της αντιπολίτευσης και ακτιβιστή κατά της διαφθοράς, Alexei Navalny, απονέμεται το Βραβείο Ζαχάρωφ 2021. Το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης απονέμεται σε ετήσια βάση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το βραβείο θεσπίστηκε το 1988 προς τιμήν των ατόμων και οργανώσεων που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Πήρε το όνομά του από τον Σοβιετικό φυσικό επιστήμονα και πολιτικό αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ.

Έμφυλη βία στο διαδίκτυο: το ΕΚ ζητά ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αντιμετώπισή της

Οι ευρωβουλευτές υπερψηφίζουν έκθεση νομοθετικής πρωτοβουλίας για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας στο διαδίκτυο και ζητούν μια ευρωπαϊκή οδηγία για την αντιμετώπισή της. Το κείμενο του ΕΚ τονίζει την έλλειψη κατάλληλου νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση του φαινομένου, αλλά και για την προστασία και υποστήριξη των θυμάτων. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, απαιτείται ένας κοινός ορισμός για την έμφυλη βία στον κυβερνοχώρο σε επίπεδο ποινικού δικαίου, καθώς και εναρμονισμένες ελάχιστες και μέγιστες ποινές.

Ευρύ φάσμα αρνητικών επιπτώσεων για τα άτομα και την κοινωνία

Άτομα:

• Ψυχική υγεία: άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη, Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PTSD), έλλειψη εμπιστοσύνης και αίσθησης ελέγχου
• Απομάκρυνση από την κοινωνική ζωή

Κοινωνική και οικονομική:

• Απουσία από την εργασία, κίνδυνος απώλειας εργασίας, μειωμένη παραγωγικότητα, χαμηλότερη ποιότητα ζωής
• Απομάκρυνση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και λιγότερες ευκαιρίες για κοινωνική δικτύωση και γνωριμίες
• Μικρότερη συμμετοχή στον δημόσιο διάλογο και στον δημοκρατικό στίβο
• Υψηλότερο κόστος για νομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης

Ευρύτερη κοινωνία:

• Απώλεια φορολογικών εσόδων λόγω χαμηλότερων εισοδημάτων από εργασία
• Αυξημένη ανεργία και άλλες μακροοικονομικές επιπτώσεις λόγω χαμηλότερων εισοδημάτων εργασίας
• Σιωπή γυναικών σε δημόσιους χώρους

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2019-2024

H ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) περιλαμβάνει 705 ευρωβουλευτές, προερχόμενους από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), και διεξάγει τις εργασίες της στις 24 επίσημες γλώσσες της Ένωσης.

Τα 705 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατανέμονται σε 7 πολιτικές ομάδες, που εκπροσωπούν όλο το ιδεολογικό φάσμα. Ορισμένοι ευρωβουλευτές δεν ανήκουν σε καμιά πολιτική ομάδα, οπότε θεωρούνται "μη εγγεγραμμένοι". Οι πολιτικές ομάδες αποφασίζουν ποια θέματα θα εξεταστούν σε κάθε σύνοδο της ολομέλειας. Μπορούν επίσης να υποβάλλουν τροπολογίες στις εκθέσεις που ψηφίζονται από την ολομέλεια.

Αποκορύφωμα της δραστηριότητας του ΕΚ είναι η σύνοδος ολομέλειας που αντιπροσωπεύει την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου που συντελείται στις κοινοβουλευτικές επιτροπές και στις πολιτικές ομάδες. Η σύνοδος ολομέλειας είναι επίσης ο χώρος όπου οι αντιπρόσωποι των πολιτών της ΕΕ – οι ευρωβουλευτές – συμμετέχουν στην κοινοτική λήψη αποφάσεων και προβάλλουν την άποψή τους απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Συμβούλιο.

Το Κοινοβούλιο συνέρχεται σε ολομέλεια κάθε μήνα (πλην Αυγούστου) στο Στρασβούργο, για μια περίοδο συνόδου τετραήμερης διάρκειας (από τη Δευτέρα έως την Πέμπτη). Πρόσθετες περίοδοι συνόδου διεξάγονται στις Βρυξέλλες. Το ΕΚ συναποφασίζει ισότιμα με το Συμβούλιο για τα τρία τέταρτα της κοινοτικής νομοθεσίας. Οι δραστηριότητες της ολομέλειας αφιερώνονται κυρίως σε συζητήσεις και ψηφοφορίες. Μόνο τα κείμενα που έχουν ψηφιστεί από την ολομέλεια και οι γραπτές δηλώσεις που έχουν προσυπογραφεί από την πλειοψηφία των μελών του αποτελούν επίσημες πράξεις του ΕΚ.

*Υπεύθυνη Τύπου του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο