Κασουλίδης 2022 - Μακάριος 1974… «Τι θα κάνουν τα (ελληνικά) στρατεύματα όταν φθάσουν εκεί;»

Αναφέρομαι στο άρθρο του αγαπητού συναδέλφου Λάζαρου Μαύρου, 5 Νοεμβρίου 2022, «Η Ελλάδα εξοπλίζεται, εμείς τι κάνουμε;» Έγραψε:

Ιωάννης Κασουλίδης 2022

«ΣΑΝ ΓΡΟΘΙΑ στο στομάχι ένιωσαν πολλοί την περί φρεγάτας δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Γλ. Κασουλίδη στη Βουλή, την παρελθούσα εβδομάδα (25.10.2022). Σε συνεδρίαση κοινοβουλευτικής επιτροπής, ένας εκ των βουλευτών τον ρώτησε:

- ‘‘Η Ελλάδα εξοπλίζεται, εμείς τι κάνουμε;’’.

Κι ο υπ.Εξ. απάντησε:

- "Πολλοί λένε γιατί δεν αγοράζουμε κι εμείς. Μα τι να αγοράσουμε; Μια φρεγάτα; Τι να σου κάνει;"

»ΤΗ ΓΡΟΘΙΑ ένιωσαν όσοι αντιλαμβάνονται ότι η ελευθερία, η ειρήνη, η ασφάλεια των δύο κρατών του Ελληνισμού, έναντι των εντεινόμενων τουρκικών απειλών, εξασφαλίζονται από την ανυποχώρητη προβολή της συστοιχίας των Συντελεστών της Αποτρεπτικής Ισχύος…». Και πρόσθεσε στο μακροσκελές άρθρο του ο Λ.Μ.:

«ΠΡΟΦΑΝΩΣ θα μπορούσε… να πληροφορηθεί και να μάθει αρμοδίως… από τον Υπουργό Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ώστε να αντιληφθεί και του λόγου του, πόσο σπουδαίο είναι για την Άμυνα, για την Αποτροπή, για την Ειρήνη ΧΩΡΙΣ υποταγή, σε Ελλάδα και Κύπρο, το γεγονός ότι το ελλα-δικό μας κράτος έχει ήδη εξασφαλίσει στη Γαλλία την κατασκευή των καινούργιων φρεγατών Μπελαρά για την ενίσχυση του στόλου των φρεγατών του ελλα-δικού μας Πολεμικού Ναυτικού…».

Μακάριος 1974

Η απάντηση Κασουλίδη εν έτει 2022 μάς πάει πίσω 48 χρόνια. Να δούμε πώς απάντησε και ο τότε Πρόεδρος τής υπό δεύτερη τουρκική εισβολή Κύπρου μας, Αρχ. Μακάριος, στον Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας, Τζέιμς Κάλλαχαν -συνεργό του Τούρκου Πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετζεβίτ- της, κατά τα άλλα, «εγγυήτριας» Βρετανίας (Ηνωμένου Βασιλείου), σε μια… συσχετιζόμενη ερώτηση!

13-14 Αυγούστου – Ελληνική Μεραρχία εις βοήθεια της Κύπρου

Στις 14 Αυγούστου εμπιστευτικό τηλεγράφημα από τη βρετανική πρεσβεία στην Αθήνα προς το Φόρεϊν Όφις ενημέρωνε ότι ο Έλληνας Υπ. Εξωτερικών (Γ. Μαύρος),τους είπε ότι η ελληνική Κυβέρνηση ανησυχούσε για κατάρρευση της αντίστασης της Εθνικής Φρουράς και του ηθικού των Ελληνοκυπρίων και είχε οδηγίες να ζητήσει την αντίδραση της βρετανικής κυβέρνησης στην αποστολή μιας Ελληνικής Μεραρχίας 10.000 ανδρών, που ήδη είχαν συγκεντρωθεί στην Κρήτη για αναχώρηση. Ο Γεώργιος Μαύρος το είχε αναφέρει στον Τζέιμς Κάλλαχαν και στη Γενεύη (δηλαδή προτού ξεκινήσει η 2η εισβολή). Η Μεραρχία θα έφθανε στη Λάρνακα (δεν γνώριζε τις λεπτομέρειες) και από εκεί θα αναλάμβαναν οι στρατιωτικοί ηγέτες της Εθνικής Φρουράς. Η δράση αυτή ήταν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της Ελλάδας βάσει της Συνθήκης Εγγυήσεως ή μπορούσε επίσης να τεθεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Ο Μαύρος ήθελε όμως αεροπορική κάλυψη από τη Βρετανία γιατί η Ελληνική Αεροπορία μέχρι ενός σημείου μετά την Κρήτη μπορούσε να καλύψει την αποστολή. Ζήτησε επομένως αεροπορική κάλυψη από τη Βάση Ακρωτηρίου - μπορούσαν να συνεργαστούν με την Ελλάδα βάσει της Συνθήκης Εγγυήσεως.

Στις 16 Αυγούστου, ο Michael Alexander (Μάικλ Αλεξάντερ), από το Φόρεϊν Όφις, ενημέρωσε τον προσωπικό γραμματέα του Πρωθυπουργού Harold Wilson (Χάρολντ Γουίλσον),ότι υπήρχε σοβαρός κίνδυνος η Ελλάδα να προσπαθούσε να στείλει μια Μεραρχία από την Κρήτη στην Κύπρο. Και οι ίδιοι (Φόρεϊν Όφις) και οι Αμερικανοί, τους είχαν ήδη πει ότι δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν τέτοια δράση και δεν ήταν διατεθειμένοι να τους εγγυηθούν την αεροπορική προστασία εναντίον της τουρκικής αεροπορίας που είχαν ζητήσει. Ο Τζέιμς Κάλλαχαν απάντησε με τηλεγράφημα έχοντας πρώτα συνεννοηθεί με τους Αμερικανούς (Άρθουρ Χάρτμαν) και Μακάριο, αλλά όχι με τον Κίσινγκερ απευθείας όπως αποκαλύφθηκε.

Η επιβεβαίωση της αρνητικής απάντησης προς Κ. Καραμανλή.

Η συνεννόηση με τον Μακάριο!

Αυτή επιβεβαιώθηκε με αποδεσμευμένη τηλεφωνική συνομιλία Κάλλαχαν/Κίσινγκερ στις 15.8.1974. Και εδώ φαίνεται και η αξία μελέτης των αμερικανικών εγγράφων σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα βρετανικά και όχι αποσπασματικά και απομονωμένα. Ακολουθεί:

«Callaghan: Στο θέμα… όσον αφορά την ιστορία με τον Μαύρο ήταν για τη Μεραρχία - αεροπορική κάλυψη για τη Μεραρχία του - λυπάμαι που δεν εξηγηθήκαμε σωστά με τον Arthur Hartman (Άρθουρ Χάρτμαν, Αμερικανό αξιωματούχο) και δεν προσεγγίστηκες… μόνο εμείς.

Kissinger: Ακριβώς!

Callaghan: Επομένως εκείνο που έκανα ήταν να του στείλω πίσω ένα μήνυμα λέγοντάς του ότι δεν μπορεί να γίνει για διάφορους λόγους, τους οποίους απαρίθμησα. Ένας ενδιαφέρων λόγος ήταν ότι όταν είδα τον Μακάριο σήμερα το πρωί τον ρώτησα για τη γνώμη του, αν μας ζητούσαν να κάνουμε κάτι τέτοιο, και μου είπε ‘‘όμως τι θα κάνουν τα στρατεύματα όταν φθάσουν εκεί;’’. Οπόταν ήμουν στη θέση να δώσω οδηγίες στον πρέσβη μας ότι ο Μακάριος δεν βλέπει τον λόγο για κάτι τέτοιο. Έτσι, νομίζω, μπορούμε να θεωρήσουμε το θέμα νεκρό.

(So what I have done is to send back a message to him saying that it can’t be done for a variety of reasons which I have outlined. One of the interesting ones is that when I saw Makarios this morning I asked him what would be his view if we were asked to do such a thing and he said but what would the troops do if they got there. So I have been able to give our Ambassador instructions that Makarios sees no purpose in doing this. So I think we can regard that one as dead).

Kissinger: Σωστά…»

(Πηγή: Unclassified US Department of State review authority: Robert H. Miller date/case ID: 01 Jun 2006, 200102979). (Από το βιβλίο της γράφουσας «Διζωνική vs Δημοκρατία» Λεμεσός 2019).

ΓΓ ΝΑΤΟ

Ενδιαφέρουσα παρεμπιπτόντως στα πρακτικά της συνομιλίας και η αναφορά Κάλλαχαν στη συνάντησή του με τον τότε Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Joseph Luns. Ο τελευταίος ενδεικτικά είχε προτείνει να συζητείτο το θέμα στο ΝΑΤΟ και η απόφαση αποχώρησης της Ελλάδας από τη συμμαχία. Αλλά ο Κάλλαχαν το απέρριψε και του είπε ότι η Ελλάδα είναι… παρηγοριά που χρειαζόταν και όχι νομικίστικες ερωτήσεις… (Στα βρετανικά έγγραφα, πάντως, καταγράφεται ρητά η άρνηση Κάλλαχαν να συζητείτο το Κυπριακό στο ΝΑΤΟ).

Μόνο αν προβούν σε γενική σφαγή των Ελληνοκυπρίων!

Υπενθυμίζω ότι έχω ήδη γράψει σε άρθρο μου (και στο προαναφερθέν βιβλίο) ότι ο Τζέιμς Κάλλαχαν στις 14 Αυγούστου 1974, την ίδια μέρα που ξεκίνησε η 2η τουρκική εισβολή, είχε συνεννοηθεί με τον Αυστριακό τότε Γ.Γ. του ΟΗΕ (πρώην χιτλερικό) Κουρτ Βάλντχαϊμ ότι κανένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν έπρεπε να επιδιωχθεί για την Κύπρο, κάτω από το Άρθρο 7 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, εκτός και αν οι Τούρκοι πήγαιναν πέραν των υποτιθέμενων στόχων τους (για τους οποίους ο Ετζεβίτ είχε ενημερώσει λεπτομερώς τη βρετανική κυβέρνηση στη συνάντηση που είχαν στην πρωθυπουργική κατοικία στις 17 Ιουλίου 1974) και προσπαθούσαν να καταλάβουν ολόκληρη τη νήσο ή αν ενεθάρρυναν μια γενική σφαγή των Ελληνοκυπρίων…

Άρθρο Φ.Α. 27 Απριλίου 2019, «Σημερινή» - «Μόνο αν προχωρήσουν με γενική σφαγή των Ελληνοκυπρίων» (https://simerini.sigmalive.com/article/2019/4/27/mono-an-prokhoresoun-me-genike-sphage-ton-ellenokuprionb4d93f59-1a82-495a-b011-01b489dfbaf8/).

Το αποδεσμευμένο αμερικανικό έγγραφο από το 2006 τηλεφωνικής συνομιλίας ημερ. 15.8.1974, Κίσινγκερ/Κάλλαχαν.