«Το πρώτο σημείο αναφοράς του ασθενούς με το σύστημα υγείας»

Τον ρόλο και τη σημασία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) και των Προσωπικών Ιατρών αναδεικνύει μέσω συνέντευξής του στη «Σημερινή» της Κυριακής ο Διευθυντής της Διεύθυνσης ΠΦΥ του ΟΚΥπΥ, Δρ Αλέξης Καλαβάς.

Όπως τονίζει, η ΠΦΥ είναι ουσιαστικά η πρώτη επαφή του πολίτη με το σύστημα υγείας, παρέχει το πρώτο στάδιο αντιμετώπισης και θεραπείας, ενώ κατέχει κομβικό ρόλο στην πρόληψη.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο των Προσωπικών Ιατρών, ο Δρ Καλαβάς σημειώνει ότι ο θεσμός είναι εξαιρετικά σημαντικός για τη Δημόσια Υγεία, αφού «ο ΠΙ είναι το πρώτο σημείο αναφοράς του ασθενούς με το σύστημα υγείας».

Ακολουθεί αυτούσια η συνέντευξη του Διευθυντή της Διεύθυνσης ΠΦΥ του ΟΚΥπΥ:

Κατ’ αρχάς θα θέλαμε να μας πείτε κάποιες πληροφορίες σχετικά με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του ΟΚΥπΥ και τον ρόλο της.

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) συνιστά τον βασικό πυρήνα κάθε οργανωμένου συστήματος υγείας. Ουσιαστικά συγκροτεί το πλαίσιο της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Είναι η πρώτη επαφή του πολίτη με το σύστημα υγείας, παρέχει το πρώτο στάδιο αντιμετώπισης και θεραπείας, ενώ κατέχει κομβικό ρόλο στην πρόληψη.

Μέχρι πρότινος η ΠΦΥ υπαγόταν στις διευθύνσεις των νοσοκομείων της κάθε επαρχίας. Με τη δημιουργία του ΟΚΥπΥ, η ΠΦΥ αυτονομήθηκε και απέκτησε τη δική της Διεύθυνση.

Η Διεύθυνση της ΠΦΥ του ΟΚΥπΥ έχει υπό την εποπτεία της όλα τα κέντρα υγείας παγκύπρια (38 στο σύνολο). Κυρίαρχο ρόλο έχουν οι Προσωπικοί Ιατροί (ΠΙ), που μαζί με το νοσηλευτικό και το υποστηρικτικό προσωπικό κτίζουν και διατηρούν με τους ασθενείς μακροχρόνιες σχέσεις φροντίδας υγείας.

Πόσο σημαντικός είναι ο θεσμός των Προσωπικών Ιατρών του ΟΚΥπΥ για τη Δημόσια Υγεία και ποιες οι προτεραιότητες/στόχοι τους;

Ο θεσμός του ΠΙ είναι εξαιρετικά σημαντικός για τη Δημόσια Υγεία. Ο ΠΙ είναι το πρώτο σημείο αναφοράς του ασθενούς με το σύστημα υγείας. Διαδραματίζει τον ρόλο του «τροχονόμου» του συστήματος, καθώς αυτός κατευθύνει τον ασθενή σε περαιτέρω ενέργειες αν και εφόσον απαιτείται. Προσφέρει τις υπηρεσίες του σε συνεχή βάση.

Οι προτεραιότητες και οι στόχοι του ΠΙ είναι να συμβάλει στην ομαλή λειτουργία των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων μονάδων υγείας, να μειώσει το κόστος αποφορτίζοντας τους ειδικούς ιατρούς και κατ’ επέκτασιν το σύστημα υγείας και παρέχοντας υψηλού επιπέδου φροντίδα υγείας.

Ποιων περιστατικών επιλαμβάνονται και γιατί είναι σημαντικός ο ρόλος τους για την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας υγείας στους ασθενείς;

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας αφορά στην αντιμετώπιση τριών περιστατικών:

1. Τη διάγνωση και θεραπεία αρρώστων.
2. Την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών.
3. Την άσκηση προληπτικής ιατρικής.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του Προσωπικού Ιατρού, αυτός είναι πολύ σημαντικός αφού στοχεύει στην παροχή υψηλού επιπέδου φροντίδας υγείας και κατ’ επέκτασιν στην ικανοποίηση του κάθε ασθενούς.

Οι ΠΙ και οι νοσηλευτές στα Κέντρα Υγείας του ΟΚΥπΥ έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίζουν οξέα περιστατικά, αλλά και καταστάσεις που απαιτούν βραχεία νοσηλεία (χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών, ενδομυϊκών ή ενδοφλέβιων φαρμάκων, οξυγόνου και χρήση νεφελοποιητή), ενώ παρέχονται καθημερινά και άλλες υπηρεσίες όπως αιμοληψία, αλλαγές πληγών, αφαίρεση ραμμάτων, εμβολιασμοί και Ηλεκτροκαρδιογραφήματα.

Επίσης, σε κάποια Κέντρα Υγείας του Οργανισμού λειτουργούν ιατρεία συμβουλευτικής για τον σακχαρώδη διαβήτη.

Η σωστή λειτουργία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας συμβάλλει τόσο στην εύρυθμη λειτουργία των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων μονάδων, όσο και στην αποτροπή εμφανίσεως νέων περιστατικών στην κοινότητα.

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε τι διαφέρει από τους υπόλοιπους Προσωπικούς Ιατρούς του ΓεΣΥ;

Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους Προσωπικούς Ιατρούς του ΓεΣΥ, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας προσφέρει πολυιατρεία που διαθέτουν θεματική ομάδα, όπου ο ασθενής τυγχάνει ολιστικής φροντίδας. Όπως προανέφερα, ο Προσωπικός Ιατρός είναι το πρώτο σημείο αναφοράς του ασθενούς με το σύστημα υγείας, ούτως ώστε να αποφεύγεται η κατάχρηση στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα υγείας που κοστίζει πιο πολύ.

Έχει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και προαγωγή της υγείας, όπως είναι η εκπαίδευση του κόσμου στη σωστή διατροφή, άσκηση, διακοπή καπνίσματος, αλκοόλ. Συμμετέχει και προωθεί προληπτικά προγράμματα όπως είναι ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, κ.ά. Επίσης διενεργεί εμβολιασμούς για γρίπη και Covid-19.

Πόσοι Προσωπικοί Ιατροί εργοδοτούνται στον ΟΚΥπΥ και ποιες οι ειδικότητές τους;

Στον ΟΚΥπΥ εργοδοτούνται 93 Προσωπικοί Ιατροί, εκ των οποίων οι πλείστοι είναι Γενικοί Ιατροί (κατέχουν Ειδικότητα Γενικής Ιατρικής).

Πώς μπορεί κάποιος να διευθετήσει ραντεβού μαζί τους ή να εγγραφεί σε καταλόγους τους, εάν δεν το έχει πράξει μέχρι σήμερα;

Στο παρόν στάδιο, μπορεί να διευθετηθεί τηλεφωνικά το ραντεβού μέσω του γραμματειακού προσωπικού που στελεχώνει τα διάφορα κέντρα υγείας.

Η εγγραφή στον κατάλογο των Προσωπικών Ιατρών μπορεί να γίνει απευθείας από την πλατφόρμα του ΓεΣΥ ή ακόμη προσωπικά από τους ίδιους τους ΠΙ συμπληρώνοντας την σχετική αίτηση εγγραφής.