Το AIDS στην Κύπρο
Πώς προφυλάσσω τον εαυτό μου από το AIDS και ποια η θέση της κοινωνίας;

Στις 23 Νοεμβρίου 1991, με μια επιστολή προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ο Freddie Mercury, τραγουδιστής του συγκροτήματος “Queen”, ανακοινώνει αυτό που για αρκετό καιρό φημολογείτο, ότι έχει διαγνωστεί με AIDS. Είκοσι τέσσερεις ώρες μετά την ανακοίνωση αυτή, ανακοινώνεται και ο θάνατός του. Ένας θάνατος που κινητοποίησε την παγκόσμια κοινή γνώμη και, εξαιτίας αυτού, άρχισε μια εκστρατεία ενημέρωσης με υποψιασμένους πλέον τους πολίτες, οι οποίοι μέχρι τότε έδειχναν αδιαφορία για τις συμβουλές των γιατρών.
Είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε στο στούντιο της εκπομπής «Υγιαίνετε» τον καθηγητή Λεόντιο Κωστρίκη και την Πρόεδρο του Κέντρου Υποστήριξης Φορέων AIDS (ΚΥΦΑ), κ. Στέλλα Μιχαηλίδου.
Ο καθηγητής μάς εξήγησε πως ο HIV είναι ένας ιός που επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι προσβάλλονται από HIV είτε από κολπικό ή πρωκτικό σεξ είτε χρησιμοποιώντας βελόνες ή άλλο ενέσιμο εξοπλισμό, με ένα άτομο που είναι φορέας του HIV. Ο ιός HIV μπορεί επίσης να μεταφερθεί από μία έγκυο γυναίκα στο παιδί της, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, της γέννας ή κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Στο γκάλοπ που δείξαμε στην εκπομπή φάνηκε πως ο κόσμος γνωρίζει μόνο για τον ένα τρόπο μετάδοσης του ιού. Όλοι οι ερωτηθέντες είπαν πως μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Το AIDS παίρνει καιρό για να αναπτυχθεί από τη στιγμή που το άτομο μολυνθεί με HIV, συνήθως 2 έως 10 χρόνια ή και περισσότερο. Κάποιοι, περίπου το 5%, που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV, δεν χρειάζεται να λάβουν αντιρετροϊκά φάρμακα και ούτε αναπτύσσουν ποτέ AIDS, επειδή για κάποιον άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο μπορούν να ελέγχουν την καταστροφική δράση του HIV μόνο με τη βοήθεια του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Αυτά τα HIV οροθετικά άτομα κατατάσσονται στην κατηγορία των λεγόμενων non-progressors.
Μερικοί άνθρωποι (περίπου το 87%) που μολύνονται με HIV παρουσιάζουν πολύ έντονα συμπτώματα, ενώ άλλοι δεν αισθάνονται απολύτως τίποτα. Όσοι έχουν συμπτώματα, συνήθως εμφανίζουν πυρετό, κούραση ή αλλεργία. Άλλα συνηθισμένα συμπτώματα είναι: πονοκέφαλος, πρησμένοι αδένες και πονόλαιμος. Αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνονται 2-4 εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Αυτή η περίοδος λέγεται πρωτολοίμωξη ή οξεία HIV λοίμωξη. Τα συμπτώματα της πρωτολοίμωξης μπορεί επίσης να είναι παρόμοια με άλλων σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως η λοιμώδης μονοπυρήνωση ή η ηπατίτιδα, που μεταδίδονται ευκολότερα. Επίσης το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα σε κάποιους ανθρώπους, ακόμα και αν δεν έχουν τίποτα.
Η κ. Στέλλα Μιχαηλίδου μάς τόνισε πως, δυστυχώς, στην Κύπρο δεν έχουμε αλλάξει και πολύ τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των οροθετικών ατόμων. Υπήρχε πρόσφατο περιστατικό όπου γιατρός αρνήθηκε να εξετάσει οροθετική ασθενή. Ένας οροθετικός σήμερα μπορεί να έχει μια φυσιολογική ζωή και να κάνει όνειρα για οικογένεια και για παιδιά. Από την πλευρά της Πολιτείας, δυστυχώς, δεν υπάρχει σωστή ενημέρωση στα παιδιά και δεν έχει ενταχθεί ακόμα μάθημα για σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.
Σε ό,τι αφορά τη θεραπεία, ο καθηγητής Κωστρίκης μάς ανέφερε ότι ο HIV είναι ένας ρετροϊός, γι' αυτό τα φάρμακα που στοχεύουν σε αυτόν λέγονται αντιρετροϊκά. Ο συνδυασμός αντιρετροϊκών φαρμάκων, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, σταματάει εντελώς τη μόλυνση νέων κυττάρων, αλλά δεν έχει καμία επίδραση στα κύτταρα που έχουν ήδη μολυνθεί και βρίσκονται κρυμμένα σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό ενός οροθετικού ανθρώπου. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη του AIDS και επιτρέπουν στα άτομα με HIV λοίμωξη να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή για όσο διάστημα τα λαμβάνουν. Αλλά, δυστυχώς, δεν μπορούν να θεραπεύσουν πλήρως την HIV λοίμωξη.
Μιας και αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα, είναι σημαντικό τα άτομα που δεν έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV να παραμείνουν αρνητικά και τα άτομα που έχουν μολυνθεί να παραμείνουν υγιή. Για τα άτομα που έχουν μολυνθεί με τον HIV, η ανάπτυξη των φαρμάκων έχει βοηθήσει στην αλλαγή της πορείας της νόσου. Σήμερα, οι πιθανότητες να αναπτύξει AIDS κάποιος οροθετικός που θα λάβει έγκαιρη και σωστή θεραπεία είναι ελάχιστες.
Η σωστή ενημέρωση είναι το κλειδί σε ό,τι αφορά το AIDS. Η κοινωνία έχει καθήκον να ενημερώνει αλλά και να αγκαλιάζει τα άτομα που έχουν διαγνωσθεί με AIDS, αλλά το ίδιο οφείλουμε να κάνουμε και εμείς. Είναι καθήκον μας να ενημερώνουμε τις μικρότερες ηλικίες για το πώς μπορούν να προφυλάσσουν τους εαυτούς τους, αλλά και τους συντρόφους τους.
Να είστε όλοι καλά και… Υγιαίνετε.
*Αναδημοσίευση από το ένθετο «Υγεια» (5 Δεκεμβρίου 2021).