Στοπ στο βιολογικό ρολόι με τη φύλαξη ωαρίων

Θεωρείται ως μια επένδυση ζωής, εφόσον η κρυοσυντήρηση ώριμων ωαρίων είναι μια επιλογή για τις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν δικό τους παιδί αλλά όχι τώρα. Είναι ένας τρόπος παράτασης χρόνου, για όσες γυναίκες για διάφορους λόγους δεν επιθυμούν την άμεση τεκνοποίηση. Με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται νέα και υγιή τα ωάρια.

Είναι γεγονός πως, όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν, αυξάνονται οι πιθανότητες για χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου, ο κίνδυνος αποβολής, γενετικών ανωμαλιών ή διαταραχών που καθιστούν τη σύλληψη πιο δύσκολη. Με την κρυοσυντήρηση ωαρίων αυτά τα προβλήματα παραμερίζονται και η γυναίκα μπορεί πιο εύκολα να αποκτήσει παιδί.

Τι είναι η «κατάψυξη» ωαρίων;

Πρόκειται για μια διαδικασία, κατά την οποία τα ωάρια της γυναίκας εξάγονται, καταψύχονται και αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση. Η κατάψυξη και φύλαξη ωαρίων προσφέρει τη δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητας πριν εξαντληθεί η παραγωγή. Όσο νεότερη είναι η γυναίκα, τόσο καλύτερη είναι και η ποιότητα των ωαρίων, όπως λένε οι ειδικοί.

Ακολούθως, ένα κατεψυγμένο ωάριο μπορεί να αποψυχθεί, να γονιμοποιηθεί με το σπέρμα σε εργαστήριο και να εμφυτευθεί στη μήτρα. Για να γίνει η διαδικασία θα πρέπει η γυναίκα να ακολουθήσει θεραπεία γονιμότητας για την παραγωγή περισσότερων ωαρίων.

Ποιες γυναίκες αφορά;

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων μπορεί να είναι ευεργετική για πολλούς λόγους. Αφορά τις γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον. Αφορά επίσης γυναίκες, που, λόγω οικογενειακού ιστορικού πρόωρης εμμηνόπαυσης, προτιμούν να μη ρισκάρουν την ευκαιρία γονιμοποίησης. Ορισμένες μορφές πρόωρης εμμηνόπαυσης έχουν κληρονομικό υπόβαθρο και η κατάψυξη ωαρίων προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία σε αυτές τις γυναίκες να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους πριν εξαντληθεί η ωοθηκική εφεδρεία.

Αφορά επίσης γυναίκες που έρχονται αντιμέτωπες με τον καρκίνο. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων προσφέρει την ευκαιρία να διατηρηθεί η γονιμότητα της ασθενούς πριν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Οι περισσότερες θεραπείες τέτοιου είδους καταστρέφουν τα αποθέματα ωαρίων και οδηγούν σε υπογονιμότητα.

Τεράστιο το ενδιαφέρον και στην Κύπρο

Τα τελευταία χρόνια η κρυοσυντήρηση ωαρίων κερδίζει ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρων των Κυπρίων γυναικών. Λίγο το γεγονός ότι μετατοπίστηκε η ηλικία τεκνοποίησης, λίγο η αύξηση των γυναικολογικών διαταραχών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, λίγο η περισσότερη ενημέρωση και λίγο η επιδότηση που θεσμοθετήθηκε σχετικά πρόσφατα, έδωσαν το έναυσμα σε πολλές γυναίκες να προχωρήσουν στις απαραίτητες διαδικασίες για τη φύλαξη ωαρίων.

Για το θέμα μίλησε στη «Σημερινή» η βουλευτής και αναπληρώτρια Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, Σάβια Ορφανίδου, η οποία ανέφερε ότι «υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον από γυναίκες που είναι παντρεμένες και θέλουν να κάνουν πιο μετά παιδιά, είτε γυναίκες που για επαγγελματικούς λόγους δεν σκέφτονται να τεκνοποιήσουν άμεσα ή γυναίκες που δεν έχουν σύντροφο αλλά θέλουν να κάνουν παιδιά».

Επιδοτήσεις για φύλαξη ωαρίων

Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού επωφελείται εδώ και χρόνια από την κρατική χορηγία που δίνεται στο πλαίσιο του κυβερνητικού σχεδίου για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας και υπογεννητικότητας στην Κύπρο, όπως μας ανέφερε η κ. Ορφανίδου. «Στόχος είναι η υποβοήθηση των ζευγαριών και μονηρών ατόμων στο να βιώσουν τη μεγαλύτερη ευλογία της ζωής, την απόκτηση ενός παιδιού».

Το εν λόγω σχέδιο αναθεωρήθηκε δύο φορές, όπως εξήγησε η κ. Ορφανίδου, τον Απρίλιο του 2020 και τον Σεπτέμβριο του 2021, με σημαντικές προσθήκες και τροποποιήσεις «που στόχο είχαν την ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών, δηλαδή ζευγαριών και μονηρών ατόμων, αλλά και τη βελτίωση της χρήσης των κονδυλίων προς όφελος των γυναικών που το έχουν ανάγκη».

Στήριξη για την υποβοηθούμενη γονιμότητα

Από τον Απρίλιο του 2020, δικαίωμα επιδότησης έχουν όλοι όσοι είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου και είναι δικαιούχοι του ΓεΣΥ. Πέρα από τα ζευγάρια που έχουν τελέσει γάμο ή συνάψει Πολιτική Συμβίωσης, δικαίωμα έχουν και τα μονήρη άτομα, καθώς και τα ζευγάρια που καταφεύγουν στη μέθοδο της εξωσωματικής με παρένθετη μητέρα, δεδομένου ότι έχουν εκ των προτέρων εξασφαλίσει την έγκριση του Συμβουλίου Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Από το Σεπτέμβριο του 2021, δικαίωμα στην επιδότηση έχουν και τα ζευγάρια σε σταθερή και μόνιμη σχέση, τα οποία θα πρέπει να παρουσιάζουν ένορκο δήλωση ότι βρίσκονται σε μόνιμη σχέση (αυτό καλύπτει και τα ζευγάρια που είχαν ήδη υποβάλει αίτηση πριν από τον Σεπτέμβριο). Παράλληλα, δικαίωμα επιδότησης έχουν και ζευγάρια στα οποία ο ένας σύζυγος είναι Κύπριος μόνιμος κάτοικος Κύπρου και ο άλλος είναι κάτοικος Κύπρου με προσωρινή άδεια παραμονής, δεδομένου ότι και οι δύο είναι δικαιούχοι στο ΓεΣΥ.

Παράλληλα, από τον Σεπτέμβριο του 2021, τα μονήρη άτομα έχουν πλέον το δικαίωμα στον ίδιο αριθμό επιδοτήσεων όπως και τα ζευγάρια, δηλαδή μέχρι και 4 φορές εάν δεν έχουν παιδιά, μέχρι 3 φορές εάν έχουν ένα παιδί και μέχρι 2 φορές εάν έχουν δύο παιδιά.

Στήριξη για φύλαξη ωαρίων

Από τον Απρίλιο του 2020, το Σχέδιο επιδοτεί με συγκεκριμένο ποσό το κάθε στάδιο της εξωσωματικής διαδικασίας ξεχωριστά, συμπεριλαμβανομένης της φύλαξης ωαρίων με €2.000, ενώ παραχωρούνται δωρεάν 35 ενέσεις για την παραγωγή ωαρίων. Από τον Σεπτέμβριο του 2021, η επιδότηση των €2.000 για φύλαξη ωαρίων δίνεται για γυναίκες 35 ετών και άνω, λόγω της φυσιολογικής μείωσης της γονιμότητας, ενώ για γυναίκες κάτω των 35 ετών η επιδότηση δίνεται με βεβαίωση ειδικού ότι υπάρχει ιατρικό πρόβλημα. Επιπρόσθετα, στο αναθεωρημένο Σχέδιο περιλήφθηκε επιδότηση ύψους €500 για τη φύλαξη σπέρματος από καρκινοπαθείς άνδρες, ενώ αυξήθηκε η επιδότηση του φυσικού κύκλου θεραπείας για όλη τη διαδικασία της εξωσωματικής από €500 σε €1.500. Εννοείται ότι στο Σχέδιο παραμένει σε ισχύ η παροχή συνολικής επιδότησης ύψους €2.500 για τη συνολική διαδικασία της εξωσωματικής, ανεξαρτήτως της ηλικίας της γυναίκας.

«Οι δύο αναθεωρήσεις του Σχεδίου», όπως εξήγησε η κ. Ορφανίδου, «αποτελούν ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την περαιτέρω οικονομική στήριξη των γυναικών που ταλαιπωρούνται ψυχικά και σωματικά από τις πολλαπλές προσπάθειες της διαδικασίας της εξωσωματικής, ενώ λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής των γυναικών αλλά και των ζευγαριών, διασφαλίζοντας την ισότιμη πρόσβαση στην επιδότηση. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για ενίσχυση της οικονομικής στήριξης, όταν φυσικά το επιτρέψουν οι οικονομικές και δημοσιονομικές συνθήκες».