Είναι διαφορετικός ο παιδικός καρκίνος;

Αν είχαμε ένα μαγικό ραβδάκι και μπορούσαμε να πραγματοποιήσουμε μια ευχή, νομίζω αρκετοί από εμάς θα λέγαμε τις μαγικές λεξούλες και θα εξαλείφαμε, αν όχι όλα τα είδη καρκίνου, τουλάχιστον αυτά που προσβάλλουν παιδιά. Στην εκπομπή «Υγιαίνετε» του «Σίγμα» προσπαθήσαμε και φωτίσαμε την εξέλιξη και τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας. Στο στούντιο φιλοξενήσαμε τον Δόκτορα Κωνσταντίνο Δέλτα, Καθηγητή Ιατρικής & Μοριακής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Διευθυντή του κέντρου «Αριστεία» για τη Βιοτράπεζα του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Ένα από τα συχνότερα ερωτήματα των γονιών είναι κατά ποσόν θα μπορούσαν να αποτρέψουν τον καρκίνο στα παιδιά τους και κατά πόσον έκαναν κάτι αυτοί. Ο καθηγητής μάς διευκρίνισε πως η αιτία για τον καρκίνο είναι άγνωστη, γι’ αυτό και είναι δύσκολο να προληφθεί. Οι κληρονομικές μορφές καρκίνου σπάνια εμφανίζονται σε παιδική ηλικία. Η υγιής διατροφή, η αποφυγή καταχρήσεων οινοπνεύματος και ναρκωτικών ουσιών, η αποφυγή έκθεσης σε καρκινογόνα χημικά και ακτινοβολίες ή άλλους τοξικούς παράγοντες, μειώνουν τον κίνδυνο.

Η έκθεση της εγκυμονούσας μητέρας ή του πατέρα ή και του ίδιου του παιδιού σε τοξικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως τα φυτοφάρμακα, τα ζιζανιοκτόνα και τα εντομοκτόνα, είναι πιθανά αίτια. Επίσης η έκθεση σε διάφορες μορφές ακτινοβολίας, όπως οι ακτίνες-Χ, οι κοσμικές ακτινοβολίες που ενδέχεται να είναι αυξημένες σε επιλεγμένες περιοχές.

Μεγάλη μετα-ανάλυση, την οποία συντόνισαν Έλληνες ερευνητές, έδειξε ότι η έκθεση της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνει τον κίνδυνο κατά 2-3 φορές για ανάπτυξη οξείας λεμφοκυτταρικής ή οξείας μυελοβλαστικής λευχαιμίας σε βρέφη. Παρομοίως αυξημένος είναι ο κίνδυνος και λόγω έκθεσης του πατέρα σε τέτοιους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως τα φυτοφάρμακα. Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος, λόγω έκθεσης των γονέων παρά λόγω έκθεσης του παιδιού μετά τη γέννηση.

Κάποιοι παράγοντες είναι τοξικοί αλλά απαιτείται μακρόχρονη έκθεση σε αυτούς για να επέλθει ουσιαστική αλλοίωση και να αναπτυχθεί ένας καρκίνος. Γενετικοί παράγοντες πάντοτε παίζουν ρόλο, αλλά σε μικρότερο ποσοστό στα βρέφη και παιδιά, σε σύγκριση με τους ενήλικες.

Πολλές φορές, ακούμε για τις διαμαρτυρίες συμπολιτών μας επειδή κοντά στο χωριό τους ή την κοινότητά τους υπάρχουν εργοστάσια ή βιοτεχνίες που παράγουν τοξικά απόβλητα. Πρέπει να λαμβάνονται όλα τα μέτρα για να μη γίνεται εκπομπή επικίνδυνων ρύπων σε συγκεντρώσεις πάνω από τις αποδεκτά και επιστημονικά επιτρεπτές. Η μακροχρόνια έκθεση σε επικίνδυνους ρύπους, χημικά απόβλητα και αναθυμιάσεις δημιουργεί προϋποθέσεις και προδιαθέτει τον άνθρωπο για ανάπτυξη λευχαιμιών και άλλων συμπαγών όγκων. Όλα τα πιθανά τοξικά απόβλητα κάνουν ζημιά στο DNA μας και προάγουν τη δημιουργία καρκινικών κυττάρων και όγκων, δηλαδή κυττάρων που πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα.

Ο καθηγητής Δέλτα έκανε αναφορά και σε μία μελέτη, η οποία ανέφερε πως τα περισσότερα παιδιά με καρκίνο περνούν ήπια την Covid-19 και αναρρώνουν πλήρως. Η μελέτη περιελάμβανε κατά το πλείστο παιδιά με λευχαιμίες/λεμφώματα κατά 60%. Η παρουσία άλλων συνοδών προβλημάτων υγείας σίγουρα επιβαρύνει την κατάσταση και καθυστερεί την ανάρρωση, αλλά γενικά αναρρώνουν καλά, σε ποσοστό 95%. Ένα μικρό ποσοστό είχαν σοβαρά συμπτώματα και ένα ακόμη μικρότερο ποσοστό 3% πέθαναν. Κάποια παιδιά χρειάστηκε να τροποποιήσουν ή να καθυστερήσουν τη χημειοθεραπεία τους.

Ιδιαίτερη νύξη έγινε στο κέντρο «Αριστεία» και στη Βιοτράπεζα του Πανεπιστημίου Κύπρου, όπου ο καθηγητής περιέγραψε τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα αυτό, που αλλάζουν και αναβαθμίζουν το πεδίο έρευνας στην Κύπρο. Μισή ώρα από τον χρόνο μας θα βοηθούσε πολύ στην έρευνα. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο καθένας μας είναι να δώσει ένα ιατρικό ιστορικό, λίγο αίμα και λίγα ούρα. Επενδύουμε στη Βιοτράπεζα, επενδύουμε σε μια πιο υγιή Κύπρο ανέφερε, και κάλεσε το τηλεοπτικό κοινό να επισκεφτεί την ιστοσελίδα: https://biobank.cy/.

Στη συνέχεια της εκπομπής κάναμε μία μικρή βόλτα μέχρι τις Βρυξέλλες και συνδεθήκαμε μέσω Skype με τον ευρωβουλευτή ΔΗΣΥ και ΕΛΚ και Πρόεδρο της Ομάδας Ευρωβουλευτών κατά του Καρκίνου, κ. Λουκά Φουρλά.

O ευρωβουλευτής μάς μίλησε για το υπόμνημα που έχει παραδώσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και στο οποίο αναφέρονται συγκεκριμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με καρκίνο.

Πιο αναλυτικά, τονίζεται η ανάγκη όταν εγκρίνεται το κονδύλι από το Υπουργείο Υγείας για μετάβαση ενός παιδιού στο εξωτερικό προκειμένου να θεραπευτεί, ο γονέας να στηρίζεται και από το Υπουργείο Εργασίας και Πρόνοιας για τα υπόλοιπα έξοδα κατά τη διάρκεια της διαμονής του στο εξωτερικό για τη θεραπεία.

Ζητείται όπως οι οικογένειες των ασθενών που μεταβαίνουν στο εξωτερικό στηρίζονται με επιπλέον κονδύλι από το κράτος, ώστε να μπορούν να καλύπτουν τα έξοδα παραμονής τους σε άλλη χώρα. Αναφέρεται, χαρακτηριστικά, ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα έξοδα διαμονής, φαγητού και μετακίνησης, αφού πολλές φορές μία θεραπεία έχει διάρκεια αρκετών μηνών.

Επιπλέον, επισημαίνεται ότι πολλές φορές προκύπτουν προβλήματα επικοινωνίας, αφού οι ασθενείς δεν έχουν στη διάθεσή τους μεταφραστή που να γνωρίζει την τοπική γλώσσα, όπου γίνεται η θεραπεία, με αποτέλεσμα να υπάρχει ασυνεννοησία με τους θεράποντες ιατρούς.

Πέραν αυτών, υπογραμμίζεται η σημαντικότητα της προσφοράς κατ’ οίκον νοσηλείας / ανακουφιστικής φροντίδας ασθενών που η κατάσταση της υγείας τους επιβάλλει να βρίσκονται στον χώρο διαμονής τους και θεωρείται επιτακτική ανάγκη η παρουσία παιδοψυχολόγου για τα παιδιά, αφού είναι μείζονος σημασίας η καλή ψυχολογική τους κατάσταση κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής περιόδου.

Ένα ομολογουμένως δύσκολο θέμα, όμως κάναμε τα αδύνατα δυνατά να παρουσιάσουμε το ποσοστό ίασης, την εξέλιξη στην έρευνα που γίνεται για να βρεθούν θεραπείες και πώς η δύναμη ψυχής μπορεί να κάνει θαύματα. Τα παιδάκια αυτά είναι οι υπερήρωες της πραγματικής ζωής. Παίρνουμε δύναμη λοιπόν από όλα τα περιστατικά που βγήκαν νικητές από αυτόν τον δύσκολο αγώνα, χαμογελάμε και προσφέρουμε. Να είστε όλοι καλά και… Υγιαίνετε.


*Αναδημοσίευση από το ένθετο «Υγεία» (19 Δεκεμβρίου 2021).