Φάκελος Υγεία: Βρισκόμαστε στο φάσμα ηλικιακού ρατσισμού;
Εξ αφορμής του περιστατικού με την ημίγυμνη ασθενή, που έγινε viral -δυστυχώς- για όλους τους λάθους λόγους, επιχειρήσαμε να σκιαγραφήσουμε την κατάσταση στα νοσηλευτήρια

Μόνο ως μεμονωμένο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί το περιστατικό με τη φωτογραφία ημίγυμνης ασθενούς, που έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Αυτό ξεκίνησε εξ αφορμής μιας ανάρτησης του γεροντολόγου Δρος Μάριου Κυριαζή, που με ποστάρισμα-ξέσπασμα επιχείρησε να θίξει το ζήτημα μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Στον απόηχο μάλιστα πρόσφατων καταγγελιών για ασθενείς «δεμένους» στα κρεβάτια τους, η δυσπιστία ως προς τη φροντίδα που λαμβάνουν πρόσωπα τρίτης ηλικίας διογκώνεται.
«Υπάρχει ηλικιακός ρατσισμός στην Υγεία», δηλώνει ο πρόεδρος των Ασθενών
Μιλώντας με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), κ. Μάριο Κουλούμα, δήλωσε πως υπάρχουν αρκετές καταγγελίες παρόμοιας φύσης. Κάνοντας λόγο για «διαχρονικό πρόβλημα», έκανε αναφορά σε διάφορα περιστατικά αμέλειας ή απουσίας της απαιτούμενης φροντίδας, μίλησε για πρόσωπα τρίτης ηλικίας που καταλήγουν υποσιτισμένα ή αφυδατωμένα αφού δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, καθώς και ασθενείς που αποστέλλονται σπίτι έχοντας κατακλίσεις. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και σε περιστατικό πριν από λίγες ημέρες για ασθενείς που βρέθηκαν δεμένοι στα κρεβάτια τους. Αναφερόμενος στα δημόσια νοσηλευτήρια, ο Μάριος Κουλούμας υπογράμμισε πως ο κύριος όγκος των καταγγελιών αφορά τα Νοσοκομεία Λευκωσίας και Λεμεσού, και ένα μικρότερο ποσοστό αυτό της Λάρνακας, ενώ κληθείς να σχολιάσει εάν η κατάσταση είναι διαφορετική στον ιδιωτικό τομέα, τόνισε πως «δαπανηρά περιστατικά» που αφορούν άτομα τρίτης ηλικίας και «υψηλής νοσηρότητας», σύμφωνα με καταγγελίες εκδιώχνονται με διάφορες δικαιολογίες και τρόπους, φέρνοντας ως παράδειγμα ασθενή με κάταγμα στο χέρι, στον οποίο ιδιωτικό νοσηλευτήριο γνωστοποίησε πως δεν υπάρχουν διαθέσιμες κλίνες ή ιατρός της ειδικότητας για να τον εξετάσει. «Υπάρχει ηλικιακός ρατσισμός στην Υγεία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αχτίδα φωτός το νομοσχέδιο για τον… «Συνήγορο του Ασθενούς»
Η ΟΣΑΚ δεν έχει τη δικαιοδοσία να διερευνήσει τις καταγγελίες γι’ αυτό και αυτές προωθούνται στο Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων Ασθενών, που είναι ο αρμόδιος φορέας, ενώ εν συνεχεία αναλόγως σε ΟΑΥ, ΟΚΥπΥ. Το μεγάλο παράπονο από πλευράς Ομοσπονδίας Ασθενών είναι η στάση που τηρείται μετά τις όποιες καταγγελίες, με τον Μάριο Κουλούμα ν’ αναφέρει πως αντί να γίνει προσπάθεια για να εντοπιστούν προβλήματα και υπαίτιοι ή να ληφθούν μέτρα, ούτως ώστε να μην επαναληφθούν παρόμοια φαινόμενα, παρατηρείται μία αμυντική προσέγγιση στο πλαίσιο δικαιολογιών, με τον ίδιο να κάνει λόγο για αποποίηση ευθυνών. Πέραν της καταγραφής καταγγελιών, κύριος στόχος του Παρατηρητηρίου είναι μέσω της κατηγοριοποίησης των προβλημάτων να δοθεί η δυνατότητα για άσκηση πολιτικών πιέσεων προς διόρθωση των κακώς εχόντων, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό «όπλο» για τους ασθενείς θεωρείται το νομοσχέδιο του «Συνηγόρου του Ασθενούς», που έχει ήδη λάβει το πράσινο φως του Υπουργικού προ εβδομάδων και θα τεθεί ενώπιον της Βουλής οσονούπω.
405 παράπονα και καταγγελίες σε 11 μήνες
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Δικαιωμάτων Ασθενών, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2023 έχουν καταγραφεί 405 καταγγελίες και παράπονα ασθενών. Η πλειοψηφία των παραπόνων αφορούν φάρμακα και θεραπείες, όμως σε περίοδο μόλις 11 μηνών στα χέρια του αρμόδιου φορέα έχουν φτάσει 147 καταγγελίες που σχετίζονται με την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται, με τη συμπεριφορά ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού είτε και με ιατρική αμέλεια σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση. Ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός, εάν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για μία υποβολή παραπόνου σχεδόν ανά δύο ημέρες. Πληροφορίες της «Σημερινής» αναφέρουν ότι, μόλις τον περασμένο μήνα, κατατέθηκαν τουλάχιστον τρεις καταγγελίες παρόμοιας φύσεως. Σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες, πρόκειται για άτομο τρίτης ηλικίας, που ενώ νοσηλευόταν στο ορθοπεδικό δεν μεταφέρθηκε σε ΜΕΘ, αλλά διασωληνώθηκε στο δωμάτιό του, για ηλικιωμένη που νοσηλευόταν σχεδόν ημίγυμνη σε θάλαμο μόνο με άνδρες και ηλικιωμένη που ενώ βρισκόταν στο νοσηλευτήριο με ουρολοίμωξη, έπεσε και έσπασε το ισχίο της, ενώ λόγω δυσκολίας της στην επικοινωνία δεν διαπιστώθηκε άμεσα ο τραυματισμός της.
Η θέση του ΟΚΥπΥ
Από πλευράς ΟΚΥπΥ στη «Σημερινή» μίλησε ο Μαρίνος Σιαξατές, τονίζοντας πως κύριο μέλημα του Οργανισμού είναι οι ασθενείς, υπογραμμίζοντας πως σώζονται χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο με τις ενέργειες και τις υπηρεσίες που παρέχονται. Στη συνέχεια ο κ. Σιαξατές ανέφερε ότι για την υποβολή παραπόνων και καταγγελιών υπάρχει νενομισμένη διαδικασία που προβλέπει τη συμπλήρωση ειδικής φόρμας -που μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ΟΚΥπΥ- ή την αποστολή μέσω ταχυδρομείου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ανάλογα με τη φύση και τη βαρύτητα του παραπόνου ή της καταγγελίας, αυτή τυγχάνει διερεύνησης, ενώ χρειάζεται και τον ανάλογο χρόνο για να ολοκληρωθεί. Ο κ. Σιαξατές διαβεβαίωσε πως όλα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και αναλόγως λαμβάνονται μέτρα ή επιβάλλονται ποινές όταν και όπου κριθεί αναγκαίο.