Αναλύσεις

Ξεκλειδώνοντας αξία μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων: Μετατρέποντας την κρίση σε ευκαιρία

Η σημασία της αναπροσαρμογής των μικρομεσαίων σε ένα περιβάλλον με αυξανόμενες προκλήσεις

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η τρέχουσα οικονομική κατάσταση δημιουργεί σημαντική οικονομική πίεση στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε εξωτερική χρηματοδότηση. Στην Κύπρο, αυτή η πίεση είναι ιδιαίτερα εμφανής, καθώς πολλές τοπικές ΜΜΕ αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις στη διατήρηση της λειτουργίας και της ανάπτυξής τους. Τα υψηλά επιτόκια, ο πληθωρισμός και η περιορισμένη πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια, όπως venture capital η private equity, έχουν αφήσει τις επιχειρήσεις με λιγότερες επιλογές για την ενίσχυση των σχεδίων ανάπτυξης και επέκτασης. Παρόλο που οι πρόσφατες μειώσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προσφέρουν κάποιαν ανακούφιση, η ανάκαμψη παραμένει αργή και οι πληθωριστικές πιέσεις συνεχίζουν να επηρεάζουν την ικανότητα των επιχειρήσεων να διαχειριστούν τα χρέη τους και να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους, ωθώντας τις επιχειρήσεις να εξερευνήσουν την αναδιάρθρωση και τις Εξαγορές και Συγχωνεύσεις (Ε&Σ) ως πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών πιέσεων.

Εξαγορές και Συγχωνεύσεις ως στρατηγική λύση

Σε αυτό το περιβάλλον, οι Ε&Σ έρχονται στο επίκεντρο ως στρατηγική εναλλακτική λύση για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Επιχειρήσεις που κάποτε ήκμαζαν, αναζητούν τρόπους να επανατοποθετηθούν στην αγορά, ως ανταπόκριση στις μακροοικονομικές μεταβολές, με τις αναδιαρθρώσεις μέσω Ε&Σ να προσφέρουν σωτηρία. Οι Ε&Σ, ακόμη και σε συνθήκες οικονομικής έντασης, έχουν τη δυνατότητα να ξεκλειδώσουν μεγάλο οικονομικό όφελος όταν εστιάζουν στη δημιουργία αξίας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν η διοίκηση μίας επιχείρησης, καθοδηγούμενη από έμπειρους συμβούλους, μπορεί να βελτιστοποιήσει τη διαδικασία Ε&Σ είτε αυτή αφορά περιουσιακά στοιχεία μιας επιχείρησης αποσπασματικά ως ανεξάρτητα στοιχεία ενεργητικού προς εκμετάλλευση είτε ως ενιαίο σύνολο, εντοπίζοντας τους βασικούς κινητήριους μοχλούς και προσφέροντας λύσεις αναδιαμόρφωσης. Δυνητικοί επενδυτές μπορεί αρχικά να προσεγγίσουν τέτοιες ευκαιρίες με σκεπτικισμό, αλλά κατάλληλα στελεχωμένοι και προετοιμασμένοι επενδυτές μπορούν να αναδείξουν δυνητική αξία μέσω στρατηγικών ενεργειών, όπως οι λειτουργικές βελτιώσεις ή η οικονομική αναδιάρθρωση.

Αναδιάρθρωση και δημιουργία αξίας

Μια αυξανόμενη τάση κάτω από το φάσμα της εταιρικής αναδιάρθρωσης επικεντρώνεται στη βελτίωση της ρευστότητας και στην προσαρμογή των ισολογισμών, καθοδηγούμενη τόσο από εσωτερικές επιχειρηματικές προκλήσεις όσο και από πιέσεις των πιστωτών. Στην Κύπρο, όπου η παραδοσιακή χρηματοδότηση μέσω δανείων είναι πιο συνηθισμένη και οι επιλογές χρηματοδότησης μετοχικού κεφαλαίου είναι περιορισμένες, οι επιχειρήσεις εξετάζουν ολοένα και περισσότερο την πώληση μη βασικών περιουσιακών στοιχείων για να αυξήσουν τη ρευστότητα. Αυτή η στρατηγική επιτρέπει στις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται το χρέος αποτελεσματικότερα και να επικεντρώνονται στις κύριες δραστηριότητές τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις δέχονται πιέσεις από τους δανειστές για να σταθεροποιήσουν την οικονομική τους κατάσταση προκειμένου να είναι σε θέση να εξυπηρετούν με ασφάλεια τις δανειακές τους υποχρεώσεις, γεγονός που προσθέτει επείγοντα χαρακτήρα στη διαδικασία αναδιάρθρωσης.

Ο ρόλος των συμβούλων και των στρατηγικών επενδυτών

Οι Ε&Σ δεν προσφέρουν μόνο την ευκαιρία αναδιοργάνωσης στις επιχειρήσεις, αλλά προσελκύουν και έναν συγκεκριμένο τύπο αγοραστών - αγοραστές που αναζητούν ευκαιρίες με προοπτική ανάκαμψης παρά τις τρέχουσες προκλήσεις. Αυτοί οι αγοραστές εστιάζουν στη μελλοντική αξία είτε των περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης αποσπασματικά ως ανεξάρτητα στοιχεία ενεργητικού προς εκμετάλλευση είτε ως ενιαίο σύνολο που αποτελεί την επιχειρηματική λειτουργούσα οντότητα.

Οι εξειδικευμένοι επαγγελματίες σύμβουλοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βοήθεια των εταιρειών να προσδιορίσουν την υποκείμενη αξία και να κατευθύνουν τις συζητήσεις προς τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Οι εν λόγω Ε&Σ επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να επικεντρωθούν σε βιώσιμους τομείς, ενώ παράλληλα μετριάζουν το οικονομικό βάρος.

Συνοψίζοντας: Μετατρέποντας τις προκλήσεις σε ευκαιρίες

Δεδομένης της δυσκολίας άντλησης κεφαλαίων ανάπτυξης στην κυπριακή αγορά και του αυξανόμενου κόστους λειτουργίας, αναμένουμε ότι οι Ε&Σ θα είναι μια πιο βιώσιμη επιλογή για πολλές επιχειρήσεις. Επιχειρήσεις σε τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, η βιομηχανία και στον κλάδο ανάπτυξης ακινήτων ενδέχεται να εξετάζουν στρατηγικές επιλογές όπως Ε&Σ, καθώς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναχρηματοδότηση ή και την ομαλή εξυπηρέτηση των χρεών τους. Οι Ε&Σ προσφέρουν μια πιθανή διέξοδο για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές για ν’ αντιμετωπίσουν τις προαναφερόμενες οικονομικές προκλήσεις είτε μέσω πώλησης περιουσιακών στοιχείων είτε μέσω στρατηγικών συνεργασιών με ισχυρές επιχειρήσεις, που μπορούν να προσφέρουν λειτουργική υποστήριξη. Λαμβάνοντας μια προληπτική προσέγγιση και εστιάζοντας στη μακροπρόθεσμη αξία, η εταιρική διοίκηση μπορεί επίσης να αναδιαμορφώσει την αντίληψη των Ε&Σ, μετατρέποντας τις προκλήσεις σε ευκαιρίες για αγοραστές που αναγνωρίζουν τις μελλοντικές δυνατότητες.

Οι στρατηγικές συμβουλές είναι κρίσιμες στην καθοδήγηση των εταιρειών στον λαβύρινθο των Ε&Σ. Η προσεκτική εφαρμογή εξειδικευμένων συμβουλών υπερβαίνει την απλή διευκόλυνση και διεκπεραίωση συναλλαγής. Επιπρόσθετα, καθοδηγεί τη διαχείριση καταστάσεων έντονου οικονομικού στρες και προετοιμάζει τη μέγιστη αξιοποίηση προβληματικών ή αδρανών περιουσιακών στοιχείων. Οι στρατηγικές συμβουλές βοηθούν στη διαχείριση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων, στην επικοινωνία των πρωτοβουλιών δημιουργίας αξίας προς τους πιθανούς αγοραστές και, εν τέλει, εξασφαλίζουν ότι η διαδικασία παραμένει αποτελεσματική. Εστιάζοντας στον στόχο -τη μεγιστοποίηση της αξίας και την επιτυχή πλοήγηση σε οικονομική δυσχέρεια- οι εταιρείες, αξιοποιώντας προσεκτικά τις στρατηγικές συμβουλές, μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την επιτυχία των Ε&Σ. Με προσεκτικό σχεδιασμό, ακόμη και οι πιο δύσκολες καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ευνοϊκά αποτελέσματα για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

*Διονύσιος Κολλυριώτης, Senior Advisor 2, Deal Advisory, KPMG Limited

**Γιώργος Ιωάννου, Manager, Deal Advisory, KPMG Limited