Εμπορικός πόλεμος: Η Κύπρος σε θέση άμυνας και επίθεσης
Ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος που έχει ξεκίνησε στις 2 Απριλίου λόγω των δασμολογικών μέτρων από τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και των συνεπακόλουθων αντιποίνων από την Κίνα, έχει αυξήσει την αβεβαιότητα και τους σύνθετους κινδύνους για την πορεία ανάπτυξης της παγκόσμιας και της κυπριακής οικονομίας.
Οι τεκταινόμενες εμπορικές εντάσεις ανάμεσα σε χώρες που βρίσκονται στις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου (G10), απειλούν το παγκόσμιο εμπόριο και τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Επίσης αυξάνουν τις πιθανότητες ενίσχυσης του πληθωρισμού, και μειώνουν τη διάθεση για επενδύσεις και ανάπτυξη, ενισχύοντας το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι εάν η πρόσφατη εμπορική ανακωχή" μεταξύ ΗΠΑ - Κίνας για 90 ημέρες με τη μείωση των δασμών κατά 115 ποσοστιαίες μονάδες αμφοτερόπλευρα σηματοδοτεί την αρχή για μια "εμπορική ειρήνη" για τις ΗΠΑ ή απλά αποτελεί μια μικρή ανάπαυλα στον εμπορικό πόλεμο με την ασιατική υπερδύναμη. Η απάντηση είναι δύσκολη ακόμα και από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Παρ’ όλα αυτά ο προαναφερόμενος συμβιβασμός συγκαταλέγεται στις θετικές εξελίξεις και σηματοδοτεί μια τομή στις διαπραγματεύσεις των δύο κρατών. Επιπρόσθετα καταδεικνύει την αμοιβαία βούληση για αποκλιμάκωση της εμπορικής έντασης οδηγώντας στην αποφυγή της «παγίδας του Θουκιδίδη».
Η Κυπριακή οικονομία σε θέση άμυνας και επίθεσης
Η μικρή και ανοικτή οικονομία της Κύπρου βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις. Οι εμπορικές αψιμαχίες μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, ΗΠΑ και Κίνας, αναμένεται να προκαλέσουν σοβαρές αναταράξεις στο διεθνές εμπόριο, υπονομεύοντας την ανοδική πορεία της κυπριακής αγοράς. Καθώς η οικονομία μας βασίζεται στους τομείς του τουρισμού και των υπηρεσιών, οτιδήποτε συμβαίνει στη διεθνή και ευρωπαϊκή οικονομία θα επηρεάσει συνεπακόλουθα και τη μικρή αγορά της Κύπρου.
Το γεγονός ότι η οικονομία του νησιού μας παρουσίασε αξιοζήλευτη ανθεκτικότητα κατά την υγειονομική κρίση του Covid-19 το 2020-2021, όπως και κατά το εμπάργκο στα εμπορεύματα της Ρωσίας που ακολούθησε της εισβολής στην Ουκρανία στις αρχές του 2022, σε σύγκριση με τις μεγάλες και βιομηχανικές οικονομίες της κεντρικής Ευρώπης δεν πρέπει να μας εφησυχάζει. Η συγκυρία του εμπορικού πολέμου θα πρέπει να λειτουργήσει ως κίνητρο για την ανάληψη πολιτικών αποφάσεων με στόχο τη βελτίωση και εμβάθυνση της λειτουργίας της κυπριακής αγοράς όπως και την αναζωογόνηση της τοπικής βιομηχανίας.
Συνεπώς, οφείλουμε να σχεδιάζουμε και να εφαρμόσουμε ως κράτος τις στρατηγικές που θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε. Κύριοι άξονες του σχεδιασμού της κυβέρνησης πρέπει να είναι η βελτίωση των εξαγωγών κυπριακών προϊόντων, η περαιτέρω ανάπτυξη των υπηρεσιών, όσο και η ενίσχυση του τουριστικού μας πακέτου σε οποιαδήποτε κατάσταση περιέλθουν οι διεθνείς αγορές. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε νέες παραγωγικές μονάδες που θα βοηθήσουν την απεξάρτηση της Κυπριακής αγοράς από τις τουριστικές, κτηματικές, και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Παράλληλα, η Κύπρος θα πρέπει να εκμεταλλευθεί τη σημαντική γεωγραφική της θέση. Δημιουργώντας τις κατάλληλες συμμαχίες με χώρες της περιοχής επιβάλλεται να αποκτήσει σημαντικό ρόλο και λόγο στην υπο διαμόρφωση νέα αρχιτεκτονική της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης. Η Κύπρος πρέπει να αποτελέσει τον σταθερό πυλώνα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης όπως επίσης και σημαντικό κόμβο για την διασύνδεση των δικτύων μεταφοράς ενέργειας, αγαθών, υπηρεσιών και δεδομένων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της πλούσιας σε αγαθά Μέσης Ανατολής και Ασίας.
Επιπρόσθετα η μείωση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα βοηθήσει στη σημαντική μείωση του κόστους δανεισμού στην κυπριακή αγορά. Έτσι θα βοηθήσει τις εμπορικές τράπεζες του νησιού να χρηματοδοτήσουν ενεργότερα την οικονομία όπως επίσης θα αυξηθεί το ενδιαφέρον για αποπληρωμή παλαιών δανείων με χαμηλότερο επιτόκιο.
Συμπερασματικά σε μια περίοδο αυξημένης αστάθειας και μεταβλητότητας στην παγκόσμια πολιτική και οικονομική σκηνή, η Κύπρος μας θα πρέπει με σωστή διαχείριση ρίσκου και προληπτική προσέγγιση να προστατευτεί από μια περίοδο στασιμοπληθωρισμού και μείωσης ανάληψης επενδυτικών αποφάσεων.
Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να συνεχίσουν την ορθολογιστική οικονομική πολιτική βασισμένη στη δημοσιονομική πειθαρχία, η οποία θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και θα συνεχίσει τη σταθερή ανοδική πορεία των τελευταίων ετών.
Η απάντηση στις παγκόσμιες προκλήσεις είναι να γίνει η κυπριακή οικονομία ακόμα πιο ανταγωνιστική, ακολουθώντας πολιτικές που θα βελτιώσουν την αξιοπιστία του τραπεζικού τομέα, τις εξαγωγές και υπηρεσίες του νησιού και ταυτόχρονα να εκμεταλλευθεί τη γεωγραφική της θέση στην υπο-χάραξη νέα Μέση Ανατολή και Ευρώπη.
*Ιατρός, Μέλος Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ
