Και να μην τα βρουν ΟΑΥ-ΠΙΣ, το ΓεΣΥ θα προχωρήσει κανονικά

«Ο ΟΑΥ οφείλει να κάνει μία δημόσια διαβούλευση, να επικοινωνήσει και να λάβει τα μηνύματα απ' όλους τους επαγγελματίες υγείας. Απ’ εκεί και πέρα, είτε υπάρξει είτε δεν υπάρξει κατάληξη, ο Οργανισμός θα προχωρήσει με τους σχεδιασμούς του»
Τη θέση ότι η υλοποίηση του ΓεΣΥ θα προχωρήσει κανονικά κι εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, ακόμη κι αν δεν τα βρουν Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) και Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) για τις αμοιβές των ιατρών που θα συμμετάσχουν στο Σχέδιο, εκφράζει μέσω συνέντευξής του στη «Σημερινή» της Κυριακής ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «ο ΟΑΥ εάν κι εφόσον δεν τα βρει με τον ΠΙΣ σε θέματα αμοιβών θα προχωρήσει με τους σχεδιασμούς του. Δηλαδή, θα απευθυνθεί προς όλους τους ενδιαφερομένους ιατρούς ανακοινώνοντάς τους τι αμοιβές προσφέρει, καλώντας όποιον επιθυμεί να συμβληθεί μαζί του», εκφράζοντας την πεποίθηση πως «είτε υπάρξει συμφωνία (μεταξύ ΟΑΥ και ΠΙΣ) είτε όχι, το ενδιαφέρον των ιατρών του ιδιωτικού τομέα για να συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ θα είναι αρκετά μεγάλο».

Την ίδια ώρα, υψώνοντας ασπίδα προστασίας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), καλεί όλους όσοι έχουν συγκεκριμένα στοιχεία που να στοιχειοθετούν τα όσα καταγγέλλουν, να τα καταθέσουν. Εάν δεν το πράξουν, υποδεικνύει, ας μην αφήνουν υπονοούμενα απλώς και μόνο για να αμαυρώσουν τα ονόματα κάποιων και να δημιουργούν προβλήματα.
Εντός χρονοδιαγραμμάτων

Κύριε Υπουργέ, έχετε αναλάβει, ίσως, το πιο νευραλγικό χαρτοφυλάκιο της πενταετίας, αφού βρίσκεται προ των πυλών η υλοποίηση κι εφαρμογή ενός μεγαλεπήβολου εγχειρήματος. Του ΓεΣΥ. Με βάση την πληροφόρησή σας μέχρι σήμερα, πού βρίσκεται η όλη διαδικασία;

Πρωτίστως πρέπει να τονίσω πως το ΓεΣΥ είναι η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που επιχειρείται να γίνει στον τόπο μας από τη δεκαετία του ’60 και την εισαγωγή του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Πρόκειται για ένα πάρα πολύ δύσκολο εγχείρημα, το οποίο για να υλοποιηθεί χρειάζεται τη σύμπραξη και συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων - επαγγελματιών υγείας, κοινωνίας, κομμάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων. Σε ό,τι αφορά το ΓεΣΥ και την εφαρμογή του, υπεύθυνος είναι ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), με τον οποίο από αναλήψεως των καθηκόντων μου έχουμε εβδομαδιαίες συναντήσεις, κατά τη διάρκεια των οποίων ενημερώνομαι για όλες τις εξελίξεις.

Η μέχρι στιγμής ενημέρωση που έχω, λέει ότι όλα βαίνουν βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν καθοριστεί. Ειδικότερα, το λογισμικό αναμένεται να είναι έτοιμο τον Οκτώβριο, ενώ έχουν ετοιμαστεί οι δύο πρώτοι κανονισμοί που σχετίζονται με το ΓεΣΥ και βρίσκεται σε εξέλιξη η ετοιμασία των υπολοίπων. Επίσης, βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση με τους ιατρούς για την αποζημίωση που θα λαμβάνουν στο πλαίσιο του Σχεδίου, ενώ τον Μάιο αναμένεται να ξεκινήσει η συζήτηση για τα φάρμακα.
Τους τελευταίους μήνες παραμένει ανοιχτό ένα σημαντικό ζήτημα, αυτό που έχει να κάνει με τη μισθοδοσία των ιατρών που θα λάβουν μέρος στο Σύστημα. Τελικά, πιστεύετε ότι αυτό το θέμα θα κλείσει σύντομα με αίσια κατάληξη ή ελλοχεύει ο κίνδυνος να φτάσουμε σε ΓεΣΥ χωρίς ιατρούς;

Δεν θεωρώ πως το ζήτημα είναι ανοιχτό. Ο ΟΑΥ οφείλει να κάνει μια δημόσια διαβούλευση και να επικοινωνήσει και να λάβει τα μηνύματα απ' όλους τους επαγγελματίες υγείας. Απ’ εκεί και πέρα, είτε υπάρξει είτε δεν υπάρξει κατάληξη, ο ΟΑΥ θα προχωρήσει με τους σχεδιασμούς του. Η διαβούλευση που γίνεται αυτήν τη στιγμή δεν γίνεται για να υιοθετήσει ο Οργανισμός τις απόψεις του οποιουδήποτε, αλλά για να ακούσει, να εμβολιάσει τις υφιστάμενες προτάσεις του ή σχεδιασμούς του και αυτό κάνει.

Αντιλαμβάνομαι από την ενημέρωση που έχω ότι υπάρχει μία μεγάλη διαφορά μεταξύ του τι ζητά ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) και του τι προσφέρει ο ΟΑΥ, αλλά ευελπιστώ ότι τελικά αυτό το χάσμα θα γεφυρωθεί και θα υπάρξει κατάληξη. Αν δεν υπάρξει, όμως, κατάληξη, επαναλαμβάνω, ο ΟΑΥ θα προχωρήσει με τους δικούς του σχεδιασμούς.
Χωρίς τους ιδιώτες ιατρούς;

Όχι. Χωρίς την σύμφωνο γνώμη φαντάζομαι του ΠΙΣ. Αυτό δεν σημαίνει ότι οποιοσδήποτε ιατρός δεν θα μπορεί να επιλέξει να συμβληθεί με τον ΟΑΥ.
Εσείς θεωρείτε εκβιαστική τη στάση των ιατρών επί του συγκεκριμένου θέματος;

Όχι. Δεν θα έλεγα ότι η στάση του ΠΙΣ είναι εκβιαστική. Το κάθε συνδικαλιστικό-εκφραστικό όργανο οφείλει να προσπαθεί να κερδίσει όσον το δυνατόν περισσότερα για την ομάδα επαγγελματιών ή προσώπων που αντιπροσωπεύει. Απ’ εκεί και πέρα, επαναλαμβάνω, ελπίζω ότι οι οποίες διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές θα γεφυρωθούν και θα υπάρξει θετική κατάληξη. Αν όχι, ο ΟΑΥ θα προχωρήσει, όπως προείπα, με τους δικούς του σχεδιασμούς.
«Οι σχεδιασμοί θα προχωρήσουν»

Τι εννοείτε όταν λέτε ότι ο ΟΑΥ θα προχωρήσει με τους σχεδιασμούς του, είτε υπάρξει συμφωνία με τον ΠΙΣ είτε όχι;

Η εντύπωση που έχω, βάσει και της ενημέρωσης της οποίας τυγχάνω, είναι ότι ο ΟΑΥ, εάν κι εφόσον δεν συμφωνήσει με τον ΠΙΣ σε θέματα αμοιβών παραδείγματος χάριν, θα προχωρήσει με τους σχεδιασμούς του. Δηλαδή, θα απευθυνθεί προς όλους τους ενδιαφερόμενους ιατρούς ανακοινώνοντάς τους τι αμοιβές προσφέρει, καλώντας όποιον το επιθυμεί να συμβληθεί μαζί του.

Θεωρώ ότι είτε υπάρξει συμφωνία είτε όχι, το ενδιαφέρον ιατρών του ιδιωτικού τομέα για να συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ θα είναι αρκετά μεγάλο. Όμως ας μην προκαταλαμβάνουμε την εξέλιξη των πραγμάτων, μιας και ο διάλογος ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη. Σε αυτό το σημείο, όμως, νιώθω την ανάγκη να ξεκαθαρίσω κάτι. Το ΓεΣΥ δεν γίνεται ούτε για τους γιατρούς ούτε για άλλους επαγγελματίες υγείας.

Γίνεται για τους ασθενείς και συνεπώς εκείνοι που πρωτίστως πρέπει να κατοχυρωθούν είναι οι ασθενείς και το επίπεδο υπηρεσιών υγείας που θα λαμβάνουν, κι όχι τι αμοιβές θα λαμβάνουν οι γιατροί. Κι εκτός τούτων, δεν είναι μόνο οι γιατροί που είναι αναγκαίοι για την υλοποίηση του ΓεΣΥ, αλλά όλοι οι επαγγελματίες υγείας, όπως οι νοσηλευτές, κ.ά.

Συνεπώς όλη αυτή η συζήτηση που γίνεται σε σχέση με τις διαφωνίες και τις διαφορές ιατρών και ΟΑΥ για μένα είναι υπερβολική και πρέπει ν' αφήσουμε τις δύο πλευρές να συνεχίσουν τον διάλογό τους και να αναμένουμε τα αποτελέσματά του. Επαναλαμβάνω, όμως, για πολλοστή φορά ότι και να μην τα βρουν ΟΑΥ-ΠΙΣ, το ΓεΣΥ θα προχωρήσει κανονικά.
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας πιστεύετε ότι χειρίζεται σωστά το όλο ζήτημα;

Ο ΟΑΥ χειρίζεται όλα όσα πρέπει να χειριστεί στη βάση των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί. Τώρα εάν οι χειρισμοί του είναι ορθοί ή όχι, είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος, αλλά θεωρώ πως μέχρι στιγμής γίνεται μια πάρα πολύ καλή δουλειά.
Εσείς ως Υπουργός Υγείας θα αναλάβετε οποιαδήποτε πρωτοβουλία για γεφύρωση του όποιου χάσματος υπάρχει και κατάληξη επί των ανοικτών ζητημάτων;

Εμείς είμαστε εδώ ως Υπουργείο Υγείας για να βοηθήσουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, στην επιτυχή κατάληξη του διαλόγου που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτό είναι, άλλωστε, κάτι που έχω τονίσει τόσο στον ΠΙΣ όσο και στον ΟΑΥ, κατά τις συναντήσεις που είχα μαζί τους. Εάν πιστεύουν ότι η δική μας διαμεσολάβηση είναι χρήσιμη τότε ναι, είμαστε στη διάθεσή τους και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε, στο μέτρο, επαναλαμβάνω, των δυνατοτήτων μας, για να φτάσουν οι δύο πλευρές σε ένα θετικό αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι τις διαβουλεύσεις τις κάνει ο ΟΑΥ κι όχι εμείς.
Ένα άλλο συναφές ζήτημα, είναι και το γεγονός πως έχουμε καταλήξει στο ύψος των εισφορών όσων θα συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ, χωρίς πρώτα να έχουν ξεκαθαρίσει πολλές βασικές πτυχές του, οι οποίες θα καθορίσουν και το κόστος εφαρμογής του, όπως για παράδειγμα οι αποζημιώσεις των ιατρών. Τελικά βάλαμε την άμαξα μπροστά από τα άλογα;

Δεν θεωρώ σε καμία περίπτωση ότι βάλαμε την άμαξα μπροστά από τα άλογα. Ο ΟΑΥ για να καταλήξει στα ποσά έχει κάνει μια τεράστια μελέτη κι έρευνα, η οποία έλαβε υπόψη της όλα τα δεδομένα, τις δαπάνες στη δημόσια υγεία στην ολότητά τους, ακόμη και την παραοικονομία στον τομέα της υγείας, που δυστυχώς υπάρχει. Έχει κάνει, δηλαδή, έναν σφαιρικό προϋπολογισμό και ακολούθως έκανε την κατανομή των δαπανών βάσει της πρακτικής τόσο στην Κύπρο όσο και σε άλλες χώρες.

Τώρα εάν στην ανακατανομή των δαπανών, δηλαδή του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ που θα είναι οι εισφορές, θα έπρεπε να δίνονται περισσότερα στον άλφα κλάδο και λιγότερα στον βήτα, αυτό ίσως να είναι ένα θέμα διαπραγμάτευσης. Θεωρώ, όμως, ότι το ποσό που έχει υπολογισθεί ότι πρέπει να εισπράττεται και να δαπανάται για την υγεία, είναι το πραγματικό ποσό που λίγο-πολύ ξοδεύουμε ή θα έπρεπε να ξοδεύουμε αυτήν τη στιγμή.
Άρα είστε αισιόδοξος ότι το ΓεΣΥ τελικά θα εφαρμοστεί στην ώρα του και δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις που ενδεχομένως να οδηγήσουν και στην ανατροπή των υφιστάμενων σχεδιασμών, όπως γινόταν παλαιότερα;

Παλαιότερα υπήρξαν καθυστερήσεις, γιατί δεν υπήρχε ο νόμος. Τώρα ο νόμος έχει περάσει, έχουν τεθεί συγκεκριμένες ημερομηνίες-ορόσημα κι η εντολή που έχω λάβει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι ότι το ΓεΣΥ πρέπει να εφαρμοστεί μέσα στα χρονικά πλαίσια που έχουν τεθεί. Ελπίζω πως δεν θα υπάρξουν άλλα εμπόδια είτε από οργανωμένα σύνολα είτε από οποιονδήποτε άλλον και το ΓεΣΥ θα εφαρμοστεί στην ώρα του. Αυτός είναι ο σκοπός κι αυτό θα προσπαθήσουμε να κάνουμε.
«Να στοιχειοθετηθούν οι κατηγορίες»

Τις τελευταίες εβδομάδες, εξάλλου, έχει προκύψει και ζήτημα σε σχέση με τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, όσον αφορά τη σύνθεση του Διοικητικού του Συμβουλίου και τις συνεδρίες του όσο και όσον αφορά την κατάρτιση ή και εμπλοκή μελών του σε σκάνδαλα. Τι απαντάτε επί τούτων κι ειδικότερα σε σχέση με τις κατηγορίες εναντίον του Προέδρου του ΟΚΥπΥ;

Σε ό,τι αφορά αυτό το ζήτημα, έχω ζητήσει επανειλημμένα, μάλιστα, από τα κόμματα να μας δώσουν συγκεκριμένα στοιχεία που να στοιχειοθετούν τα όσα καταγγέλλουν. Νομίζω ότι έχει γίνει μια παρανόηση με το θέμα του ΟΚΥπΥ διότι αυτό θεωρώ ότι είναι ένας τρόπος για να καθυστερήσουν ή να βάλουν εμπόδια στην όλη διαδικασία - και το λέω ευθέως αυτό.

Συνεπώς, οποιεσδήποτε κατηγορίες διατυπώνονται, καλό είναι να τεκμηριώνονται για να μην αφήνονται να αιωρούνται διάφορα στον αέρα, παρά να παίρνουμε κάποια δημοσιεύματα σε κάποιες εφημερίδες ή έντυπα στην Αγγλία, τα οποία δεν δίνουν και την πραγματική εικόνα, γιατί εάν διαβάσει ή ψάξει κανείς το τι πραγματικά έγινε, τότε θα καταλάβει ότι τα πράγματα έγιναν τελείως διαφορετικά και η εικόνα που θα σχηματίσει θα είναι πολύ διαφορετική. Είναι καλύτερο κάποιους να τους κρίνουμε από τα έργα και τις πράξεις τους κι όχι πριν καν τους δούμε να τους κρίνουμε.

Ας περιμένουμε να δούμε τι έχουν να δείξουν με τα έργα τους και μετά τους κρίνουμε. Στο κάτω-κάτω μιλάμε για το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού κι όχι για τα άτομα (διευθυντικά στελέχη και προσωπικό) που θα «τρέξουν» στην ουσία την αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Επίσης, όταν κατηγορούμε ότι κάποιος εξυπηρετεί συμφέροντα, πρέπει να είμαστε σε θέση να τεκμηριώσουμε αυτά που λέμε και να αποδεικνύουμε αυτά τα συμφέροντα. Εδώ και τρεις μήνες ακούμε ότι κάποια από τα μέλη του ΔΣ του ΟΚΥπΥ εξυπηρετούν συμφέροντα. Ποια είναι αυτά τα συμφέροντα;

Γιατί όσοι βάλλουν κατά μελών του Οργανισμού δεν τεκμηριώνουν τις καταγγελίες τους και αφήνουν πράγματα να αιωρούνται; Ας βγουν ανοικτά και να πουν το τάδε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου εξυπηρετεί αυτά τα συμφέροντα για να μάθουμε κι εμείς. Εάν δεν το πράξουν αυτό, ας μην αφήνουν υπονοούμενα απλώς και μόνο για να αμαυρώσουν τα ονόματα κάποιων και να δημιουργούν προβλήματα.
Το γεγονός πως ακόμα ο Οργανισμός δεν έχει στελεχωθεί σωστά, ούτε καν διευθυντικά, σας ανησυχεί; Πόσω δε μάλλον εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι θα μπούμε στην πρώτη φάση υλοποίησης του ΓεΣΥ σε ένα χρόνο.

Σίγουρα υπάρχει μια ανησυχία, αλλά πρέπει να πω ότι ακόμα βρισκόμαστε εντός των χρονοδιαγραμμάτων και συνεπώς δεν αναμένω ότι θα υπάρξουν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των σχεδιασμών. Εντός των επόμενων εβδομάδων θα προκηρύξουμε τις θέσεις για τους πρώτους Διευθυντές, οι οποίοι αναμένεται ότι θα προσληφθούν τον Ιούλιο, ενώ οι θέσεις για τις υπόλοιπες διευθυντικές θέσεις κι ομάδες θα προκηρυχθούν Οκτώβριο-Νοέμβριο και θα έχουν μπροστά τους ενάμιση, περίπου, χρόνο για να «τρέξουν» την αυτονόμηση, η οποία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι την πλήρη εφαρμογή του ΓεΣΥ, τον Ιούνιο του 2020.

Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας, η οποία ξεκινά την 1η Ιουνίου 2019, ήδη έχουν δρομολογηθεί αρκετές ενέργειες, μεταξύ αυτών η συμπλεγματοποίηση των αγροτικών περιοχών (συμπλεγματοποιήθηκε η Πάχνα και προχωρούμε με την Κυπερούντα), που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο. Με αυτόν τον τρόπο η παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας σε περιβάλλον ΓεΣΥ θα αρχίσει πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, δηλαδή αρκετούς μήνες πριν από τον στόχο που έχει τεθεί. Με την επίτευξη αυτού του στόχου θα λειτουργούν κέντρα υγείας και τα απογεύματα, παρέχοντας, μάλιστα, αναβαθμισμένες υπηρεσίες.
Προωθούνται βελτιώσεις στα νοσοκομεία

Συσσωρευμένα τα προβλήματα στα δημόσια νοσηλευτήριά μας. Πώς θα τα αντιμετωπίσετε;

Το ότι υπάρχουν αρκετά προβλήματα στα δημόσια νοσηλευτήρια είναι ένα παραδεκτό γεγονός. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, λέμε εδώ και καιρό ότι το υφιστάμενο σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του, δεν λειτουργεί πλέον, και επιβάλλεται η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που προωθούμε. Μέχρι όμως να ολοκληρωθούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις προσπαθούμε να βρούμε τρόπους επίλυσης των όποιων προβλημάτων υπάρχουν ή θα υπάρξουν και επηρεάζουν την καθημερινότητα των ασθενών.

Κάποια μέτρα που έχουμε λάβει και θα συνεχίσουν, τουλάχιστον, μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους είναι η αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα, ένα μέτρο που μέχρι στιγμής έχει πολύ θετικά αποτελέσματα, η υπερωριακή απασχόληση στα δημόσια νοσηλευτήρια, η οποία επεκτείνεται σιγά-σιγά και στα εξωτερικά ιατρεία, η λειτουργία απογευματινών ιατρείων στα Κέντρα Υγείας -ήδη λειτουργεί απογεύματα το Κέντρο Υγείας Λατσιών μέχρι τις 8 το βράδυ, αλλά επειδή ο κόσμος δεν το γνωρίζει πάει στις Πρώτες Βοήθειες του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, ενώ θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί από το εν λόγω Κέντρο Υγείας, κ.ά.

Σε ό,τι αφορά τις ενδονοσοκομειακές υπηρεσίες, θεωρώ ότι αυτήν τη στιγμή γίνεται μια πάρα πολύ καλή δουλειά, κι αυτό είναι κάτι που το έχω διαπιστώσει κι εγώ ο ίδιος από μόνος μου, αλλά και μέσα από επιστολές που λαμβάνω από ασθενείς κι ελπίζω αυτό να συνεχιστεί. Ταυτόχρονα, γίνεται προσπάθεια να εξοπλιστούν κατάλληλα τα δημόσια νοσηλευτήριά μας για να μπορέσουν με την εφαρμογή του ΓεΣΥ να λειτουργήσουν σε περιβάλλον ανταγωνισμού.