ΚΟΛΟΣΣΙ Ένα χωριό με μεγάλη ιστορία

ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΑΜΕ ΕΚΔΡΟΜΗ ΠΙΣΩ ΣΤΙΣ ΠΑΛΙΕΣ ΚΑΛΕΣ ΕΠΟΧΕΣ
Οδοιπορικό και περιδιάβαση της «Σημερινής» στο Κολόσσι, το χωριό που, λόγω της θέσης του, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας της περιοχής Λεμεσού, αλλά και ολόκληρης της Κύπρου
Το όμορφο Κολόσσι είναι κτισμένο μόλις 11 χιλιόμετρα από την πόλη της Λεμεσού. Είναι βέβαιο πως αυτό το χωριό θα σας χαρίσει «εικόνες» που θα σας ταξιδέψουν στις εποχές του παρελθόντος, τότε που βρισκόταν στις δόξες του το επιβλητικό φρούριο του Κολοσσίου. Είχε μεγάλη στρατιωτική σημασία αφού βρισκόταν μόνο λίγα χιλιόμετρα από το λιμάνι της Λεμεσού. Παλιά επίσης ήταν μια από τις σπουδαιότερες περιοχές παραγωγής ζάχαρης, με εκτεταμένες φυτείες ζαχαροκαλάμου, αλλά και εκλεκτών κρασιών, ιδιαίτερα της κουμανταρίας. Τα δυο αυτά προϊόντα ήταν από τα πιο σημαντικά εξαγωγικά της Κύπρου κατά τον Μεσαίωνα.
Οι κάτοικοι του χωριού τα παλιά χρόνια ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία καθώς στο χωριό υπήρχαν, και ακόμη υπάρχουν, εσπεριδοειδή, ελαιόδεντρα και αμπελώνες. Επίσης ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και την επεξεργασία του ζαχαροκάλαμου. Σήμερα, κυρίως οι παλαιότεροι, ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Οι περισσότεροι, και κυρίως οι νέοι, δουλεύουν στη Λεμεσό.
Το Κολόσσι έχει επίσης δύο συλλόγους, καφενεία, καφετερίες και διάφορα καταστήματα. Επίσης η Πολιτιστική Επιτροπή Κολοσσίου, η οποία οργανώθηκε το 2000, διοργανώνει πολλές εκδηλώσεις στο χωριό. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία στους νέους να ασχοληθούν με το θέατρο, τον χορό και τη μουσική. Λόγω της θέσης του, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας της περιοχής Λεμεσού, αλλά και ολόκληρης της Κύπρου. Διά μέσου των αιώνων εξελίχθηκε σημαντικά σε όλους τους τομείς: γεωργία, κτηνοτροφία, μα πάνω από όλα κοινωνικά, ανεβάζοντας και το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων του. Σήμερα το Κολόσσι είναι ένας πόλος έλξης για έναν σημαντικό αριθμό τουριστών κάθε χρόνο.
Εκκλησίες του χωριού
Υπάρχουν πολλές εκκλησίες και ξωκκλήσια, όμως εμείς διαλέξαμε τις δύο πιο αρχαίες να σας παρουσιάσουμε. Κοντά στο φρούριο του Κολοσσίου βρίσκεται μια βυζαντινή πετρόκτιστη εκκλησία, αφιερωμένη στον Άγιο Ευστάθιο. Η εκκλησία, σε σχήμα θολωτού σταυροειδούς τετραγώνου, χτίστηκε τον 12ον αιώνα και τον 15ον αιώνα έγιναν επιδιορθώσεις. Απ' ό,τι φαίνεται τη χρησιμοποιούσαν οι Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη για να εκκλησιάζονται, αφού μέχρι το 1936 στην αψίδα του ναού σωζόταν το οικόσημο του μεγάλου Διοικητή του Τάγματος, Λουί Ντε Μανιάκ.

Η εκκλησία έχει δύο αψιδωτές πόρτες, μια στη δυτική και μια στη νότια πλευρά. Στον θόλο σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες, που χρονολογούνται από τον 15ον αιώνα. Στην κορυφή του θόλου απεικονίζεται ο Παντοκράτορας, ενώ στα σφαιρικά τρίγωνα, που στηρίζουν τον θόλο, απεικονίζονται οι τρεις Ευαγγελιστές. Ο κάθε Ευαγγελιστής απεικονίζεται να γράφει τις πρώτες λέξεις του Ευαγγελίου.

Στον βόρειο τοίχο διασώζεται μέχρι σήμερα η τοιχογραφία του Αγίου Ευσταθίου, η οποία είναι αρκετά διατηρημένη. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εικονοστάσι της εκκλησίας, το οποίο στο κέντρο έχει δύο ξυλόγλυπτα ψάρια, το ένα στραμμένο απέναντι στο άλλο, που αποτελεί σύμβολο του Χριστιανισμού. Μέσα στο ιερό υπάρχουν τοιχογραφίες και η Αγία Τράπεζα, που σώζεται μέχρι σήμερα, η οποία είναι πέτρινη και στηρίζεται πάνω σε μια κολώνα.
Στο Κολόσσι υπάρχει επίσης η ξακουστή εκκλησία του Αποστόλου Λουκά. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και είναι η κύρια εκκλησία του χωριού. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1850 και ολοκληρώθηκε τη δεκαετία 1870-1880. Ο λόγος που άργησε να τελειώσει οφειλόταν κυρίως στις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν στη μεταφορά της πέτρας με τα ζώα. Το 2000 η εκκλησιαστική επιτροπή αποφάσισε να ανακαινίσει και να συντηρήσει την εκκλησία, τόσο εσωτερικά τόσο και εξωτερικά. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 2002.
Τα μνημεία των Ηρώων
Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν τα μνημεία των Ηρώων Αντρέα Ονησιφόρου και Σωκράτη Νεοφύτου Σωκράτους, τα οποία κτίστηκαν από το κοινοτικό συμβούλιο Κολοσσίου, για να τιμήσουν τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας μας. Όταν το 1956 οι Άγγλοι προσπάθησαν να κατεβάσουν την ελληνική σημαία από το δημοτικό σχολείο, ο Αντρέας Ονησιφόρου, προσπαθώντας να βοηθήσει μια συγχωριανή του, χτυπήθηκε στο στήθος από μια σφαίρα και πέθανε. Ο Σωκράτης Σωκράτους μεταφέρθηκε το 1974 στην περιοχή Κουτσοβέντη και τύχη του αγνοείτο. Όταν οι αιχμάλωτοι επέστρεψαν πίσω από την Τουρκία, έγινε γνωστό ότι ο Σωκράτης έπεσε ηρωικά μαχόμενος.
Το Κάστρο του Κολοσσίου
Το Κάστρο του Κολοσσίου, που είναι κτισμένο στη νότια άκρη του χωριού, βρίσκεται 11 περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Λεμεσού και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μεσαιωνικά οχυρωματικά έργα που σώζονται στην Κύπρο. Κτίστηκε αρχικά στα 1210 από τους Ιωαννίτες Ιππότες και ήταν έδρα της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης του νησιού. Στα 1306 περιήλθε για ένα σύντομο διάστημα στην κατοχή των Ναϊτών, οι οποίοι υποστήριξαν τον σφετεριστή του θρόνου της Κύπρου, Αμάλριχο της Τύρου.

Μετά την κατάργηση του Τάγματος των Ναϊτών στα 1313, ο πύργος επανήλθε στα χέρια των Ιωαννιτών, για να καταστραφεί στα 1426 από τις επιδρομές των Μαμελούκων της Αιγύπτου. Πάνω στα ερείπια του κατεστραμμένου πύργου κτίστηκε στα 1454 ο υφιστάμενος, από τον μάγιστρο του Τάγματος των Ιωαννιτών, Louis de Magnac. Το οικόσημό του εμφανίζεται μαζί με τα οικόσημα του Βασιλείου της Κύπρου στην ανατολική εξωτερική πλευρά του πύργου, γεγονός που υπενθυμίζει ότι όλα τα οχυρωματικά έργα ανήκαν στον Ρήγα της Κύπρου και κανένας άλλος δεν είχε δικαίωμα να κατέχει πύργους. Πρόκειται για ένα επιβλητικό τετράγωνο οικοδόμημα, που αποτελείται από τρεις ορόφους και ελέγχει τη γύρω εύφορη περιοχή.
Στα ανατολικά του πύργου βρίσκονται τα κατάλοιπα εργοστασίου παραγωγής ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο, που καλλιεργείτο σε μεγάλες φυτείες στην περιοχή. Οι εγκαταστάσεις, που χρονολογούνται από τον 14ον αιώνα, αποτελούνται από τρεις βασικούς και άλλους βοηθητικούς χώρους. Το κυριότερο οικοδόμημα είναι το εργοστάσιο επεξεργασίας της ζάχαρης, που είναι μια μακρόστενη πετρόκτιστη καμαροσκέπαστη αίθουσα. Από επιγραφή που βρίσκεται εντοιχισμένη στη νότια εξωτερική πλευρά του κτηρίου γνωρίζουμε ότι αυτό επιδιορθώθηκε το 1591, όταν κυβερνήτης της Κύπρου ήταν ο Πασάς Μουράτ. Στα βόρεια της αίθουσας βρίσκονται τα ερείπια του νερόμυλου και του υδραγωγείου.
Η καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου
Οι φυτείες του ζαχαροκάλαμου ποτίζονταν από τα νερά του ποταμού Κούρρη. Η καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου στην Κύπρο ξεκίνησε το 10ον αιώνα. Το Κολόσσι διέθετε μύλο ζαχαροκάλαμου και διυλιστήριο ζάχαρης, η παραγωγή του οποίου ανήκε στον εμπορικό οίκο Μαρτίνι της Βενετίας. Ερείπια του μύλου σώζονται μέχρι σήμερα και διακρίνονται καθαρά οι διαστάσεις και η εσωτερική διαίρεσή του. Η μυλόπετρα βρίσκεται αχρησιμοποίητη στην ανατολική πλευρά του μύλου. Απ' ό,τι φαίνεται από τις διαστάσεις των κτηριακών εγκαταστάσεων, τόσο του μύλου όσο και του διυλιστηρίου, το εργοστάσιο παραγωγής ζάχαρης ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στην Κύπρο. Η Κύπρος, μαζί με τη Συρία και την Αίγυπτο, αποτελούσαν τις χώρες που προμήθευαν τη Μεσόγειο και τη Δυτική Ευρώπη με την περισσότερη ποσότητα ζάχαρης.
Διαμονή και φαγητό
Λόγω της τοποθεσίας του, που είναι πολύ κοντά στη Λεμεσό, δεν έχει ξενώνες ή ξενοδοχεία. Όμως σε κοντινή απόσταση είναι το χωριό Πισσούρι, όπου υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία και ξενώνες για διαμονή και σε πολύ καλές τιμές. Επιπλέον μπορείτε να μείνετε και Λεμεσό, που βρίσκεται μόνο λίγα λεπτά οδήγημα από το Κολόσσι. Για φαγητό, από την άλλη, υπάρχουν πολλές επιλογές, από ταβέρνες, εστιατόρια με διεθνή κουζίνα, μέχρι και οφτό κλέφτικο. Τα περισσότερα εστιατόρια είναι ανοιχτά καθημερινά, μεσημέρι και βράδυ.