Μια παλιά μαρτυρία στην Τόχνη

«Αν κατέχεις στοιχεία, μαρτυρίες, τεκμήρια, Μάριε, που ν' αποδεικνύουν ότι η ΕΟΚΑ Β ́ είναι υπεύθυνη για τις σφαγές των Τουρκοκυπρίων, θα ήθελα πάρα πολύ να τα δημοσιεύσεις», μου έγραψε ο δημοφιλής blogger και αγαπητός φίλος Πέτρος Ευδόκας, σχολιάζοντας το άρθρο μου της περασμένης Πέμπτης (18 Αυγούστου 2016) και την αναφορά μου στην εν ψυχρώ δολοφονία 82 άοπλων και άμαχων Τουρκοκύπριων αντρών, αλλά και νεαρών και ανήλικων αγοριών στην Τόχνη, από ΕΟΚΑβητατζήδες, τον Αύγουστο 1974.

«Πολύ ορθά έπιασες το νόημα του σχολίου μου», συνέχισε ο Πέτρος Ευδόκας, «για την ανάγκη μας για μαζική ψυχιατρική θεραπεία, και η παραπομπή σου στην τραγική ιστορία της Λεϊλά Κιράλπ υπογραμμίζει και όλους τους λόγους για τους οποίους συνεργαζόμαστε, όσο μπορούμε, με αντιστασιακούς Τουρκοκύπριους όπως τον Σενέρ Λεβέντ, τον Ιμπραχίμ Αζίζ και το ζεύγος από την Αμμόχωστο που τα έβαλε με το καθεστώς για τις σημαίες, την Cinel Senem Husseyin και τον Koray Basdogrultmaci.

Είναι αδιαμφισβήτητο πως η συμφιλίωση των κοινοτήτων είναι αναπόσπαστος και απαραίτητος κλάδος της μαζικής κοινωνικής θεραπείας που χρειαζόμαστε - καθώς και κλειδί για μια καλή λύση, που ίσως θα θεμελιώσει την συνύπαρξη και συμβίωση των κοινοτήτων μας. Και σίγουρα η τιμωρία των ενόχων για τις απάνθρωπες σφαγές αθώων που διαπράχθηκαν το 1974 - συμπεριλαμβανομένων των αμάχων Τουρκοκυπρίων στην Τόχνη, Μάραθα, Αλόα και Σανταλάρη και οπουδήποτε αλλού - είναι απαραίτητο στοιχείο για αυτή την συμφιλίωση, αλλά και στοιχείο της μαζικής θεραπείας, που έχει ανάγκη ο λαός μας. Αλλά σκοντάφτω πάνω στο ότι ρίχνεις το φταίξιμο για τις σφαγές στην ΕΟΚΑ Β ́;».

Έγραψε και τα εξής ο Πέτρος Ευδόκας: «Άρχισα να απορώ με αυτή σου την τοποθέτηση με το περσινό σου άρθρο με τίτλο: "Ο Κιαμίλ Μέριτς από τη Μάραθα". Δεν ξέρω αν είχες γράψει παρόμοια και στο παρελθόν, για μένα ήταν η πρώτη φορά που είδα μια τέτοια τοποθέτησή σου. Είδα επίσης ότι και σε επόμενο σου άρθρο, με τίτλο "Αγγίζουμε πάνω στην πληγή μας", δέχτηκες επερώτηση επ' αυτού, από κάποιον αναγνώστη. Η απάντησή σου με απογοήτευσε.

»Δύο ολόκληρες γενεές ανατράφηκαν με αυτά τα ψέματα για λόγους κομματικής και καθεστωτικής προπαγάνδας, αλλά δεν είχα δει προηγουμένως σε δικά σου κείμενα να γραφτεί οτιδήποτε που δεν ήταν τεκμηριωμένο. Μήπως κατέχεις, Μάριε, κάποιες αποδείξεις, τεκμήρια, μαρτυρίες που να ενοχοποιούν την ΕΟΚΑ Β ́ γι' αυτό το απεχθές έγκλημα; Η πιο κοντινή δημοσίευση που αναγνωρίζω σαν δημόσια κατάθεση κάποιων στοιχείων για το έγκλημα στην Μάραθα, είναι αυτή του Ανδρέα Παράσχου, που δημοσιεύτηκε στον "Πολίτη" - 19/08/2007, σελίδα 35, με τίτλο: "Το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου που διαπράχθηκε από Ελληνοκύπριους κατά των Τουρκοκυπρίων, το 1974".

»Αν μελετήσεις καλά το άρθρο, διαφαίνεται καθαρά ότι οι αναφορές του φίλου Ανδρέα Παράσχου είναι ισχυρισμοί από κάποιον άλλον, που λέει ότι μιλά "σύμφωνα με πληροφορίες" - δηλαδή αυτά, ούτε καν από τρίτο, αλλά από τέταρτο χέρι. Είναι ορθό και δίκαιο να προσπαθεί ο Ανδρέας να συμβάλει στην εξιχνίαση του μυστηρίου, δημοσιεύοντάς τα με την ελπίδα πως κάποιοι, μες στην Αστυνομία ή την Εισαγγελία, θα κάμουν επιτέλους μια ορθή έρευνα, ώστε να προσαχθούν οι ύποπτοι σε δικαστήριο.

»Πάντα, όπου και όταν άτακτοι και ανεύθυνοι Ελληνοκύπριοι διέπραξαν εγκλήματα και σφαγές Τουρκοκυπρίων, ολόκληρη η κοινωνία μας, ορθώς, εναντιώθηκε σε αυτό. Όπως έγινε, όταν το κράτος μας δίκασε και καταδίκασε ένα από τους εγκληματίες, τον Γιάννη Αντωνίου Βουνιώτη, στην εσχάτη των ποινών, γι' αυτά τα εγκλήματα. Φορτώνονται δικαίως αυτά στη ΕΟΚΑ Β ́; Υπάρχει έστω ένα τεκμήριο ή μαρτυρία που να ευσταθεί προς τούτο; Η σφαγή του Βρετανού, που "κατ' ισχυρισμό" έγινε προχθές από δύο Τουρκοκύπριους στην Αγία Νάπα, θα έπρεπε να είναι μάθημα για όλους μας.

»Τον έσφαξαν επειδή είναι Τουρκοκύπριοι, ή επειδή είναι εγκληματίες; Τον έσφαξαν επειδή είναι επαναπροσεγγιστές; Τον έσφαξαν επειδή δεν φοιτούσαν κανονικά στα μαθήματα για το Κοράνι στα κατεχόμενα, ώστε να λάβουν μαθήματα ηθικής; Τον έσφαξαν για να φταίξει η ΕΟΚΑ Β ́; Μήπως τον έσφαξε η ΕΟΚΑ Β ́ για να φταίξουν οι Τουρκοκύπριοι; Πώς θα ήταν, αν η είδηση είχε τίτλο: "Επαναπροσεγγιστές έσφαξαν Βρετανό με μαχαίρια μες στη μέση του δρόμου"; Μήπως το έγκλημά τους - αν το έκαμαν αυτοί - σχετίζεται με την ιδεολογία τους;

»Μια τέτοια παρουσίαση του εγκλήματος, "Επαναπροσεγγιστές έσφαξαν Βρετανό με μαχαίρια μες στη μέση του δρόμου", θα εξυπηρετούσε μόνο ρατσιστικές και άλλες πολιτικές σκοπιμότητες. Δεν είναι το ίδιο και το να εξάγουμε κάτι εναντίον της ΕΟΚΑ Β ́ από τις σφαγές που έπραξαν κτηνάνθρωποι; Ποια σχέση έχει η ιδεολογία, οι μέθοδοι, ή το σχήμα οργάνωσης της ΕΟΚΑ Β ́ με τις σφαγές των Τουρκοκυπρίων; Ουδεμία. Αν τυχόν δεν τα γνωρίζεις, ευχαρίστως σου στέλλω υλικό για την τοποθέτηση του Γρίβα ως προς τους Τουρκοκύπριους, και το αν υπήρχε ΕΟΚΑ Β ́ ή όχι, κατά τη διάρκεια της εισβολής.

»Οι δύο πιο πάνω παράμετροι είναι καθοριστικότατες για το αν η ΕΟΚΑ Β ́ διέπραξε αυτά τα εγκλήματα, ή αν είναι έργα φρίκης από κτηνάνθρωπους, όπως αυτά των δύο επαναπροσεγγιστών Τουρκοκυπρίων, που "κατ' ισχυρισμόν", έσφαξαν τον Βρετανό με μαχαίρια. Έσφαξαν διότι είναι επαναπροσεγγιστές; Έσφαξαν διότι είναι Τουρκοκύπριοι; Έσφαξαν διότι ήταν μέλη της ενωτικής παράταξης ή της ΕΟΚΑ Β ́; Μπορείς να διατρέξεις όλες τις εφημερίδες της εποχής 1970-74 που εξέδιδε η ενωτική παράταξη και να δεις τη στάση της προς τους Τουρκοκύπριους.

»Πουθενά δεν θα δεις να υποθάλπεται μίσος και συνθήματα για σφαγές. Ενώ υπάρχει δημόσια μαρτυρία από τον (Τουρκοκύπριο δημοσιογράφο) Ιμπραχίμ Αζίζ, για το ότι σε συνάντησή του ενώπιον άλλων μαρτύρων με τον Μακάριο, ο Μακάριος τού είπε καθαρά ότι επιζητεί να εξολοθρευτούν οι Τουρκοκύπριοι. Η απάντηση που έδωσες στον αναγνώστη, που σε ρώτησε γιατί τα φορτώνεις στην ΕΟΚΑ Β ́, ήταν κάτι περίπου σαν "μα όλοι τα γνωρίζουν αυτά". Και όμως, με το "όλοι τα γνωρίζουν αυτά", ανατράφηκαν δύο γενεές Κυπρίων, που αληθινά πιστεύουν ότι ο Γρίβας έκαμε το πραξικόπημα, ενώ ο άνθρωπος ήταν ήδη νεκρός έξι μήνες πριν.

»Ρώτησε όποιο Εδονόπουλο θέλεις και θα σου πει ότι ο Γρίβας έκαμε το πραξικόπημα... Με το "όλοι τα γνωρίζουν αυτά", ανατράφηκαν δύο γενεές Κυπρίων που "γνωρίζουν" ότι η ΕΟΚΑ Β ́ επιδιδόταν σε "ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών". Ρώτησε όποιον θέλεις μες στον δρόμο και θα σου το επιβεβαιώσει. "'Όλοι τα γνωρίζουν αυτά", θα σου πει. Συνάντησες όμως κανένα που θα προσθέσει ότι οι αστυνομικοί σταθμοί εκκενώνονταν με αυστηρή προσωπική διαταγή του Γρίβα, ώστε να μην σκοτωθεί, ούτε να τραυματιστεί κανένας;

»Η ΕΟΚΑ Β ́ υπήρξε και έδρασε ως οργάνωση, μέχρι την άνοιξη του 1974, όταν ο Γ. Καρούσος - που είχε αναλάβει την ηγεσία μετά τον θάνατο του Γρίβα - μετά από κήρυξη μονομερούς εκεχειρίας, διέταξε την αυτοδιάλυση και αποστράτευση της οργάνωσης. Μέχρι τότε, δημοσίευσε η οργάνωση οτιδήποτε εχθρικό προς τους Τουρκοκύπριους; Κτυπήθηκε ποτέ Τουρκοκύπριος από επιχειρήσεις της ΕΟΚΑ Β ́;».

Να πω προκαταβολικά ότι ο Πέτρος Ευδόκας έχει δίκιο σε ένα βαθμό, όταν αναφέρεται σε «ψέματα για λόγους κομματικής και καθεστωτικής προπαγάνδας», σε ό,τι αφορά τη δράση της ΕΟΚΑ Β ́ πριν και μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974 - στον βαθμό που κάποιοι από την αντίπαλη μακαριακή παράταξη τής φορτώνουν εγκλήματα που δεν διέπραξε. Αυτό βέβαια δεν ισχύει στη δική μου περίπτωση και στις πληροφορίες μου για το έγκλημα στην Τόχνη... να τον υπενθυμίσω μόνο ότι αυτές τις πληροφορίες τις πήρα προσωπικά, όταν πήγα στην Τόχνη τον Νοέμβρη 2004 και έκανα ρεπορτάζ για την εφημερίδα «Αλήθεια», όπου τότε εργαζόμουν, για ένα περίπου χρόνο. (Τα σχετικά άρθρα στην προσωπική μου στήλη περιλαμβάνονται στο βιβλίο μου με τίτλο «Μικρές Αυτοψίες», που εξέδωσα το 2008).

Μια από τις πολλές (επώνυμες) συνεντεύξεις που πήρα στην Τόχνη ήταν με τον υπεύθυνο της ΕΟΚΑ Β ́, του χωριού, που μου αποκάλυψε ότι συμμετείχε, μαζί με αστυνομικούς(!), όπως μου είπε, στη σύλληψη των 83 Τουρκοκυπρίων συγχωριανών του τη νύχτα της 14ης Αυγούστου 1974, και στη μεταφορά τους στο δημοτικό σχολείο του χωριού, όπου την επόμενη μέρα μεταφέρθηκαν με δύο λεωφορεία και δολοφονήθηκαν σε δύο τοποθεσίες - σε στρατόπεδο στην Παλώδια και στην Παρεκκλησιά. (Γλίτωσε μόνο ο 19χρονος Σουάτ Καφατάρ). Όμως, το στέλεχος της ΕΟΚΑ Β ́ ισχυρίστηκε ότι δεν γνώριζε ποιοι παρέλαβαν και δολοφόνησαν τους Τουρκοκύπριους στις 15 Αυγούστου 1974.

Και κάτι τελευταίο: Η ΕΟΚΑ Β ́ δεν αυτοδιαλύθηκε και δεν αποστρατεύτηκε την άνοιξη του 1974 όπως υποστηρίζει ο Πέτρος Ευδόκας κι αυτό το γνωρίζω πάνω στο... πετσί μου, γιατί στις 16 Ιουλίου 1974, με απήγαγαν τέσσερεις ένοπλοι ΕΟΚΑβητατζήδες έξω από καφενείο στην Κάτω Δερύνεια, στην παρουσία δεκάδων συγχωριανών μου, με μετέφεραν στο αρχηγείο της οργάνωσης της περιοχής Αμμοχώστου στο Λιοπέτρι, με ανέκριναν και με ξυλοκόπησαν άγρια για τρεις ώρες, γιατί τόλμησα εγώ, ένα ανήλικο παιδαρέλι, να τους στραβοκοιτάξω και να αρνηθώ να εκτελέσω την εντολή τους για άμεση αποχώρηση στο σπίτι μου.