Περιβάλλον

ΖΑΚΥΝΘΟΣ Σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο

Εκπλήξεις κρύβει ο βυθός στον Αλυκανά Ζακύνθου
Δεν πρόκειται για αρχαίο οικισμό, όπως είχε αρχικά εκτιμηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και τους αρχαιολόγους
ΣΠΑΝΙΟ αποτύπωμα γεωλογικών διεργασιών που έλαβαν χώραν πριν από τουλάχιστον 5.000 χρόνια

Σε νέες μεγάλες εκπλήξεις για την ευρύτερη περιοχή του Ιονίου πελάγους οδήγησαν οι έρευνες αρχαιολόγων και γεωλόγων στον κόλπο του Αλυκανά στη Ζάκυνθο, εκεί που τον περασμένο Μάιο εντοπίστηκαν πετρώδεις σχηματισμοί στον βυθό της θάλασσας.
Σύμφωνα με έκθεση των ειδικών που μελέτησαν τα πετρώματα, πιστοποιήθηκε ότι δεν πρόκειται για ίχνη αρχαίου οικισμού, όπως αρχικά είχε εκτιμήσει το υπουργείο Πολιτισμού, βάσει των φωτογραφιών που είχαν ληφθεί, αλλά για ένα σπάνιο αποτύπωμα γεωλογικών διεργασιών που έλαβαν χώρα πριν από τουλάχιστον 5.000 χρόνια.
Την έκθεση, που συνυπογράφουν ο Δρ Μιχαήλ Σταματάκης, καθηγητής Βιομηχανικών Ορυκτών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Μαγδαληνή Αθανασούλα, καταδυόμενη αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, και ο Πέτρος Τσαμπουράκης, δύτης και τεχνικός βυθού της ίδιας υπηρεσίας, έδωσε στη δημοσιότητα την Τετάρτη ο αντιδήμαρχος Ζακύνθου Άκης Λαδικός.
Μοναδικές φυσικές δομές
Το συμπέρασμα της έκθεσης καταλήγει στο ότι τα ευρήματα δεν είναι ανθρωπογενή, αλλά έχουν τεράστιο επιστημονικό ενδιαφέρον, αφού δεν ταυτίζονται με άλλες φυσικές δομές που περιγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία.
Το ερευνητικό κλιμάκιο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων έφτασε στη Ζάκυνθο τον περασμένο Οκτώβριο, με δεδομένο ότι οι, αρχικές εκτιμήσεις γύρω από τα ευρήματα, τα περιέγραφαν ως αρχαιολογικά.
Όπως, όμως, χαρακτηριστικά επισημαίνεται και στην έκθεση, «η προσεκτικότερη και διεξοδικότερη διερεύνηση των ευρημάτων, η πλήρης απουσία άλλων αρχαιολογικών τεκμηρίων στον περιβάλλοντα χώρο που αυτά εντοπίστηκαν και η αποκάλυψη νέων σχηματισμών με ασύμμετρη μορφολογία, δημιούργησαν ερωτηματικά και αμφιβολίες ως προς την αρχική εκτίμηση και έστρεψε τις υποψίες της αρχαιολογικής ομάδας προς την κατεύθυνση ότι ίσως πρόκειται για ιδιόμορφο και σπάνιο αρχαιολογικό φαινόμενο». Για τον λόγο αυτό, στην ερευνητική ομάδα ενώθηκε ο καθηγητής Μιχάλης Σταματάκης, ο οποίος μάλιστα ερευνά τη γεωλογία του νησιού από το 1984.
Φωτογραφική αποτύπωση
Η ερευνητική ομάδα προχώρησε σε καθημερινές καταδύσεις, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκε και τοπογραφική αποτύπωση των ευρημάτων. Η αποτύπωση, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, δείχνει ότι το φαινόμενο έχει αναπτυχθεί σε μια σχεδόν γραμμική περιοχή, η οποία έχει μήκος τα 150 μέτρα και βάθος τα 6 μέτρα.
Αναφέρεται σχετικά στην έκθεση:
«Μετά από διεξοδική και επιτόπου εξέταση των ευρημάτων, που συνοδεύτηκε από επιφανειακό καθαρισμό, μετρήσεις και φωτογράφηση των διάφορων στοιχείων, καθώς και δειγματοληψία των διάφορων μορφολογικών τύπων που εντοπίστηκαν, τα αποτελέσματα είναι τα ακόλουθα: 1. Αλλεπάλληλες φυλλοειδείς - δακτυλιοειδείς αποθέσεις. 2. Μορφές καμινάδας. 3. Μορφές πλακόστρωτων».
Ορυκτολογική ανάλυση
Τα δείγματα εστάλησαν για χημική και ορυκτολογική ανάλυση στα εργαστήρια της εταιρείας τσιμέντων ΤΙΤΑΝ Α.Ε. στο Καμάρι Βοιωτίας και με τη χρήση ακτίνων Χ φάνηκε ότι κυριαρχούν τα ανθρακικά άλατα ασβεστίου - μαγνησίου - σιδήρου, μέταλλα τα οποία συνήθως σχηματίζονται γύρω από αναβλύσεις ρευστών που διαπερνούν πετρώματα ή χαλαρές αποθέσεις που περιέχουν αργιλοπυριτικά ορυκτά.
«Άλλα συστατικά περιλαμβάνουν τον χαλαζία, αργιλικά ορυκτά και αστρίους, ενώ ανιχνεύτηκε επίσης χλωριούχο νάτριο από το θαλασσινό νερό. Η χημική ανάλυση ιχνοστοιχείων έδειξε ότι δεν υπάρχει κανένας άξιος λόγου εμπλουτισμός σε πολύτιμα ή ανεπιθύμητα ιχνοστοιχεία, ενώ η ανάλυση των κύριων στοιχείων ανέδειξε την υπεροχή του ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου και δευτερευόντως του χαλαζία».
Γεωλογικό πάρκο
Ο αντιδήμαρχος Ζακύνθου Άκης Λαδικός, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων για το θέμα, είπε: «Ξεκινήσαμε με μιαν άλλη κατεύθυνση, αλλά οι έρευνες καταλήγουν ότι τα ευρήματα έχουν γεωλογικό ενδιαφέρον. [...] Είναι ένα μοναδικό φαινόμενο σε όλο τον κόσμο και σύντομα θα γίνει ραδιοχρονολόγηση, για να διαπιστώσουν οι επιστήμονες πότε ακριβώς σχηματίστηκε αυτό το φαινόμενο. Ακόμα ο δήμος προτίθεται να κάνει ήπιες παρεμβάσεις για να δημιουργηθεί ένα γεωλογικό πάρκο» σημείωσε, και συμπλήρωσε πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα καταδυτικό κέντρο, το οποίο κάποιος θα μπορούσε να επισκεφτεί.