Αναστασιάδης: «Επιστρέφω όταν αποκατασταθεί η τάξη»

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεκαθαρίζει τις προϋποθέσεις επιστροφής στις συνομιλίες
Οι διαπραγματεύσεις θα αναστέλλονταν ούτως ή άλλως, εκτιμά ο Πρόεδρος Αναστασιάδης
• Ρόλο μεσολαβητή, σε χώρες που επηρεάζουν την Τουρκία, ανέλαβε ο Νετανιάχου
• Δεν ικανοποιούν οι ρητορείες των Αμερικανών αλλά προσδοκεί στα αποτελέσματα του διπλωματικού παρασκηνίου
• Ως απάντηση στην αντιπολίτευση ερμηνεύει την έντονη αντίδραση της Ρωσίας
• Δεν τρέφει αυταπάτες ότι η Τουρκία θα τα μαζέψει και θα φύγει και καλεί αυτούς που ενδιαφέρονται να πράξουν ό,τι είναι απαραίτητο
• Τι δηλώνει για το πλαίσιο λύσης που δεσμεύτηκε προεκλογικά και γιατί θεωρεί ότι κάποιοι θα πρέπει να μελετήσουν το Σύνταγμα του 1960
• Θεωρεί ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από τις απευθείας συνομιλίες και τον επιδιωκώμενο στόχο γιατί θα ακολουθήσουν πολύ επικίνδυνα μονοπάτια
Τους όρους και τις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες θα επιστρέψει στην τράπεζα των συνομιλιών επεξηγεί σε μεγάλη συνέντευξή του, την πρώτη μετά από τα γεγονότα στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. Απαντά στις βολές για τη χλιαρή αντίδραση του δυτικού παράγοντα λέγοντας ότι η διπλωματία, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, θα αποδώσει πολύ περισσότερα από τις ρητορικές διακηρύξεις. Αφήνει μάλιστα να εννοηθεί ότι στο παιχνίδι των αντιδράσεων είναι και το Ισραήλ, με το οποίο είναι σε ανοικτή επαφή.
Σε ό,τι αφορά την ουσία του Κυπριακού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραδέχεται ότι τα σημερινά δεδομένα -ακόμη και αν δεν υλοποιηθούν- δεν αφήνουν πολλά περιθώρια προσδοκιών, σημειώνοντας μάλιστα ότι αν δεν διακόπτονταν τώρα οι διαπραγματεύσεις, επρόκειτο σίγουρα να διακοπούν αργότερα, λόγω των εκλογών στα κατεχόμενα και των συνεπακόλουθων θέσεων που θα προβάλει ο κατοχικός ηγέτης.
Τέλος, απαντά στα περί ανάγκης εξέτασης εναλλακτικών μεθόδων από αυτή των απευθείας διαπραγματεύσεων, προειδοποιώντας τους θιασώτες αυτού του επιχειρήματος ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε επικίνδυνα μονοπάτια. Μάλιστα υποδεικνύει πως κάποιοι θα πρέπει να μελετήσουν το Σύνταγμα του 1960 πριν να απορρίψουν τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.
Στο αυριανό Β’ μέρος της συνέντευξης όλα όσα δηλώνει ο Νίκος Αναστασιάδης για την οικονομία, την μετατροπή του ELA σε ομόλογο, τη δράση των τραπεζών και τις έρευνες για το οικονομικό έγκλημα, αλλά και για τις σχέσεις του με το κυβερνών κόμμα και το ΔΗΚΟ.
Να κάνουμε αρχή με τις τελευταίες ανησυχητικές εξελίξεις. Υπάρχουν εξελίξεις που να διαφοροποιούν την πρώτη εικόνα;
Αποτελεί γεγονός ότι είναι από τις προκλητικότερεες συμπεριφορές της Τουρκίας, ελάχιστες ημέρες πριν από την έναρξη του ουσιαστικού διαλόγου. Το μέγα ερώτημα είναι σε τι αποσκοπεί η Τουρκία. Να εξυπηρετήσει προεκλογικές σκοπιμότητες με την ανησυχία ότι στα κατεχόμενα θα έχουμε εκλογές για τον ηγέτη της Τουρκοκυπριακής κοινότητας και εν συνεχεία, βεβαίως, τις βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία - και ως εκ τούτου η οποιαδήποτε εμπλοκή της θα διέτρεχε τον κίνδυνο να κατηγορηθεί από κάποιους Τουρκοκύπριους, ως ασκούσα πιέσεις για υποχωρήσεις με αποτέλεσμα να υποστεί ζημιές εσωτερικά;

Αυτό είναι το ένα ερώτημα. Το πιθανότερο είναι ότι δεν εννοεί τα όσα λέει περί συνεισφοράς για τη λύση και αξιοποιώντας τη συγκυρία, της ανάγκης που η διεθνής συμμαχία έχει για την ενεργό εμπλοκή της Τουρκίας στην καταπολέμηση του ISIS, αξιοποιεί βαθύτερες πολιτικές που εν πάση περιπτώσει φαίνεται να εξυπηρετούνται μέσα από τη συγκυρία των γεγονότων.
Εξού και η αντίδρασή μας;
Η αντίδρασή μας είναι πλέον πολύ καλά γνωστή. Πρώτον, η αναστολή της συμμετοχής μου στο διάλογο - κάτι για το οποίο είχα προειδοποιήσει αρκετά έγκαιρα, όλους όσοι ενδιαφέρονται για τη λύση του Κυπριακού και όλους όσοι μπορεί να ασκήσουν πίεση επί της Τουρκίας προς αποφυγή ανάλογων φαινομένων.
Το δεύτερο είναι η ενημέρωση του ΓΓ του ΟΗΕ, των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, του συνόλου των κυβερνήσεων των εταίρων μας στην Ευρώπη, η κυκλοφορία της επιστολής σε όλα τα κράτη-μέλη των ΗΕ, διαβήματα κατ' ιδίαν και συνομιλίες με μια σειρά ηγετών. Και βεβαίως μια σειρά άλλων μέτρων που, αν χρειαστεί, θα ληφθούν και θα εξαγγέλονται την ώρα που λαμβάνονται οι αποφάσεις.
Ο κύριος Άιντα προσπαθεί με κάθε τρόπο να δει πώς θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης που έχει προκληθεί σαν αποτέλεσμα των τουρκικών προκλήσεων.
Με αφορμή το τελευταίο, το ερώτημα είναι υπό ποια προϋπόθεση θα επιστρέψετε στις συνομιλίες;
Εφόσον αποκατασταθεί η τάξη. Δηλαδή ο σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Άρα η 20ή Οκτωβρίου, που τίθεται σε εφαρμογή η τουρκική Navtex, είναι κρίσιμη ημερομηνία;
Κάθε μέρα είναι κρίσιμη για μένα μετά την έκδοση της Navtex από την Τουρκία.
Θέλω να κάνω ξεκάθαρο ότι δεν μιλώ για αναστολή της παρούσας μόνο συνάντησης. Μιλώ για αναστολή συμμετοχής μου στον διάλογο για όσο χρόνο χρειαστεί και όσο συνεχίζονται οι παραβιάσεις και οι ανάλογες συμπεριφορές της Τουρκίας. Αυτό προς γνώση των πάντων.
Θα πρέπει να γίνει συνείδηση ότι δεν είναι με τη συνεχή αμφισβήτηση της Κυπριακής Δημοκρατίας που μπορεί να επιτευχθεί μια λύση στο Κυπριακό. Έχω πει κατ' επανάληψη και είναι αυτονόητο, ότι ο φυσικός πλούτος ανήκει στο κράτος. Από αυτό θα καρπωθούν με δεδομένη τη μορφή της λύσης και τα δύο κρατίδια, ανάλογα πάντα με τις πληθυσμιακές αναλογές.
Από την άλλη, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η Τουρκία επαναλαμβάνει τον εαυτό της, με διαφορετική απλώς ρητορική και δραστηριότητα - από τη στιγμή που δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και στην
ΑΟΖ δεν κάνει κάτι διαφορετικό. Γιατί να ιδωθούν τώρα όσα λέγονται υπό διαφορετικό πρίσμα;
Για τον απλούστατο λόγο ότι από τη ρητορητική των λόγων περνούμε στη ρητορική των έργων. Εις την εν τη ουσία επέκταση των λόγων σε πράξεις που όχι μόνο αμφισβητούν αλλά παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα. Και συνεπώς είναι εντελώς διαφορετικό από μία ρητορική αμφισβήτησης, την οποία γνωρίζαμε ούτως ή άλλως. Από την αρχή είχαν δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία. Ή καλύτερα, από κάποιο στάδιο και μετά αφού μέχρι το 1985 τα λιμάνια ήταν ανοικτά και απεδέχοντο.

Μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους έχουμε την αλλαγή πολιτικής στη μη αναγνώριση. Συνεπώς αυτό το οποίο θα έπρεπε να ενοχλεί κάποιους, για να αποτραπούν και τα σημερινά, είναι μια υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ να δηλώνει με τόσο θράσος προς τους Ευρωπαίους εταίρους ότι δεν αναγνωρίζει ένα κράτος-μέλος και παρά ταύτα να μην υπάρχει η ανάλογη αντίδραση.
Δεν υπάρχει Δύση και Ανατολή πλέον...
Επί των αντιδράσεων δεν πρέπει προφανώς να είστε ικανοποιημένος, τουλάχιστον από δυτικές χώρες, γιατί υπήρξε αντίδραση από τη Ρωσία, η οποία ήταν πολύ πιο σκληρή από άλλες, π.χ. αυτές των Αμερικανών ή των Βρετανών.
Να σας πω κάτι. Μπορεί οι ανακοινώσεις να μην λέγουν όσα θα θέλαμε να ακούσουμε, αλλά εκείνο που πολύ καλά γνωρίζω είναι ότι γίνονται στο παρασκήνιο σημαντικές διπλωματικές ενέργειες, προκειμένου να τερματιστεί αυτή η απαράδεκτη κατάσταση. Με αυτό δεν υποτιμώ ποσώς την αντίδραση της Ρωσίας. Το αντίθετο. Την επιδοκιμάζω και αυτό είναι ένα στοιχείο της διαχρονικής θέσης της Ρωσίας πάνω σε θέματα αρχών. Και είναι και μια απάντηση, αν θέλετε, σε όσους λένε ότι έχει επηρεαστεί η σχέση μας.
Δέχεστε επίκριση για το γεγονός ότι βάλαμε όλα τα αβγά μας στο καλάθι της Δύσης ή εξ ολοκλήρου σε αυτό των Αμερικανών;
Δεν υπάρχει Δύση και Ανατολή πλέον αλλά μεγάλες χώρες με ιδιαίτερα στρατηγικά συμφέροντα. Είτε αυτό λέγεται Ευρώπη, είτε Αμερική, είτε Ρωσία. Συνεπώς δεν επιλέξαμε τους Δυτικούς αντί τους Ανατολικούς. Έχουμε κάνει μια επιλογή στενότερων σχέσεων με την Αμερική που ποσώς δεν ασκείται εις βάρος των παραδοσιακών φιλικών σχέσεων που έχουμε με τη Ρωσία.

Αντίθετα και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και σε άλλους θεσμούς της ΕΕ, προσπαθούμε με κάθε τρόπο, ιδιαίτερα στην παρούσα φάση των κυρώσεων εξαιτίας του Ουκρανικού, να είμαστε εκείνοι που επιχειρούν με ρεαλισμό να προειδοποιούν για τα προβλήματα και τις συνέπειες που δεν θα είναι μονομερείς εις βάρος της Ρωσίας, αλλά θα είναι αμφίπλευρες. Και αυτό το γνωρίζει η Ρωσία και το γνωρίζουν και οι Αμερικανοί.
Επί του συγκεκριμένου όμως και με βάση τις στενότερες σχέσεις που επαγγέλεστε με τους Αμερικανούς, ήταν ικανοποιητική η αντίδρασή τους;
Δεν θα κρίνω την ανακοίνωση, την οποία θεωρώ οπωσδήποτε -λαμβάνοντας υπόψη και την παρούσα συγκυρία γεγονότων- ως μη ικανοποιητική, αλλά είμαι απόλυτα ικανοποιημένος από τις ενέργειες που γίνονται σε διπλωματικό επίπεδο. Πολλές φορές μπορεί η διπλωματία να αποδώσει πολύ περισσότερα από μια φραστική έντονη καταδίκη, που να περιορίζεται μόνο λεκτικά.
Εξελίξεις από τις διπλωματικές κινήσεις πότε πρέπει να αναμένουμε, κ. Πρόεδρε;
Νομίζω ότι έχουν ήδη εκδηλωθεί μια σειρά από υποστηρικτικές ανακοινώσεις αλλά και σημαντικές διπλωματικές πρωτοβουλίες που έχουν εν τω μεταξύ αναληφθεί.
Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τουρκική ενέργεια αντιμετωπίζεται πλέον ως θαλάσσια διαφορά δεν δημιουργεί νέα δεδομένα;
Να ξεκαθαρίσω κάτι. Ουδέποτε θεωρήθηκε ότι μιλούμε για θαλάσσια διαφορά. Η αναφορά του κ. Άιντα περί θαλάσσιας διαφοράς -και νομίζω πως το επεξήγησε στο κρατικό κανάλι στο πλαίσιο συνέντευξης- είναι ότι σε τέτοιες περιπτώσεις κάποια κράτη τηρούν περισσότερο επιφυλακτική στάση, και λόγω συμφερόντων και λόγω της πάγιας πρακτικής οσάκις αναφυεί και θεωρηθεί ως μία διαφορά.
Εδώ όμως η διαφορά και το αναγνωρίζει, εξού και δικαιολογεί τη στάση μας ο κ. Άιντα, είναι ότι έχουμε μια χώρα που έχει εισβάλει και κρατά διαιρεμένη την Κύπρο, κατέχοντας το βόρειο τμήμα. Και εν συνεχεία παραβιάζοντας κυριαρχικά δικαιώματα στη θάλασσα παρεμβαίνει με τη γνωστή διακοίνωση που εξέδωσε στις 3 Οκτώβρη, μέσα από την οποία διεκδικεί να διεξάγει έρευνες κατά παράνομο τρόπο, σε μία περιοχή που ανήκει στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κυρίαρχου κράτους.
Από τη στάση των κομμάτων είστε ικανοποιημένος;
Οφείλω να πω πως είμαι ικανοποιημένος από τη συναντίληψη και την ενότητα που επεκράτησε στο συμβούλιο αρχηγών. Αυτό που ορθώς ελέχθη από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο - θέλουν να φέρουν την Κυπριακή Δημοκρατία να εβρίσκεται σε διαφορά με παραδοσιακούς φίλους. Κάτι το οποίο δεν συμβαίνει. Εξού και η ανακοίνωση του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και άλλες κινήσεις που θα γίνουν. Και οι διπλωματικές της ενέργειες και άλλες κινήσεις που αναμένουμε εντός των επομένων ημερών.
Σημειώνεται με ενδιαφέρον σε αυτή την ιστορία η έντονη απουσία του Ισραήλ. Κυρίως έχοντας υπόψη όσα διαδραματίστηκαν πριν από μερικά χρόνια στο οικόπεδο 12. Αυτό σημαίνει ότι ατονεί η όποια σχέση είχαμε κτίσει;
Αντίθετα, είχαμε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Νετανιάχου προ μερικών ημερών και αυτό που, τουλάχιστον, γνωρίζω είναι τα διαβήματα που το Ισραήλ κάνει προς εκείνες τις χώρες που μπορούν να παρέμβουν προς την Τουρκία. Και περιορίζομαι μέχρι εδώ. Ευελπιστώ ότι εντός των ημερών θα έχουμε και ημερομηνία επίσκεψης του Ισραηλινού Πρωθυπουργού στην Κύπρο.
Την ίδια ώρα ποια είναι η ενημέρωση που έχετε από την εταιρεία που δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο οικόπεδο, κ. Πρόεδρε;
Είμαστε σε επαφή. Μέχρι στιγμής δεν έχουν παρενοχληθεί. Γίνονται τα διαβήματα και προς την Προεδρεύουσα χώρα την Ιταλία, η οποία μέσω της εταιρείας έχει κάθε λόγο να θέλει να προστατεύσει τα κρατικά της συμφέροντα. Εν πάση περιπτώσει μπορεί η Ιταλία να μην εξέδωσε ανακοίνωση, όμως γνωρίζουμε πόσο έντονα διαβήματα γίνονται προς την πλευρά της Άγκυρας έτσι ώστε να αποτραπεί η οποιαδήποτε παρενόχληση στις έρευνες που γίνονται από την ENI-KOGAS.
Σε επίπεδο συνομιλιών, θεωρείτε ότι είναι αναστρέψιμο το κλίμα, ακόμη και αν τελικά η Τουρκία δεν προχωρήσει στις προαναγγελθείσες προκλήσεις και επιθετικές ενέργειες; Ο κ. Έρογλου ανεβάζει συνεχώς τους τόνους με αφορμή αυτό το ζήτημα...
Όταν μιλούσα για προεκλογικές σκοπιμότητες δεν το έκανα τυχαία. Αν παρακολουθήσετε τη σειρά των γεγονότων, πρώτοι οι Τουρκοκύπριοι εξέδωσαν ανακοίνωση και εν συνεχεία υποστηρικτικά ήρθε η Άγκυρα με τα όσα επισυνέβησαν.
Ήδη στην τουρκοκυπριακή κοινότητα άρχισαν να υποβάλλονται υποψηφιότητες. Φτάσαμε μέχρι την απόλυση του διαπραγματευτή επειδή θα είναι ανθυποψήφιος του κ. Έρογλου. Αντιλαμβάνεστε, μέσα σε ένα κλίμα που ο καθένας θέλει να εμφανιστεί πιο ακραίος από ακραίος που είναι, πόσο εξυπηρετείται η διακοπή του διαλόγου.
Αλλά εν πάση περιπτώσει και αν δεν ανεστέλλετο η παρουσία μου τώρα, σε κάποιο στάδιο και με τις γνωστές θέσεις του κ. Έρογλου, και πάλι θα βρισκόμασταν προ αυτού του φαινομένου, δηλαδή είτε της διακοπής, είτε ενός νέου αδιεξόδου, λόγω των εκλογών για ανάδειξη Τουρκοκύπριου ηγέτη.
Από την άλλη γνωρίζοντας τον βίο και την πολιτεία της Τουρκίας, πόσο ρεαλιστικό είναι να πιστεύει κανείς ότι θα τα μαζέψει και θα φύγει στην ουσία;
Δεν θα διαφωνήσω μαζί σας ότι γίνεται πιο δύσκολη η κατάσταση - γνωρίζοντας τον βίο και την πολιτεία και πώς πολιτεύεται η Τουρκία. Εις τους εμπλεκόμενους και σε όσους ενδιαφέρονται για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή, εναπόκειται να ασκήσουν την επιρρόη τους έτσι ώστε οι παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας να τερματιστούν οριστικά...
Θεωρείτε ότι υπάρχει πεδίο επιτυχούς δραστηριότητας για τον κ. Άιντα δεδομένων των εξελίξεων;
Θα εξαρτηθεί από την Τουρκία αλλά και από τις θέσεις της τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Αν υπάρχει η πραγματική βούληση ή όχι να εμπλακούν σε έναν ουσιαστικό διάλογο, από τη μία οι Τουρκοκύπριοι. Και από την άλλη, η Τουρκία με αποφασιστικότητα να διαδραματίσει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει και πρέπει να διαδραματίσει προκειμένου να εξευρεθεί λύση.

Δεν είναι από τον κ. Άιντα που εξαρτάται η λύση, όσο ικανός και αν είναι, που του το αναγνωρίζω. Αλλά από τις θέσεις που θα αναπτυχθούν στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, ιδιαίτερα από την πλευρά που οφείλει να αναγνωρίσει ότι χωρίς την αντιμετώπιση των ανησυχιών των Ε/κ δεν μπορεί να εξευρεθεί βιώσιμη και λειτουργική λύση, ιδιαίτερα με την παραγνώριση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, που να επιτρέπει την προοπτική και την ελπίδα...
Έχετε επιτύχει σε ικανοποιητικό βαθμό την προεκλογική σας δέσμευση για απευθείας εμπλοκή της Τουρκίας στο Κυπριακό;
Εργάζομαι επ’ αυτού. Το πρώτο βήμα ήταν ο διορισμός διαπραγματευτή για να έχει δικαίωμα διαβούλευσης. Υπάρχει μια εμπλοκή, δεν θέλω να επεκταθώ επ' αυτού.
Υπάρχει και άλλη μια δέσμευσή σας, που ήταν και από τους κεντρικούς πυλώνες της προεκλογικής σας εκστρατείας και αφορά τον καταρτισμό και την κατάθεση συνολικού πλαισίου λύσης. Μέχρι σήμερα όμως δεν είδαμε τέτοια πρόθεση.
Δεν εξαρτάται μόνο από εμένα η κατάρτιση ενός συνολικού πλαισίου λύσης αλλά εν πάση περιπτώσει έχουν δοθεί οδηγίες στην ομάδα συμβούλων του διαπραγματευτή και με βάση το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου, να ετοιμαστεί το συνολικό σχέδιο που να ανταποκρίνεται εις τα όσα θεωρώ πως θα είναι προς όφελός μας στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού.
Όσο ρατσιστικές είναι πρόνοιες του Συντάγματος του '60, είναι και η Διζωνική
Είστε έτοιμος να συζητήσετε άλλες μεθόδους εκτός από τις απευθείας διαπραγματεύσεις, αφού 40 χρόνια δεν αποδίδουν αποτέλεσμα;
Θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Θα πρέπει να γίνει μία εκτίμηση των δυνατοτήτων και των περιφερειακών και παγκόσμιων εξελίξεων. Υπάρχει δυνατότητα της εμπλοκής μας σε μία εμπόλεμη επιλογή; Και ποιες οι πιθανότητες επιτυχίας; Υπάρχει το ενδεχόμενο να επιτύχουμε μια αλλαγή πολιτικής όσον αφορά στην επιδιωκώμενη λύση. Πόσο αξιόπιστοι θα είμαστε και πόση στήριξη θα έχουμε; Μέσα από δικές μας συμφωνίες και ενέργειες προγενέστερων Κυβερνήσεων και της παρούσης που υλοποιεί τις ίδιες πολιτικές, πόσο πειστικοί θα είμαστε όταν θα ζητούμε να αλλάξουν ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών ή αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που εμείς επιδώξαμε; Π.χ. όπως η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία...
Ορολογία που ακόμη διχάζει...
Να πω ακόμη κάτι. Είχα εισηγηθεί -ή καλύτερα η Κυβέρνηση είχε εισηγηθεί- να διδάσκεται το μάθημα της Ομοσπονδίας. Όχι της Διζωνικής Δικοινοτικής αλλά γενικότερα τα συστήματα της Ομοσπονδίας. Αυτό που είπα και σε μια σύσκεψη του Εθνικού Συμβουλίου, πολύ περισσότερο θα πρέπει να διδαχθούμε πρόνοιες του Συντάγματος του 1960, γιατί δεν δέχομαι να ακούω ότι είναι ρατσιστική η διζωνική δικοινοτική αλλά δεν είναι ρατσιτστικές οι πρόνοιες του Συντάγματος του '60, που προβλέπουν δύο ξεχωριστές κοινότητες, ξεχωριστές ψηφοφορίες, ξεχωριστές εκλογές και την υποχρεωτικότητα μάλιστα του κάθε Κύπριου πολίτη να ανήκει εις μίαν των δύο κοινοτήτων.

Αν πιστεύουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε - και αυτό που αποτελεί στην ουσία την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Σύνταγμα, αν νομίζουμε λοιπόν ότι μονομερώς μπορούμε να το κάνουμε, έχω την εντύπωση ότι πλέον οδηγούμαστε μακράν της πραγματικότητας.
Δηλαδή θεωρείτε τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία ως μετεξέλιξη και εκσυγχρονισμό με βάση τα δεδομένα 50 χρόνια μετά τις συμφωνίες του 1960...
Συμφωνώ απόλυτα με τον τρόπο που το θέτετε. Και αυτό που θέλω να πω είναι ότι η βίαιη εδαφική διαίρεση της Κύπρου και τα όσα έχουν μεσολαβήσει μέσα από τις Συμφωνίες Κορυφής, περιλαμβανομένης και της Συμφωνίας Παπαδόπουλου-Ταλάτ, ήδη είχε διαμορφωθεί μια κατάσταση πραγμάτων. Και δεν είναι εύκολη η ανατροπή της με φραστικές ή ωραιοποιημένες θέσεις.

Θα πρέπει με ρεαλισμό να εξεταστούν όλα για να αποφασίσουμε αν θα ακολουθήσουμε μια άλλη επιλογή, χωρίς τον κίνδυνο να κριθούμε ότι ευθυνόμαστε για την αθέτηση δεσμεύσεων. Και ως εκ τούτου να επιτρέψουμε σε κάποιους να υιοθετήσουν την πολιτική της «αδυναμίας εξευρέσεως λύσης» και μετέπειτα της αναγνώρισης ενός παρανόμου καθεστώτος που θα είναι η ληξιαρχική πράξη της αντίστροφης μέτρησης για την ασφάλεια των Ελληνοκυπρίων.
ΑΥΡΙΟ ΤΟ Β’ ΜΕΡΟΣ