Δωρεάν σπουδές στη Σκοτία και το δημοψήφισμα

Για τους περισσότερους Κύπριους φοιτητές η 18η Σεπτεμβρίου 2014 δεν σημαίνει και πολλά αυτήν τη στιγμή, ωστόσο, για φοιτητές που σκέφτονται να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό και ιδιαιτέρα στη Σκοτία, μπορεί να είναι μία από τις πιο σημαντικές ημερομηνίες στη ζωή τους. Ίσως να αναρωτιέστε τι είναι τόσο σημαντικό για τη συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά στην πραγματικότητα είναι η ημερομηνία κατά την οποία η Σκοτία θα κάνει δημοψήφισμα για το αν θα εγκαταλείψει το Ηνωμένο Βασίλειο και να αποκτήσει την ανεξαρτησία της ή όχι.
Και γιατί θα πρέπει η πιθανή ανεξαρτησία της Σκοτίας να επηρεάσει Κύπριους φοιτητές; Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί να γίνει σε αρκετά μεγάλο βαθμό.
Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν πολλές ανησυχίες για την επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος, αν τελικά είναι θετικό. Όπως, για παράδειγμα, αν θα κρατήσει τη λίρα ως το εθνικό της νόμισμα, και αν όχι, θα είναι σε θέση να χρησιμοποιεί το ευρώ;
Μετά από δηλώσεις αξιωματούχων τόσο της βρετανικής κυβέρνησης αλλά και της Ε.Ε., υπάρχει το ενδεχόμενο να μην μπορεί να χρησιμοποιεί κανένα από τα δύο, και αν όντως έτσι γίνει, τι θα χρησιμοποιεί και πώς θα επηρεάσει τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης φοιτητών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιλέγουν τη φοίτησή τους στη Σκοτία. Θα μπορέσει να παραμείνει στην Ε.Ε. όταν όλες οι διαπραγματεύσεις κατά την είσοδό τους είχαν γίνει από την κεντρική κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου του Westminster στο Λονδίνο, ή μήπως θα πρέπει η Σκοτία να διαπραγματευτεί την είσοδό της εκ νέου από μόνη της ως ένα νέο υποψήφιο κράτος μέλος;

Ανησυχίες έχουν εκφραστεί και για το θέμα εργασίας για Σκοτσέζους υπηκόους που εργάζονται στην Αγγλία και ένα παράδειγμα είναι οι Σκοτσέζοι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Θα είναι σε θέση να συνεχίσουν να εργάζονται στην Αγγλία ως πολίτες της Ε.Ε. χωρίς περιορισμούς ή μήπως θα χρειάζονταν πλέον άδεια εργασίας, όπως ποδοσφαιριστές από χώρες εκτός Ε.Ε., όπως τη Νιγηρία και τη Νότια Αφρική; Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ανησυχίες γύρω από το δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου. Για ενημερωτικούς σκοπούς, η ανώτερη εκπαίδευση στη Σκοτία θεωρείται από τις πιο ποιοτικές και αναγνωρίζεται παγκοσμίως για την πολύχρονη εμπειρία στην έρευνα και καινοτομία.
Το SAAS (Students Awards Agency for Scotland) υπήρξε μέχρι τώρα ο χρηματοδότης των διδάκτρων για λογαριασμό όλων των Σκοτσέζων και Ευρωπαίων φοιτητών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Σκοτία. Μέχρι τώρα, φοιτητές από τη Σκοτία και την Ευρώπη, είχαν τη δυνατότητα να σπουδάσουν στη Σκοτία (Bachelor) και τα δίδακτρά τους να καταβληθούν από το SAAS. Φοιτητές από τις άλλες χώρες του Ηνωμένου Βασιλείου, δηλαδή από Αγγλία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία, στερούνται αυτό το δικαίωμα και ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλλουν τα δίδακτρά τους οι ίδιοι ή να βρουν άλλες μεθόδους για να χρηματοδοτήσουν τις σπουδές τους. Λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Κύπρο και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πολίτες, τον τελευταίο χρόνο υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για σπουδές στη Σκοτία επειδή το SAAS θα πληρώσει τα δίδακτρά τους.
Αυτό που δεν λαμβάνουν υπόψη, είναι το γεγονός ότι η πλειοψηφία των πτυχίων (Bachelor) στη Σκοτία είναι συνήθως 4 χρόνια σε διάρκεια, που σημαίνει 4 χρόνια ενοίκιο, 4 χρόνια έξοδα διατροφής και συντήρησης, 4 χρόνια αεροπορικά εισιτήρια και, το πιο σημαντικό, η εισαγωγή τους στην αγορά εξεύρεσης εργασίας ένα χρόνο καθυστερημένα συγκριτικά με φοιτητές που σπουδάζουν στις υπόλοιπες χώρες του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου τα περισσότερα πτυχία είναι 3 χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος που το δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου εισέρχεται στην εξίσωση, και το ερώτημα είναι, θα συνεχίσει το SAAS να πληρώνει τα δίδακτρα για λογαριασμό του συνόλου των φοιτητών της Ε.Ε., όπως κάνει σήμερα;

Αν η Σκοτία τελικά κερδίσει την ανεξαρτησία της, το πιο πάνω ερώτημα όπως και πολλά άλλα θα πρέπει να απαντηθούν γιατί απλούστατα δεν θα είναι πλέον απλώς ανησυχίες, αλλά πραγματικότητα. Αν και το σκοτσέζικο Κοινοβούλιο έχει προσπαθήσει να υποβαθμίσει τις ανησυχίες, βουλευτές στο Westminster κάνουν το ερώτημα, αλλά οι απαντήσεις που λαμβάνουν είναι ακόμα πολύ ασαφείς και η αβεβαιότητα φαίνεται να αυξάνεται. Με αυτά τα δεδομένα, Κύπριοι φοιτητές, οι οποίοι τελικά επιλέγουν σπουδές στη Σκοτία τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, δεν θα είναι σίγουροι αν τελικά το SAAS θα καταβάλει τα δίδακτρά τους και μετά τις 18 Σεπτεμβρίου 2014.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ
Managing Director
antonis@unilink.com.cy