Αναλύσεις

Και ο Μακάριος συμφωνούσε με το «η Κύπρος κείται μακράν»

Συχνά-πυκνά κυκλοφορούν κάποια ηλεκτρονικά μηνύματα που προωθούνται ως απόλυτα ιστορικά δεδομένα, αλλά βλάπτουν σοβαρά την ιστορική πραγματικότητα. Ένα τέτοιο είναι ότι «Η Κύπρος πουλήθηκε επί δημοκρατίας Καραμανλή Α’», σύμφωνα με τη δήλωσή του στις 14 Αυγούστου 1974, ότι «Η Κύπρος κείται μακράν».
Ερευνώντας, όμως, τα βρετανικά και αμερικανικά επίσημα έγγραφα, για να προβεί ο Κ. Καραμανλής στη δήλωση εκείνη προηγήθηκαν τα εξής: Στις 14 Αυγούστου 1974, σε συνεδρία στην πρωθυπουργική κατοικία, οι Βρετανοί πήραν την τελική απόφαση ότι θα άφηναν τους Τούρκους να προχωρήσουν δίχως να κάνουν τίποτα. Ο Χάρολτ Γουίλσον (Βρετ. Πρωθυπουργός) ήταν της άποψης ότι ούτε η βρετανική κυβέρνηση ούτε τα Ηνωμένα Έθνη έπρεπε να εμπλακούν στρατιωτικώς με την Τουρκία. Την ίδια στάση κράτησε και ο Αμερικανός Υπ. Εξωτερικών Δρ Χένρι Κίσιγκερ (ο οποίος ακολουθούσε τη βρετανική πολιτική και όχι αντιστρόφως). Την ίδια μέρα, ο Κ. Καραμανλής ζήτησε από τους Βρετανούς κάλυψη να στείλει αεροπορικώς από την Κρήτη ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς μια δύναμη 10.000 ανδρών στην Κύπρο, όμως η απάντηση ήταν αρνητική από τον Τζέιμς Κάλαχαν (Βρετ. Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας).
Από αμερικανικό δε έγγραφο ημερ. 15 Αυγούστου 1974, βρήκα ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κίσιγκερ, ο Κάλαχαν του είπε για το ελληνικό αίτημα μέσω Μαύρου και την απόρριψή του. Όμως πρόσθεσε και τούτο: «Του έστειλα (του Μαύρου) μήνυμα ότι δεν μπορεί να γίνει για πολλούς λόγους που εξήγησα. Ένας λόγος που ενδιαφέρει είναι ότι όταν είδα τον Μακάριο το πρωί, τον ρώτησα ποια ήταν η άποψή του, αν μας εζητείτο να κάνουμε κάτι τέτοιο και μου είπε, μα τι θα έκαναν τα στρατεύματα αν πήγαιναν εκεί. Έτσι ήμουν στη θέση να δώσω οδηγίες στον πρέσβη μας (στην Αθήνα) ότι ο Μακάριος δεν έβλεπε λόγο για κάτι τέτοιο. Έτσι νομίζω μπορούμε να θεωρούμε το θέμα αυτό νεκρό».
15.8.1974 ώρα Αμερικής 10.43 π.μ. «...Callahan to Kissinger: So what I have done, is to send back a message to him (Μαύρου), saying that it can’t be done for a variety of reasons which I have outlined. One of the interesting ones is that when I saw Makarios this morning, I asked him what would be his view if we were asked to do such a thing and he said, but what would the troops do, if they got there. So I have been able to give our Ambassador instructions that Makarios sees no purpose in doing this. So I think we can regard that one as dead».
Έτσι φθάσαμε να ακουστεί το περιβόητο του Κ. Καραμανλή «Η Κύπρος κείται μακράν», με τη διαφορά, σύμφωνα με τον Τζέιμς Κάλαχαν, γι’ αυτό συμφωνούσε και ο ίδιος ο Μακάριος! Ακούστε και τι δήλωσε ο Μίκης Θεοδωράκης για τον εαυτόν του. Ομιλία στο REX για τη Σπίθα, 17 Ιανουαρίου 2011: «Εγώ ο ίδιος ομολογώ ότι συνεργάστηκα για τη λύση Καραμανλή, αναγνωρίζοντας τη δύναμη της εξάρτησής μας από τους Αμερικανούς και προβαίνοντας εν γνώσει μου σε συμβιβασμό. Και επειδή οι υπεύθυνοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, ειδικά μετά το Πολυτεχνείο, έψαχναν και αυτοί τρόπους για να απαλλαγούν από τους στρατιωτικούς και συμφωνούσαν μαζί μου για τη λύση Καραμανλή, με κάλεσαν στην Ουάσιγκτον τον Ιούνιο του 1974 να μεσολαβήσω, προκειμένου να δεχθεί ο Καραμανλής να αναλάβει αυτόν τον ρόλο» (σημείωση γράφουσας: Η επιλογή Κ. Καραμανλή και το σχέδιο επαναφοράς του εκπονήθηκε με εντολή του Φόρεϊν Όφις πέντε χρόνια πριν από το πραξικόπημα και την εισβολή του 1974).
Η δήλωση Θεοδωράκη ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη να αποκαλυφθούν πλήρως και οι ευθύνες της Αριστεράς στην τραγωδία του 1974. Αλλά κάτι τέτοιο θα ξεσκεπάσει όλες τις βρομιές και δυσωδίες του διεφθαρμένου πολιτικού, κομματικού συστήματος, τόσο στην Αθήνα όσο και στη Λευκωσία, γι’ αυτό δεν ανοίγει ο διαβόητος φάκελος της Κύπρου. Θα καταποντιστεί το χρήσιμο πατριωτικό αντι-ιμπεριαλιστικό άλλοθι όλων αν ανοίξει. Τρελοί είναι να τον ανοίξουν; Μας αρκεί και το πόρισμα-παρωδία της Κυπριακής Βουλής μέχρι το 2059 (τότε θα ανοίξουν οι Βρετανοί ένα φάκελό τους για το πραξικόπημα), όταν τα εγγόνια, τα δισέγγονα ή τα τρισέγγονά μας, ίσως απελευθερωμένα πια από τους πολιτικούς μπράβους, με όλους μας να έχουμε βρικολακιάσει, καταγράψουν την αλήθεια, έστω και για τα ράφια της Ιστορίας...
(Από ομιλία μου στη Λεμεσό, Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013,
Διοργάνωση: Δεξαμενή Σκέψης Άγιος Νικόλαος
και Κυπριακό Κέντρο Μελετών (ΚΥΚΕΜ)
ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια- δημοσιογράφος, συγγραφέας