Συνεντεύξεις

ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ: Μπορώ να προσφέρω ακόμη περισσότερα

Ελένη Θεοχάρους: Το έργο που παρήχθη είναι στην κρίση του πολίτη
Η υποψήφια ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Ελένη Θεοχάρους δηλώνει έτοιμη να δώσει νέες μάχες για την Κύπρο μέσα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η ΕΛΕΝΗ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ τονίζει πως τώρα βρισκόμαστε υπό την κατοχή της Τρόικας και πρέπει να βγούμε από την κρίση, με την εφαρμογή του μνημονίου, χωρίς ανέξοδες βερμπαλιστικές πομφόλυγες

Έτοιμη και πεπεισμένη ότι μπορεί να προσφέρει στη νέα θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακόμη περισσότερα μέσα από την πείρα, την οποία απέκτησε κατά την πρώτη της πενταετία, εμφανίζεται σε συνέντευξή της στη «Σ» η υποψήφια ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Ελένη Θεοχάρους.
Η κ. Θεοχάρους σημειώνει πως το έργο που καλείται να επιτελέσει ένας ευρωβουλευτής δεν είναι ρουτίνας, αλλά θέλει γνώση και εμπειρία, ιδέες και σοβαρότητα στις κινήσεις και τη δράση του. «Επιβάλλεται προγραμματισμός, τον οποίο έχουμε ήδη σχεδιασμένο και προσδοκούμε να τον περατώσουμε», υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων.
-Γιατί αποφασίσατε να κατέλθετε ξανά ως υποψήφια στις Ευρωεκλογές;
-Είμαι ήδη ευρωβουλευτής και θεωρώ ότι με την πείρα την οποία απέκτησα στην πρώτη πενταετία μπορώ να προσφέρω στη νέα θητεία ακόμη περισσότερα. Μπορώ να αποτελέσω τον συνεκτικό κρίκο, τον συνεκτικό ιστό μεταξύ του προηγούμενου και του νέου Κοινοβουλίου, και θεωρώ τούτο ως πάρα πολύ σημαντικό. Οι σχέσεις και οι συμμαχίες που έχω αναπτύξει μου επιτρέπουν να ευελπιστώ στην κατάληψη μιας θέσης, ενός αξιώματος, είτε στο ΕΛΚ είτε στο ΕΚ. Και αυτό θα αυξήσει τις δυνατότητές μας.


Η Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι χώρος διαμόρφωσης πολιτικών και νομοθεσιών που αφορούν στην καθημερινή μας ζωή. Οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται μόνο στη Λευκωσία, αλλά και στις Βρυξέλλες. Εκεί μπορεί κάποιος να βοηθήσει πολύ την ιδιαίτερή του πατρίδα, και ολόκληρη την Ε.Ε. Στόχος μου είναι να χρησιμοποιήσω την πείρα, τις διασυνδέσεις και τις ικανότητες για να βοηθηθεί ο Κύπριος και κάθε Ευρωπαίος πολίτης από τη λειτουργία της Ε.Ε. Έχουμε πολλά ανοικτά μέτωπα:


Το Κυπριακό, την Οικονομία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τα ζητήματα της Υγείας ειδικότερα, το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό, την κοινωνική συνοχή εν γένει. Καθώς επίσης και το ζήτημα των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, αρχής γενομένης από την ενοποίηση του τραπεζικού συστήματος που μας αφορά άμεσα. Οι αλλαγές είναι αναγκαίες για να πάρει μπρος και η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα. Για να βγει και η δική μας, αλλά και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες από το αδιέξοδο της κρίσης. Συνεπώς, το έργο το οποίο έχουμε να επιτελέσουμε δεν είναι δουλειά ρουτίνας. Είναι δύσκολο και επίπονο. Θέλει γνώση και εμπειρία, ιδέες και σοβαρότητα στις κινήσεις μας και στη δράση μας. Επιβάλλεται προγραμματισμός, τον οποίο έχουμε ήδη σχεδιασμένο και προσδοκούμε να τον περατώσουμε.
Τα λάθη για την οικονομία
-Τα τελευταία χρόνια η οικονομική κατάσταση στην Κύπρο είναι δύσκολη. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το μεγαλύτερο λάθος που έγινε. ώστε να οδηγηθούμε στη σημερινή κατάσταση;

-Επιμένω ότι η αρχέγονη αιτία της καταστροφής ήταν η παρακμή της κοινωνίας, η έκπτωση του φρονήματος, η καταρράκωση των ηθικών αξιών μας. Αλλά βεβαίως, η σημερινή τραγωδία είναι αποτέλεσμα σειράς λαθών. Εγκληματικό λάθος υπήρξε το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα λόγω της υδροκέφαλης δημόσιας και δαπανηρής μηχανής - αποτέλεσμα κι αυτή του παραγοντισμού, του νεποτισμού, της αναξιοκρατίας. Εγκληματικό λάθος ήταν η μετατροπή των τραπεζών σε καζίνο από μιαν άθλια ομάδα απατεώνων.


Όλα τούτα οδήγησαν σε κατάρρευση των τραπεζών και στην απομείωση των καταθέσεων των πολιτών. Λάθος ήταν και η στάση των Ευρωπαίων εταίρων μας, οι οποίοι ήταν ιδιαιτέρως σκληροί, διότι προφανώς ήθελαν να μας μετατρέψουν σε μια μορφή πειραματικού μοντέλου, προκειμένου να διαφοροποιήσουν εν συνεχεία το τραπεζικό σύστημα ολόκληρης της Ευρώπης. Εάν κοιτάξει κάποιος πώς θα λειτουργήσει η λογική της εξυγίανσης, θα διαπιστώσει ότι το «bail in» αποτελεί ένα από τα βασικά τμήματα της διαδικασίας.


Εκτιμώ ότι εάν γίνονταν ορθές κινήσεις από το 2011, εάν ζητούσαμε αντίμετρα για το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, εάν γινόταν η Λαϊκή ενωρίτερα good και bad bank, εάν δεν φορτωνόταν με 9 δις από τον ELA και αν μπαίναμε σε μνημόνιο όταν ο δανεισμός ήταν κοντά στα 4 δις ευρώ, τότε το χρέος θα ήταν βιώσιμο και το μνημόνιο θα ήταν πολύ πιο ήπιο. Τώρα βρισκόμαστε υπό την κατοχή της Τρόικας. Και χωρίς λαϊκισμούς πρέπει να βγούμε από την κρίση, με την εφαρμογή του μνημονίου, χωρίς ανέξοδες βερμπαλιστικές πομφόλυγες, αλλά και επί τη βάσει μοντέλου ανάπτυξης, δηλαδή με την εισροή επενδύσεων από το εξωτερικό.


Για να το πετύχουμε θα πρέπει το τραπεζικό και νομοθετικό, καθώς και φορολογικό σύστημα του τόπου να ξαναβρεί την αξιοπιστία του. Κανείς δεν επενδύει σε κινούμενη άμμο. Ο δρόμος είναι δύσκολος, ειδικά για τους νέους. Πρέπει να αλλάξουμε κουλτούρα, νοοτροπία, ακόμη και ψυχισμό, και πρέπει να ενισχυθεί ο ιδιωτικός τομέας και η ιδιωτική πρωτοβουλία. Δεν μπορούμε να περιμένουμε τα πάντα από το κράτος, το οποίο και να θέλει δεν δύναται.
Βιοτικό επίπεδο και ευρωσκεπτικισμός
-Η οικονομική κατάσταση της χώρας οδήγησε μια μεγάλη μερίδα Κυπρίων στον ευρωσκεπτικισμό. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατο δημοσίευμα του «Economist», το βιοτικό τους επίπεδο μειώθηκε κατά 13% από το 2004. Ποια είναι τελικά τα οφέλη της χώρας μας από τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη, και πώς μπορεί να βοηθήσει την οικονομική κατάσταση της Κύπρου στο εγγύς μέλλον;

-Η μείωση του βιοτικού επιπέδου είναι αποτέλεσμα της κρίσης. Για μια πολύ μεγάλη περίοδο κάποιοι ζούσαν ως κροίσοι και όλοι ξοδεύαμε τα κεφάλαια που οφείλαμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας. Κάποια από τα χρήματα που διαχειριζόμασταν ήταν δανεικά και κάποια άλλα «κουρεύτηκαν». Συνεπώς, αυτή η διαδικασία είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια εργασιών, τη συρρίκνωση του ΑΕΠ και τη μείωση των εισοδημάτων. Δεν είναι μόνο κυπριακό φαινόμενο. Αυτό συμβαίνει και σε άλλες χώρες που υπάρχει κρίση.


Λογικό είναι να εμφανίζεται αύξηση του βιοτικού επιπέδου σε χώρες που ξεπερνούν την κρίση, όπως π.χ. οι Βαλτικές Δημοκρατίες. Όπως ήταν αναμενόμενο, όταν χωρίς ενδοσκόπηση και αβίαστα κάποιοι επιμένουν να φορτώνουν όλη την ευθύνη στην Ε.Ε., που σκόπιμα την αφήνουν να ταυτίζεται στη λογική του πολίτη με το Γιούρογκρουπ, την Τρόικα, το μνημόνιο, είναι φυσιολογικό να εμφανίζονται φαινόμενα ευρωσκεπτικισμού, δηλαδή αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού συστήματος, της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.


Η αλήθεια είναι ότι η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη χρειάζονται θεσμικές αλλαγές. Είναι γεγονός ότι τα μνημονιακά μέτρα είναι ιδιαιτέρως σκληρά. Ευτυχώς δεν ακούσαμε τις κραυγές πανικού και λαϊκισμού για έξοδο από το ευρώ. Η επάνοδος στη λίρα θα έφερνε αλυσιδωτές υποτιμήσεις και η Κύπρος θα επωλείτο σε τιμές ευκαιρίας... Συνεπώς, το ευρώ ήταν μια μορφή ασπίδας στην κρίση και ένα από τα επιτεύγματα ήταν η ένταξή μας στην ΟΝΕ. Ταυτοχρόνως, ανήκουμε σε μια ενιαία αγορά και το πρόβλημα είναι διπλό. Ότι όντως χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και είναι εμφανές ότι εμείς δεν έχουμε αντιληφθεί επακριβώς πώς μπορούμε να επωφεληθούμε από την Ε.Ε.


Θέλετε να ξεκινήσουμε από τα διαρθρωτικά ταμεία; Ενώ είχαμε την Προεδρία της Ε.Ε. και ήμασταν σε τροχιά κρίσης δεν διεκδικήσαμε ούτε την αύξηση κονδυλίων ούτε την αύξηση της συγχρηματοδότησης. Υποχρεωθήκαμε στη συνέχεια, με δικιές μου διεκδικήσεις, με τροπολογίες και παρεμβάσεις και τη συμβολή του ΕΛΚ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), να επιτύχουμε την αύξηση της συγχρηματοδότησης από 50% και 60% σε 85% και σε ορισμένες περιπτώσεις 95%.


Σήμερα, υπάρχουν κοινότητες που κινδυνεύουν να χάσουν προγράμματα επειδή δεν μπορούν να καλύψουν τη συγχρηματοδότηση του 50%. Γνωρίζετε ότι το ποσοστό της απορροφητικότητας για την προηγούμενη επταετία ήταν μόνο 43%; Υπάρχει μια σειρά προγραμμάτων, όπως το Horizon 2020, που φτάνει τα 80 δις ευρώ και το Cosme για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δηλαδή κάτω των 250 ατόμων, με ποσό της τάξης περί τα 2,3 δις ευρώ, από τα οποία μπορούν να επωφεληθούν οι Κύπριοι, όπως και οι λοιποί Ευρωπαίοι πολίτες.


Ακόμη υπάρχουν τα προγράμματα Erasmus για τους φοιτητές, επί τη βάσει των οποίων είναι δυνατό να διευκολυνθούν οικονομικά για τις σπουδές τους. Ειδικά για την Κύπρο υπάρχουν τα κονδύλια και τα προγράμματα από τα διαρθρωτικά ταμεία που ξεπερνούν το ένα δις ευρώ, με επιπρόσθετα ποσά από το περιθώριο του κοινοτικού προϋπολογισμού για το 2014 και το 2015 με 200 εκ. ευρώ ανά έτος. Αυτά τα προγράμματα προορίζονται για την πραγματική οικονομία, που σημαίνει ανάπτυξη, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ταχύτερη έξοδο από την κρίση.


Στο χέρι μας είναι να ενημερωθεί ο πολίτης. Έτσι θα προκύψει ο εκσυγχρονισμός του κράτους και της κοινωνίας. Προσωπικά οργώνω την Κύπρο και προσπαθώ να ενημερώσω τον κόσμο για ό,τι συμβαίνει και πώς μπορεί να επωφεληθεί. Πώς θα επωφεληθούν οι αγρότες, οι ψαράδες, οι μικρομεσαίοι, οι φοιτητές.
Χωρίς λαϊκισμούς και με υπευθυνότητα για τις ιδιωτικοποιήσεις
-Μη ξεκάθαρο είναι και το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Η Κυβέρνηση επανέφερε το νομοσχέδιο για ψήφιση χωρίς να προηγηθεί επαναδιαπραγμάτευση, αναφέροντας ότι η Κομισιόν, μέσω του Επιτρόπου Όλι Ρεν, δεν αποδέχεται οποιαδήποτε επαναδιαπραγμάτευση στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Ωστόσο, η Κομισιόν ξεκαθάρισε ότι «η απόφαση για τις ιδιωτικοποιήσεις πάρθηκε από την κυπριακή κυβέρνηση». Πώς το σχολιάζετε;

-Δεν πιστεύω ότι υπάρχει πολίτης σε αυτόν τον τόπο που να θέλει την ιδιωτικοποίηση κερδοφόρων οργανισμών και απώλεια θέσεων εργασίας.
Η υπόθεση των ιδιωτικοποιήσεων περιλαμβάνεται στο πρώτο ας το πούμε μνημόνιο, αυτό δηλαδή που συνήφθη επί Προεδρίας Χριστόφια. Για την κάλυψη των ζημιών χρειαζόμασταν 1,4 δις, ποσό που αν δεν μπορούσε να εξευρεθεί, συμφωνήθηκε να καλυφθεί από την ιδιωτικοποίηση των ημικρατικών οργανισμών. Συνεπώς, εφόσον δεν μπορεί να υποβληθεί εναλλακτική αξιόπιστη πρόταση από εμάς, κόμματα και Κυβέρνηση, η οποία να γίνεται και αποδεχτή από τους δανειστές μας, η επιλογή είναι οι ιδιωτικοποιήσεις.


Η απόφαση λοιπόν είναι δική μας πώς θα βρούμε το 1,4 δις, αλλά θα πρέπει να θεωρηθεί πειστική και αξιόπιστη από τους δανειστές. Αλλιώς ισχύουν τα συμφωνηθέντα. Δηλαδή, οι ιδιωτικοποιήσεις. Αυτά που συμφωνήσαμε. Χωρίς λαϊκισμούς και με υπευθυνότητα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Εκείνο που, ούτως ή άλλως, θα πρέπει να κατοχυρωθεί είναι τα δικαιώματα των εργαζομένων. Διότι με τα ταμεία τους στήριξαν το κράτος όταν είχε ανάγκη, για να αποφύγει την κατάρρευση. Δεν μπορεί σήμερα να τους πετάμε στον δρόμο. Οφείλουμε να είμαστε αλληλέγγυοι στον πολίτη και να τον αντιμετωπίζουμε με σεβασμό.
Επιβάλλονται γενικότερες μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο Ε.Ε.
-Με ποιον τρόπο θα διεκδικήσετε ένα καλύτερο αύριο για τους Κύπριους πολίτες, αν εκλεγείτε;

-Ο λόγος μας πρέπει να είναι υπεύθυνος και σοβαρός, χωρίς λαϊκισμούς. Το έργο που παρήχθη στην προηγούμενη πενταετία, είναι στην κρίση του πολίτη. Από τις μάχες για το Κυπριακό ώς την κατοχύρωση κονδυλίων για την Κύπρο σε μια κρίσιμη περίοδο και τη συγχρηματοδότηση του 85% για τα διαρθρωτικά ταμεία. Τελευταία συνδρομή για την οποία θα αγωνιστώ με την επανεκλογή μου, εφόσον ο κόσμος με τιμήσει και πάλι με την ψήφο του, είναι τα ζητήματα της Τρόικας.


Ήδη, σε δυο συναφείς εκθέσεις έχουμε συμβάλει, ώστε να δρομολογηθούν αποφάσεις για τη στήριξη των απόρων παιδιών και ειδικότερα εκείνων με ειδικές ανάγκες στα σχολεία, ενώ ταυτοχρόνως γίνεται δεκτή η θέση ότι καμιά απόφαση δεν μπορεί να λαμβάνεται σε επίπεδο Τρόικας, εάν δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για τον σκοπό αυτόν επιβάλλονται γενικότερες μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο Ε.Ε., στις οποίες εμπίπτει και το ενιαίο τραπεζικό σύστημα, το οποίο έχει ψηφιστεί και θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Νοέμβριο.


Αυτή θα είναι αρχή θα ακολουθήσει η παρακολούθηση της εφαρμογής και αλλαγές εκεί και όπου επιβάλλονται με τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είναι, από την άλλη, ανοικτό το θέμα του μνημονίου και η έξοδός μας από την κρίση το συντομότερο δυνατό. Ελπίζουμε ότι το 2015, όπως προβλέπει η Επιτροπή, θα μπορούμε να βγούμε στις αγορές. Θα πρέπει, συνεπώς, να είμαστε εκεί για να δίδουμε τις μάχες για την Κύπρο και ειδικότερα για τη λύση του Κυπριακού, την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και την αποτροπή των τουρκικών προκλήσεων.


Σημαντικό θέμα καταλύτης για τη λύση είναι η επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου, όπως τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ προβλέπουν. Έχω ήδη πρωτοστατήσει στην έκδοση σχετικού ψηφίσματος με τις υπογραφές συναδέλφων, που συνιστά διπλωματικό όπλο στα χέρια του Δημάρχου της πόλης και της Κυβέρνησης.


Συνεπώς, οι διεκδικήσεις επικεντρώνονται σε όλους τους τομείς, από την υγεία και την ολοκλήρωση και εφαρμογή της διασυνοριακής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ώς την απορρόφηση των κονδυλίων από την ΕΕ, τη στήριξη των ανέργων και των φοιτητών, καθώς και τον καταρτισμό μοντέλου ανάπτυξης, ώς την υπεράσπιση του δικαιώματός μας για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και της μετατροπής της Κύπρου σε ενεργειακό περιφερειακό κέντρο της Ε.Ε. και εναλλακτική οδός φυσικού αέριου. Για το θέμα αυτό χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια και θεωρώ ότι υπάρχει στην ΕΕ θετικό κλίμα.


Ήδη, βρισκόμαστε σε επαφή με ειδικούς και έχουμε προχωρήσει σε επαφές και εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε επίπεδο Επιτροπής, οι οποίες θα συνεχιστούν, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού. Θέλουμε όλοι οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, να απολαμβάνουν τα οφέλη της Ε.Ε. ως Ευρωπαίοι πολίτες.
*Αύριο στη «Σ», η Ελένη Θεοχάρους μιλά για το Κυπριακό και εξηγεί επίσης γιατί όλοι οι πολιτικοί δεν είναι το ίδιο.