Η Αμμόχωστος καθίσταται και πάλιν πρόκριμα για τη λύση και δείγμα γραφής των συνεχών και αλλεπάλληλων υποχωρήσεων Η Αμμόχωστος -μια πόλη που εγκαταλείφθηκε από τους άμαχους κατοίκους της και στη συνέχεια από τις στρατιωτικές δυνάμεις που ήσαν τεταγμένες να την υπερασπιστούν από τον Τούρκο εισβολέα και τα προγεφυρώματα που δημιούργησε- απετέλεσε ανέκαθεν κύριο σημείο αναφοράς αλλά και επίκεντρο των προσπαθειών για επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το θέμα της Αμμοχώστου και υιοθέτησε τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992). Συγκεκριμένα το ψήφισμα 550 (παρ. 5 ) αναφέρει :«.... Το Σ.Α. θεωρεί τις απόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτε τμήματος των Βαρωσίων από πρόσωπα άλλα από τους κατοίκους τους ως απαράδεκτες και ζητά τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Η.Ε.». Επίσης, το ψήφισμα 789 (παρ.8) απαριθμεί σειρά μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στα οποία είναι «...και η κατ’ αρχήν εφαρμογή του ψηφίσματος 550 (1984) και η επέκταση της περιοχής που βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της UNFICYP, ώστε να περιλαμβάνει και τα Βαρώσια». Σύμφωνα με τη γνωμάτευση, την οποία μού απέστειλε, κατόπιν αιτήματός μου, στις 11/3/2014 ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Αλέξανδρος Ζήνων, αναφέρεται ως κατακλείδα: «... τα πιο πάνω υποδηλούν ότι η αναφορά στο ψήφισμα 550 (84) δεν αφορά μόνο την περιφραγμένη περιοχή της πόλης». Έχω καταγράψει τα πιο πάνω ως πρόλογο του παρόντος σημειώματος για τους ακόλουθους λόγους. 1ον: Γιατί μερίδα της πολιτικής μας ηγεσίας χρησιμοποιεί τον όρο «Επιστροφή της Αμμοχώστου» και αφήνει να εννοηθεί ότι στην ουσία αναφέρεται μόνο στο περιφραγμένο μέρος της πόλης. 2ον: Γιατί η ταύτιση του αιτήματος της επιστροφής της Αμμοχώστου μόνο με το περιφραγμένο τμήμα της πόλης, που είναι το 16,76%, υποθηκεύει και αδυνατίζει το δικαίωμα για την επιστροφή του υπολοίπου 83,24%, με βάση τα ψηφίσματα 550 (1984) & 789 (1992). 3ον: Γιατί η σύγχυση που επιχειρείται (εσκεμμένα, αφελώς, από άγνοια ή από μικροπολιτικές σκοπιμότητες) αποδυναμώνει τη διαπραγματευτική μας θέση, ενισχύει τα διαπραγματευτικά επιχειρήματα των Τούρκων και ναρκοθετεί τις οποιεσδήποτε πιθανότητες επιτυχίας στην εφαρμογή των ιδίων των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Είναι πλήρως κατανοητή η προσπάθεια του Προέδρου Αναστασιάδη να προλειάνει το έδαφος για υιοθέτηση και εφαρμογή Μ.Ο.Ε., τα οποία θα αναθερμάνουν τις προοπτικές για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για τη συνολική επίλυση του Κυπριακού. Για την ευόδωση αυτής της προσπάθειας θα μπορούσε να ζητηθεί και να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης απλώς και μόνο η υποχρέωση της Τουρκίας και του τουρκοκυπριακού κρατικού μορφώματος, που αυτοαποκαλείται «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», να εφαρμόσουν ως ΜΟΕ αυτούσιο το ψήφισμα 550, όπως αναφέρεται σαφώς και στο ψήφισμα 789. Αντί τούτου, κάτω από το σύνδρομο της ήττας που μονίμως μας διακατέχει, αλλά και συνεπείς στη διαχρονική νοοτροπία μας να απεμπολούμε εμείς οι ίδιοι τα δικαιώματα, να ελαχιστοποιούμε τις διεκδικήσεις μας και να χτίζουμε πάνω στις υποχωρήσεις μας, εφηύραμε τη φόρμουλα «επιστροφή της περιφραγμένης πόλης» (και ενδεχομένως έναντι ανταλλαγμάτων προς την κατοχική δύναμη) και χωρίς καν να τολμούμε να διευκρινίσουμε ότι η υποχρέωση της Τουρκίας απορρέει από τα ίδια τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του Αμερικανού Αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν και του ενδεχόμενου συζήτησης του θέματος της Αμμοχώστου, μπορούν να προβλεφθούν -κατά την άποψή μου- δύο πιθανά σενάρια. 1ον: Η τ/κ πλευρά να αποδεχθεί υπό όρους το «άνοιγμα» της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου έναντι ανταλλαγμάτων (π.χ. Αεροδρόμιο Τύμπου, άνοιγμα προενταξιακών κεφαλαίων κ.τ.λ.), οπότε θα κληθούμε να καταβάλουμε και αντίτιμο για την εκπλήρωση ενός μόνο μέρους μιας διεθνούς υποχρέωσης της Τουρκίας, την οποία αρνείται διαχρονικά να εφαρμόσει. 2ον: Η τ/κ πλευρά να παραπέμψει το θέμα της Αμμοχώστου στο πλαίσιο συνολικής λύσης του Κυπριακού (όπως προανήγγειλε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Αμερικανός Πρέσβης στην Κύπρο και υπενθύμισε μόλις προχθές ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών). Στην περίπτωση αυτή θα καταγραφεί και θα παραμείνει για τους μετέπειτα χειρισμούς η ταύτιση της Αμμοχώστου με το περιφραγμένο μέρος της, που κατά την έκφραση κάποιου αρθρογράφου (του κ. Άρη Πετάση) είναι μια πλαζ έκτασης 6 τ.χλμ. Η Αμμόχωστος, λοιπόν, καθίσταται και πάλιν πρόκριμα για τη λύση και δείγμα γραφής των συνεχών και αλλεπάλληλων υποχωρήσεών μας, που μας οδήγησαν έξω και πέρα από κάθε όριο ασφάλειας και διαπραγματευτικής ισχύος στις μακρόχρονες συνομιλίες με τους κατακτητές μας. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΟΡΦΙΤΗΣ Δημοτικός Σύμβουλος Αμμοχώστου Υ.Γ.: Από τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Αμερικανού Αντιπροέδρου στην Κύπρο θα διαφανεί πόσον αποτελεσματική, παραγωγική και θετική για την πλευρά μας είναι η συρρίκνωση των διεκδικήσεών μας και η ευφάνταστη πολιτική των συνεχών υποχωρήσεων, που μας έχουν οδηγήσει στα έσχατα όρια της επιβίωσής μας στην ίδια τη γη των πατέρων μας. Η προτροπή του εδώ Αμερικανού Πρέσβη να εμπιστευτούμε την Τουρκία και η εισήγησή του να διέλθει από την κατοχική δύναμη ο αγωγός του φυσικού αερίου της Κύπρου δεν μας επιτρέπουν σημαντικά περιθώρια ελπίδας και προοπτικής. Εύχομαι οι εξελίξεις να με διαψεύσουν πανηγυρικά.