Αναλύσεις

Οι καιροί ου μενετοί…

Η σαρωτική νίκη του ΑΚΡ προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων και σχολίων. Χαιρετίστηκε από τον τουρκικό συμπολιτευόμενο Τύπο ως «η απαρχή μιας νέας περιόδου σταθερότητας στη χώρα». Ο αντιπολιτευόμενος Τύπος μίλησε για «επιβολή εθνικιστικής στρατηγικής» και προεκλογική ένταση και φόβο.
Η ΕΕ, διά στόματος Φεντερίκας Μογκερίνι και Γιοχάνες Χαν, κράτησε χαμηλούς τόνους. Χαρακτήρισε την υψηλή συμμετοχή ψηφοφόρων ως «απόδειξη της προσήλωσης του τουρκικού λαού στη Δημοκρατία». Βρυξέλλες και Βερολίνο δεσμεύτηκαν να εργαστούν για βελτίωση της εταιρικής σχέσης Τουρκίας-ΕΕ.
Η κοινή έκθεση ΟΑΣΕ με το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Ευρωκοινοβούλιο και οι αναφορές για προεκλογική «εκστρατεία που αμαυρώθηκε από τη βία» και για παρεμβάσεις στην αυτονομία των ΜΜΕ έπεσαν στα μαλακά.
Μπαράζ σκληρής κριτικής άσκησαν κάποια γερμανικά ΜΜΕ.
Η Εφημερίδα «Die Welt» συλλυπήθηκε «το πεφωτισμένο τμήμα της Τουρκίας για τη μαύρη ημέρα», κατηγορώντας τον Ερντογάν για υπέρβαση εξουσίας, όψιμες εκλογές και κρατική προπαγάνδα στα ΜΜΕ. Στηλίτευσε την επίσκεψη Μέρκελ στην Άγκυρα, λίγο πριν τις εκλογές, ως υποβοηθητική της νίκης του AKP. Παρόμοια αντίδραση απ' το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» και την εφημερίδα «Suddeutsche Zeitung». Το «Der Spiegel» αναφέρθηκε στη «ματωμένη εκλογική νίκη» που βύθισε τη χώρα στο χάος, μετά από κρατική βία και φίμωση επικριτών. Η «Zeitung» κατηγόρησε τον Ερντογάν πως οδηγεί την Τουρκία σε διεθνή απομόνωση και μετατροπή της χώρας σε ένα φοβισμένο, παρανοϊκό κράτος. Τον κατηγόρησε γιατί σκότωσε την πεποίθηση πως το AKP αποτελεί μεταρρυθμιστική δύναμη και γιατί έσβησε την ελπίδα για στενότερες σχέσεις με την ΕΕ. Στηλίτευσε την τουρκική αντιπολίτευση γιατί απέτυχε να δώσει εναλλακτικές επιλογές.
Το ιλαροτραγικό είναι πως στη δική μας ημικατεχόμενη πατρίδα κάποιοι πανηγύρισαν για τα τουρκικά εκλογικά αποτελέσματα, επιχειρηματολογώντας πως μια ισχυρή τουρκική κυβέρνηση θα μπορεί να δράσει καταλυτικά για λύση του Κυπριακού. Από την πολύχρονη κοινοβουλευτική μου εμπειρία στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στη Μεικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας του Ευρωκοινοβουλίου, πολύ φοβούμαι πως πλανώνται πλάνην οικτρά. Συντηρούν ψευδαισθήσεις. Ωραιοποιούν καταστάσεις. Η Τουρκία δεν έδωσε ποτέ δείγματα γραφής πως επιθυμεί λύσεις στα τρία καυτά θέματα που βρίσκει ως αγκάθια στην ευρωπαϊκή της πορεία. Στο Κουρδικό, στο Κυπριακό, στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αντίθετα μάλιστα. Μπροστά στις μεγαλομανείς βλέψεις Ερντογάν-Νταβούτογλου οι ισχυροί εταίροι και η ΕΕ σιωπούν και ανέχονται, ενώ η Τουρκία, ατιμώρητη, αποθρασύνεται.
Η σαρωτική επικράτηση του ΑΚΡ ενισχύει τις υπέρμετρες φιλοδοξίες Ερντογάν να επιδιώξει άμεση αλλαγή του Συντάγματος και εγκαθίδρυση προεδρικού συστήματος, ώστε να αποκτήσει παντοδυναμία. Κατάφερε διά πυρός και σιδήρου σημαντική αύξηση των εδρών του ΑΚΡ από 258 (40.9%) τον Ιούνη, σε 316 έδρες (49.4%) τον Νοέμβρη. Σήμερα βρίσκεται κοντά στον στόχο του. Αν εξασφαλίσει τις 14 έδρες που υπολείπονται, τότε θα συγκεντρώσει την απαιτούμενη ψήφο των 330 βουλευτών που απαιτούνται για αναθεώρηση του Συντάγματος και θα προχωρήσει σε δημοψήφισμα για μετάβαση στο προεδρικό σύστημα. Με δεδομένο ότι τα τρία αντιπολιτευόμενα κόμματα εναντιώνονται σε κάτι τέτοιο, αναμένεται κλιμάκωση της πόλωσης.
Η πολιτική μέθη και μεγαλομανία του νεοσουλτάνου θα συντηρούν τον φόβο, τη φίμωση και τη δίωξη δημοσιογράφων και ΜΜΕ. Θα σκληρύνουν τις τουρκικές θέσεις στο Κουρδικό, στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, στην εσωτερική κατάσταση πολιτικής πόλωσης, στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, στο Κυπριακό. Βέβαια, πολλά θα κριθούν κι από τις εξελίξεις στη Συρία και εντός του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών. Η Τουρκία θα χρειαστεί να αναθεωρήσει τη στάση της έναντι Άσαντ και Κούρδων της Συρίας, αφού Ρωσία και ΗΠΑ ενεπλάκησαν πια δυναμικά, διαλέγοντας στρατόπεδα υπέρ του ενός και των άλλων αντίστοιχα και δεν μπορεί η ίδια να βρίσκεται απέναντί τους.
Με τη μεταναστευτική κρίση, η θέση της Άγκυρας ενισχύεται. Κι αυτό της δίνει τη δυνατότητα να εκβιάσει την ΕΕ, εξαργυρώνοντας σημαντικά ανταλλάγματα για την πιθανή παραμονή περισσότερων προσφύγων και για ενισχυμένη επιτήρηση των συνόρων. Η Τουρκία θα παζαρέψει σκληρά για να εξασφαλίσει περισσότερη οικονομική στήριξη, ώθηση της ενταξιακής της πορείας, άμεσο άνοιγμα κεφαλαίων, χορήγηση βίζας και πρόσθετες εκπτώσεις στο Κυπριακό...
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Τέως Ευρωβουλευτής, Πρόεδρος ΓΟΔΗΚ