Καρποφορεί το «φλερτ» με ευλογίες ΗΠΑ

Ποντάρουν πλέον σε λύση του Κυπριακού με σκοπό την κατασκευή του τουρκοϊσραηλινού αγωγού αερίου
Τεράστια η σημασία μιας συμφωνίας εξομάλυνσης με την Τουρκία για την ανάπτυξη του Λεβιάθαν, δήλωσε ο Ισραηλινός Υπουργός Ενέργειας, που ευελπιστεί στην προσέλκυση νέων εταιρειών στην ισραηλινή ΑΟΖ
«Δεν υπάρχει τελική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται με θετικό τρόπο», δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος
Κάθε άλλο παρά αιφνιδιαστική ήταν η είδηση για «προκαταρκτική συμφωνία επαναπροσέγγισης» μεταξύ Ισραήλ-Τουρκίας, με σκοπό την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών. Όπως μετέδωσαν χθες τουρκικά και ισραηλινά ΜΜΕ, οι επικεφαλής της Mossad, Yosi Cohen και Joseph Ciechanover, οι οποίοι υπηρέτησαν τα προηγούμενα πέντε χρόνια ως ειδικοί απεσταλμένοι του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου στην Τουρκία, πραγματοποίησαν συνάντηση με τον Γενικό Διευθυντή του τουρκικού ΥΠΕΞ, Φεριντούν Σινίρλιογλου, με στόχο να βρεθεί κοινό έδαφος συνεννόησης προκειμένου να τερματιστεί η ρήξη που προκάλεσε το αιματηρό περιστατικό του Μαβί Μαρμαρά το 2010.

Η χρονική συγκυρία που ανακοινώθηκε το προσύμφωνο συνεργασίας έρχεται σε μια εποχή κατά την οποία η Τουρκία βιώνει την απόλυτη γεωπολιτική απομόνωση, η οποία επιδεινώθηκε δραματικά έπειτα από την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους Su-24. Επί του θέματος, ο ειδικός σε θέματα Τουρκίας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων Στίβεν Κουκ δήλωσε στους New York Times ότι η συμφωνία Τουρκίας-Ισραήλ υπήρξε μακρά διπλωματική προτεραιότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το παίζουν δύσκολοι οι Τούρκοι
Πάντως, από πλευράς Τουρκίας, αρμόδιοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν πως δεν υπάρχει τελική συμφωνία με το Ισραήλ, σημειώνοντας, ωστόσο, πως οι συνομιλίες συνεχίζονται με θετικό τρόπο. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του τουρκικού πρακτορείου Ανατολή, αρμόδιος της Πρωθυπουργίας δήλωσε πως οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών συνεχίζονται εδώ και πολύ καιρό. «Δεν υπάρχει τελική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται με θετικό τρόπο», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Οι πρόνοιες της «συμφωνίας»
Σύμφωνα με ισραηλινά Μέσα, αυτό που αποφασίστηκε στο προσχέδιο μεταξύ των δύο χωρών είναι:
· Η δημιουργία ταμείου αποζημιώσεων, το οποίο θα αναλάβει την αποζημίωση ύψους 20 εκατομμυρίων δολαρίων των οικογενειών των 9 θυμάτων που σκοτώθηκαν από Ισραηλινούς κομάντος στο Μαβί Μαρμαρά.
· Την ψήφιση νόμου από την τουρκική Βουλή, με τον οποίο θα αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες της Τουρκίας εναντίον του Ισραηλινού Στρατού (IDF), αποτρέποντας, παράλληλα, οποιεσδήποτε μελλοντικές απαιτήσεις.
· Την ανανέωση των σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών και την αποκατάσταση των διπλωματικών αποστολών σε Άγκυρα και Τελ Αβίβ.
· Την απαγόρευση της εισόδου στην Τουρκία τού τρομοκράτη της Χαμάς, Saleh al-Aruri, ο οποίος φαίνεται να είχε έδρα την Κωνσταντινούπολη, κατευθύνοντας παράλληλα τρομοκρατικές επιθέσεις στη Δυτική Όχθη.
Επιπλέον προβλέπεται πως οι δραστηριότητες της Χαμάς στην Τουρκία θα περιοριστούν.
· Έπειτα από την υπογραφή της τελικής συμφωνίας μεταξύ των δυο χωρών, προβλέπεται η έναρξη συζητήσεων για το ενδεχόμενο δημιουργίας αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα του Ισραήλ προς την Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη.
Η ενεργειακή διάσταση
Το γεγονός ότι η επαναπροσέγγιση που κυοφορείται μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας έχει και ενεργειακές διαστάσεις, δημιουργεί επιπρόσθετες ανησυχίες ενόψει και της τριμερούς συνάντησης κορυφής Κύπρου-Ελλάδας- Ισραήλ, που θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία αρχές του επόμενου μήνα. Υπενθυμίζεται πως προκειμένου να κατασκευαστεί ένας αγωγός που θα μεταφέρει το αέριο από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Τουρκία, προϋποθέτει αρχικά λύση του Κυπριακού, αφού αυτός (ο αγωγός) θα πρέπει να περάσει μέσα από την Κυπριακή ΑΟΖ. Σύμφωνα με την Jerusalem Post, οι δύο πλευρές έχουν καταλήξει σε ένα προκαταρκτικό κείμενο, κάτι ουσιαστικά ανάλογο που είχε συμφωνηθεί και τον Φεβρουάριο του 2014, χωρίς ωστόσο ποτέ να τεθεί σε ισχύ.

Η ίδια η εφημερίδα επισημαίνει πως η επίσημη ανακοίνωση του Πρωθυπουργού Νετανιάχου για τη Σύνοδο Κορυφής Ισραήλ-Ελλάδας-Κύπρου στη Λευκωσία τον ερχόμενο μήνα, στέλνει δύο μηνύματα. Αρχικά προς τους Κύπριους και τους Έλληνες, ότι η όποια βελτίωση των σχέσεών τους με την Τουρκία δεν είναι εις βάρος της τριμερούς και των σχέσεων που ανέπτυξαν οι δύο χώρες εκατέρωθεν με το Ισραήλ, και δεύτερο προς την Τουρκία, ότι ενόψει των διαπραγματεύσεων για εξομάλυνση των σχέσεών της με το Ισραήλ, θα πρέπει να γνωρίζει ότι το Τελ Αβίβ έχει και άλλες περιφερειακές επιλογές.

Εντούτοις, ο Ισραηλινός Υπουργός Ενέργειας, Γιούβαλ Στάινιτς, δήλωσε πως η εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία έχει τεράστια σημασία για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Λεβιάθαν και επιπλέον θα φέρει διεθνείς εταιρείες ενέργειας πίσω στο Ισραήλ, για να ψάξουν για νέα κοιτάσματα φυσικού αερίου. «Νομίζω ότι υπάρχει μια σοβαρή, ουσιαστική ευκαιρία για ξεπάγωμα και εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας. Πιστεύω, επίσης, ότι αυτή είναι η απόδειξη της διπλωματικής αξίας του φυσικού αερίου και του ενεργειακού σχεδιασμού», δήλωσε στο ραδιόφωνο Τελ Αβίβ 102 FM ο Στάινιτς.
Αύξηση των μετοχών της Ζορλού
Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με το Reuters, μετά τη συγκεκριμένη ανακοίνωση περί προκαταρκτικής συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ-Τουρκίας, οι μετοχές της τουρκικής εταιρείας Zorlu Energy, η οποία συμμετέχει σε ενεργειακά έργα στο Ισραήλ, αυξήθηκαν χθες Παρασκευή κατά 10 τοις εκατόν. Όπως επισημαίνεται, η Zorlu κατέχει το 25 τοις εκατόν των μετοχών της Dorad Energy, η οποία διαθέτει έναν σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 840 μεγαβάτ (MW) στο Ισραήλ, που χτίστηκε με μια επένδυση ύψους $ 1,2 δις και ενεργοποιήθηκε τον Μάιο του 2014.

«Στην προσδοκία ότι οι σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών θα αποκατασταθούν, οι μετοχές της εταιρείας βρίσκονται σε άνοδο», δήλωσε ο Αλπέρ Εργκινόλ της Oyak Securities. «Το όνομα της εταιρείας ήταν επίσης μεταξύ εκείνων που ενδιαφέρονται για την πιθανή κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών», πρόσθεσε ο Εργκινόλ. Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη εταιρεία εξέφρασε ήδη από τον Οκτώβριο του 2013 το ενδιαφέρον της για κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει το ισραηλινό αέριο του Λεβιάθαν προς την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να καρποφορήσει.
Αντιδράσεις από Ισραήλ
Ποικίλες ήταν οι αντιδράσεις στο άκουσμα της είδησης περί αρχικής συμφωνίας επαναπροσέγγισης στο εσωτερικό των δύο χωρών. «Εάν είχαμε καταλήξει σε συμφωνία με την Τουρκία πριν από δύο χρόνια, το Ισραήλ θα μπορούσε να ωφεληθεί περισσότερο», δήλωσε ο ηγέτης της Σιωνιστικής Ένωσης, Ισαάκ Χέρζοκ, προσθέτοντας ότι οι σχέσεις της Ιερουσαλήμ με την Άγκυρα θα πρέπει να ενισχυθούν και σε άλλους τομείς, χωρίς, ωστόσο, να δίνεται οποιοδήποτε δικαίωμα λόγου του Ερντογάν στα εσωτερικά της Γάζας.
Προειδοποιεί ο Λίμπερμαν
Από την άλλη, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Λίμπερμαν εξέφρασε τον βαθύ σκεπτικισμό του για τη συμφωνία με την Τουρκία, χαρακτηρίζοντας τον Ερντογάν ως «ηγέτη μιας ριζοσπαστικής-ισλαμικής κυβέρνησης». «Η συμφωνία με την Τουρκία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, αλλά η ζημιά έχει ήδη γίνει», δήλωσε ο Λίμπερμαν, προσθέτοντας: «Ο οπορτουνισμός δεν είναι ένα υποκατάστατο για συνετή και σοφή διπλωματία». Ο Ισραηλινός πρώην Υπουργός δήλωσε επιπλέον πως μια τέτοια συμφωνία εξομάλυνσης μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας θα επηρεάσει αρνητικά τις πρόσφατες τριμερείς προσπάθειες για ενίσχυση των περιφερειακών σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου.

«Η συμφωνία θα βλάψει επίσης τις σχέσεις με την Αίγυπτο, γιατί δεν μπορώ να δω τον Ερντογάν να παραιτείται από τις απαιτήσεις του σχετικά με τη Γάζα, καθώς κάθε τουρκική αξίωση στη Γάζα θα έρθει εις βάρος της Αιγύπτου», προειδοποίησε. Ο Λίμπερμαν υπογράμμισε επίσης πως η Τουρκία είναι ένας αναξιόπιστος παίκτης, υπενθυμίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές που διατηρεί με την εξτρεμιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, την εισβολή στο βόρειο Ιράκ κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και τις διπλωματικές εντάσεις με τη Ρωσία.