Περιβάλλον

Οι τερμίτες σταματούν την ερημοποίηση των εδαφών

Αντίστοιχες υπηρεσίες ίσως παρέχουν τα μυρμήγκια και οι τυφλοπόντικες
Oι γιγάντιες φωλιές τους συγκρατούν πολύτιμη υγρασία και σπόρους στο έδαφος και λειτουργούν ως οάσεις στις περιοχές που πλήττονται από ξηρασίες
Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ πάνω και γύρω από τις φωλιές τερμιτών διατηρείται περισσότερο και φθίνει πιο αργά σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας

Τη διαδικασία της ερημοποίησης των εδαφών αναστέλλουν οι τερμίτες καθώς, σύμφωνα με νέα μελέτη, οι γιγάντιες φωλιές τους συγκρατούν πολύτιμη υγρασία και σπόρους στο έδαφος και λειτουργούν ως οάσεις στις περιοχές που πλήττονται από ξηρασίες. «Η βλάστηση πάνω και γύρω από τις φωλιές τερμιτών διατηρείται περισσότερο και φθίνει πιο αργά σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας», λέει η Κορίνα Ταρνίτα του Πανεπιστημίου Πρίνστον στο Νιου Τζέρσι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε εκτάσεις της αφρικανικής σαβάνας και σε άνυδρες χορτολιβαδικές εκτάσεις στη Νότιο Αμερική και την Ασία. Εκεί ενδημούν τερμίτες του γένους Ondotermes, οι οποίοι χτίζουν πανύψηλες, χαρακτηριστικές φωλιές από πηλό, μέσα στις οποίες εκτρέφουν μύκητες, ταΐζοντάς τους με νεκρή φυτική ύλη. Χάρη στις δαιδαλώδεις στοές τους, οι οποίες φτάνουν κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, οι φωλιές επιτρέπουν στο νερό της βροχής να διεισδύει πιο βαθιά στο έδαφος, αντί να κυλά στην επιφάνεια. Επιπλέον, τα απόβλητα της φωλιάς είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη των φυτών, ενώ οι ίδιοι οι τερμίτες συγκεντρώνουν σπόρους, ορισμένοι από τους οποίους θα έχουν την ευκαιρία να βλαστήσουν με τις επόμενες βροχές.
«Ακόμα κι αν οι καιρικές συνθήκες φτάσουν σε σημείο να εξαφανίσουν τη βλάστηση από τις φωλιές, η αναβλάστηση είναι πιο εύκολη. Εφόσον υπάρχουν φωλιές, το οικοσύστημα έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να ανακάμψει», επισημαίνει η Ταρνίτα. Η μελέτη της ομάδας της χρησιμοποιεί ένα μαθηματικό μοντέλο για να προσομοιώσει τις μεταβολές των οικοσυστημάτων κατά τη διαδικασία της ερημοποίησης, η οποία χωρίζεται σε πέντε στάδια που χαρακτηρίζονται από συγκεκριμένες κατηγορίες φυτών.


Τα αποτελέσματα του μοντέλου συγκρίθηκαν με παρατηρήσεις πεδίου σε περιοχές που βρίσκονται στα όρια ερήμων. Το -πολύ περιορισμένο ως προς την επιφάνεια- περιβάλλον γύρω από τις φωλιές τερμιτών θυμίζει το πέμπτο και τελευταίο στάδιο της ερημοποίησης. Οι τερμίτες σταματούν ακριβώς αυτό: την κατάπτωση του οικοσυστήματος στο πέμπτο στάδιο. Αντίστοιχες υπηρεσίες εκτιμάται ότι παρέχουν και άλλα ζώα που ζουν κάτω από το έδαφος, όπως τα μυρμήγκια και οι τυφλοπόντικες.
Πηγή: econews