Κασουλίδης: «Δεν είναι δίκαιη λύση η εκ περιτροπής προεδρία»

Η ΠΛΕΥΡΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΕΧΘΕΙ Η ΛΥΣΗ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ
Όλα τα κράτη μέλη, στα οποία υπάρχουν εθνικές μειονότητες, υποστηρίζουν τις προσπάθειες διευθέτησης του Κυπριακού στην βάση ΔΔΟ, δηλώνει σε συνέντευξή του στη «Σημερινή» ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιαννάκης Κασουλίδης
Η Κύπρος επιθυμεί να ξεκαθαρίσει το δυνητικό τριπλό σημείο επαφής μεταξύ των ΑΟΖ Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου
Θέλουμε την Ελλάδα εντός του θεσμικού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Χωρίς λύση του Κυπριακού, η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει δεκτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Αναστασιάδης και Ακιντζί προχωρούν στις διαπραγματεύσεις χωρίς παρεμβάσεις
Η τρομοκρατία αποτελεί μιαν ασύμμετρη απειλή, που δεν διαλαμβάνει γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς
Με τις οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα να είναι καταιγιστικές και τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό να μπαίνουν πλέον στα βαθιά, οι αποφάσεις που θα παρθούν στο άμεσο μέλλον αναμένεται να είναι καθοριστικές τόσο για το μέλλον του Ελληνισμού όσο και για το μέλλον της Ευρώπης. Παράλληλα, οι ενεργειακοί σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο κίνδυνος από ασύμμετρες απειλές όπως η τρομοκρατία, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα αστάθειας, με το νησί μας να βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, δίπλα στην πυριτιδαποθήκη που ονομάζεται Μέση Ανατολή.

Για όλα αυτά τα θέματα τοποθετείται σήμερα, σε συνέντευξή του στην Κυριακάτικη «Σημερινή», ο Υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης. Αναφέρεται σε μία σειρά ζητημάτων, που αφορούν τις διάφορες παραμέτρους λύσης του Κυπριακού, τον ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων, την κατάσταση στην Ελλάδα και πώς αυτή επηρεάζει την Κύπρο, τους περιφερειακούς συσχετισμούς ισχύος, το μεταναστευτικό και ζητήματα της ΑΟΖ .
Η κρίση στην Ελλάδα
Τι θα σήμαινε για την Κύπρο τυχόν έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ή και από την Ε.Ε., δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα βρεθεί γεωπολιτικά απομονωμένη εντός Ε.Ε.;
Η θέση μας ως προς το ζήτημα αυτό ήταν και παραμένει ξεκάθαρη. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ένας από τους λόγους που η Κύπρος εντάχθηκε στην Ε.Ε. αλλά και στην Ευρωζώνη ήταν και η σθεναρή υποστήριξη της Ελλάδας. Ασφαλώς το τελευταίο πράγμα που θέλουμε, είναι να δούμε την Ελλάδα να μπαίνει σε περιπέτειες και να τίθεται εν κινδύνω η συμμετοχή της σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη. Θέλουμε την Ελλάδα εντός του θεσμικού πυρήνα της Ε.Ε. και ως Κυβέρνηση έχουμε προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, αφενός για να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες της Ελλάδος, αλλά και για να κάνουμε γνωστή προς πάσα κατεύθυνση αυτή μας την προσέγγιση.
Πρέπει να ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες
Με την επανέναρξη των συνομιλιών και την είσοδο «στα βαθιά», η πλειοψηφία των κομμάτων της αντιπολίτευσης άρχισε ήδη να ασκεί έντονη κριτική στους χειρισμούς του Προέδρου, κάνοντας λόγο για αδιαφάνεια. Πιστεύετε ότι είναι δικαιολογημένη;
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενημερώσει το Εθνικό Συμβούλιο ή το Συμβούλιο Αρχηγών για όλα όσα διαμείβονται στις διαπραγματεύσεις. Αυτό θα το πράξει μόλις διαπιστώσει ότι έχει μαζευτεί αρκετό υλικό από τις συνομιλίες, ώστε να μπορεί να προβεί σε μια εκτενή και επί της ουσίας ενημέρωση. Όταν αυτό αποφασιστεί, τότε θα ανακοινωθεί.
Πιστεύετε ότι η εκ περιτροπής προεδρία είναι όντως μια δίκαιη ρύθμιση στο θέμα διακυβέρνησης στη μετά τη λύση εποχή;
Η εκ περιτροπής προεδρία, και μάλιστα με εκλογή μόνο από τη μια κοινότητα, δεν είναι δίκαιη λύση. Πέραν τούτου, η αποστέρηση του δικαιώματος οποιουδήποτε πολίτη από οποιαδήποτε κοινότητα να μπορεί να εκλεγεί στην Προεδρία του Κράτους, και πάλι δεν αποτελεί δίκαιη λύση. Υπάρχουν όμως πάρα πολλοί παράγοντες, που πρέπει να ληφθούν υπόψη, προτού αποφασιστεί ο τρόπος άσκησης εξουσίας στο ομόσπονδο κράτος.
Ο Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε πρόσφατα ότι, από το 1974, περίπου 41 χιλιάδες άνθρωποι ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στα κατεχόμενα, έκαναν οικογένεια, ψήφισαν στο σχέδιο Ανάν και ενοποιήθηκαν με τον τόπο. Συμφωνείτε με αυτήν την άποψη;
Το θέμα των εποίκων δεν έχει ακόμα συζητηθεί από τους δύο ηγέτες και, όπως έχουμε πει πολλές φορές, είμαστε δεσμευμένοι με την άλλη πλευρά όπως αποφεύγονται οι τοποθετήσεις που δημιουργούν εικόνα δημόσιας διαπραγμάτευσης.
Ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων
Το ενδιαφέρον των Αμερικανών και των Βρετανών για επίλυση του Κυπριακού αντιμετωπίζεται συχνά από τον λαό μας με καχυποψία. Θεωρείτε πως αυτήν τη φορά τα γεωπολιτικά συμφέροντα των δυο χωρών ταυτίζονται με τους δικούς μας εθνικούς στόχους και επιδιώξεις;
Όχι. Τα γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ και των Βρετανών δεν συμπίπτουν πάντα με τους δικούς μας στόχους και επιδιώξεις. Επί του παρόντος, όμως, με τον τρόπο που λειτουργούν οι διαπραγματεύσεις, δεν χρειάζεται καμία παρέμβαση ή ανάμειξη άλλων δυνάμεων. Παρεμβάσεις ενδεχομένως να χρειαστούν στη συνέχεια, όταν η διαπραγμάτευση οδηγηθεί σε πιο καθοριστικό στάδιο. Ωστόσο, οι παροτρύνσεις των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ προς την Τουρκία, ώστε να συμβάλει εποικοδομητικά και να λειτουργήσει βοηθητικά προς την προσπάθεια εξεύρεσης λύσης, θα είναι υποβοηθητικές. Το σημαντικό είναι ότι, στο παρόν στάδιο, Αναστασιάδης και Ακιντζί προχωρούν στις διαπραγματεύσεις χωρίς παρεμβάσεις.
ΑΟΖ και αγωγός
Κύπρος - Ελλάδα και Αίγυπτος πραγματοποίησαν τους προηγούμενους μήνες δυο τριμερείς συναντήσεις. Ως γνωστόν, οι τρεις χώρες διαθέτουν δυνητικά ένα κοινό, τριπλό σημείο επαφής των ΑΟΖ τους. Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι διαβουλεύσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα και πόσο εφικτή είναι μια κοινή οριοθέτηση;
Ελλάδα και Αίγυπτος διαπραγματεύονται χωριστά το θέμα της μεταξύ τους ΑΟΖ. Όπως έχει δηλώσει δημόσια ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος, κ. Αλέξης Τσίπρας, από αυτές τις διαπραγματεύσεις θα εξαιρεθούν σημεία τα οποία διεκδικούν τρίτες χώρες και αυτό θα γίνει υπό τις παρούσες συνθήκες. Η Κύπρος ασφαλώς επιθυμεί να ξεκαθαρίσει το δυνητικό τριπλό σημείο επαφής μεταξύ των ΑΟΖ μας. Όμως, ο πρώτος στόχος, παρόλο που η Κύπρος δεν συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, είναι να ξεκαθαρίσει το θέμα της ΑΟΖ κατά τις συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Με αφορμή και την ανακάλυψη των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, Κύπρος και Ισραήλ έχουν τα τελευταία χρόνια αναβαθμίσει τις σχέσεις τους σε πολλαπλά επίπεδα. Την ίδια ώρα, οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία δεν είναι και οι καλύτερες, αν και γίνονται προσπάθειες εξομάλυνσής τους. Πιστεύετε πως μια επίλυση του Κυπριακού και μεταφορά αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ διαμέσου της Κύπρου προς την Τουρκία, θα συνέβαλλε προς την περιφερειακή σταθερότητα;
Πρώτα η επίλυση του Κυπριακού αυτού καθαυτού θα συνέβαλλε στη σταθερότητα, ενώ κατά δεύτερο η ενδεχόμενη μεταφορά φυσικού αερίου του Ισραήλ προς την Τουρκία μέσω της Κύπρου, μετά τη λύση του Κυπριακού, θα συνέβαλλε και αυτή.
Γλωσσικό ολίσθημα Σουλτς
Τι κάνουμε λάθος στην Ε.Ε. και Πρόεδροι θεσμικών οργάνων αποκαλούν τον Μουσταφά Ακιντζί «Πρόεδρο»;
Δεν είναι η πρώτη φορά. Για δεκαετίες τώρα, αξιωματούχοι της Ε.Ε., όπως πρόσφατα ο κ. Σουλτς, διαπράττουν γλωσσικά ολισθήματα στη χρήση της ορθής ορολογίας. Δεν είναι μόνο αυτοί. Θυμάστε παρόμοια ολισθήματα και από έναν εκ των εκπροσώπων Τύπου του ΟΗΕ; Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως ακριβώς έπρατταν και όλες οι Κυβερνήσεις, έτσι και εμείς υποδεικνύουμε τα λάθη της χρήσης προβληματικών όρων, προβαίνοντας σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες και απαραίτητα διαβήματα εκεί και όπου δει.
Με την πολύχρονη εμπειρία σας στις Βρυξέλλες, πιστεύετε πως μια λύση στη βάση Διζωνικής Ομοσπονδίας στην Κύπρο θα ήταν αποδεκτή από άλλα κράτη-μέλη, μέσα στα οποία υπάρχουν εθνικές μειονότητες;
Μέχρι στιγμής όλοι οι εταίροι υποστηρίζουν τις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Κανένα κράτος μέλος της Ε.Ε., στο οποίο υπάρχουν εθνικές μειονότητες, δεν εκφράστηκε εναντίον της εξεύρεσης λύσης στη βάση του συγκεκριμένου μοντέλου.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, ο κ. Ακιντζί έκανε λόγο για λύση στη βάση πρωτογενούς δικαίου. Παράλληλα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο κ. Έιντε μιλούν συχνά για λύση που θα συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Κατά πόσον ταυτίζονται οι δυο αυτές προσεγγίσεις;
Σίγουρα δεν ταυτίζονται οι δύο αυτές προσεγγίσεις. Αμφιβάλλω αν η Ε.Ε. επιθυμεί η λύση να καταστεί πρωτογενές δίκαιο. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η δική μας πλευρά τουλάχιστον δεν μπορεί να αποδεχτεί κάτι τέτοιο.
Ένταξη Τουρκίας στην Ε.Ε.
Πιθανή ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα ήταν προς το συμφέρον της Κύπρου και της Ένωσης ευρύτερα;
Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα. Παρόλο που γνωρίζω θέσεις κρατών που δεν ανακοινώνονται δημόσια, είναι ξεκάθαρο ότι για την Ε.Ε. η ένταξη της Τουρκίας δεν θα εξαρτηθεί μόνο από τη λύση του Κυπριακού. Η αντίθεση κάποιων κρατών για το ενδεχόμενο τουρκικής ένταξης έχει να κάνει και με άλλα θέματα, στα οποία προκύπτουν σοβαρά ζητήματα ως προς την εναρμόνιση, συμμόρφωση και ευθυγράμμιση της Τουρκίας με συγκεκριμένους τομείς του κεκτημένου. Είναι προφανές όμως ότι χωρίς λύση του Κυπριακού, η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει δεκτή στην Ε.Ε.
Ενδυνάμωση σχέσεων με Ασία
Αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιήσατε επίσκεψη στην Ιαπωνία. Μπορείτε να μας ενημερώσετε για το ταξίδι και τις επαφές σας εκεί;
Η ενδυνάμωση των σχέσεων της Κύπρου με τις χώρες της Ασίας είναι ένα στοιχείο που εντάσσεται στη φιλοσοφία της εξωτερικής μας πολιτικής και θέλουμε να αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο. Μπορώ να πω ότι η επίσκεψή μου στην Ιαπωνία ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη. Είχα μια πολύ παραγωγική συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της χώρας, με τον οποίο συζητήσαμε το ευρύ φάσμα των διμερών μας σχέσεων, καθώς και συγκεκριμένους τομείς στους οποίους μπορούμε να εμβαθύνουμε τη μεταξύ μας συνεργασία. Ανταλλάξαμε απόψεις για τις σχέσεις Ιαπωνίας - Ε.Ε. αλλά και για άλλα διεθνή θέματα που συζητούνται στο πλαίσιο του ASEM και του ASEAN. Κατά την παραμονή μου στο Τόκιο, είχα επίσης συναντήσεις με την Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής της Ιαπωνίας και τον Γενικό Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Φιλίας Ιαπωνίας-Κύπρου, στις οποίες συζητήσαμε διάφορα διεθνή θέματα.
Τρομοκρατία και Μεταναστευτικό
Όλη η ανθρωπότητα παρακολουθεί με φρίκη τις θηριωδίες και την επέλαση των τζιχαντιστών στη Μέση Ανατολή. Πόσο ορατός είναι ο κίνδυνος για την Κύπρο και ποια μέτρα λαμβάνονται προς αυτήν την κατεύθυνση;
Έχω πει πολλές φορές ότι η Κύπρος, ένεκα της γεωγραφικής της θέσης, είναι το κράτος μέλος της Ε.Ε. σε άμεση εγγύτητα με την εύφλεκτη αυτή περιοχή. Το γεγονός αυτό γεννά πολλές υποχρεώσεις αλλά και ευθύνες τις οποίες έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε με επιτυχία και μεθοδικότητα. Έχουμε επισημάνει τους κινδύνους που δημιουργούνται από την παρείσφρηση ξένων μαχητών στο έδαφος της Συρίας και του Ιράκ. Ασφαλώς τα θέματα αυτά αντιμετωπίζονται σε συνεργασία με τα κράτη της περιοχής αλλά και σε συντονισμό με τους εταίρους μας στην Ε.Ε. Η τρομοκρατία αποτελεί μιαν ασύμμετρη απειλή, που δεν διαλαμβάνει γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς, και ως τέτοια αντιμετωπίζεται.
Μετά το θέμα της Ελλάδας, το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης βρίσκεται δεύτερο στην ατζέντα της Ε.Ε. Υπάρχει κοινή συναντίληψη των χωρών του Νότου για τη μεταναστευτική πολιτική, και αν ναι, ποια είναι αυτή;
Ασφαλώς το θέμα της μετανάστευσης αποτελεί προτεραιότητα για την Ε.Ε. Έχει ήδη συζητηθεί σε διάφορα επίπεδα εντός του θεσμικού κοινοτικού πλαισίου και αναμένονται αποφάσεις κατά το προσεχές Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων Ιουλίου. Η αντιμετώπιση του προβλήματος ασφαλώς και διέπεται από συναντίληψη των χωρών του Νότου. Η πρόκληση, ωστόσο, εστιάζεται στο κατά πόσον οι άλλοι εταίροι θα δείξουν την απαραίτητη κατανόηση και αλληλεγγύη για αντιμετώπιση του προβλήματος.