Μετά το «όχι», πραγματικότητα

ΧΩΡΙΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΟΥΝΚΕΡ Η ΚΑΤ’ ΑΡΧΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Δημοσιονομικά μέτρα 4,7 δισεκατομμυρίων ευρώ θα αντιμετωπίσουν την τριετία 2015-2018 φορολογούμενοι, συνταξιούχοι και επιχειρηματίες, σύμφωνα με όσα ψήφισε την περασμένη Τετάρτη η ελληνική Βουλή
Για ποιο λόγο τελικά οδηγήθηκαν οι Έλληνες σε δημοψήφισμα και πώς το «όχι» του ελληνικού λαού μετατράπηκε σε «ναι» και σε τρίτο μνημόνιο; Όποια κι αν είναι, όμως, η απάντηση, οι πολίτες και πάλι θα κληθούν να πληρώσουν τη λυπητερή
Χωρίς ουσιαστικές διαφορές από την πρόταση του Προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, που κατέθεσε στις 26 Ιουνίου, προκειμένου να υποβοηθήσει τις τότε διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και Θεσμούς και για την οποία οδηγήθηκε η Ελλάδα σε δημοψήφισμα, είναι η κατ’ αρχήν συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι ηγέτες της Ευρωζώνης κατά την 17ωρη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης Κυριακής. Μάλιστα, σε κάποια σημεία, τα μέτρα που περιλαμβάνονται στην κατ’ αρχήν συμφωνία και τα οποία έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει η Αθήνα, ακόμα και πριν υπάρξει τελική κατάληξη για σύναψη δανείου με τον ESM, είναι κατά πολύ επαχθέστερα απ’ ό,τι πριν. Με βάση τα δεδομένα αυτά, προκύπτει το εξής ερώτημα:

Για ποιο λόγο τελικά οδηγήθηκαν οι Έλληνες σε δημοψήφισμα και πώς το «όχι» του ελληνικού λαού μετατράπηκε σε «ναι» και σε τρίτο μνημόνιο; Όποια κι αν είναι, όμως, η απάντηση, η οποία, σημειωτέον, δεν έχει δοθεί ακόμη, εκείνο που μένει είναι ότι και πάλι οι πολίτες θα κληθούν να πληρώσουν τη λυπητερή και να δουν την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται ολοένα και περισσότερο.
Τα βασικά σημεία
Η «Σημερινή», θέλοντας να φωτίσει τις όποιες διαφορές υπάρχουν ανάμεσα στην πρόταση Γιούνκερ και στο τι τελικά αποδέχτηκε η ελληνική κυβέρνηση, παρουσιάζει σήμερα σχετικό πίνακα, στον οποίο διαγράφονται όσα πρότεινε ο Πρόεδρος της Κομισιόν και όσα δέχθηκε την Κυριακή ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Από τις αλλαγές, πάντως, που δρομολογήθηκαν ή δρομολογούνται στο προσεχές διάστημα μπορεί κάποιος να κρατήσει:
1. Την αναπροσαρμογή των συντελεστών ΦΠΑ που οδηγούν στη μείωση της αγοραστικής δύναμης.
2. Την κατάργηση του μειωμένου συντελεστή φορολόγησης στα νησιά.
3. Τη δημιουργία ειδικού ταμείου, στο οποίο θα υπαχθεί κρατική περιουσία 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, από την πώληση της οποίας τα 25 δις θα διατεθούν για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τα 12,5 δις για εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους και τα άλλα 12,5 δις για προώθηση επενδύσεων.
4. Την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων.
5. Την αύξηση των εισφορών για την Υγεία και
6. Τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους μέσω του Ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο από 1.1.2016.
Τι ψηφίστηκε την Τετάρτη
Σημειώνεται πως η κατ’ αρχήν συμφωνία και τα προαπαιτούμενα μέτρα, που έχουν τεθεί για να ανοίξει ο δρόμος για τη διαπραγμάτευση η οποία θα οδηγήσει στο δάνειο από τον ESM, έχουν ήδη εγκριθεί από την ελληνική Βουλή την περασμένη Τετάρτη και μάλιστα με συντριπτική πλειοψηφία. Υπενθυμίζεται πως στα μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί δεν περιλαμβάνεται η κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, παρά μόνο η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 έτη για τους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων από 30 Ιουνίου 2015.

Με τον νόμο που ψηφίστηκε ορίζεται ακόμα η αύξηση της εισφοράς υγείας στο 6%, τόσο για τις κύριες όσο και για τις επικουρικές συντάξεις, ενώ προωθείται και η σταδιακή κατάργηση όλων των εξαιρέσεων που χρηματοδοτούνται από το κράτος, όπως ακριβώς ισχύει στο ΙΚΑ. Ψηφίστηκαν επίσης όλες οι αλλαγές στους συντελεστές ΦΠΑ και η κατάργηση της έκπτωσης 30% στον ΦΠΑ στα νησιά, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα. Συνολικά, το φορολογικό πακέτο που πέρασε από την ελληνική Βουλή ξεπερνά τα 3,1 δις ευρώ.
Επιπρόσθετα, από τη Βουλή πέρασε και η αύξηση των συντελεστών της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, που και αυτή παρουσιάζεται στον σχετικό πίνακα.
Πρόταση Γιούνκερ vs Νέα συμφωνία
Κατηγορία Πρόταση Γιούνκερ* Η συμφωνία**
Φορολογικό
ΕΝΦΙΑ*** Παραμένει για τη διετία 2015-2016 Παραμένει για τη διετία 2015-2016
Πρόσθετα έσοδα από ΦΠΑ 1% του ΑΕΠ Δεν διευκρινίζεται (υπολογίζεται στο 1% του ΑΕΠ)
Συντελεστές ΦΠΑ 23% για όλα τα συσκευασμένα και βιομηχανοποιημένα τρόφιμα και την εστίαση 23% για όλα τα τυποποιημένα τρόφιμα, τις μεταφορές, την εστίαση, τις επισκευαστικές υπηρεσίες και τα εισιτήρια θεαμάτων (εξαιρούνται τα εισιτήρια θεάτρων).
13% μόνο για βασικά τρόφιμα, ρεύμα και ξενοδοχεία 13% για τα βασικά αγαθά, τα ξενοδοχεία και την ενέργεια (ρεύμα)
6% για φάρμακα, βιβλία και θέατρα 6% για φάρμακα, βιβλία και θέατρα
Φορολόγηση αγροτών Φόρος 26% από το πρώτο ευρώ, κατάργηση μειωμένου συντελεστή στο πετρέλαιο, κ.ά. Δεν διευκρινίζεται προς το παρόν
Φορολόγηση εφοπλιστών Εξάλειψη φοροαπαλλαγών Δεν διευκρινίζεται
Αύξηση συντελεστή φορολογίας στις επιχειρήσεις από το 26% στο 28% από το 26 στο 29%
Φορολόγηση νησιών Κατάργηση όλων των εκπτώσεων Για τα ανεπτυγμένα τουριστικά νησιά με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα προβλέπεται η κατάργηση από 1.10.2015 καθεστώτος μειωμένου ΦΠΑ. Το ίδιο θα ισχύει και για τα λιγότερο ανεπτυγμένα νησιά από 1 Ιουνίου 2016. Εξαιρούνται της κατάργησης και παραμένει σε ισχύ το σημερινό καθεστώς για τα πλέον απομακρυσμένα νησιά, κάτι που θα προσδιοριστεί με κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Οικονομικών.
Ασφαλιστικό - μισθοί
Δαπάνες για συντάξεις Εξοικονόμηση μέχρι 0,5% του ΑΕΠ για το 2015 και 1% του ΑΕΠ για το 2016 Δεν διευκρινίζεται το ποσοστό μείωσης
ΕΚΑΣ Πλήρης κατάργηση μέχρι το 2019 Σταδιακή κατάργηση έως το 2019. Από τον Μάρτιο του 2016 θα θιγεί το 20% των δικαιούχων με βάση ειδικά κριτήρια.
Όρια συνταξιοδότησης Σταδιακή αύξηση για όλους στα 67 έως το 2022 Σταδιακή αύξηση για όλους στα 67 έως το 2022 ή το 62ο με 40 χρόνια εισφορών. Εξαιρούνται βαρέα και ανθυγιεινά και μητέρες τέκνων με αναπηρία.
Αύξηση εισφορών Υγείας στις κύριες και επικουρικές συντάξεις Από το 4% στο 6% Από 4% στο 6%
Αύξηση εισφορών στην Επικουρική (μισθωτοί) Από το 3% στο 3,5% Δεν διευκρινίζεται
Αύξηση εισφορών στην Υγεία (μισθωτοί) Από το 4% στο 5% Δεν διευκρινίζεται
Ασφαλιστικές εισφορές (μισθωτοί) Δεν υπάρχει αναφορά Δεν υπάρχει αναφορά
Πρόωρες συντάξεις Αύξηση του «πέναλτι» κατά 10% Δεν διευκρινίζεται
Μισθοί στο δημόσιο Συμπίεση του «μισθολογικού κόστους» από 1/1/2016 Ενιαίο μισθολόγιο στο Δημόσιο από 1.1.2016 με αναπροσαρμογές στους μισθούς, ανάλογα με τα προσόντα και τη θέση ευθύνης
Εισφορά αλληλεγγύης Διατήρηση και ενσωμάτωση στη φορολογία εισοδήματος Αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ****
Κατώτατος μισθός Διαμόρφωση με τον μνημονιακό νόμο 4172/2013 Δεν διευκρινίζεται
Εισφορές υπέρ τρίτων Κατάργηση όλων Κατάργηση όλων
Ρήτρα μηδενικού ελλείμματος Άμεση εφαρμογή Άμεση εφαρμογή ή λήψη εναλλακτικών μέτρων που θα συμφωνηθούν αμοιβαία ώς τον Οκτώβριο του 2015
Ιδιωτικοποιήσεις
Ιδιωτικοποιήσεις Λιμάνια, αεροδρόμια, υποδομές, ακίνητη περιουσία Σύσταση ενισχυμένου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων με βελτιωμένη διακυβέρνηση - Δημιουργία ειδικού Ταμείου, στο οποίο θα υπαχθεί
κρατική περιουσία ύψους 50 δις ευρώ*****
Ενέργεια Διατήρηση του νόμου για την ΔΕΗ με ταυτόχρονη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας Διατήρηση του νόμου για τη ΔΕΗ με ταυτόχρονη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
Αναθεώρηση τιμολογίων ΔΕΗ με βάση το κόστος Δεν διευκρινίζεται
ΑΔΜΗΕ Διαχωρισμός από τη ΔΕΗ-Ιδιωτικοποίηση Διαχωρισμός από τη ΔΕΗ-Ιδιωτικοποίηση
Φυσικό αέριο Απελευθέρωση αγορά με νόμο Δεν διευκρινίζεται
Έσοδα - δαπάνες
Πρωτογενή πλεονάσματα 1% το 2015, 2% το 2016 και 3% το 2017 1% το 2015, 2% το 2016 και 3% το 2017
Συμπληρωματικός προϋπολογισμός Άμεση κατάθεση στη Βουλή Δεν διευκρινίζεται για την ώρα
Δημοσιονομικό Συμβούλιο Αυτόματος «κόφτης» δαπανών σε περίπτωση παρεκκλίσεων Αυτόματος «κόφτης» δαπανών σε περίπτωση παρεκκλίσεων
Αμυντικές δαπάνες Μείωση κατά 400 εκατομμύρια Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί το ποσό για φέτος, του χρόνου και το 2017
Χρηματοπιστωτικό ίδρυμα
Τράπεζες Ιδιωτική διαχείριση θα γίνει σεβαστή Ιδιωτική διαχείριση θα γίνει σεβαστή
Δημιουργία αποθέματος ασφαλείας ύψους 10-25 δις
Αποφασιστική δράση για αντιμετώπιση ΜΕΔ και λήψη μέτρων για την ενδυνάμωση της διακυβέρνησης των τραπεζών
Ελάφρυνση χρέους
Εξέταση τον Οκτώβριο Εξέταση κατά τις διαπραγματεύσεις για νέο δάνειο. Αφήνεται ανοικτό το ενδεχόμενο πιθανής παράτασης της περιόδου χάριτος και αποπληρωμής και αποκλείεται κάθε ενδεχόμενο απομείωσης της ονομαστικής αξίας του χρέους
Αναπτυξιακό πακέτο
Παραχώρηση στην Ελλάδα 35 δις Παραχώρηση στην Ελλάδα 35 δις
Σημειώσεις:
*Η πρόταση του Προέδρου της Κομισιόν που κατατέθηκε από ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ στις 26 Ιουνίου 2015 και οδήγησε στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου.
**Η κατ’ αρχήν συμφωνία κατά την 17ωρη συνεδρία της Συνόδου Κορυφής την Κυριακή, 12 Ιουλίου.
***ΕΝΦΙΑ: Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων.
****Αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ. Οι συντελεστές της έκτακτης εισφοράς θα είναι οι ακόλουθοι:
-για εισόδημα έως 12.000 ευρώ 0% (αμετάβλητος)
-για εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 20.000 ευρώ 0,7% (αμετάβλητος)
-για εισόδημα από 20.001 ευρώ έως 30.000 ευρώ 1,4% (αμετάβλητος)
-για εισόδημα από 30.001 ευρώ έως 50.000 ευρώ 2% (από 1,4% σήμερα)
-για εισόδημα από 50.001 ευρώ έως 100.000 ευρώ 4% (από 2,1% σήμερα)
-για εισόδημα από 100.001 ευρώ έως 500.000 ευρώ 6% (από 2,8% σήμερα)
-για εισόδημα από 500.001 ευρώ και άνω 8% (από 2,8% σήμερα)
-Η εισφορά επί του εισοδήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας, του προέδρου και του αντιπροέδρου της Βουλής ορίζεται στο 8%.
*****Από τα 50 δις που θα προκύψουν από την εκποίηση ακινήτων και περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου, τα 25 δις θα διατεθούν για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τα 12,5 δις για μείωση της αναλογίας χρέους/ΑΠΕ και τα υπόλοιπα 12,5 δις για επενδύσεις.