Ενέργεια

Στην κόψη του ξυραφιού η Τουρκία

Βομβιστική επίθεση δέχθηκε ο αγωγός φυσικού αερίου μεταξύ Τουρκίας και Ιράν
Με την επίκληση του Άρθρου 4 η Τουρκία επαναβεβαίωσε τη θέση της στο ΝΑΤΟ, εντούτοις δεν εξασφάλισε την έγκριση του οργανισμού για πόλεμο εναντίον του ΡΚΚ

Νέο κύμα αεροπορικών επιδρομών εξαπέλυσαν τα τουρκικά μαχητικά στο βόρειο Ιράκ μετά την υποστήριξη που έλαβαν από το ΝΑΤΟ, με τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας να δίνουν χθες στη δημοσιότητα εικόνες από τα βομβιστικά χτυπήματα εναντίον θέσεων αναρτών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK). Οι αεροπορικές επιδρομές πραγματοποιήθηκαν μετά την υποστήριξη που έλαβε η Τουρκία από όλα τα 28 κράτη μέλη του στρατιωτικού συνασπισμού του ΝΑΤΟ. Εντούτοις πολλά είναι τα ερωτηματικά που εγείρονται αναφορικά με την ελευθερία κινήσεων που απολαμβάνει η Τουρκία όσον αφορά το μέγεθος της βίας που χρησιμοποιεί. Η κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας δείχνει πάντως να είναι εκρηκτική, με την αποσταθεροποίηση της χώρας να είναι πλέον ορατή, έπειτα και από την επίθεση που σημειώθηκε σε αγωγό, ο οποίος μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ιράν προς την Τουρκία.
Αδύνατη η ειρήνη με τους Κούρδους
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ υποστήριξε την Άγκυρα στον αγώνα της κατά των «φρικτών πράξεων τρομοκρατίας» και της αστάθειας κατά μήκος των νότιων συνόρων της. «Η ασφάλεια της συμμαχίας είναι αδιαίρετη», δήλωσαν πρεσβευτές από όλα τα 28 κράτη μέλη όταν τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν την απειλή που προβάλλουν το Ισλαμικό Κράτος και οι Κούρδοι αντάρτες. Ωστόσο, αν και σε δημόσιες δηλώσεις τονίζεται η ανάγκη για ενότητα του ΝΑΤΟ, τα μέλη του συνασπισμού κάλεσαν την Τουρκία να μην χρησιμοποιήσει υπερβολική ισχύ και να συνεχίσει τις ειρηνευτικές της προσπάθειες με τους εκπρόσωπους της κουρδικής μειονότητας.


Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως είναι αδύνατο να συνεχιστεί η ειρηνευτική διαδικασία με τους Κούρδους μαχητές και παρότρυνε το κοινοβούλιο να άρει την ασυλία σε όσους βουλευτές διατηρούν δεσμούς με τη στρατιωτική πτέρυγα του PKK. «Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε την ειρηνευτική διαδικασία με εκείνους οι οποίοι απειλούν την εθνική ενότητα και την αδελφοσύνη μας», δήλωσε ο Ερντογάν σε συνέντευξη Τύπου στην Άγκυρα, προτού αναχωρήσει για την επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα.
Χρησιμοποιούν τον Οτσαλάν
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιαλτζίν Ακντογάν υποστήριξε ότι η αύξηση ψήφων του HDP επηρεάσε αρνητικά τη διαδικασία. «Χρησιμοποιούν το όνομα Οτσαλάν και λένε ψέματα. Αν τους πιάσει ο Οτσαλάν θα τους κυνηγήσει με ρόπαλο. Το HDP πρόδωσε τη διαδικασία, την τίναξε στον αέρα, ΡΚΚ και HDP αντιστάθηκαν στη έκκληση Οτσαλάν να αφήσουν τα όπλα», υποστήριξε ο Γιαλτσίν Ακντογάν. Επιπλέον, ο ηγέτης τους φιλοκουρδικού κόμματος Σελαχατίν Ντεμιρτάς απάντησε αμέσως πως «η ειρήνη θέλει θάρρος» και ζήτησε να δημιουργηθούν ξανά οι συνθήκες, ώστε να επιστρέψουν στον διάλογο και στη διαδικασία επίλυσης του Κουρδικού.
Επίκληση του Άρθρου 4
Υπενθυμίζεται ότι την Τρίτη εκπρόσωποι από τα 28 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ συγκεντρώθηκαν στα κεντρικά γραφεία του οργανισμού στις Βρυξέλλες, κατόπιν εντολής της Τουρκίας, με σκοπό την εξεύρεση τρόπων αντιμετώπισης των ζητημάτων ασφάλειας και των απειλών που αντιμετωπίζει η χώρα, με αφορμή το ξέσπασμα του συριακού εμφύλιου πόλεμου. Η Τουρκία δήλωσε πως θέλει την υποστήριξη συμμάχων της στην καταπολέμηση των πρόσφατων επιθέσεων από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) και από Κούρδους μαχητές.


Οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ εξέφρασαν την υποστήριξή τους στον αγώνα της χώρας κατά του ΙΚ, δηλώνοντας ωστόσο πως η μάχη κατά των Κούρδων είναι πιο περίπλοκη. Τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ αναγκάστηκαν να παραστούν στη συνεδρίαση, μετά την επίκληση του Άρθρου 4 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού. Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο, προβλέπεται πως κράτη μέλη θα «συνεννοούνται μεταξύ τους κάθε φορά που, κατά τη γνώμη κάποιου από αυτά, η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή ασφάλεια» οποιουδήποτε μέλους απειλείται. Με άλλα λόγια, κάθε μέλος μπορεί να ζητήσει μια συνάντηση του ΝΑΤΟ, εφόσον αισθάνεται απειλή για το ίδιο ή οποιοδήποτε άλλο μέλος.
Τι πήρε τελικά η Τουρκία
Αν και οι εταίροι του ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι «καταδικάζουν έντονα τις τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον της Τουρκίας» και διαβεβαίωσαν ότι «η ασφάλεια της Συμμαχίας είναι αδιαίρετη», εντούτοις, σύμφωνα με τον «Economist», η Τουρκία δεν πήρε τελικά όλα όσα ζητούσε. Όπως εξηγεί το άρθρο, και η Αμερική μαζί με τους άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ χαρακτήρισαν τόσο το ΙΚ όσο και το PKK ως τρομοκρατικές οργανώσεις. Εντούτοις, η δήλωση του NATO προσφέρει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων του Σουρούτς, κάνει λόγο μόνο για «άλλες επιθέσεις εναντίον αστυνομικών και στρατιωτικών αξιωματούχων» αντί να αναφερθεί συγκεκριμένα σε επίθεση του PKK. Επομένως, δεν προσφέρει καμία υποστήριξη για αντίποινα εκ μέρους της της Τουρκίας. «Η επίκληση του Άρθρου 4 υπενθύμισε σε όλους ότι η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ, αλλά εάν η Τουρκία ήθελε επίσημη έγκριση του ΝΑΤΟ για πόλεμο εναντίον του ΡΚΚ, δεν φαίνεται να την έχει εξασφαλίσει», καταλήγει ο «Economist».
Επίθεση σε αγωγό
Παράλληλα, επίθεση από σαμποτέρ δέχθηκε αγωγός που μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ιράν προς την Τουρκία στην ανατολική επαρχία της Τουρκίας Άγκρι αργά το βράδυ της Δευτέρας, σύμφωνα με τον Τούρκο Υπουργό Ενέργειας Τανέρ Γιλτίζ και την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Botas. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία άμεση ανάληψη ευθύνης, εντούτοις η επίθεση φημολογείται πως προέρχεται από το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), του οποίου τα στρατόπεδα στο βόρειο Ιράκ έχουν βομβαρδιστεί από την τουρκική πολεμική αεροπορία τις προηγούμενες μέρες. «Η έκρηξη προέκυψε ως αποτέλεσμα δολιοφθοράς 15 περίπου χιλιόμετρα μέσα από τα τουρκικά σύνορα σε αγωγό φυσικού αερίου Τουρκίας-Ιράν», δήλωσε ο Γιλντίζ, σημειώνοντας πως η έκρηξη προκάλεσε μεγάλη φωτιά, η οποία εξουδετερώθηκε.
Λήφθηκαν προφυλάξεις
Σημειώνεται πως ο συγκεκριμένος αγωγός, ο οποίος μεταφέρει περίπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ιρανικού φυσικού αερίου προς την Τουρκία κάθε χρόνο, βρέθηκε συχνά στο στόχαστρο επιθέσεων Κούρδων ανταρτών τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και μέχρι το 2013, οπόταν και επιτεύχθηκε κατάπαυση του πυρός. Αξιωματούχος της εταιρείας Botas δήλωσε ότι οι επισκευές στον χώρο έχουν αρχίσει, ωστόσο ασαφές εξακολουθεί να παραμένει πότε θα επανέλθει η κανονική ροή του φυσικού αερίου. Ο ίδιος σημείωσε επίσης ότι η Τουρκία δεν είχε ζητήσει επιπλέον ποσότητες φυσικού αερίου από άλλες χώρες, καθώς δεν παρουσιάστηκε οποιαδήποτε μεγάλη έλλειψη στην κάλυψη της εγχώριας ζήτησης. «Έχουν ληφθεί όλες οι προφυλάξεις, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι οι ανάγκες του φυσικού αέριου έχουν ικανοποιηθεί», είπε ο Γιλντίζ.
Ετοιμότητα Ρωσίας για «Turkish Stream»
ΣΕ μιαν παράλληλη εξέλιξη, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, το Υπουργείο Ενέργειας της Ρωσίας έχει στείλει προς την τουρκική πλευρά ένα σχέδιο διακυβερνητικής συμφωνίας σχετικά με τον αγωγό «Turkish Stream» . Σύμφωνα με ρωσική κυβερνητική πηγή, ήταν «μια διακυβερνητική συμφωνία για την πρώτη γραμμή του έργου, με χωρητικότητα 15.750 εκατομμύρια κυβικά μέτρα [bcm]». Η ίδια πηγή, σύμφωνα με το TASS, δήλωσε επίσης ότι η απόφαση για την σταδιακή εφαρμογή του έργου έγινε σε επίπεδο αρχηγών κρατών Τουρκίας και Ρωσίας. «Η Ρωσία είναι έτοιμη για μια σταδιακή εφαρμογή του πρότζεκτ», δήλωσε η πηγή του ρωσικού Υπουργείου.