«Ηφαίστειο» ο σιιτικός κόσμος

Μεγάλη οργή για την εκτέλεση του Νιμρ αλ Νιμρ στη Σαουδική Αραβία
Έριξε λάδι στη φωτιά της αντιπαράθεσης σιιτών - σουνιτών σ’ ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και μπορεί να πυροδοτήσει νέες διαθρησκευτικές εντάσεις
Έντονες αντιδράσεις σε όλο το σιιτικό Ισλάμ έχει προκαλέσει η εκτέλεση του σιίτη κληρικού Νιμρ αλ Νιμρ στη Σαουδική Αραβία. Αναλυτές εκτιμούν ότι η εκτέλεση, που προκάλεσε έντονη αγανάκτηση στον σιιτικό κόσμο και διπλωματική κρίση με την Τεχεράνη, βάζει φωτιά στην αντιπαράθεση σιιτών - σουνιτών σ’ ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και μπορεί να πυροδοτήσει νέες διαθρησκευτικές εντάσεις. Ο Νιμρ εκτελέστηκε προχθές μαζί με άλλους 46 ανθρώπους, που κατηγορούνταν για τρομοκρατία.
Επίθεση στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας
Με αφορμή την εκτέλεση τόσο του Νιμρ όσο και των υπολοίπων σιιτών, δεκάδες σιίτες μουσουλμάνοι πραγματοποίησαν πορεία στην περιοχή Κατίφ στην Ανατολική Επαρχία της Σαουδικής Αραβίας για να καταγγείλουν την εκτέλεση του επιφανούς σιίτη κληρικού. Διαδηλωτές έριξαν το βράδυ του Σαββάτου βόμβες μολότοφ εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη, με αποτέλεσμα να πιάσει φωτιά ένα μέρος του κτιρίου, στο οποίο οι διαδηλωτές κατάφεραν να διεισδύσουν, πριν απωθηθούν από την Αστυνομία. Εξάλλου, στο Μασχάντ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν, διαδηλωτές επιτέθηκαν και έβαλαν φωτιά στο σαουδαραβικό προξενείο.

Επίσης, στο Μπαχρέιν πλήθος κόσμου κατέβηκαν στους δρόμους, διαδηλώνοντας κατά της εκτέλεσης. Οι δυνάμεις της Αστυνομίας προχώρησαν σε χρήση χημικών για να διαλύσουν το πλήθος. Ακόμα και στην Ινδία εκατοντάδες σιίτες μουσουλμάνοι διαδήλωσαν για την εκτέλεση του κληρικού, φωνάζοντας συνθήματα κατά της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΠΑ, του Ισραήλ και του Ισλαμικού Κράτους.
Πολλές διαδηλώσεις
Χθες, τουλάχιστον 1000 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε κοντινή απόσταση από την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας, παρά την απαγόρευση των αρχών με στόχο την αποφυγή νέων επεισοδίων μετά την επίθεση τη νύχτα εναντίον του κτιρίου, ένα τμήμα του οποίου πυρπολήθηκε. Ισχυρές μονάδες αντιμετώπισης ταραχών που αναπτύχθηκαν στην περιοχή εμπόδισαν τους διαδηλωτές να προσεγγίσουν την σαουδαραβική πρεσβεία. Το πλήθος φώναζε το σύνθημα «θάνατος στους Αλ Σαούντ», το όνομα της βασιλικής οικογένειας του Ριάντ, και έκαψε σημαίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

Ο αρχηγός της Αστυνομίας της Τεχεράνης ζήτησε από τους πολίτες να διαλυθούν και να αποχωρήσουν από το σημείο. Την ίδια ώρα, 300 έως 400 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην πλατεία «Παλαιστίνη» για να καταδικάσουν την εκτέλεση του αλ Νιμρ φωνάζοντας επίσης συνθήματα κατά της κυβέρνησης του Ριάντ, των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιήθηκαν και σε άλλες πόλεις του Ιράν.
Προειδοποιήσεις από Ιράν και Ιράκ
Το Ιράν, η μεγάλη δύναμη του σιιτικού κόσμου, προειδοποίησε ότι το Ριάντ θα πληρώσει «υψηλό τίμημα» για την εκτέλεση και κάλεσε τον Σαουδάραβα επιτετραμμένο για να διαμαρτυρηθεί. Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν σε ανακοίνωσή του κατήγγειλε τη Σαουδική Αραβία ότι «στηρίζει την τρομοκρατία, ενώ διώκει τους επικριτές της εντός της χώρας».

Σε απάντηση το Ριάντ κατηγόρησε το Ιράν, το οποίο χαρακτήρισε «αναίσχυντη» χώρα, ότι «διαμαρτύρεται για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» την ώρα που η Τεχεράνη πραγματοποιεί εκτελέσεις «χωρίς σαφές νομικό πλαίσιο» και είναι «η τελευταία που μπορεί να κατηγορεί άλλους ότι υποστηρίζουν την τρομοκρατία». Ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διαμαρτυρόμενος για την εκτέλεση, ανέβασε στο Twitter φόρο τιμής στον Νιμρ.
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Χάιντερ αλ-Αμπάντι, δήλωσε ότι η εκτέλεση του αλ-Νιμρ θα έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια της περιοχής. Σημείωσε ότι το να σωπαίνουν οι φωνές και να εκτελούνται οι αντίπαλοι «δεν θα οδηγήσει σε τίποτα άλλο παρά στην καταστροφή». Θρησκευτικοί ηγέτες και πολιτικά στελέχη κάλεσαν τον Πρωθυπουργό του Ιράκ να διακόψει τις σχέσεις με το Ριάντ και να εγκαταλείψει τις πρόσφατες προσπάθειες, με στόχο την επαναπροσέγγιση των δύο χωρών.

Σημειώνεται ότι η Σαουδική Αραβία άνοιξε την περασμένη εβδομάδα, μετά από 25 χρόνια, την πρεσβεία της στη Βαγδάτη, σε μια προσπάθεια να επιτρέψει στις δύο χώρες να συνεργασθούν στην ασφάλεια και τη μάχη κατά του εξτρεμισμού.
Αγιατολάχ: «Θα πέσει πάνω τους θεϊκή εκδίκηση»
Εξάλλου, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ χαρακτήρισε «πολιτικό λάθος» την εκτέλεση του αν-Νιμρ, λέγοντας κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην τηλεόραση: «Χωρίς αμφιβολία το αίμα αυτού του βασανισμένου μάρτυρα, που χύθηκε άδικα, θα έχει γρήγορα συνέπειες και η θεϊκή εκδίκηση θα πέσει πάνω στους Σαουδάραβες πολιτικούς». Ο Χαμενεΐ πρόσθεσε:

«Αυτός ο βασανισμένος ιερωμένος δεν ενθάρρυνε τους ανθρώπους να ενταχθούν σε κάποιο ένοπλο κίνημα ούτε συνωμοτούσε μυστικά και το μόνο που έκανε ήταν να διατυπώνει δημόσια επικρίσεις ... βασισμένες στον θρησκευτικό ζήλο». Καταφερόμενος προφανώς εναντίον των δυτικών συμμάχων της Σαουδικής Αραβίας, ο Χαμενεΐ επέκρινε «τη σιωπή των υποτιθέμενων υπερασπιστών της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» αναφορικά με την εκτέλεση.
Κύμα καταδίκης
Την εκτέλεση του Αλ-Νιμρ καταδίκασε και το Ανώτατο Σιιτικό Συμβούλιο του Λιβάνου, κάνοντας λόγο για «μεγάλο λάθος». Στην Υεμένη το κίνημα των Χούτι θρηνεί ως «ιερό πολεμιστή» τον σιίτη ιερωμένο. Το κύμα καταδίκης ενδέχεται, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, να προκαλέσει πλήγμα στις προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να συγκροτήσει ισλαμική συμμαχία εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
Ανησυχία ανά την υφήλιο
Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν εξέφρασε «βαθιά απογοήτευση» και απηύθυνε έκκληση για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση. Ζήτησε, επίσης, απ' όλους τους περιφερειακούς ηγέτες να εργασθούν για να αποφύγουν την όξυνση των θρησκευτικών εντάσεων. «Βαθιά ανησυχία» εξέφρασε και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την αναζωπύρωση των διακοινοτικών εντάσεων. H εκτέλεση του σιίτη ηγέτη Νιμρ αλ-Νιμρ απειλεί «να εντείνει τις διακοινοτικές εντάσεις, σε μία στιγμή, που είναι επείγον ο κατευνασμός τους», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Αμερικανικού ΥΠΕΞ.

Οι ΗΠΑ καλούν την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας να σεβαστεί και να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, να επιτρέψει την ειρηνική έκφραση της διαμαρτυρίας. Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Κίρμπι, κάλεσε τους ηγέτες της περιοχής «να διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους για την αποκλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων». Η εκτέλεση του σιίτη κληρικού θα έχει «επικίνδυνες συνέπειες» και θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναζωπύρωση των εντάσεων στην περιοχή, επισημαίνει και η Επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι.