Μας τραβά το αφτί η ΕΕ για τα σκουπίδια

ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΤΑ 100 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ, ΑΝ ΔΕΝ ΔΩΣΟΥΜΕ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥΣ ΓΙΑ ΚΟΤΣΙΑΤΗ-ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ
Υπουργός Γεωργίας: Τίθενται σε δημόσια διαβούλευση εντός των προσεχών ημερών τρία Σχέδια Διαχείρισης και, σύμφωνα με τη νομοθεσία, η περίοδος διαβούλευσης διαρκεί 36 ημέρες. Θα προλάβουμε το χρονοδιάγραμμα του Δεκέμβρη
Υπάρχει ήδη μια καταδικαστική απόφαση για την Κύπρο στις 18/07/2013, η οποία αφορά το μη κλείσιμο των δύο μεγάλων χωματερών Κοτσιάτη και Βατί, και τη μη αποκατάσταση όλων των χωματερών, όπως απαιτείται από την οδηγία για χώρους υγειονομικής ταφής
Αν η Κύπρος δεν παραδώσει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον στρατηγικό σχεδιασμό της για τη διαχείριση των απορριμμάτων, δεν θα πάρει το κονδύλι που δικαιούται για τον σχεδιασμό αυτό, κονδύλι που ανέρχεται στα 100 εκατομμύρια ευρώ. Όπως είναι γνωστό, υπάρχει ήδη μια καταδικαστική απόφαση για τη χώρα μας, η οποία ελήφθη στις 18/07/2013 και η οποία αφορά το μη κλείσιμο των δύο μεγάλων χωματερών Κοτσιάτη και Βατί, και τη μη αποκατάσταση όλων των χωματερών, όπως απαιτείται από την οδηγία για χώρους υγειονομικής ταφής.

Τις πληροφορίες για την ανάγκη κατάθεσης του στρατηγικού σχεδιασμού μας για τη διαχείριση των απορριμμάτων πήραμε από αξιωματούχο της ΕΕ στις Βρυξέλλες, ο οποίος μάλιστα αναφέρθηκε και σε τιμωρητικά μέτρα κατά της χώρας μας. Για διευκρίνιση της κατάστασης ζητήσαμε απαντήσεις από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργό, τον Υπουργό Γεωργίας Νίκο Κουγιάλη, ο οποίος παραχώρησε στην εφημερίδα μας συνέντευξη, την οποία θα δημοσιεύσουμε σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος δημοσιεύουμε σήμερα και το δεύτερο αύριο Δευτέρα.
Σε δημόσια διαβούλευση εντός των ημερών

Πού βρίσκεται το ζήτημα που αφορά στον στρατηγικό σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων, και ο οποίος αποτελεί εκ των προτέρων αιρεσιμότητα για την υλοποίηση των προγραμμάτων;

Αρχικά να διευκρινίσω ότι αναφορικά με τον Στρατηγικό Σχεδιασμό στη διαχείριση αποβλήτων, έχει ήδη εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 5/11/2015 το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων και το Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων.

Σχετικά με άλλους τύπους αποβλήτων, έχουν ολοκληρωθεί τρία Σχέδια Διαχείρισης και συγκεκριμένα ένα για τα χρησιμοποιημένα ελαστικά, ένα για τα έλαια και τα υγρά καύσιμα, και ένα για τα λοιπά ρεύματα που είναι κυρίως βιομηχανικά και απόβλητα από εκσκαφές, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ). Αυτά αναμένεται να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση εντός των προσεχών ημερών και, σύμφωνα με τη νομοθεσία, η περίοδος διαβούλευσης διαρκεί 36 ημέρες. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, που υπολογίζω να είναι στις αρχές Δεκεμβρίου, τα σχέδια θα αποσταλούν στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση. Ως εκ τούτου, η αιρεσιμότητα αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του έτους όπως απαιτείται.
Κοτσιάτης και Βατί

Τι ακριβώς πρέπει να γίνει, ώστε να υπάρχει συμμόρφωση; Θα πρέπει να κλείσουν οι υφιστάμενοι σκυβαλότοποι, όπως για παράδειγμα αυτός στον Κοτσιάτη και πότε; Υπάρχει σχεδιασμός ή έχουν αρχίσει τα έργα για τη μεταφορά των σκυβάλων σε άλλες περιοχές και ποιες;

Όπως γνωρίζετε, υπάρχει ήδη μια καταδικαστική απόφαση για την Κύπρο στις 18/07/2013, η οποία αφορά το μη κλείσιμο των δύο μεγάλων χωματερών Κοτσιάτη και Βατί, και τη μη αποκατάσταση όλων των χωματερών, όπως απαιτείται από την οδηγία για χώρους υγειονομικής ταφής. Σε ό,τι αφορά το κλείσιμο της χωματερής στο Βατί, αυτή συνδέεται άμεσα με την κατασκευή της ΟΕΔΑ στο Πεντάκωμο. Η ΟΕΔΑ αναμένεται να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε λειτουργία εντός των πρώτων μηνών του 2017.

Ως εκ τούτου, με τη λειτουργία της ΟΕΔΑ θα τεθεί εκτός λειτουργίας και η χωματερή στο Βατί. Υπήρξαν κάποιες τεχνικές καθυστερήσεις στον χρόνο κατασκευής της, που οφείλονται κυρίως σε επενδύσεις του Αναδόχου που δεν καλύπτονταν από την αρχική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ωστόσο, όλες οι διαδικασίες έχουν ακολουθηθεί όπως προβλέπει η νομοθεσία και το έργο συνεχίζεται κανονικά. Σε ό,τι αφορά το κλείσιμο της χωματερής στον Κοτσιάτη, αυτό είναι συνδεδεμένο με διάφορες παραμέτρους όπως:

(α) με την πλήρη αξιοποίηση της δυναμικότητας της ΟΕΔΑ και του ΧΥΤΑ Κόσιης και πιθανόν και της ΟΕΔΑ Πεντακώμου

(β) τη διάθεση υποδομών για την προώθηση της χωριστής συλλογής και συστημάτων «πληρώνω όσο πετώ»
Φταίνε τα σκάνδαλα
Όπως είναι γνωστό, το κράτος είχε προβεί σε συμφωνία με τον υφιστάμενο διαχειριστή της Κόσιης, για παραλαβή μεικτών αποβλήτων και από την επαρχία Λευκωσίας. Η συμφωνία αυτή δεν κατέστη δυνατόν να ολοκληρωθεί λόγω των σκανδάλων που δημιουργήθηκαν στον τομέα της διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων. Ωστόσο, το Υπουργείο, μέσω του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων, έχει ήδη προβεί σε προκήρυξη διαγωνισμού για νέο διαχειριστή. Βάσει των σχετικών εγγράφων, είναι ξεκάθαρο ότι η ΟΕΔΑ θα πρέπει να λειτουργεί σε μέγιστη δυναμικότητα 200.000 τόνων και αναμένονται πέραν των 80.000 τόνων μικτών δημοτικών αποβλήτων να μεταφέρονται από τη Λευκωσία στην Κόσιη.

Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό ότι οι πιο πάνω δράσεις θα μας επιτρέψουν την εκτροπή μεγάλων ποσοτήτων αποβλήτων από τον Κοτσιάτη.

Σε ό,τι αφορά τις αποκαταστάσεις των χωματερών, θα πρέπει να πω ότι αυτή έχει ολοκληρωθεί για τις επαρχίες Πάφου, Λάρνακας και Αμμοχώστου. Να τονίσω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιλαμβάνεται τις προσπάθειες που καταβάλλει η Κύπρος για το οριστικό κλείσιμο των χωματερών, καθώς και τα τεχνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Έχουμε κλείσει ήδη πέραν των 130 χωματερών και παραμένουν οι δύο χωματερές στον Κοτσιάτη και το Βατί. Αυτό δείχνει τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουμε σε αυτόν το τομέα.

Σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ Λεμεσού (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων) Λεμεσού και των ΧΑΔΑ Λευκωσίας, βρίσκεται σε εξέλιξη η ετοιμασία των απαιτούμενων εγγράφων διαγωνισμού από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, για την πρόσληψη συμβούλων οι οποίοι θα ετοιμάσουν τις απαραίτητες μελέτες και σχεδιασμό των έργων. Η ολοκλήρωση της αποκατάστασης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2020.
Η διαχείριση στοιχίζει εκατομμύρια
Υπάρχει σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων, όπως για παράδειγμα ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή κλπ;

Ήδη το Υπουργικό Συμβούλιο, στην απόφασή του με ημερομηνία 23.7.2014, στο πλαίσιο έγκρισης Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής, έχει εγκρίνει τα εξής έργα:

(α) Πρόγραμμα πρόληψης, μείωσης, χωριστής συλλογής και αξιοποίησης οικιακών και παρομοίου τύπου αποβλήτων σε Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης αξίας €20.000.000.00 και

(β) Σχέδιο Χορηγιών σε επιχειρήσεις για προώθηση της αξιοποίησης των χωριστά συλλεχθέντων αποβλήτων, αξίας €7.000.000.00.

Στο πλαίσιο του πρώτου έργου έχει ξεκινήσει η υλοποίηση της πρώτης φάσης του έργου «Πρόγραμμα μείωσης στερεών δημοτικών αποβλήτων παραλιακών ξενοδοχειακών μονάδων και πλησίον συναφών χώρων μαζικής παραγωγής αποβλήτων στο παραλιακό μέτωπο», το οποίο εφαρμόζεται στους Δήμους Λάρνακας, Αγίας Νάπας και Παραλιμνίου, και είναι αξίας περίπου €8.250.000. Στόχος μας είναι η προώθηση χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων αποβλήτων (χαρτί/ χαρτόνι, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί και οργανικά απόβλητα) από μεγάλους παραγωγούς, όπως ξενοδοχειακές μονάδες, εστιατόρια, καφετερίες και συναφείς χώρους μαζικής παραγωγής αποβλήτων, αντιμετωπίζοντας έτσι την αυξημένη αναμφισβήτητα παραγωγή αποβλήτων που παρατηρείται στους παραλιακούς Δήμους, λόγω των τουριστικών ροών.

Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο σε ό,τι αφορά την προμήθεια και εγκατάσταση των απαιτούμενων υποδομών, και μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί κονδύλια ύψους 3.500.000 ευρώ, ενώ αναμένεται μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να παραχωρηθούν επιπλέον υποδομές 3.000.000 ευρώ. Η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει επίσημα και πλήρως στις αρχές του 2017, δηλαδή με τη νέα τουριστική περίοδο.

Επιπλέον, έχει ξεκινήσει η διαδικασία προσφοροδότησης για τις απαιτούμενες υποδομές της δεύτερης φάσης, του εν λόγω έργου, το οποίο θα υλοποιηθεί στο παραλιακό μέτωπο των επαρχιών Λεμεσού και Πάφου, ύψους περίπου 7.500.000 ευρώ, οι οποίες εκτιμάται να παραχωρηθούν και εγκατασταθούν εντός του 2017. Ταυτόχρονα με τα πιο πάνω δρομολογούνται ακόμα δυο έργα. Το πρώτο αφορά την προώθηση του συστήματος «πληρώνω όσο πετώ», και το δεύτερο αφορά την ορεινή/ημιορεινή Κύπρο.

(Το δεύτερο μέρος της συνέντευξης θα δημοσιευθεί αύριο).