Η Ιστορία της Κύπρου μας διδάσκει…

Η αλυσίδα των κατακτητών της χώρας είναι αδιάκοπη και για να κοπεί χρειαζόμαστε σοφία κι όχι μικροπολιτικές
Στα 2716 χρόνια ύπαρξής μας μάς κατέλαβαν 19 κατακτητές - αναλογεί ένας κάθε 143 χρόνια - και ελάχιστα χρόνια ήμασταν κύριοι του οίκου μας, κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας μάθει πολλά
Η Κύπρος δεν έχει δική της συνεχή ιστορία, συνεχώς μας κατακτούσαν οι ισχυρότερες δυνάμεις της περιοχής για στρατηγικούς κυρίως λόγους και για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Στη διάρκεια 2716 ετών μας κατέλαβαν 19 κατακτητές και ο λαός υπέφερε βαριές φορολογίες σε χρήμα, σε είδος και σε καταναγκαστική εργασία. Άνδρες και γυναίκες πωλούνταν σαν δούλοι και απελευθερώνονταν μόνο με λύτρα.

Από τον 8ο αιώνα π.Χ. μέχρι το 332 π.Χ. μας κατέκτησαν οι Φοίνικες, οι Ασσύριοι, οι Αιγύπτιοι και οι Πέρσες. Μια μικρή ανάπαυλα έγινε το 332 π.Χ., όταν την περσική κατοχή τερμάτισε ο Μέγας Αλέξανδρος, όμως και πάλι η Κύπρος αποτελούσε μέρος της αυτοκρατορίας του, αλλά γνώρισε ασφάλεια και ευημερία.
Οι διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Οι διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι Πτολεμαίοι, κατήργησαν όλα τα Κυπριακά Βασίλεια και επέβαλαν αυξημένες φορολογίες. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής τους νίκησε το 306 π.Χ., κυριάρχησε της Κύπρου για 12 χρόνια. Το 30 π.Χ. κατέλαβαν την Κύπρο οι Ρωμαίοι και ξανά η ιστορία της Κύπρου την καθιστά θύμα της σημαντικής γεωπολιτικής της θέσης. Αυξημένες φορολογίες επιβλήθηκαν, ενώ δημεύτηκαν οι περιουσίες όλων των Κυπριακών Βασιλείων.

Το 395 μ.Χ. η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χωρίστηκε σε ανατολική και δυτική, η Κύπρος περιλήφθηκε στο ανατολικό τμήμα με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη και για 200 χρόνια δεν υπήρξαν εξωτερικές απειλές οπότε γνώρισε σχετική ευημερία, αν και στις αρχές του 11ου αιώνα επιβλήθηκαν υψηλές φορολογίες.
Την πρώτη μετά Χριστόν χιλιετία
Το 647 μ.Χ. κατακτηθήκαμε από τον Εμίρη της Συρίας Muowipa και το 649 μ.Χ. άρχισαν οι αραβικές επιδρομές, που κράτησαν 300 χρόνια και επέφεραν πολύ μεγάλες καταστροφές. Είναι η περίοδος κατά την οποία κυρίευσαν την Αμαθούντα, τη λεηλάτησαν, κατέσφαξαν τους κατοίκους και η πόλη δεν συνήλθε ποτέ πια.

Επίσης μεγάλες καταστροφές προκάλεσαν στο Κούριο και στις υπόλοιπες παράλιες πόλεις. Το 965 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς απαλλάσσει την Κύπρο από τις επιδρομές των Αράβων. Για 8 χρόνια ο τυχοδιώκτης Στρατιωτικός Διοικητής Ισαάκιος Κομνηνός ανακηρύσσει τον εαυτό του αυτοκράτορα της Κύπρου και αποκόπτει την Κύπρο από το Βυζάντιο, το οποίο δεν θέλησε να την επανακτήσει.
Υπό τους Φράγκους
Το 1191 μ.Χ. ο Ριχάρδος Λεοντόκαρδος, Βασιλιάς της Αγγλίας, πορευόμενος προς τους Αγίους Τόπους αντιμετωπίζει θαλασσοταραχή και ζητά καταφύγιο στο Λιμάνι της Αμαθούντας. Ο Ισαάκιος έρχεται σε αντιπαράθεση μαζί του, ο Ριχάρδος τον κυνηγά, τον συλλαμβάνει και στη συνέχεια πωλεί την Κύπρο στον Φράγκο Γκι ντε Λουζινιάν.

Οι Φράγκοι μας κυβερνούν για 300 χρόνια με το φεουδαρχικό σύστημα, βαριές φορολογίες, το 1/3 της παραγωγής των γεωργών, δύο ημερών εργασία στα κτήματα των Φράγκων, δικαίωμα του φεουδάρχη να επιβάλλει οποιαδήποτε ποινή εκτός θανάτου. Την Ορθόδοξη Εκκλησία προσπάθησαν να καταργήσουν, κατέσχαν όλα τα εισοδήματά της.
Από τους Ενετούς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
Το 1424 μ.Χ. επέδραμαν οι Μαμελούκοι της Αιγύπτου που προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές, ιδιαίτερα στη Λεμεσό, έκαψαν την πόλη και πήραν πολλά λάφυρα. Το 1480 μ.Χ. η Κύπρος μεταβιβάζεται στους Ενετούς από τη Βασίλισσα Αικατερίνη Κορνάρο, οι οποίοι επιβάλλουν πολλούς φόρους.

Ο πληθυσμός ελαττώνεται σε 110.000, από 500.000 που ήταν προηγουμένως. Το 1570 μ.Χ. η Κύπρος περνά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, φορολογία επιβάλλεται σε όλους τους άρρενες, παρά το γεγονός ότι τα εισοδήματα είχαν ελαττωθεί. Ακόμα και στα παιδιά, τους γέρους και τους ασθενείς. Τα Μοναστήρια και οι Εκκλησίες δημεύτηκαν, αλλά αργότερα τους επιτράπηκε να τα εξαγοράσουν.
Στα χέρια των Βρετανών
Το 1878 μ.Χ. η Κύπρος περνά στην κατοχή της Βρετανίας, πάλι για στρατηγικούς λόγους, όπως την προστασία της διώρυγας του Σουέζ, των συγκοινωνιών με τις Ινδίες και σαν Ναυτική βάση. Στη Συνθήκη με τον Σουλτάνο σαν λόγος προσωρινής κατοχής της Κύπρου δόθηκε η πιθανότητα επέκτασης της Ρωσίας προς τα Δαρδανέλια, τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία και στην ανάγκη προστασίας των Χριστιανών.

Η Βρετανία συμφωνεί να αποδώσει στον Σουλτάνο το περίσσευμα μεταξύ εισπράξεων και πληρωμών από τη Νήσο, με βάση τον μέσο όρο που ίσχυε τα τελευταία 5 έτη, το οποίο ανέρχεται σε 22.936 purses (11.468.000 piastres). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Συνθήκη περιλάμβανε πρόνοια ότι, αν η Ρωσία επιστρέψει στον Σουλτάνο τα Batoum, Ardehan και Kars, η Βρετανία θα υποχρεούται να επιστρέψει την Κύπρο στον Σουλτάνο.
Νομοθετικό Συμβούλιο και Σύνταγμα
Μετά από 4 χρόνια αγγλικής κατοχής το 1882 μ.Χ., εισήχθη νέο Νομοθετικό Συμβούλιο με 12 εκλελεγμένα μέλη, εκ των οποίων 9 ήταν Χριστιανοί, 3 Μουσουλμάνοι και 6 Κυβερνητικοί, με Πρόεδρο τον Ύπατο Αρμοστή.

Στη συνέχεια νέο Σύνταγμα έδινε πλειοψηφία στους Ελληνοκυπρίους, με το Νομοθετικό Συμβούλιο να μη δικαιούται να ορίζει τους μισθούς των Δικαστών, των 6 Κυβερνητικών, καθώς και την επιβολή νέων Φόρων, νοουμένου ότι η Κύπρος δεν αποτελούσε ακόμα κατοχή της Βρετανίας, αλλά διοικείτο δυνάμει της Συνθήκης με τον Σουλτάνο, που μπορούσε να τερματιστεί αν συνέβαιναν γεγονότα που αναφέρθηκαν πιο πάνω.

Ο Αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος ευχαρίστησε τη Βασίλισσα Βικτωρία. Η Αγγλία το 1914 μ.Χ. προσήρτησε την Κύπρο, επειδή η Τουρκία συμμάχησε με τη Γερμανία εναντίον της και έτσι καταργήθηκε κάθε δικαίωμα της Τουρκίας επί της Κύπρου. Το 1948 μ.Χ. προτάθηκε νέο Σύνταγμα με 18 εκλελεγμένα μέλη και 4 της τουρκικής κοινότητας.

Με αυτή τη διευθέτηση οι Ελληνοκύπριοι αποκτούσαν πλειοψηφία, έστω και αν τα κυβερνητικά μέλη και οι Τουρκοκύπριοι ενώνονταν, καταργήθηκε η ψήφος αρνησικυρίας του Κυβερνήτη, η δε Προεδρία του Σώματος δεν θα δινόταν στον Κυβερνήτη, αλλά σε άτομο ιδιαίτερης διάκρισης. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β’ δήλωσε ότι ουδεμία μεταρρύθμιση ήταν αποδεκτή εκτός από την ένωση και μόνο ένωση με την Ελλάδα.

Ετοιμάστηκε ξανά νέο Σύνταγμα από τον Αρχιδικαστή της Βρετανίας, το οποίο προέβλεπε αυτοδιοίκηση με πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων, αλλά και πάλι απορρίφθηκε. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ', τέως Επίσκοπος Κιτίου, ξεκίνησε τον ένοπλο αγώνα όταν εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Κύπρου.

Η δεύτερη κατοχή της Κύπρου από την Τουρκία ξεκίνησε όταν η Χούντα των Αθηνών σε συνεργασία με την ΕΟΚΑ Β ́ επεδίωξαν να τον εκθρονίσουν με ένοπλο πραξικόπημα. Η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και κατέχει σήμερα το 37% της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τα διδάγματα που πρέπει να πάρουμε...
Η Κυπριακή Ιστορία 2716 ετών μας διδάσκει ότι πρέπει να προικιστούμε με πολλή σοφία για να ανατρέψουμε τη συνεχή παρουσία κατακτητών, πρωτίστως λύοντας το Κυπριακό, ώστε όλοι οι Κύπριοι να περιφρουρήσουμε τη χώρα μας. Η διεθνής κοινότητα, με επικεφαλής τον Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, σύσσωμη μας καλεί να το λύσουμε τώρα, επίσης η Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και όλα τα κράτη.

Ουδείς εγγυάται ότι θα ξαναβρούμε τέτοια σύσσωμη συμπαράσταση από όλη τη διεθνή κοινότητα. Πρέπει οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στις εστίες τους, να φύγουν τα ξένα στρατεύματα, να καταργηθούν οι ξένες εγγυήσεις που δυστυχώς εμείς τις επικυρώσαμε με την υπογραφή μας.
Τη γεωγραφική μας θέση δεν μπορούμε να την αλλάξουμε, γι’ αυτό θα συνεχίσουν να υπάρχουν οι πιθανότητες επανάληψης της Ιστορίας μας. Θα πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες παρεμπόδισης των κατακτήσεων της Κύπρου. Πρωταρχικό μέτρο είναι η συνένωση των δύο Κοινοτήτων στην Κύπρο, ώστε να υπάρχει ενιαία προσπάθεια αντιμετώπισης των κινδύνων. Με τον διχασμό δεν θα μπορούμε να αποφύγουμε τις κερκόπορτες. Η λύση του Κυπριακού είναι καθαρά θέμα επιβίωσης της Κύπρου.
Άλλο δίδαγμα πολύ σημαντικό είναι ο ομόνοια. Πολλές φορές η διχόνοια κατέστρεψε την Κύπρο. Παραδείγματα: Όταν ο Βασιλιάς της Σαλαμίνας Ονήσιλος εξηγέρθη εναντίον των Περσών, ο αδελφός του τον πρόδωσε και βοήθησε τους Πέρσες. Η Αμαθούς λειτούργησε σαν ισχυρός και άσπονδος εχθρός του. Στο ναυτικό του Ξέρξη συντάχθηκε σώμα από την Πάφο.

Της πόλης του Κουρίου, της σημαντικότερης της εποχής μετά τη Σαλαμίνα, ο Βασιλιάς της Στασήνωρ ενώθηκε με τους Πέρσες στη μάχη της Σαλαμίνας. Έτσι οι Κύπριοι, ύστερα από ένα έτος ελευθερίας, έγιναν δούλοι των Περσών.
Σήμερα πόσο ενωμένοι είμαστε, πόσο τα κόμματα συμβάλλουν στη λύση του Κυπριακού; Να διδαχθούμε επιτέλους από την Ιστορία μας.
ΝΙΚΟΣ ΡΩΣΣΟΣ
Μ.Α. Οικονομολόγος