Έτσι απλά βλέπει κάποιος μύωπας…

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την ασθένεια και τη διόρθωσή της
Είναι πλέον πολύ συχνό φαινόμενο στα παιδιά και οφείλεται κυρίως στη συνεχή και συχνή χρήση της κοντινής όρασης
Η μυωπία είναι μια διαθλαστική ανωμαλία του οπτικού συστήματος του ματιού, κατά την οποία η οπτική δύναμη είναι πιο μεγάλη από αυτήν που χρειάζεται το μάτι για να βλέπει καθαρά τα μακρινά αντικείμενα στον ορίζοντα. Η διόρθωση της μυωπίας πετυχαίνεται με αρνητικούς φακούς, που σκοπό έχουν να ισορροπήσουν τη διοπτρική δύναμη στο μάτι και να καθαρίσει τα μακρινά αντικείμενα πέραν των 4-5 μέτρων απόσταση από το μάτι.

Η μυωπία είναι πλέον πολύ συχνό φαινόμενο στα παιδιά και οφείλεται κυρίως στη συνεχή και συχνή χρήση της κοντινής όρασης, που αναγκάζει τον ενδοφακό του ματιού να βρίσκεται σε συνεχή προσαρμογή, με αποτέλεσμα να στερείται την πλήρη χαλάρωσή του και σιγά-σιγά να δημιουργείται η μυωπία στο μάτι. Αυτός ο τύπος της μυωπίας ονομάζεται διαθλαστική μυωπία και συνήθως δεν υπερβαίνει τους 1-2 βαθμούς, όπως συχνά λέμε στην καθημερινότητα.
Η ηλικιακή εξέλιξη
Οπτικά, αυτό που περιγράφουμε ως βαθμούς στη μυωπία ονομάζεται διοπτρία. Οι πιο ψηλές μυωπίες που φτάνουν και μέχρι 20 διοπτρίες οφείλονται στην ανώμαλη ανάπτυξη της οριζόντιας διαμέτρου του οφθαλμού στην περίοδο ανάπτυξης του παιδιού και που αυτή ολοκληρώνεται γύρω στα 20-22 πρώτα χρόνια ζωής του κάθε ατόμου. Δηλαδή, το μέγεθος της μυωπίας εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού όταν εμφανίσει μυωπία, σε συνάρτηση με την ανάπτυξη του σώματος, που ολοκληρώνεται περίπου στην ηλικία των 20-22 χρονών, και αυτό δυστυχώς δεν μπορεί να αποφευχθεί λόγω γενετικού κώδικα. Στατιστικά, οι μυωπίες που ξεκινούν σε ηλικία 12-14 μπορούν να φθάσουν μέχρι 3 βαθμούς.

Αν εμφανίσει μυωπία το μάτι σε ηλικία 7-8 ετών, συνήθως στα 20-22 χρόνια θα φτάσει μέχρι και 5-6 βαθμούς. Άτομα που έχουν πολύ υψηλές μυωπίες το πιο πιθανόν η εμφάνιση της μυωπίας να ήταν από τη γέννηση, οπότε είναι πολύ σημαντικό να γίνει αντιληπτό από τους γονείς του παιδιού, ότι το βλέμμα και η αντίδραση του παιδιού να φαίνονται απλανή, οπότε πρέπει να εξεταστεί από κάποιον ειδικό. Επειδή το βρέφος ή το παιδί είναι ανίκανο να αναγνωρίσει τα γράμματα του αλφαβήτου στην εξέταση όρασης, υπάρχουν άλλες τεχνικές αναγνώρισης της μυωπίας στο μάτι του παιδιού, η πιο αξιόπιστη η ρετινοσκοπία.
Σπάνια η εμφάνισή της στα παλιά χρόνια
Στα πιο παλαιά χρόνια, η εμφάνιση της μυωπίας ήταν πιο σπάνια, επειδή στην καθημερινότητα τότε η συχνότητα χρήσης της μακρινής όρασης σε σχέση με την κοντινή όραση ήταν πολύ πιο μεγάλη. Τα τελευταία χρόνια, με την τεχνολογική ανάπτυξη, δυστυχώς, η συχνότητα χρήσης και κατάχρησης της κοντινής όρασης είναι πιο συχνή στην καθημερινότητα, οπότε εύκολα μπορεί να γεννηθεί η μυωπία ακόμα και σε ηλικία που έχει ήδη συμπληρωθεί η ανάπτυξη του οφθαλμού στο σώμα. Όπως αναφέραμε, η μυωπία διορθώνεται με αρνητικούς φακούς στα γυαλιά όρασης, ή με φακούς επαφής.

Η διόρθωση της μυωπίας με φακούς επαφής θεωρείται πιο φυσιολογική από τα γυαλιά, για τον λόγο ότι ο φακός επαφής είναι σε πολύ πιο κοντινή θέση στον ενδοφακό του ματιού παρά τα γυαλιά όρασης. Άτομα που έχουν μέτριες ή υψηλές μυωπίες και κάνουν εναλλακτική χρήση σε γυαλιά όρασης και φακούς επαφής, όταν βγάζουν τους φακούς επαφής και φορούν τα γυαλιά αισθάνονται μια παράξενη αίσθηση, που είναι φυσιολογική λόγω της απόστασης του διορθωτικού φακού στο μάτι.
Η υπερ-διόρθωση
Η μυωπία πρέπει να διορθώνεται με τον πιο αδύνατο αρνητικό φακό, που καταφέρνει να δίνει καθαρή μακρινή όραση στον ασθενή 10/10. Δυστυχώς όμως από την καθημερινή μας εμπειρία στον τομέα της εξέτασης της όρασης κυκλοφορούν πολλά άτομα με υπερ-διόρθωση της μυωπίας κατά 0,50 μέχρι και 1,00 βαθμό. Η υπερ-διόρθωση της μυωπίας προκαλεί συμπτώματα ασθενωπίας, όπως κούραση γύρω από τα μάτια, πονοκέφαλο ή ακόμα και ίλιγγο. Η υπερ-διόρθωση της μυωπίας σε ένα άτομο είναι η κατάσταση που του προκαλεί υπερμετρωπία και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον ασθενή, ιδίως σε πιο νεαρές ηλικίες, που η προσαρμογή του ενδοφακού είναι ακόμα δυνατή και η όραση καθαρή.

Οι λόγοι υπερ-διόρθωσης της μυωπίας στα γυαλιά που φορεί κάποιος μπορεί να οφείλεται στο ίδιο τον ασθενή, που δεν κάνει κανονικές επισκέψεις στον ειδικό εξεταστή, κυρίως σε ηλικίες μετά τα 40, για την κατάλληλη προσαρμογή των φακών του ή ακόμα και σε λάθος του εξεταστή στη διάρκεια της μέτρησης της μυωπίας. Η όραση του μύωπα στην υπερ-διόρθωση είναι το ίδιο καθαρή με τη σωστή διόρθωση, αλλά ο μηχανισμός προσαρμογής και σύγκλισης των ματιών να λειτουργεί λανθασμένα, με αποτέλεσμα να νιώθει πονοκεφάλους, κούραση, ειδικά όταν διαβάζει ή εργάζεται στον υπολογιστή για αρκετή ώρα.

Οι τεχνικές έλεγχου αν είναι υπερ-διορθωμένη η μυωπία σε ένα άτομο μπορεί να γίνει με τη ρετινοσκοπία ή το δίχρωμο τεστ πράσινο - κόκκινο, πριν από το τέλος της εξέτασης της όρασης. Από τελευταίες έρευνες, η υπερ-διόρθωση της μυωπίας προκαλεί περαιτέρω αύξησή της, λόγω της αντίδρασης του ματιού στη μη αρμονική λειτουργία της προσαρμογής και σύγκλισης των δυο οφθαλμών. Γι' αυτόν τον λόγο επαναλαμβάνουμε ΠΡΟΣΟΧΗ στη ΜΗ ΥΠΕΡΔΙΟΡΘΩΣΗ της μυωπίας στα γυαλιά ή στους φακούς επαφής που φοράμε...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ
Οπτομέτρης Φλωρεντίας, Οπτομετρικό Κέντρο Χρυσάνθου