Όταν το 1941 το ΑΚΕΛ αποφάσιζε τη δημιουργία των Μορφωτικών Συλλόγων, ήταν μια επαναστατική πρωτοβουλία για εκείνη την εποχή. Σε μια εποχή που οι αποικιοκράτες ήθελαν τον λαό στο σκοτάδι, στον αναλφαβητισμό και στη μιζέρια, το Λαϊκό Κίνημα κατάφερε με τα πενιχρά έως και ανύπαρκτα μέσα που διέθετε να ανάψει τη φλόγα της μάθησης και της υγιούς απασχόλησης για τους νέους. Σε μια εποχή παντελούς απουσίας μαζικής πολιτιστικής δραστηριότητας, το ΑΚΕΛ και η ευρύτερη Αριστερά ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την ίδρυση Μορφωτικών και Αθλητικών Συλλόγων. Η Αριστερά συνειδητοποίησε την ανάγκη ο ίδιος ο λαός να πάρει στα χέρια του τα θέματα του πολιτισμού και του αθλητισμού. Πίστεψε στις αστείρευτες δημιουργικές δυνατότητες του λαού μας και τόλμησε το μεγάλο βήμα. Τα στελέχη της Αριστεράς ρίχθηκαν στη δουλειά και άρχισαν τότε να ξεφυτρώνουν σ’ ολόκληρη την Κύπρο Μορφωτικοί και Αθλητικοί Σύλλογοι. Δούλεψαν όμως με ενθουσιασμό, με αυταπάρνηση και πίστη στο έργο που επιτελούσαν. Και πέτυχαν. Απόδειξαν γι' ακόμα μια φορά ότι ο λαός είναι ο μεγάλος δημιουργός του πολιτισμού. Στους συλλόγους του Λαϊκού Κινήματος στήθηκαν χορευτικά συγκροτήματα, θεατρικές ομάδες, χορωδίες, αθλητικές ομάδες, βιβλιοθήκες. Οργανώνονταν διαλέξεις, συζητήσεις, ομαδικές μελέτες λογοτεχνικών και άλλων βιβλίων και θεατρικές παραστάσεις. Γιορτάζονταν εθνικές και εργατικές γιορτές με την αξιοποίηση όλων αυτών των ερασιτεχνικών συγκροτημάτων. Οι σύλλογοι του Λαϊκού Κινήματος είχαν τεράστια συμβολή στην ανάπτυξη του πνευματικού και πολιτιστικού επιπέδου του λαού μας.
Σε τέτοιους Μορφωτικούς Συλλόγους δραστηριοποιήθηκαν και έβαλαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους μεγάλοι δημιουργοί και άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως οι κορυφαίοι ποιητές μας Θεοδόσης Πιερίδης και Τεύκρος Ανθίας, και ο θεατράνθρωπος Βλαδίμηρος Καυκαρίδης. Από τους Μορφωτικούς Συλλόγους αναδείχθηκαν αργότερα μεγάλα ονόματα καλλιτεχνών που αργότερα πρωταγωνίστησαν στο κυπριακό θέατρο. Σήμερα δυστυχώς βλέπουμε τους Μορφωτικούς μας Συλλόγους να αδρανοποιούνται, να ατονούν και να μην υπάρχει η ίδια φλόγα και ο ζήλος όπως παλιά. Σίγουρα άλλες οι συνθήκες τότε, άλλες σήμερα. Ομως οφείλουμε όλοι να προσαρμοστούμε στους ρυθμούς της σύγχρονης εποχής με τις πολλές προκλήσεις και να συντονίσουμε τα βήματά μας στον βηματισμό της νέας εποχής. Δεν υποτιμούμε καθόλου την τεράστια δουλειά που γίνεται από την ΕΔΟΝ και τις άλλες οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος. Ωστόσο, χρειάζεται και πάλι να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των νέων για να επιστρέψουν στις αίθουσες των Μορφωτικών Συλλόγων και των Αθλητικών Σωματείων μας. Έχουμε τις υποδομές. Με νέες πρωτοβουλίες και κίνητρα. Με άμιλλα και το ευ αγωνίζεσθαι. Πολλά νέα παιδιά, εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης, δεν μπορούν να πληρώνουν για μαθήματα χορού ή μουσικής ή ενόργανης γυμναστικής. Με λίγη φαντασία και γνωρίζοντας τι ζητούν σήμερα οι νέοι μας, να τους τα προσφέρουμε. Ξέρουμε να κάνουμε εθελοντική δουλειά. Μπορούμε να κάνουμε την έκπληξη. Εξειδικευμένοι εκπαιδευτές και καλλιτέχνες μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με χαμηλή αμοιβή. Τα έσοδα για τέτοιου είδους δραστηριότητες μπορούν να εξασφαλίζονται από διοργανώσεις χορών, εκθέσεων ζωγραφικής και άλλων εκδηλώσεων. Οι πλείστοι από τους Συλλόγους έχουν «γεράσει» και οι θαμώνες τους είναι της τρίτης ηλικίας. Βέβαια όλοι έχουν τη θέση τους στους Μορφωτικούς και Αθλητικούς μας Συλλόγους, αλλά οφείλουμε τώρα να κάνουμε ριζοσπαστικά βήματα και να τους μετατρέψουμε ξανά σε φυτώρια πολιτισμού και υγιούς απασχόλησης. Να δώσουμε χώρο στους νέους, στα παιδιά μας. Το οφείλουμε στη νέα γενιά, που σήμερα τα όνειρά της έχουν εγκλωβιστεί στην ανεργία, την ανέχεια και την αδιαφορία. ΚΛΑΥΔΙΟΣ ΜΑΥΡΟΧΑΝΝΑΣ Πρώην βουλευτής Κερύνειας και υποψήφιος βουλευτής Κερύνειας ΑΚΕΛ