Στο έλεος του θεού οι χωρισμένες

ΛΟΥΛΑ ΣΑΒΒΙΔΟΥ: ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΜΑΣ
Εγγυήσεις σε δάνεια που σύναψαν οι πρώην σύζυγοι και δεν εξυπηρετούνται, διατροφές που δεν καταβάλλονται, ψυχολογική και οικονομική στήριξη των παιδιών τους και εκσυγχρονισμός του οικογενειακού δικαίου είναι μερικά από τα διαχρονικά προβλήματα που απασχολούν τις χωρισμένες γυναίκες, λέγει σε συνέντευξή της στη «Σ» η πρόεδρος του Συνδέσμου
Τα διαζύγια στη χώρα μας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Ένα στα δύο ζευγάρια χωρίζουν και δεν είναι μεγάλο το ποσοστό των ζευγαριών αυτών που έχουν «εύκολο» χωρισμό. Έχουμε πάρα πολλές περιπτώσεις που δεν είχαν χρήματα για να αγοράσουν γάλα για τα παιδιά τους και κάναμε έρανο για να μπορέσουμε να τις βοηθήσουμε στα πολύ βασικά
Η οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει γονατίσει οικονομικά την πλειοψηφία των πολιτών, οι οποίοι καλούνται να περιορίσουν τις ανάγκες των νοικοκυριών τους. Καθημερινό φαινόμενο είναι πλέον μικρομεσαίες οικογένειες, οι οποίες είναι και η πλειοψηφία της κυπριακής κοινωνίας, να μην μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στις ανάγκες της οικογένειάς τους.
Τι γίνεται όμως με τους ανθρώπους, όπως τις διαζευγμένες γυναίκες, τις μονογονεϊκές οικογένειες, οι οποίες αντιμετώπιζαν σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα και προ κρίσης; Σε ποια κατάσταση τούς έχει φέρει η σημερινή πραγματικότητα και τι έχει κάνει το κράτος για στήριξή τους; Για αυτά, αλλά και για άλλα ζητήματα, όπως τις εγγυήσεις ή τις διατροφές μιλά στη «Σ» στη συνέντευξη που ακολουθεί η πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Χωρισμένων Γυναικών Λούλλα Σαββίδου.
Κυρία Σαββίδου, ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι χωρισμένες γυναίκες;
Τα προβλήματα των χωρισμένων γυναικών δεν είναι σημερινά, σίγουρα λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν επεκταθεί δραματικά, αλλά είναι θέματα που μας απασχολούν από την πρώτη μέρα της λειτουργίας του Συνδέσμου, χωρίς να έχουν δοθεί ουσιαστικές λύσεις από τους αρμόδιους φορείς σε αυτά.
Τα κοινωνικά προβλήματα όμως έπαψαν από καιρό να ενδιαφέρουν τόσο τη Βουλή όσο και τις κυβερνήσεις. Από τα 17 θέματά μας, που ο Σύνδεσμος έχει ζητήσει από τη Βουλή από το 2005 να ρυθμίσει, ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει.
Τα πιο σημαντικά προβλήματά μας ήταν και είναι το θέμα των εγγυήσεων δανείων στους συζύγους, το θέμα της μη καταβολής διατροφών, των συντάξεων και γενικότερα της οικονομικής και ψυχολογικής στήριξης των μονογονεϊκών οικογενειών.
Η οικονομική κρίση πώς έχει επηρεάσει τις χωρισμένες γυναίκες και τις οικογένειές τους;
Είναι η χειρότερη περίοδος για μας. Έχουμε πάρα πολλές περιπτώσεις που δεν είχαν τα χρήματα για να αγοράσουν γάλα για τα παιδιά τους και κάναμε έρανο για να μπορέσουμε να τις βοηθήσουμε στα πολύ βασικά.
Παρατηρήθηκαν πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις τα τελευταία τρία χρόνια. Το άγχος και η πίεση που έχουν οι πλείστες οικογένειες χωρισμένων είναι για τα υποθηκευμένα σπίτια μας. Υπάρχει άμεσος κίνδυνος να τα χάσουμε με τις νέες ρυθμίσεις που ψήφισε η Βουλή και ενέκρινε η Κυβέρνηση, που δίνουν το δικαίωμα στις τράπεζες να μπορούν να πωλήσουν τα δάνειά μας, ή να βγάλουν στον πλειστηριασμό τα σπίτια μας.
Έχω πληροφορίες, που ελπίζω να διαψευστούν, ότι οι εκποιήσεις είναι προ των πυλών και μετά τις εκλογές θα ζήσουμε τραγικές καταστάσεις. Εμείς, ως Σύνδεσμος, σκοπεύουμε να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να μην χάσει κανένας το σπίτι του.
Μιλήστε μας για το θέμα των εγγυήσεων, για τα δάνεια που συνάπτονταν εντός γάμου, με τη γυναίκα συνήθως εγγυήτρια. Πού βρίσκεται αυτό το ζήτημα;
Το θέμα των εγγυήσεων ήταν από τους βασικούς σκοπούς, o κυριότερος -θα έλεγα- λόγος της ίδρυσης του Συνδέσμου μας το 2005. Οι εγγυήσεις για τα δάνεια των πρώην συζύγων, ακόμα και εκτός γνώσης τους, ήταν εκείνο που μας γονάτισε κυριολεκτικά, και πολλές από εμάς έφτασαν στη χρεοκοπία, απώλεια περιουσιών και την πτώχευση. Τώρα μάλιστα, με τα νέα νομοσχέδια που έχουν ψηφιστεί, θα μας δώσουν τη χαριστική βολή.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί πολύ σύντομα και χωρίς να το καταλάβουμε να χάσουμε όχι μόνο εμείς οι χωρισμένες, αλλά και όλος ο κόσμος, το ιερότερο που μας έχει απομείνει, το ίδιο μας το σπίτι, την εστία της οικογένειάς μας. Αυτό πρέπει να το κατανοήσει ο κάθε Κύπριος, ο κάθε πολίτης, ότι χάνεται σταδιακά όλη η Κύπρος.
Το σκέφτομαι αυτό με τρόμο και μου έρχεται στο μυαλό ένα σύνθημα που κρατούσαν τις ημέρες του κουρέματος το 2013 και έγραφε «Σήμερα τα χρήματα, αύριο τα σπίτια μας».
Αναρωτιέμαι, και είδα να το γράφουν και κάποιοι, μήπως η κρίση αυτή είναι ένα σκοτεινό σχέδιο για να μας πάρουν τελικά την πατρίδα, τον ευλογημένο αυτό τόπο που τον έβαλαν στο μάτι.
Δηλαδή, πιστεύετε ότι κινδυνεύουν χωρισμένες γυναίκες με ανήλικα παιδιά να βρεθούν στον δρόμο με τις νέες ρυθμίσεις για τα δάνεια;
Δεν είναι μόνο λόγω των τελευταίων αλλαγών, όσον αφορά τις νέες τροποποιήσεις από πλευράς Βουλής. Πάντοτε είχαμε πρόβλημα με τις εκποιήσεις των σπιτιών μας. Σας φρεσκάρω τη μνήμη ότι ως Σύνδεσμος με την παρουσία μας γλιτώσαμε αρκετές περιπτώσεις σπιτιών, που βρίσκονταν σε διαδικασία πλειστηριασμού. Με τα ίδια τα σώματά μας τούς σταματούσαμε.
Αυτά γίνονταν πριν από την ψήφιση των νέων νομοθεσιών από τους κυρίους βουλευτές. Τώρα, όπως είπα και λίγο πριν, η Τράπεζα μπορεί αμέσως να ξεπουλά τα σπίτια μας ακόμα και σε ξένους οργανισμούς. Δεν προστατεύεται η πρώτη κατοικία και έντεχνα το κρύβουν. Χάνεται η πατρίδα και οι αξιωματούχοι μας τηρούν σιγήν ιχθύος.
Θέλω εδώ να τονίσω ότι με τις πιέσεις μας εγγράφηκε θέμα στη Βουλή για τις εγγυήσεις, στείλαμε επιστολές παντού και συναντήσαμε τους πάντες - κυβερνήσεις (από το 2005), Σύνδεσμο Τραπεζών, Γενικό Εισαγγελέα, Βουλευτές, Προέδρους της Βουλής, αρχηγούς κομμάτων, Κεντρική Τράπεζα. Δεν έμεινε τίποτα άλλο να κάνουμε. Μόνη ελπίδα μας πλέον, ο Θεός.
Με το θέμα των διατροφών τι γίνεται;
Η διατροφή ήταν και παραμένει ένα από τα κυριότερα προβλήματα του Συνδέσμου. Τα παιδιά χρειάζονται αυτά τα χρήματα, ώστε να μπορούν να έχουν τα απαραίτητα για τις καθημερινές τους ανάγκες. Οι περισσότεροι καθυστερούν να πληρώσουν τη διατροφή, για πολλούς λόγους, είτε νομίζουν ότι αυτά τα χρήματα τα παίρνει η πρώην σύζυγος, είτε γιατί έχουν μια νέα οικογένεια και δεν μπορούν να συντηρούν όλα τα παιδιά και από τον πρώτο γάμο.
Επίσης, με την οικονομική κρίση πραγματικά κάποιοι δεν έχουν χρήματα. Δεν μας ενδιαφέρει, και θέλουμε να στείλουμε τον πατέρα των παιδιών μας στη φυλακή γιατί δεν μπορεί ή δεν θέλει να καταβάλει τη διατροφή.
Αυτό δεν βοηθάει, εξάλλου. Να σας αναφέρω ότι, ακόμα και στις περιπτώσεις που η διατροφή δεν καταβάλλεται, η χωρισμένη γυναίκα δεν εισπράττει, φορολογείται για τα χρήματα αυτά από το κράτος. Αυτά όλα έρχονται να κτυπήσουν άμεσα τα παιδιά και κανέναν άλλο, τα οποία δεν φταίνε σε τίποτα, αλλά υποφέρουν.
Πρέπει επιτέλους η Κυβέρνηση και το κράτος να δώσουν λύση σε αυτό το φαινόμενο για το καλό και μόνο των παιδιών. Να πληρώνεται, δηλαδή, η διατροφή από το κράτος σε αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις και το κράτος να τα εισπράττει από τους οφειλέτες αυτούς.
Το οικογενειακό δίκαιο ως έχει σας καλύπτει;
Το οικογενειακό δίκαιο είναι απαρχαιωμένο και ελάχιστα έχουν γίνει για τη βελτίωσή του. Χρειάζεται ρύθμιση από τα θεμέλιά του, ώστε να υπάρξουν πρόνοιες που να μην αφήσουν ομάδες σαν εμάς στους δρόμους, να χάσουν τα σπίτια τους. Σήμερα τα διαζύγια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, τα στοιχεία που έχει ο Σύνδεσμος καταδεικνύουν ότι ένα στα δύο ζευγάρια χωρίζουν στην Κύπρο και δεν είναι μεγάλο το ποσοστό των ζευγαριών αυτών που έχουν «εύκολο» χωρισμό.
Έχουμε κάποιες πληροφορίες ότι ο Υπουργός Δικαιοσύνης σκέφτεται να κάνει ορισμένες τροποποιήσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο, δεν θα καλέσει όμως εμάς που γνωρίζουμε το θέμα, τους επηρεαζόμενους, να ακούσει τις απόψεις μας. Θα καλέσει νομικούς και άλλους φορείς, που είναι σχετική η εργασία τους. Δεκτό αυτό, αλλά δεν θα ήταν καλό να έχει και την άποψη των ανθρώπων που ζουν αυτές τις καταστάσεις;
Την περασμένη Δευτέρα συζητήθηκαν στη Βουλή δύο νομοσχέδια για τις διπλές συντάξεις χηρείας και τη σύνταξη χηρείας σε άνδρες. Ποια είναι η θέση του Συνδέσμου;
Όσον αφορά την αναλογική σύνταξη ήταν ένα από τα κύριά μας αιτήματα από το 2005. Διαπιστώσαμε ότι ήταν μια άδικη νομοθεσία, να παίρνει τη σύνταξη η τελευταία σύζυγος εφόσον η σύνταξη ήταν της οικογένειας, και η κάθε σύζυγος με τον δικό της τρόπο συνεισέφερε σε αυτή την αναγκαστική περικοπή από το κράτος. Άρα δικαιούχος δεν είναι μόνο ο σύζυγος αλλά και η σύζυγος για όσα χρόνια ήταν μαζί.
Εδώ και δέκα χρόνια το αίτημά μας πάει και έρχεται από Βουλή σε Βουλή. Το 2015 μπήκαμε σε τελική ευθεία προς επίλυση του θέματος αυτού με αρκετές συνεδριάσεις στην Επιτροπή Εργασίας.
Εκεί που περιμέναμε τα αποτελέσματα του αναλογιστή, που, όπως μας ανέφεραν, εργαζόταν σκληρά για να μας φωτίσει περί των οικονομικών καταστάσεων των Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και να βρεθεί τέλος πάντων μια λύση, τελικά ο αναλογιστής παραιτήθηκε και δεν είδαμε κανένα αποτέλεσμα.
Η Νομική Υπηρεσία, λόγω του ότι προέκυψε η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, ότι δηλαδή οι συντάξεις είναι περιουσιακό στοιχείο, έκρινε το θέμα αντισυνταγματικό και όρισε ότι θα πρέπει να ρυθμίζεται από το Οικογενειακό Δικαστήριο.
Θέλω να σημειώσω ότι η Γενική Εισαγγελία με το δικαιολογητικό ότι δεν έχει χρόνο παραδέχθηκε ότι δεν μπορούσε να εμβαθύνει στο ζήτημά μας, και μάλιστα την απάντησή της μάς την έδωσε προφορικά.
Παρακαλούμε, έστω και στη υστάτη, να αφιερώσει λίγο χρόνο ο Γενικός Εισαγγελέας για το σοβαρό αυτό θέμα, που αφορά κόσμο με οικονομικά προβλήματα και ανάγκες. Ας ελπίσουμε ότι στην καινούργια Βουλή ο λαός μας θα εκλέξει ανθρώπους οι οποίοι γνωρίζουν και έζησαν οι ίδιοι αυτά τα κοινωνικά προβλήματα για τα οποία μιλήσαμε, ώστε να ορθοποδήσει επιτέλους αυτή η πατρίδα.
ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΩΡΙΣΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Εγγυήσεις και γενικά οφειλές που έχουν εμπλέξει συζύγους, παιδιά και άλλους συγγενείς - μετά τον χωρισμό οι τράπεζες να μην στρέφονται εναντίον των χωρισμένων γυναικών.
Πληρεξούσια: Να είναι υπόχρεοι να δίνουν αναφορά και να ακυρώνονται.
Διατροφή: Να πληρώνεται από την Κυβέρνηση και αυτή να την εισπράττει.
Συντάξεις/ Εφάπαξ: Η γυναίκα να παίρνει αναλογία με τα χρόνια γάμου.
Οικονομική στήριξη των παιδιών μετά τα δεκαοκτώ.
Δωρεάν παροχή ψυχολόγου στη μητέρα και στο παιδί.
Φοροαπαλλαγές.
Ιατροφαρμακευτική βοήθεια.
Αναβάθμιση του Γραφείου Ευημερίας, σύμφωνα με τις σημερινές ανάγκες.
Μείωση στρατιωτικής θητείας για τα αγόρια της χωρισμένης γυναίκας.
Επίδομα ή απασχόληση στις γυναίκες τρίτης ηλικίας, που δεν μπορούν εύκολα να βρουν δουλειά.
Παρακοές διαταγμάτων δικαστηρίου όσον αφορά την επικοινωνία των παιδιών.
Αλλαγή τρόπου εκδίκασης στο Οικογενειακό Δικαστήριο (Να εισαχθεί ο ορθός θεσμός διαμεσολάβησης στο Οικογενειακό Δίκαιο)
Αλλαγή τρόπου υπολογισμού δικηγορικών εξόδων (Όχι με κλίμακες)
Νομική αρωγή
Οικογενειακό σπίτι να μην μπορεί να πουληθεί.
Καταθέσεις για βία στην οικογένεια να λαμβάνονται σοβαρά υπ' όψιν.