ΣΥΝ.ΥΠΑΜ: Το ΓΕΕΦ γνώριζε για τη μείωση θητείας

ΑΝΟΙΚΤΟ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΡΑΤΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΟΠΛΙΤΩΝ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Υπήρξε πλήρης υιοθέτηση των εισηγήσεων του ΓΕΕΦ τόσο για τη νέα δομή δυνάμεων όσο και για τις δαπάνες αλλά και τα εξοπλιστικά, υπογραμμίζει ο Υπουργός Άμυνας
«Ο επαγγελματίας οπλίτης, λόγω της εμπειρίας και της εξειδίκευσης που θα αποκτά, θα μπορεί να προσφέρει επιχειρησιακά πολύ περισσότερα στην Εθνική Φρουρά»
«Με κατηγορούσαν ότι ξέχασα το σχέδιο και ότι προέβαινα σε εξαγγελίες για μείωση θητείας ενόψει εκλογών»
«Η πρόταση που ενέκρινε το Υπουργικό είναι βασισμένη και έχει υιοθετήσει κατά 100% την εισήγηση του ΓΕΕΦ»
«Κάποια φυλάκια έκλεισαν παλαιότερα, όχι κατά τη διάρκεια της δικής μας θητείας»
«Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει σημαντικές επιπρόσθετες δαπάνες για νέα εξοπλιστικά, σε περίπτωση μη λύσης του Κυπριακού»
Το ζήτημα μείωσης της στρατιωτικής θητείας της Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ.) αποτελούσε εδώ και χρόνια εργαλείο ψηφοθηρικής εξαργύρωσης από μερίδα κομμάτων ή πολιτικών που επεδίωκαν να ανέλθουν ή να διατηρηθούν στην εξουσία. Ωστόσο, παρά τις όποιες υποσχέσεις δίνονταν κατά καιρούς, καμία κυβέρνηση δεν «τόλμησε» να υλοποιήσει μετεκλογικά τα όσα διακήρυττε προηγουμένως. Στις 26 Φεβρουαρίου, λίγους μόνο μήνες ουσιαστικά πριν από τις βουλευτικές εκλογές, το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας, λειτουργώντας αιφνιδιαστικά, αποφάσισε τον σταδιακό περιορισμό της στρατιωτικής θητείας από 25 σε 14 μήνες, ενώ ανακοίνωσε πως για την κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών του στρατεύματος προβλέπεται η πρόσληψη 3.000 επαγγελματιών με συμβόλαιο ενός έτους και υπό καθεστώς δοκιμασίας.

Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από απόστρατους αξιωματικούς, οι οποίοι επεσήμαναν πως δεν έχει προηγηθεί η απαιτούμενη προεργασία για άμεση μετάβαση σε ημιεπαγγελματικό στρατό. Η συνεχιζόμενη παρουσία 40 και πλέον χιλιάδων τουρκικού στρατού στην κατεχόμενη Κύπρο, η αυξανόμενη προκλητικότητα της Τουρκίας αλλά και το ασταθές περιβάλλον ασφάλειας της ευρύτερης περιοχής εγείρουν πολλά ερωτηματικά αναφορικά με την ικανότητα διατήρησης του αξιόμαχου πλέον της νέας Ε.Φ. και της προσαρμογής της στις αναδυόμενες προκλήσεις. Απάντηση σε όλα αυτά τα ζητήματα έδωσε ο Υπουργός Άμυνας Χριστόφορος Φωκαΐδης, ο οποίος παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στη «Σημερινή».
1) Ποια πιστεύετε πως θα είναι τα πλεονεκτήματα που θα επιφέρει η επικείμενη μείωση της δύναμης της ΕΦ κατά μία ΕΣΣΟ;
Πρόκειται για αύξηση της δύναμης και όχι για μείωση κατ' αρχάς. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προβλέπει ισόποση αντικατάσταση κληρωτών από επαγγελματίες οπλίτες με βάση τα σημερινά δεδομένα. Μέχρι όμως την ώρα υλοποίησης της μείωσης της θητείας στους 14 μήνες, δηλαδή το καλοκαίρι του 2017, η δύναμη της Εθνικής Φρουράς θα ήταν κατά 400 άτομα μικρότερη, αν δεν λαμβανόταν αυτή η απόφαση. Κι αυτό λόγω μειωμένων γεννήσεων.

Αυτά είναι δεδομένα, δεν αποτελεί εκτίμηση. Αν υπολογίσει κανείς ότι άλλοι 400 περίπου δεν φέρουν όπλο, ενώ έχουμε και τη φυγοστρατία, αντιλαμβάνεστε ότι μιλούμε για μια σημαντική αριθμητική αύξηση της δύναμης. Σε ό,τι αφορά την ποιοτική αναβάθμιση, αυτό νομίζω είναι προφανές σε όλους, διότι ο επαγγελματίας οπλίτης, λόγω της εμπειρίας και της εξειδίκευσης που θα αποκτά, θα μπορεί να προσφέρει επιχειρησιακά πολύ περισσότερα στην Εθνική Φρουρά.
2) Θεωρείτε πως υπάρχουν και κάποια μειονεκτήματα-προβλήματα, και αν ναι, πώς σχεδιάζετε να τα διαχειριστείτε;
Από τη στιγμή που υιοθετήθηκαν κατ' απόλυτον τρόπο οι εισηγήσεις του ΓΕΕΦ και σε ό,τι αφορά τη νέα δομή δυνάμεων και σε ό,τι αφορά τα εξοπλιστικά αλλά και με δεδομένη, όπως έχω εξηγήσει, την αριθμητική και ποιοτική αναβάθμιση της δύναμης, λόγω της διαδικασίας επαγγελματοποίησης, δεν βλέπω γιατί κάποιος να μιλά για μειονεκτήματα. Έγιναν προβλέψεις, έγινε σχεδιασμός και τελικά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο θα ενισχύσει και θα αναβαθμίσει και τις επιχειρησιακές δυνατότητες και τα μέσα της Ε.Φ., μετατρέποντάς τη σε σύγχρονο, αξιόμαχο, ημιεπαγγελματικό στρατό. Θα έπρεπε να το κάνουμε προ καιρού.

Έχουμε αργήσει. Τώρα πρέπει να προχωρήσουμε αποφασιστικά και γρήγορα. Και όπως κάθε μεγάλη αλλαγή, χρειάζεται δουλειά και συντεταγμένη προσπάθεια. Και ο στρατός μας έχει και την εμπειρία και τους ανθρώπους για να φέρουμε σε πέρας αυτή την αποστολή. Ο συντονισμός της υλοποίησης του όλου σχεδίου αναδιοργάνωσης, πρέπει να σας πω, θα γίνει από ειδική Διεύθυνση Υλοποίησης.
Το timing της μείωσης
3) Πολλοί διερωτώνται γιατί το Υπουργικό Συμβούλιο έλαβε την απόφαση για μείωση της θητείας στις 26 Φεβρουαρίου και όχι στις 26 Μαΐου, δηλαδή τέσσερεις μέρες μετά τις εκλογές. Τι απαντάτε;
Μα εδώ μας κατηγορούσαν μέχρι πριν από λίγες βδομάδες γιατί αργούσαμε να προχωρήσουμε σε λήψη απόφασης, εγκαλώντας μας για αναξιοπιστία. Ξέρετε ότι εγώ είχα πει, εδώ και ένα σχεδόν χρόνο, ότι πριν από το τέλος του 2015 θα είμαστε έτοιμοι με το σχέδιο αναδιοργάνωσης, που περιλάμβανε και τη μείωση της θητείας. Και το είχα επαναλάβει αυτό πολλές φορές πρόσφατα, και στην Επιτροπή Άμυνας της Βουλής αλλά και σε δημόσιες δηλώσεις. Τις προηγούμενες βδομάδες λοιπόν, και ενώ είχαμε μια εντατική διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών, με κατηγορούσαν ότι ξέχασα το σχέδιο και ότι προέβαινα σε εξαγγελίες για μείωση θητείας ενόψει εκλογών, που θα τις ξεχνούσα μετά τις εκλογές.

Τώρα που λάβαμε επιτέλους απόφαση, μετά από 15 χρόνια, μιλούν και πάλι για προεκλογική κίνηση! Θα έπρεπε δηλαδή, από τη στιγμή που μπορούσαμε να προχωρήσουμε γρηγορότερα, να καθυστερήσουμε και να στερήσουμε από χιλιάδες νέους τη δυνατότητα να τύχουν μειωμένης θητείας, για να μη λεχθεί ότι είναι προεκλογική κίνηση; Στην Κύπρο η μισή θητεία της κυβέρνησης συμπίπτει με προεκλογικές περιόδους, είτε βουλευτικών, είτε ευρωεκλογών, δημοτικών ή προεδρικών.
Ενήμερο το ΓΕΕΦ
4) Αληθεύει ότι η συγκεκριμένη απόφαση λήφθηκε εν αγνοία του Αρχηγού του ΓΕΕΦ;
Πώς θα ήταν αυτό ποτέ δυνατό; Πρέπει να αφήσουμε επιτέλους τα παραπολιτικά και να δούμε την ουσία. Η πρόταση που ενέκρινε το Υπουργικό είναι βασισμένη και έχει υιοθετήσει κατά 100% την εισήγηση του ΓΕΕΦ, και σε ό,τι αφορά τη νέα δομή δυνάμεων και σε ό,τι αφορά τα εξοπλιστικά, με τις δαπάνες που έχει προϋπολογίσει το ΓΕΕΦ, ενώ την ίδια ώρα υπερκαλύπτονται, χωρίς να υπάρξει κενό, που ήταν προϋπόθεση που είχε βάλει το ΓΕΕΦ, οι ανάγκες σε προσωπικό μέσα από τη διαδικασία επαγγελματοποίησης. Και αυτά τα εξηγήσαμε αναλυτικά μαζί με τον Αρχηγό, κατά τις συναντήσεις που είχαμε με τα πολιτικά κόμματα.
5) Το Υπουργείο Άμυνας διεξήγαγε συγκεκριμένη έρευνα για το κατά πόσον η ΕΦ θα μπορεί να διατηρήσει το αξιόμαχο των δυνάμεών της μετά την αλλαγή;
Όχι μόνο θα το διατηρήσει, αλλά θα το επαυξήσει σημαντικά. Είναι πολύ σημαντικές οι αλλαγές προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων αλλά και των μέσων. Και βεβαίως, το Υπουργείο Άμυνας είχε τη μελέτη του ΓΕΕΦ, δεν είχε ανάγκη, ούτε και χρειαζόταν να κάνει οποιαδήποτε άλλη έρευνα ή μελέτη.
6) Ο τουρκικός κατοχικός στρατός έχει επανδρωμένες δυνάμεις κατά 107%, γεγονός που του επιτρέπει, σε περίπτωση ανάγκης, την άμεση κινητοποίησή του. Από την πλευρά μας, ακούμε συχνά ότι φυλάκια στην προκεχωρημένη γραμμή κατάπαυσης του πυρός κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Αληθεύει;
Όχι βεβαίως. Κάποια φυλάκια έκλεισαν παλαιότερα, όχι κατά τη διάρκεια της δικής μας θητείας, σε κάθε περίπτωση. Σήμερα αυτό που έχουμε ενώπιόν μας, με την αναδιοργάνωση, είναι αναβάθμιση δυνατοτήτων και μέσα από την απόκτηση σύγχρονων μέσων επιτήρησης, που βρίσκονται σε εξέλιξη αλλά και με την αύξηση της στελέχωσης των μονάδων.
Στράτευση γυναικών
7) Το 2013, για πρώτη φορά στα 150 χρόνια λειτουργίας της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων στην Ελλάδα, η 21χρονη Κύπρια Ελένη Ιωσήφ είχε την τιμή να αναλάβει την αρχηγεία της Σχολής, γεγονός που αποδεικνύει τις ικανότητες του γυναικείου φύλου στον στρατιωτικό τομέα. Για ποιον λόγο το Υπουργείο Άμυνας δεν εξέτασε και το ενδεχόμενο στράτευσης των Ελληνίδων της Κύπρου για κάλυψη των αναγκών της ΕΦ, αν λάβουμε επίσης υπ' όψιν ότι χώρες όπως η Νορβηγία και το Ισραήλ διατηρούν μια παράδοση στην υποχρεωτική στράτευση των γυναικών;
Για την ώρα, θέλαμε να αντικαταστήσουμε άντρες κληρωτούς με επαγγελματίες οπλίτες, που έχουν υπηρετήσει ήδη τη στρατιωτική τους θητεία. Ενδεχόμενη πρόσληψη γυναικών, σ’ αυτό το στάδιο, θα δημιουργούσε την ανάγκη να γίνει ειδική βασική εκπαίδευση για τις γυναίκες, όπως και κάποιες άλλες διοικητικού χαρακτήρα δυσκολίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι σε μεταγενέστερο στάδιο δεν μπορούμε να δώσουμε και στις γυναίκες τη δυνατότητα να υπηρετούν ως επαγγελματίες οπλίτες. Όπως ξέρετε, άλλωστε, στην ΕΦ υπηρετούν με μεγάλη επιτυχία πολλές γυναίκες και που διακρίνονται μάλιστα, όπως έχετε αναφερθεί.
Ενεργειακή ασφάλεια και ασύμμετρες απειλές
8) Είναι γεγονός ότι ζούμε σε ένα περιφερειακό περιβάλλον με ολοένα και περισσότερες ασύμμετρες απειλές. Δεδομένης της συνεχιζόμενης κατοχής της Κύπρου από 45 χιλιάδες τουρκικού στρατού, πώς η νέα ΕΦ θα μπορεί να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί μέσα σε αυτό το γεωπολιτικό πλαίσιο;
Όλα αυτά τα δεδομένα έχουν ληφθεί υπ' όψιν κατά τη σύνταξη της μελέτης από το ΓΕΕΦ. Και η συνεχιζόμενη απειλή από την κατοχική Τουρκία αλλά και όλες οι νέες υβριδικές ή ασύμμετρες απειλές, καθώς και το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή μας. Όλα αυτά αξιολογήθηκαν και αναλύθηκαν σε βάθος, και υπάρχουν επομένως σημαντικές πρόνοιες, που μέσα πλέον από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προχωρούν προς υλοποίηση.

Μπορώ να σας πω, για παράδειγμα, ότι δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της κυβερνοάμυνας, στις ειδικές δυνάμεις μέσα από μια σύγχρονη διακλαδική διοίκηση ειδικών επιχειρήσεων, δημιουργούνται ειδικές μονάδες για την ασφάλεια παραδείγματος χάριν του ενεργειακού κέντρου. Την ίδια ώρα, είναι σημαντικά προγράμματα εξοπλιστικά που είτε έχουν κλείσει ή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, ειδικά για το Ναυτικό, την Αεροπορία ή και εξειδικευμένα προγράμματα για τον Στρατό Ξηράς ή τις επικοινωνίες.

Αυτά τα ξέρει η Επιτροπή Άμυνας, γιατί ομόφωνα τα έχει εγκρίνει μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο. Απ' εκεί και πέρα, με την πρόσφατη απόφασή του, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει σημαντικές επιπρόσθετες δαπάνες για νέα εξοπλιστικά, σε περίπτωση μη λύσης του Κυπριακού, έτσι ώστε να μπορέσει η ΕΦ να ενισχύσει την αποτρεπτική της δυνατότητα, σε περίπτωση που τα κατοχικά δεδομένα παραμένουν αναλλοίωτα, αλλά και να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις νέου τύπου απειλές.
9) Πρόσφατα είχαμε την πρώτη επίσκεψη του Υπουργού Εθνικής Άμυνας του Ισραήλ στην Κύπρο, όπου υπογράφτηκε και συμφωνία για το Καθεστώς των Δυνάμεων μεταξύ των δύο χωρών, ενώ τη βδομάδα που μας πέρασε επισκεφθήκατε την Αίγυπτο. Εκεί μαζί με τον Αιγύπτιο ομόλογό σας, τον Στρατηγό Sedki Sobhi, υπογράψατε ένα «Πρόγραμμα Διμερούς Στρατιωτικής Συνεργασίας». Πώς αυτές οι συμφωνίες συνδέονται επί του πρακτέου με την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής;
Πρέπει να σας πω ότι και οι δύο αυτές επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε επίπεδο υπουργών Άμυνας. Και δεν είναι οι μόνες. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα στον τομέα της αμυντικής διπλωματίας, που αναδεικνύουν τον γεωστρατηγικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στην περιοχή ως συνεισφορέας ασφάλειας και όχι ως μια χώρα διασυνδεδεμένη με ένα πρόβλημα, το κυπριακό πρόβλημα.

Οι συνεργασίες αυτές, που οικοδομούμε με γειτονικές ειδικά χώρες, και οι συμφωνίες που υπογράφουμε προάγουν τη σταθερότητα και την ασφάλεια σε μια περιοχή αστάθειας, έξαρσης της τρομοκρατίας, αλλά και κλιμάκωσης της μεταναστευτικής κρίσης. Την ίδια ώρα όμως, όπως εύστοχα επισημαίνετε, λειτουργούν υποβοηθητικά ενόψει των νέων ενεργειακών προοπτικών στην Ανατολική Μεσόγειο. Η σταθερότητα και η ασφάλεια είναι προϋπόθεση και για την προσέλκυση επενδύσεων, την ομαλή υλοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών και γενικότερα την οικονομική ανάπτυξη.