Η Ευρώπη στο σκοτάδι του φόβου

Η εμφάνιση αυτόχθονων Ευρωπαίων τρομοκρατών, που δημιουργούνται ως «παρίες» στο περιθώριο της κοινωνίας, άνθρωποι χωρίς μέλλον και χωρίς ελπίδα, έχει αίτια και αιτιατά
Η απεχθής, φρικιαστική τζιχαντιστική επιδρομή στην καρδιά των Βρυξελλών άπλωσε για καλά το σκοτάδι του φόβου πάνω από την Ευρώπη. Τίποτα δεν είναι πιο συγκλονιστικό και τρομακτικό από την εν ψυχρώ εκτέλεση αθώων και ανυπεράσπιστων ανθρώπων. Και καμιά λογική ερμηνεία δεν μπορεί να δοθεί ως προς τι «οπλίζει» τους αδίστακτους και αποφασισμένους δολοφόνους.
Στην πραγματικότητα κινδυνεύουμε να διολισθήσουμε σε μια κατάσταση απόλυτης φοβίας, από την τυφλή τρομοκρατία, που θα έχει ως μοναδική εξήγηση ένα «πόλεμο πολιτισμών και θρησκειών». Είναι όμως αυτή η ορθή εξήγηση;
Καθώς οι παραδεδεγμένοι κανόνες του δυτικού τρόπου ζωής, των ανοικτών κοινωνιών, των ελευθεριών και της δημοκρατικής λειτουργίας θα τίθενται συνεχώς σε καθεστώς δοκιμασίας και απειλής, η ανάγκη ερμηνειών, πέραν των επιφανειακών και εύκολων εξηγήσεων, προβάλλει ως επείγουσα αναγκαιότητα.
Σε ό,τι αφορά το «Ισλαμικό Κράτος», τους τζιχαντιστές, τους θεαματικούς αποκεφαλισμούς, τους διά πυράς θανάτους και «της γης τους κολασμένους», που εκκολάπτουν τα προάστια-γκέτο των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων.
Είναι άραγε η απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις η ολόπλευρη, ομόθυμη και αποφασιστική αντίδραση και δράση για την πάταξη και την εξολόθρευση του τρομοκρατικού τέρατος που έχει μετεξελιχθεί σε εφιάλτη;
Είναι! Χωρίς αμφιβολία, χωρίς αναστολές και χωρίς δισταγμό.
Είναι όμως αυτή η στάση, η τελεσίδικη και ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος; Προφανώς όχι. Η τερατογένεση της απεχθούς τρομοκρατικής δράσης έχει βαθύτερα αίτια. Και όσο δεν αντιμετωπίζονται τα αίτια με τις κατάλληλες θεραπείες, δηλαδή με τις κατάλληλες πολιτικές, τίποτα δεν θα διασφαλίζει την οριστική εκρίζωση του τρομοκρατικού φαινομένου.
Η αποσταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, η ανατροπή ή οι επιχειρήσεις ανατροπής καθεστώτων, με πρόσχημα τη φενάκη της «Αραβικής Άνοιξης», έχουν πηγές και προέλευση. Οι επεμβάσεις, ανοικτές ή συγκεκαλυμμένες, που οδήγησαν σε χαοτικές εξελίξεις σε μια σειρά χώρες, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Συρία, τη Λιβύη και το Ιράκ, έχουν εκθρέψει και απελευθερώσει τους δαίμονες της τρομοκρατίας. Η θρησκευτική επένδυση των κινημάτων τρομοκρατίας δεν είναι παρά η προσχηματική επικάλυψη, που διευκολύνει τη στρατολόγηση στο όνομα υπερφυσικών και μεταφυσικών παραπομπών.
Η δε εμφάνιση αυτόχθονων Ευρωπαίων τρομοκρατών, που δημιουργούνται ως «παρίες» στο περιθώριο της κοινωνίας, άνθρωποι χωρίς μέλλον και χωρίς ελπίδα, έχει αίτια και αιτιατά. Τις «κοινωνίες των δύο τρίτων», που αποτελούν παράγωγα των ασύδοτων κανόνων των οικονομιών της ασύδοτης, κερδοκεντρικής και χρηματοκρατικής λειτουργίας των άπληστων αγορών.
Όσο λοιπόν δεν γίνεται η σωστή διάγνωση, τόσο η μονοδιάστατη και κατά τα άλλα θεμιτή και επιβαλλόμενη αντίδραση και δράση κατά της τυφλής τρομοκρατίας δεν θα οδηγεί στη ριζική θεραπεία.
Καθώς η ψυχολογία του φόβου απλώνεται εφιαλτικά πάνω από την Ευρώπη και τον κόσμο, η ανάγκη επανεκτίμησης των πραγματικών δεδομένων και της αιτιώδους συνάφειας μεταξύ των κυρίαρχων πολιτικών, γεωπολιτικών και οικονομικών, και του φαινομένου της τρομοκρατίας προβάλλει επιτακτική. Διαφορετικά, ο φαύλος κύκλος της παγκόσμιας ανασφάλειας θα αναπαράγεται, ο φόβος θα κυριαρχεί και η τρομοκρατία θα εμφανίζεται συνεχώς ως «Λερναία Ύδρα».
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ Λ. ΟΜΗΡΟΥ
Πρόεδρος Βουλής των Αντιπροσώπων