ΖΕΤΑ «Ν’ αφεθεί η Κυβέρνηση να επιλύσει το θέμα των ωραρίων»

Η Ζέτα Αιμιλιανίδου υποδεικνύει πως μετά τις τελευταίες αποφάσεις, τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου όσο και του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, έχει πλέον ξεκαθαρίσει ότι η ρύθμιση των ωραρίων των καταστημάτων είναι αρμοδιότητα η οποία ανήκει αποκλειστικά στην εκτελεστική εξουσία, άρα στην Κυβέρνηση
Οποιαδήποτε επίλυση του θέματος των ωραρίων, επισημαίνει, θα πρέπει αφενός να είναι σύμφωνα με το Σύνταγμα και αφετέρου να μην οδηγεί εργαζόμενους στο να χάσουν τη δουλειά τους
Η ανεργία εξακολουθεί να είναι υψηλή και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας και ως τέτοιο είναι που το αντιμετωπίζουμε ως Κυβέρνηση. Όμως είναι σημαντική η τάση μείωσης που παρουσιάζεται
Μήνυμα προς τη νομοθετική εξουσία (Βουλή των Αντιπροσώπων) σε σχέση με τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων στέλνει μέσω συνέντευξής της στη «Σ» η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Όπως τονίζει, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, «οποιαδήποτε επίλυση αυτού του θέματος θα πρέπει αφενός να είναι σύμφωνα με το Σύνταγμα και αφετέρου να μην οδηγεί εργαζόμενους στο να χάσουν τη δουλειά τους. Άρα θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί το δικαίωμα στην Εκτελεστική Εξουσία να ρυθμίζει το όλο θέμα με τέτοιο τρόπο, ώστε ο σκοπός και ο στόχος της πρόσληψης όσο περισσότερων εργαζομένων στα γενικά καταστήματα, να μην επηρεαστεί με οποιοδήποτε τρόπο αρνητικά», προσθέτει, υπογραμμίζοντας πως μετά τις τελευταίες αποφάσεις, τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου όσο και του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, «έχει πλέον ξεκαθαρίσει ότι η ρύθμιση των ωραρίων των καταστημάτων είναι αρμοδιότητα, η οποία ανήκει αποκλειστικά στην εκτελεστική εξουσία, άρα στην Κυβέρνηση και όχι στη νομοθετική εξουσία, δηλαδή στη Βουλή των Αντιπροσώπων».

Η Υπουργός Εργασίας τοποθετείται και επί του «καυτού» θέματος της ανεργίας, αφού χαρακτηρίζει ως σημαντική την τάση μείωσής της, εντούτοις τονίζει πως «η ανεργία εξακολουθεί να είναι υψηλή και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας και ως τέτοιο είναι που το αντιμετωπίζουμε ως Κυβέρνηση».
Κύρια Υπουργέ, αρχή θα κάνουμε με το «καυτό» θέμα των ωραρίων καταστημάτων. Μετά και τις τελευταίες αποφάσεις Δικαστηρίων επικρατεί ένα χάος, αφού δεν υπάρχει πλέον καμία ρύθμιση. Πώς θα επιλυθεί το όλο ζήτημα τελικά;
Μετά και τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου αλλά και τη σχετική απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας αναφορικά με την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του Νόμου, έχει πλέον ξεκαθαρίσει ότι η ρύθμιση των ωραρίων των καταστημάτων είναι αρμοδιότητα η οποία ανήκει αποκλειστικά στην εκτελεστική εξουσία, άρα στην Κυβέρνηση, και όχι στη νομοθετική εξουσία, δηλαδή στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Ενόψει του γεγονότος ότι η Βουλή αφαίρεσε με Νόμο τη δυνατότητα να εκδίδεται Διάταγμα για καθορισμό των ωραρίων, χωρίς να υπάρξει πρόνοια για άλλο συνταγματικά επιτρεπτό τρόπο καθορισμού των ωραρίων των καταστημάτων, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η δυνατότητα καθορισμού συγκεκριμένων ωραρίων λειτουργίας, με αποτέλεσμα να εναπόκειται στους επιχειρηματίες να αποφασίσουν ποιες μέρες και ώρες θα ανοίγουν τα καταστήματά τους.
Χρειάζεται όμως να τονίσω ότι εξακολουθεί να ισχύει και να εφαρμόζεται πλήρως το νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων και την προστασία τους. Ιδιαίτερα μετά και τις εξελίξεις αυτές αναφορικά με τα ωράρια των καταστημάτων, το Υπουργείο έχει εντείνει τις επιθεωρήσεις και τους ελέγχους για τα εργασιακά δικαιώματα, ιδιαίτερα καθόσον αφορά τις πρόνοιες για τις ώρες εργασίας των εργαζομένων, τις ώρες ανάπαυσης, την αμοιβή, καθώς και τη νομοθεσία που η Κυβέρνηση κατέθεσε και ισχύει από τον περασμένο Μάιο, αναφορικά με την πενθήμερη εργασία στα γενικά καταστήματα, καθώς και υποχρεωτικά 2 Κυριακές αργία για κάθε υπάλληλο με αποζημίωση 1:2 για εργασία κατά τις μέρες αυτές.
Επιπρόσθετα, θεωρώ πολύ σημαντικό να επαναλάβω ότι αναμένω από όλους να τηρήσουν τις αργίες του Πάσχα και τα γενικά καταστήματα να μείνουν κλειστά τόσο την Κυριακή και Δευτέρα του Πάσχα όσο και να παραμείνουν κλειστά τη Μεγάλη Παρασκευή και Μεγάλο Σάββατο μετά τις έξι το απόγευμα. Να σημειώσω ότι τα ειδικά καταστήματα, όπως περίπτερα, φούρνοι κ.λπ., αν παραμείνουν ανοικτά κατά τις αργίες του Πάσχα, υποχρεούνται να αποζημιώσουν τους εργαζόμενους με αναλογία 2 προς 1.
Θα αναλάβετε οποιαδήποτε πρωτοβουλία, θα αφήσετε τη Βουλή να κόψει τον «γόρδιο» δεσμό, ή θα καταβάλετε προσπάθειες για από κοινού επίλυση του ζητήματος;
Οποιαδήποτε επίλυση αυτού του θέματος θα πρέπει αφενός να είναι σύμφωνα με το Σύνταγμα και αφετέρου να μην οδηγεί εργαζόμενους στο να χάσουν τη δουλειά τους. Άρα θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί το δικαίωμα στην εκτελεστική εξουσία να ρυθμίζει το όλο θέμα με τέτοιο τρόπο, ώστε ο σκοπός και ο στόχος της πρόσληψης όσο περισσότερων εργαζομένων στα γενικά καταστήματα, να μην επηρεαστεί με οποιοδήποτε τρόπο αρνητικά.
Θα ήθελα, πάντως, ένα σχόλιό σας σε σχέση με την παρέμβαση της νομοθετικής εξουσίας στο έργο της εκτελεστικής εξουσίας, με γνώμονα και την επισήμανση του Ανωτάτου Δικαστηρίου πως η εκάστοτε κυβέρνηση έχει δικαίωμα να χειρίζεται το θέμα των ωραρίων καταστημάτων.
Πιστεύω ότι αυτούσια η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση 4652/16, ημερομηνίας 18/3/2016, ομιλεί από μόνη της για το θέμα, χωρίς να χρειάζεται να προσθέσω οτιδήποτε επιπλέον. Ιδιαίτερα το απόσπασμα της απόφασης αναφέρει:
«οποιαδήποτε ανάμιξη της νομοθετικής εξουσίας (Βουλής), στη ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν στα ωράρια λειτουργίας γενικών ή ειδικών καταστημάτων [...], συνιστά παρέκκλιση από την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, όπως αυτή είναι διάχυτη στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα ζητήματα αυτά είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας, συνεπώς ο κοινός νομοθέτης δεν μπορεί να αποστεί από τη θεμελιώδη αυτή αρχή, η οποία συνιστά και βασικό γνώρισμα ενός κράτους δικαίου».
Σε ό,τι αφορά την ανεργία, σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στη χώρα μας έχει μειωθεί σημαντικά. Ωστόσο, χιλιάδες συμπολίτες μας παραμένουν στην ανεργία. Πώς αντικρίζετε εσείς, ως Υπουργός και Υπουργείο, ευρύτερα το ζήτημα;
Με βάση τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η ανεργία μειώθηκε στο 12,6% και καταγράφεται μείωση όσον αφορά τα προηγούμενα χρόνια αλλά και καθόσον αφορά κάποιες εκτιμήσεις ότι η ανεργία θα ξεπερνούσε το 20%. Παρ' όλα αυτά, η ανεργία εξακολουθεί να είναι υψηλή και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας και ως τέτοιο είναι που το αντιμετωπίζουμε ως Κυβέρνηση. Όμως είναι σημαντική η τάση μείωσης που παρουσιάζεται.
Η πολιτική της Κυβέρνησης, που εφαρμόζει το Υπουργείο Εργασίας, αφορά στην επιδότηση της εργασίας αντί την επιδότηση της ανεργίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ήδη από την ανάληψη της διακυβέρνησης του τόπου από την παρούσα Κυβέρνηση, άμεσα προωθήσαμε πρωτοβουλίες και ενεργά μέτρα πολιτικής απασχόλησης για την άμβλυνση του σοβαρού αυτού προβλήματος. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν την επιδότηση της απασχόλησης ανέργων, ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων όπως είναι οι μακροχρόνια άνεργοι, την παροχή στους άνεργους νέους μας ευκαιριών για απόκτηση εργασιακής πείρας και πρακτικής κατάρτισης σε επιχειρήσεις και οργανισμούς, μέσα από τα Σχέδια που υλοποίησε το Υπουργείο, τη στήριξη επιχειρήσεων για να διατηρήσουν τους εργαζόμενούς τους σε απασχόληση, όπως στην περίπτωση του τουριστικού τομέα, αλλά και την κατάρτιση των ανέργων και των απασχολουμένων για να αποκτήσουν τις γνώσεις και δεξιότητες που χρειάζονται οι κυπριακές επιχειρήσεις.
Πιστεύω ότι θα συνεχιστεί η σταδιακή μείωση της ανεργίας με την ανάπτυξη και τη συνεπακόλουθη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ποιες δράσεις λαμβάνετε με στόχο τη μείωση της ανεργίας και πόσο αποτελεσματικές είναι στο τέλος της ημέρας αυτές οι δράσεις;
Τα σχέδια που έχουν υλοποιηθεί από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέχρι σήμερα, βάσει της πολιτικής που έχω περιγράψει, για επιδότηση της εργασίας αντί της ανεργίας, ξεπερνούν τα 30 και, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν:
-Σχέδια παροχής κινήτρων για την εργοδότηση ανέργων, με στόχο την επιχορήγηση του μισθολογικού κόστους μέχρι και 65% για την πρόσληψη ανέργων σε επιχειρήσεις και οργανισμούς.
-Σχέδια παροχής κινήτρων για την εργοδότηση ανέργων που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως άτομα με αναπηρία.
-Σχέδια τοποθέτησης άνεργων νέων πτυχιούχων ή αποφοίτων λυκείου/ μεταλυκειακής εκπαίδευσης, για περίοδο έξι μηνών, για απόκτηση εργασιακής πείρας σε επιχειρήσεις και οργανισμούς.
-Προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για νεοπροσλαμβανόμενους ανέργους στον τομέα της ξενοδοχειακής βιομηχανίας.
-Σχέδια επιδότησης της απασχόλησης με ευέλικτες ρυθμίσεις.
-Σχέδια παροχής κινήτρων για την εργοδότηση ανέργων στην ξενοδοχειακή, επισιτιστική και εν γένει τουριστική βιομηχανία.
-Σχέδια κατάρτισης εργαζομένων σε ξενοδοχειακές μονάδες που βρίσκονται σε ολική ή μερική αναστολή εργασιών κατά τη χειμερινή περίοδο, με αξιοποίηση/μετατροπή του ανεργιακού επιδόματος σε επίδομα
κατάρτισης του προσωπικού, με στόχο τη στήριξη των ξενοδοχειακών μονάδων για συνέχιση της λειτουργίας τους και τη διατήρηση των εργαζομένων στην εργασία αντί στην ανεργία. Το ίδιο εφαρμόζεται και για τα κέντρα αναψυχής.
Τα μέτρα αυτά, από τα οποία επωφελήθηκαν συνολικά 19.512 άνεργοι συμπολίτες μας και για τα οποία αφιερώθηκε προϋπολογισμός €99 εκ. με 95% συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε., καθώς και τα μέτρα που λήφθηκαν από την Κυβέρνηση για αναθέρμανση της οικονομίας με στόχο την ανάπτυξη, συνέβαλαν στη μείωση της ανεργίας, η οποία όμως, παρά την ενθαρρυντική σταθερή πορεία μείωσής της, εξακολουθεί να είναι σε υψηλά επίπεδα, γι’ αυτό και δεν εφησυχάζουμε.
Με αφορμή την αυξημένη εργασιακή αναταραχή το τελευταίο διάστημα και τις εποικοδομητικές παρεμβάσεις σας, θα ήθελα τη θέση του Υπουργείου σας ως προς αυτήν την αναταραχή και πώς μπορούν να αποφευχθούν παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον.
Παρά τις μεγάλες πιέσεις που αντιμετωπίζει η αγορά εργασίας και κυρίως οι εργαζόμενοι, μέσω της διατήρησης της τριμερούς συνεργασίας με τις οργανώσεις εργοδοτών και εργοδοτουμένων, αλλά και μέσω έγκαιρων και ισορροπημένων παρεμβάσεών μας, έχει διατηρηθεί την κρίσιμη περίοδο η εργατική ειρήνη κατά την ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων και κατά την επίλυση των εργατικών διαφορών στο πλαίσιο του Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του Υπουργείου είναι θεσμικός. Το Υπουργείο διαμεσολαβεί μεταξύ των μερών, ύστερα από δική τους πρόσκληση, βοηθώντας τα να συμφωνήσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση για τις εργατικές διαφορές που προκύπτουν, για το καλό και των ίδιων των μερών αλλά και του τόπου ευρύτερα. Άρα το ζητούμενο για μας είναι ο διάλογος, μέσω του οποίου οι πλείστες των διαφορών μπορούν να γεφυρωθούν όταν και τα ενδιαφερόμενα μέρη επιδεικνύουν την αναγκαία καλή θέληση.
Θέλω όμως να σημειώσω, ότι η Κυβέρνηση έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, κατά την περίοδο της κρίσης, πραγματοποιώντας χιλιάδες επιθεωρήσεις σε εργοδότες για τα θέματα που αφορούν αυτά τα δικαιώματα, κατά τα έτη 2013-2015. Συγκριτικά, οι επιθεωρήσεις που πραγματοποιήθηκαν για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων εντατικοποιήθηκαν και ήταν κατά 25% περισσότερες από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Οι επιθεωρήσεις αυτές δεν εξαντλούνται βεβαίως σε παραινέσεις, αφού οποτεδήποτε εντοπιστεί παραβίαση της νομοθεσίας, οι εργοδότες καταγγέλλονται σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Επίσης, παρά την οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών, διασφαλίστηκε και διατηρήθηκε το ύψος του κατώτατου μισθού στα €870 κατά την πρόσληψη και τα €924 ύστερα από πάροδο έξι μηνών στον ίδιο εργοδότη ως ένα σημαντικό εργατικό κεκτημένο, ενάντια στις όποιες πιέσεις της αγοράς, ενώ με αντίστοιχα νομοσχέδια θεσπίστηκε το δικαίωμα σε πενθήμερη εργασία για εργαζόμενους σε ξενοδοχεία και σε γενικά καταστήματα, καθώς και άλλα εργατικά δικαιώματα που μέχρι πρόσφατα δεν ρυθμίζονταν διά Νόμου.
Από την περασμένη Δευτέρα αποκαταστάθηκαν οκτώ άτομα με πολύ σοβαρές αναπηρίες από τον Θάλαμο 14 του Νοσοκομείου Αθαλάσσας ύστερα από τόσα χρόνια σε Κατοικία Υποστηριζόμενης Διαβίωσης. Πώς κρίνετε αυτή την εξέλιξη;
Θεωρώ πολύ σημαντική την ημέρα της 18ης Απριλίου 2016, αφού υλοποιήθηκε ομαλά η μετεγκατάσταση οκτώ ανθρώπων με πολύ σοβαρές αναπηρίες στην κατοικία Λήδρα της Στέγης Άγιος Χριστόφορος, καθιστώντας δυνατό τον οριστικό τερματισμό της λειτουργίας του Θαλάμου 14 του Νοσοκομείου Αθαλάσσας.
Οι προσπάθειες πολλών χρόνων του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, απέδωσαν καρπούς, για ένα από τα δυσκολότερα, όπως αποδείχτηκε, εγχειρήματα στον τομέα της αναπηρίας στην Κύπρο. Για το πρόβλημα παραμονής των ατόμων αυτών εντός του Νοσοκομείου Αθαλάσσας, η Κύπρος είχε δεχτεί επανειλημμένα παρατηρήσεις και συστάσεις από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT).
Από την περασμένη Δευτέρα, τα οκτώ άτομα έχουν ενταχθεί σε εξειδικευμένο για τις ανάγκες τους πρόγραμμα αποκατάστασης, που σκοπό έχει να τους δώσει τη δυνατότητα να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, το καθημερινό πρόγραμμα και την ποιότητα της ζωής τους, σε ένα ασφαλές και αξιοπρεπές περιβάλλον οικογενειακής κατοικίας, με πλήρεις υποστηρικτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης, φροντίδας, θεραπείας, ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης.
Θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Υγείας, τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, το Τμήμα Δημοσίων Έργων, τους ιδιωτικούς και άλλους φορείς που συνέβαλαν στην υλοποίηση του όλου έργου.
Σημείωση: Αύριο Δευτέρα θα δημοσιευθεί το δεύτερος μέρος της συνέντευξης που αφορά στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.