Συστάσεις Οδυσσέα σε Καδή

Αφορούν κυρίως τον διδακτικό χρόνο εκπαιδευτικών και τις απαλλαγές τους
Η επιστολή του Γενικού Ελεγκτή δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, ένα εικοσιτετράωρο μετά το τελεσίγραφο της ΠΟΕΔ προς τον Υπουργό Παιδείας
Πριν καλά-καλά ο Υπουργός Παιδείας Κώστας Καδής πατήσει το πόδι του στην Κύπρο χθες ύστερα από το ταξίδι του στις Βρυξέλλες, όπου βρισκόταν για το Συμβούλιο Παιδείας, βρέθηκε αντιμέτωπος με δύο καυτά ζητήματα. Πέραν του προχθεσινού τελεσιγράφου που έδωσε στον κ. Καδή η ΠΟΕΔ για επίλυση σειράς εκπαιδευτικών ζητημάτων, προειδοποιώντας με απεργιακές κινητοποιήσεις, χθες ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης έδωσε στη δημοσιότητα επιστολή, με την οποία παραθέτει σειρά συστάσεων στον Υπουργό Παιδείας. Οι συστάσεις αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με τον διδακτικό χρόνο και τις απαλλαγές εκπαιδευτικών.
Η επιστολή
Όπως αναφέρει σε χθεσινή του ανακοίνωση ο Γενικός Ελεγκτής, «με αφορμή συζήτηση που διεξάγεται δημόσια αναφορικά με την προώθηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, τις διδακτικές περιόδους εκπαιδευτικών, τις προβαλλόμενες ανάγκες στην παιδεία και τις απαλλαγές από τον διδακτικό χρόνο που παραχωρούνται, και λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντικότητα του θέματος για τη δημόσια παιδεία στη χώρα μας, αλλά και τις τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό του κράτους διαχρονικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας δίνει στη δημοσιότητα επιστολή που έχει αποσταλεί στον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, ημερ. 11 Μαΐου 2016, η οποία μιλά αφ’ εαυτής».

Στην εν λόγω επιστολή ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρει πως «επειδή διαπιστώνεται εξαιρετικά μεγάλη καθυστέρηση στη συμμόρφωση και εφαρμογή των συστάσεών μας, οι οποίες αφορούν σε διαχρονικά θέματα τα οποία επαναλαμβάνονται για αρκετά χρόνια στις Ετήσιες Εκθέσεις του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας αναφορικά με το Υπουργείο σας, απευθυνόμαστε σε σας και παρακαλούμε όπως, στο πλαίσιο της κατάρτισης από το Υπουργείο σας του Προϋπολογισμού για το έτος 2017, αυτά τύχουν πλέον αποτελεσματικού χειρισμού, σύμφωνα και με τις δεσμεύσεις σας που δόθηκαν στην Υπηρεσία μας στο παρελθόν».
Οι απαλλαγές
Στη συνέχεια ο κ. Μιχαηλίδης κάνει εκτενή αναφορά σε εξόχως σημαντικά, όπως τα χαρακτηρίζει, ζητήματα σε σχέση με τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας και τον εξορθολογισμό των δαπανών του.

Σε ό,τι αφορά τις απαλλαγές από διδακτικό χρόνο, υπενθυμίζει πως «όπως αναφέρθηκε σε ετήσιες εκθέσεις μας επανειλημμένα, υφίσταται πρόβλημα σχετικά με το θέμα των διδακτικών περιόδων εκπαιδευτικών και των απαλλαγών που τους παραχωρούνται από τον διδακτικό χρόνο, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα το ιδιαίτερα υψηλό κόστος στην εκπαίδευση, το οποίο επιβαρύνει άμεσα τις δημόσιες δαπάνες, χωρίς μάλιστα αυτό να αντικατοπτρίζεται ανάλογα στα αποτελέσματα στην κυπριακή δημόσια εκπαίδευση, όπως αναφέρεται από ανεξάρτητους μελετητές, γεγονός που θορυβεί ιδιαίτερα.

Αναφέρεται ιδιαίτερα ότι, παρά τη δέσμευση του Υπουργείου σας ότι το θέμα του αριθμού των ωρών διδασκαλίας θα επανεξεταστεί συνολικά στο πλαίσιο της προώθησης της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και ειδικότερα των προτάσεών του, που αφορούν στις πολιτικές για τους εκπαιδευτικούς (κυρίως αυτές της επιμόρφωσης και της αξιολόγησης), εντούτοις, όπως διαπιστώνουμε, η δέσμευση αυτή δεν έχει ακόμη τηρηθεί από το Υπουργείο σας, αφού σε σχετική εγκύκλιο του Γραφείου Διευθυντή Μέσης Εκπαίδευσης, ημερομηνίας 13.2.2015, που αφορούσε στις οδηγίες συμπλήρωσης και υποβολής αναγκών σε εκπαιδευτικό προσωπικό για το 2015-2016, συμπεριλαμβάνεται σημαντικός αριθμός απαλλαγών από τον διδακτικό χρόνο των εκπαιδευτικών, οι οποίες παραχωρούνται σε ‘αντιστάθμισμα’ δήθεν άλλων καθηκόντων που αναλαμβάνουν οι εκπαιδευτικοί αυτοί, χωρίς αυτό ούτε καν να ελέγχεται ότι ισχύει σε κάθε περίπτωση.

Θεωρούμε την εν λόγω εγκύκλιο απαράδεκτη, παράτυπη/μη σύννομη, εφόσον δεν προκύπτει από οποιαδήποτε νομοθεσία, όπως στις περιπτώσεις ρύθμισης θεμάτων άλλων δημόσιων λειτουργών, ενώ έχει ως αποτέλεσμα και τη σπατάλη δημοσίου χρήματος αντί τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών», προσθέτει. Συστήνει δε στον Υπουργό Παιδείας όπως η υπό αναφοράν εγκύκλιος και οι απαλλαγές που συμπεριλαμβάνει αποσυρθούν αμέσως και όπως προωθηθεί νομοθεσία/κανονισμοί, οι οποίοι να διέπουν το θέμα για έγκριση/ψήφιση μέσω του Υπουργικού Συμβουλίου και της Βουλής ως ενδείκνυται.
Διδακτικός χρόνος και χρόνια υπηρεσίας
Για τη μείωση του διδακτικού χρόνου με τα χρόνια υπηρεσίας, ο κ. Μιχαηλίδης επισημαίνει πως «πέραν των πιο πάνω, σε σχέση με τις διδακτικές ώρες, όπως αναφέρθηκε επανειλημμένα στις ετήσιες εκθέσεις της Υπηρεσίας μας, θωρούμε απαράδεκτή τη μείωση των ωρών των εκπαιδευτικών ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας τους, ενώ αυτό δεν ισχύει σε άλλους ομολογουμένως πιο απαιτητικούς τομείς υπηρεσίας στο δημόσιο, και οπωσδήποτε όχι στον ιδιωτικό τομέα εκπαίδευσης.

Πιο κάτω παρουσιάζεται η εν λόγω μείωση, η οποία επίσης επιφορτίζει με τεράστιο οικονομικό κόστος το δημόσιο.
»*Δημοτική Εκπαίδευση-Υπηρεσία/Διδακτικές περίοδοι:
-1 - 14 χρόνια: 29
-15 - 20 χρόνια: 27
-21 χρόνια και άνω ή με τη συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας τους: 25
»*Μέση και Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση-Υπηρεσία/Διδακτικές περίοδοι:
-0 - 7 9/12 χρόνια: 24
-7 10/12 - 15 9/12 χρόνια: 22
-15 10/12 - 19 9/12 χρόνια: 20
-19 10/12 χρόνια και άνω: 18
»Στην Ετησία Έκθεσή μας για το έτος 2014, όπως και σε προηγούμενες εκθέσεις μας από το 2004 και μετέπειτα, παρατηρούμε ότι ο καθορισμός των διδακτικών περιόδων έγινε στη βάση αξιολόγησης που διενεργήθηκε παλαιότερα για τον χρόνο που αναλώνουν οι δάσκαλοι/καθηγητές για άλλα καθήκοντα, όπως ετοιμασία και διόρθωση γραπτών, προετοιμασία για παράδοση στην τάξη κ.ά., η οποία ζητήθηκε όπως υποβληθεί στην Υπηρεσία μας, επανειλημμένα, αλλά ουδέποτε μας έχει παρουσιαστεί», προσθέτει.
Άλλες επισημάνσεις
Επίσης, για το ίδιο θέμα ο Γενικός Ελεγκτής παρατηρεί ότι, «σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση του Δικτύου Ευρυδίκη, ο διδακτικός χρόνος των εκπαιδευτικών στην Κύπρο κυμαίνεται περίπου στα ίδια επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ωστόσο, όπως μας διευκρίνισε το Υπουργείο σας, στα στοιχεία της πιο πάνω έκθεσης δεν συμπεριλαμβάνονται όλες οι απαλλαγές των εκπαιδευτικών από τον διδακτικό τους χρόνο.

Συναφώς αναφέρεται ότι, σε έκθεσή του για την παιδεία στην Κύπρο, τον Απρίλιο 2013, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναφέρει, σε αντίθεση με τα όσα αναφέρονται στις επιστολές του Υπουργείου σας, ότι οι εκπαιδευτικοί στην Κύπρο έχουν λίγο διδακτικό χρόνο συγκρινόμενοι με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επιπρόσθετα, όσον αφορά το γεγονός ότι οι διδακτικές περίοδοι μειώνονται αντιστρόφως ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας, το Υπουργείο σας μάς ανέφερε ότι η μείωση στις διδακτικές περιόδους οφείλεται, μεταξύ άλλων, στον βιολογικό παράγοντα, την κόπωση και τη συνακόλουθη μείωση των αντοχών που επέρχεται με την πάροδο του χρόνου.

Προς τούτο, η Υπηρεσία μας θεωρεί ότι ο βιολογικός παράγοντας επηρεάζει όλο τον εργαζόμενο πληθυσμό σε κάποιο βαθμό, χωρίς ωστόσο στις περιπτώσεις αυτές να μειώνονται οι ώρες εργασίας του και, ως εκ τούτου, η πρακτική αυτή για μια μόνο ομάδα εργαζομένων ουδόλως δικαιολογείται. Αν δε ο λόγος είναι η βιολογική κόπωση, είναι άξιον απορίας γιατί θα πρέπει να μειώνεται ο διδακτικός χρόνος ενός 40χρονου εκπαιδευτικού που διορίζεται στα 25 του χρόνια και όχι ενός 55χρονου που έχει διοριστεί στα 45 του χρόνια», σημειώνει περαιτέρω.

Επαναλαμβάνει στη συνέχεια τη σύσταση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως το Υπουργείο εξετάσει πλέον το θέμα των διδακτικών περιόδων των εκπαιδευτικών και των απαλλαγών από τον διδακτικό τους χρόνο, ώστε να επέλθει ο επιθυμητός εξορθολογισμός στην εκπαίδευση, καθώς και τεράστιες εξοικονομήσεις στον κρατικό προϋπολογισμό.
Όχι σε τερματισμό εργοδότησης
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Ελεγκτής στην επιστολή του προς τον Υπουργό Παιδείας υπενθυμίζει τον κ. Καδή πως «το άρθρο 4Α των περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νόμων του 2002 μέχρι 2014, προβλέπει ότι ‘με την κατάθεση στη Βουλή του Κρατικού Προϋπολογισμού ή των Προϋπολογισμών των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου κατατίθεται, από τους κατά νόμον αρμοδίους για την ετοιμασία των Προϋπολογισμών αυτών, στη Βουλή και στον Γενικό Ελεγκτή, λεπτομερής έκθεση συμμόρφωσης και εφαρμογής των παρατηρήσεων του Γενικού Ελεγκτή που περιέχονται στην τελευταία εκδοθείσα Ετήσια Έκθεσή του και αφορούν στις αρμοδιότητες και δραστηριότητες των υπηρεσιών που αφορά ο υπό έγκριση προϋπολογισμός’.

Κλείνοντας υπογραμμίζεται ότι, η Υπηρεσία μας σε καμία περίπτωση δεν εισηγείται τον τερματισμό της εργοδότησης οποιουδήποτε εκπαιδευτικού ως συνέπεια των συστάσεών μας, αλλά ότι οι συστάσεις μας αυτές θα ακολουθηθούν ώστε να μειωθούν ή εξαλειφθούν οι ανάγκες για προσλήψεις εκπαιδευτικών έναντι αφυπηρετήσεων ή/και προβαλλόμενων πρόσθετων αναγκών και ότι θα υπάρξει άμεσα σοβαρή πλέον προσπάθεια για τον εξορθολογισμό και σημαντική μείωση των εν λόγω δαπανών από το Υπουργείο σας.

Θα το εκτιμούσα αν είχαμε ενημέρωση για τις ενέργειές σας αναφορικά με όλα τα πιο πάνω σημεία σε σχέση και με τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου σας για το έτος 2017 πριν από το τέλος Μαΐου 2016», καταλήγει ο κ. Μιχαηλίδης.