Κυπριανου: Απαξίωσαν ακόμη μια φορά την πολιτική

Φαινόμενα παραγοντισμού, πελατειακών σχέσεων, ακόμα και περιπτώσεις διαφθοράς και διαπλοκής έχουν αγγίξει και το ΑΚΕΛ, είμαστε, όμως, αποφασισμένοι να τα πατάξουμε, επισημαίνει
«Το ΑΚΕΛ εξακολουθεί να παραμένει η μεγάλη δύναμη της αντιπολίτευσης, η οποία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα του τόπου»
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού μιλά στη «Σ» για την εκλογή Προέδρου της Βουλής, το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, που βρήκε την αριστερά λαβωμένη και με μειωμένη τη δύναμή της, καθώς και την επόμενη μέρα του κόμματος, τονίζοντας πως έχει ήδη ξεκινήσει η συζήτηση για τα αίτια της εκλογικής αποτυχίας. «Θεωρώ ότι η ηγεσία και εγώ προσωπικά έχουμε τις δικές μας ευθύνες», επισημαίνει, οι οποίες, ωστόσο, προσθέτει, θα αναλυθούν μέσα από έναν ανοικτό διάλογο με την κομματική βάση, και σε σχέση, πάντα, με τα αντικειμενικά, πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα υπό τα οποία διεξήχθη η εκλογική αναμέτρηση.
Πώς κρίνετε το αποτέλεσμα της διαδικασίας εκλογής Προέδρου της Βουλής;
Η διαδικασία που ακολουθήθηκε απαξίωσε ακόμα περισσότερο την πολιτική και τους πολιτικούς στα μάτια της κυπριακής κοινωνίας. Είναι προφανές ότι μεταξύ ΠτΔ, ΔΗΣΥ και Δ. Συλλούρη έγινε παζάρεμα με ανταλλάγματα την Προεδρία της Βουλής και την ψήφιση νομοσχεδίων στη Βουλή. Είναι επίσης προφανές ότι κάποιοι βιάστηκαν να προκαταλάβουν εξελίξεις προεπιλέγοντας υποψήφιους. Αυτές οι ενέργειες απαξίωσαν την πολιτική ζωή και πολιτικούς ακόμα περισσότερο στα μάτια της κοινής γνώμης.
Έγιναν, εν όψει της εκλογής Προέδρου, πολλές κινήσεις απ’ όλα τα κόμματα και σε πολλαπλά επίπεδα. Υπάρχει κάτι στις διεργασίες που αναπτύχθηκαν που δεν σας βρίσκει σύμφωνους;
Έχω ήδη απαντήσει νομίζω. Ως ΑΚΕΛ ξεκαθαρίσαμε από την αρχή ότι δεν θα μπαίναμε σε λογικές παζαρέματος σε αυτήν τη διαδικασία. Επιμέναμε ότι γι’ αυτά τα ζητήματα πρέπει να υπάρχει πολιτική συναντίληψη για να προχωρούμε και όχι ανταλλάγματα κάτω από το τραπέζι. Είναι υποχρέωσή μας να θέσουμε την πολιτική ζωή στον τόπο μας σε άλλη βάση.
Συνεργασίες μόνο στη βάση συγκλίσεων
Με τη διαφαινόμενη σύγκλιση των κομμάτων του λεγόμενου Κέντρου, τείνει να διαμορφωθεί ένας τριπολικός συσχετισμός δύναμης εντός του Κοινοβουλίου. Πώς σκοπεύει να πολιτευθεί, εφεξής, το ΑΚΕΛ, δεδομένων των συσπειρώσεων που διαμορφώνονται;
Το ΑΚΕΛ έχει πρόθεση να επιδιώξει συνεργασίες εντός και εκτός Βουλής στη βάση πολιτικών συγκλίσεων πάντοτε. Ασφαλώς αυτό θα εξαρτηθεί και από την ανταπόκριση που θα έχουμε από τα άλλα κόμματα.
Διευκρινίζω πως, μελλοντικά, όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, ανάλογα με τη στάση που θα τηρήσουν κάποια κόμματα στη Βουλή, μας ενδιαφέρει να δούμε πώς κτίζουμε κάποιες συνεργασίες, εάν, βέβαια, επαναλαμβάνω, υπάρχουν κάποιες συγκλίσεις. Μόνο πάνω σε πολιτική πλατφόρμα μπορούμε να επιδιώξουμε συνεργασίες.
Εδώ θέλω να υπενθυμίσω ότι εμείς είχαμε καταθέσει προτάσεις οι οποίες στόχευαν στο να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας της Βουλής, καθιστώντας τον πιο αποτελεσματικό. Παρόλο που τις καταθέσαμε έξι-εφτά μήνες πριν από τις εκλογές, δυστυχώς δεν συζητήθηκαν.
Αλλά θέλω να προσθέσω ακόμα κάτι: Δεν θα δεχθούμε εκβιασμούς από κανέναν ούτε θα δεχθούμε να επιχειρηθεί η επίρριψη ευθυνών σ’ εμάς. Όσες ευθύνες έχει το ΑΚΕΛ, τόσες έχουν και οι υπόλοιποι για την εκλογή Προέδρου της Βουλής. Γι’ αυτό όσοι ξεκίνησαν πριν από την εκλογή να λένε ότι το ΑΚΕΛ, αν δεν μας ψηφίσει, θα έχει την ευθύνη για την εκλογή κάποιου άλλου, πρέπει να γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να το δεχθούμε.
Συζήτηση για τα αίτια του εκλογικού αποτελέσματος
Το ΑΚΕΛ εξήλθε λαβωμένο από τις τελευταίες εκλογές, χάνοντας ένα μεγάλο ποσοστό της εκλογικής του δύναμης και τρεις βουλευτικές έδρες, ενώ σημείωσε το πιο χαμηλό ποσοστό του μεταπολεμικά. Ποιοι θεωρείτε ότι είναι οι λόγοι που οδήγησαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα;
Έχουμε αποφασίσει μια συγκεκριμένη διαδικασία, την οποία θα ακολουθήσουμε για να συναγάγουμε τα συμπεράσματά μας σχετικά με το εκλογικό αποτέλεσμα. Θα ήταν λάθος να σπεύσω εγώ και να προκαθορίσω ποια είναι αυτά τα δεδομένα. Να πω ότι η διαδικασία η οποία έχει αποφασιστεί είναι διαφορετική από τις προηγούμενες αναμετρήσεις. Αυτήν τη φορά δεν θα ετοιμάσει πρόταση η ΚΕ για να την πάρει στις κομματικές ομάδες και στη βάση της να διεξαχθεί συζήτηση.

Αντιθέτως, θα αφήσουμε τα κομματικά μέλη ελεύθερα, θεωρούμε ότι είναι αρκούντως υπεύθυνα για να τοποθετηθούν επί των αποτελεσμάτων και, υπό το φως των απόψεων που θα εκφραστούν στις κομματικές οργανώσεις βάσης, θα συζητήσουμε στην ΚΕ. Έχουμε προβεί και σε κάποιες καινοτομικές αποφάσεις. Έχουμε πει ότι θα ανοίξουμε στο διαδίκτυο, στην ιστοσελίδα μας, ένα βήμα επικοινωνίας με ψηφοφόρους του κόμματος αλλά και με πολίτες ακόμα, οι οποίοι θα ήθελαν να στείλουν την άποψή τους στα μέλη του κόμματος. Ταυτόχρονα, έχουμε αποφασίσει να προχωρήσουμε και σε κάποιες άλλες ενέργειες.

Η πρώτη θα είναι να προβούμε στη διεξαγωγή μιας μεγάλης δημοσκόπησης, ερωτώντας ψηφοφόρους όσον αφορά τους λόγους που δεν ψήφισαν ΑΚΕΛ σ’ αυτή την εκλογική αναμέτρηση, ενώ θα προχωρήσουμε και στη διεκπεραίωση μιας μεγάλης μελέτης για το πώς έχει διαμορφωθεί η κυπριακή κοινωνία μετά τις συνέπειες της κρίσης, ποιες είναι οι αντιλήψεις που έχουν αναπτυχθεί, πώς έχουμε επηρεαστεί απ’ όλα όσα συμβαίνουν σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο με την άνοδο των ακροδεξιών κινημάτων κ.λπ., έτσι ώστε να έχουμε ενώπιόν μας μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για το πώς έχει διαμορφωθεί αυτήν τη στιγμή η κυπριακή κοινωνία.
Οπόταν να μου επιτρέψετε να μην προχωρήσω σε προσωπική εκτίμηση για το τι έχει συμβεί. Όταν θα έχουμε τις εκτιμήσεις του κόμματος, θα μπορώ να πω πολύ περισσότερα.
Το ΑΚΕΛ παρέμεινε όρθιο
Ωστόσο, κ. Κυπριανού, το ΑΚΕΛ προέρχεται από τρεις αλλεπάλληλες εκλογικές αποτυχίες. Δεν σας ανησυχεί η διαφαινόμενη συρρίκνωση της απήχησης του πολιτικού σας λόγου στην κοινωνία;
Σίγουρα μας ανησυχεί. Όμως, εμείς δεν είμαστε δογματικοί. Αναλύουμε τα δεδομένα πολύ αντικειμενικά. Το ΑΚΕΛ ήταν το κόμμα το οποίο διαχειρίστηκε την κρίση. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που ένα κόμμα διαχειρίστηκε την κρίση ως κυβερνών κόμμα, είχε ουσιαστικά εκμηδενιστεί. Το ΑΚΕΛ αντίθετα στέκεται όρθιο και παραμένει η μεγάλη πρωταγωνιστική δύναμη της αντιπολίτευσης.

Δεν μπορεί λοιπόν κάποιος να πει ότι το ΑΚΕΛ με αυτή την εκλογική αναμέτρηση έχει περιοριστεί σ’ έναν παθητικό ρόλο. Εξακολουθεί να παραμένει η μεγάλη δύναμη της αντιπολίτευσης, η οποία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα του τόπου. Από εκεί και πέρα, ναι, μας ανησυχεί το εκλογικό ποσοστό, θα συζητήσουμε και θα πάρουμε τις αποφάσεις μας.
Υπάρχουν ευθύνες, θα τις αναλύσουμε
Πέρα από τους λόγους που θα αναλυθούν όσον αφορά το εκλογικό αποτέλεσμα, θεωρείτε ότι, τουλάχιστον σε επίπεδο ηγεσίας, υπάρχουν είτε συλλογικές είτε ατομικές ευθύνες;
Όταν έχεις κάποια εκλογικά αποτελέσματα, είτε θετικά είτε αρνητικά, η ηγεσία πάντοτε έχει τον δικό της ρόλο και το δικό της μερίδιο ευθύνης. Και θεωρώ ότι ο ρόλος της ηγεσίας υπάρχει και στις νίκες και στις ήττες. Θέλω εδώ να υπενθυμίσω ότι μετά την ανάληψη της θέσης του ΓΓ εκ μέρους μου είχαμε και καλά εκλογικά αποτελέσματα.
Είχαμε το 33% στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, το σχεδόν 35% στις ευρωεκλογές, και μετά είχαμε αυτή την υποχώρηση σε εκλογικές αναμετρήσεις. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι η ηγεσία και εγώ προσωπικά έχουμε τις δικές μας ευθύνες, ας τις αφήσουμε όμως να τις συζητήσουμε με τα μέλη του κόμματος. Θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι σ’ αυτό το σημείο. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι να ακούσουμε τα μέλη του κόμματος, εκείνα που εργάζονται και στους ώμους των οποίων πέφτει όλη η δουλειά. Αντίθετα, θα ακούσουμε με πάρα πολλή επιφύλαξη εκείνους οι οποίοι συνειδητά εργάστηκαν για να περιοριστούν τα ποσοστά του κόμματος, για τους δικούς τους λόγους.
Υπάρχουν και τέτοια στελέχη εντός του ΑΚΕΛ;
Υπάρχουν κάποιοι που βγήκαν δημόσια και ουσιαστικά εργάστηκαν για να έρθει αυτό το αποτέλεσμα. Ως εκ τούτου, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι μας ενδιαφέρει η άποψη εκείνων οι οποίοι πονούν το κόμμα και εργάζονται ώστε να ισχυροποιηθεί και όχι εκείνων που προσπαθούν να το αποδυναμώσουν.
Ανολοκλήρωτη η οργανωτική αναδιάρθρωση
Μετά τις τελευταίες προεδρικές εκλογές και την αλλαγή στη διακυβέρνηση, το ΑΚΕΛ αποδύθηκε σε μια προσπάθεια ανανέωσης και ανασυγκρότησης, τόσο όσον αφορά στη λειτουργία και στις θέσεις του, όσο και όσον αφορά στην κομματική του στελέχωση. Θεωρείτε ότι αυτή η προσπάθεια έχει αποτύχει;
Όχι, θεωρώ ότι η προσπάθεια αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί ως προς την υλοποίησή της. Πρέπει να σας πω ότι έχουμε ήδη κάνει αρκετά πράγματα. Και στο οργανωτικό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο της ανανέωσης. Όμως προχωρήσαμε σε μια συνολική αναδιάρθρωση στο οργανωτικό επίπεδο, που δεν έχει λειτουργήσει ακόμα. Λυπούμαι που το λέω, αλλά εκείνη η μεγάλη αναδιοργάνωση που κάναμε στον οργανωτικό τομέα δεν έχει λειτουργήσει με βάση τη δομή που έχουμε καθορίσει, παρά μόνο σε μικρό βαθμό.

Πέραν τούτου, νομίζω ότι θα απαιτηθεί ακόμη κάποιος χρόνος, ώστε να μπορέσουμε να αφομοιώσουμε όλα αυτά τα οποία έχουν αποφασιστεί. Να επισημάνω επίσης ότι τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει πλήξει και το ΑΚΕΛ, έχουμε πάρει αποφάσεις που έχουν μειώσει δραστικά τον επαγγελματικό μηχανισμό του κόμματος. Σχεδόν το 50% των επαγγελματικών στελεχών έχουν αποχωρήσει και αυτό, όπως γίνεται κατανοητό, έχει τις δικές του επιπτώσεις στη δουλειά την οποία κάνουμε. Όλα αυτά, λοιπόν, θα μας απασχολήσουν ξανά, για να δούμε πώς προχωρούμε πιο αποφασιστικά.
Αύξηση ψήφων, σε σχέση με τις ευρωεκλογές
Κάποιοι ερμηνεύουν το εκλογικό σας αποτέλεσμα ως μια αποδοκιμαστική κρίση των πολιτών στον τρόπο που αντιπολιτευτήκατε όλη αυτή την περίοδο. Πώς το σχολιάζετε;
Νομίζω ότι είναι πρόωρο και πρόχειρο να καταλήξει κάποιος σ’ ένα τέτοιο συμπέρασμα. Ας αφήσουμε να δούμε τις ολοκληρωμένες εκτιμήσεις, τις οποίες θα έχουμε, και μετά θα είμαστε έτοιμοι να εξαγάγουμε πιο αντικειμενικά συμπεράσματα. Η άποψή μου είναι ότι είναι σειρά από λόγους που έχουν οδηγήσει στο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Βέβαια, εδώ θα ήθελα να κάνω μια παρένθεση, για να πω το εξής: Σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές, έχουμε πάρει 21 χιλιάδες ψήφους περισσότερες τώρα. Σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές, έχει υπάρξει μια μεγάλη υποχώρηση, όντως.

Σε σχέση, ωστόσο, με την τελευταία εκλογική αναμέτρηση, έχουμε αύξηση των ψήφων μας. Μπορεί όχι ποσοστιαία, γιατί κάποιοι άλλοι πήραν περισσότερες ψήφους. Και επειδή εσείς τα ΜΜΕ, και ιδιαίτερα εσείς η «Σημερινή», αρέσκεστε να παίζετε με τους αριθμούς, θα σας πω ότι ο κ. Λάζαρος Μαύρος έγραψε ότι πήραμε τότε μόνον το 11% του συνόλου του εκλογικού σώματος. Τώρα, πήραμε το 16% του συνόλου του εκλογικού σώματος, και παρ’ όλα αυτά το χαρακτηρίζει μεγάλη εκλογική ήττα. Οπόταν, νομίζω μια ισορροπία σε τέτοια ζητήματα δεν βλάπτει.
Παραγοντισμός - διαπλοκή και στο ΑΚΕΛ
Πολύ πρόσφατα κάνατε αναφορά σε φαινόμενα συμπεριφοράς αστικών κομμάτων που έχουν παρεισδύσει και στο ΑΚΕΛ, τα οποία δεν μπορέσατε ακόμη να αντιμετωπίσετε. Μπορείτε να διευκρινίσετε τι ακριβώς εννοείτε; Μήπως φαινόμενα διαφθοράς, νεποτισμού κ.λπ.;
Εννοώ κυρίως φαινόμενα παραγοντισμού, πελατειακών σχέσεων, ακόμα και περιπτώσεις διαφθοράς και διαπλοκής, που μας έχουν αγγίξει, σε πολύ μικρότερο, όμως, βαθμό από τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα και με μια ουσιαστική διαφορά: Εμείς είμαστε αποφασισμένοι να βρούμε λύσεις σ’ αυτό το πρόβλημα. Ο χαρακτήρας και η φυσιογνωμία του ΑΚΕΛ δεν του επιτρέπουν να κάνει αποδεκτά τέτοια φαινόμενα. Είναι χρέος λοιπόν της ηγεσίας -και κρινόμαστε γιατί δεν το έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα- να πατάξουμε αυτά τα φαινόμενα. Και ένα από τα ζητήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν πολύ σοβαρά είναι και αυτό το φαινόμενο.
Υποστηρίξατε, επανειλημμένως και δημόσια, ότι το ΑΚΕΛ, ως η πρώτη πολιτική δύναμη της μείζονος αντιπολίτευσης, θα πρέπει να καταλάβει την Προεδρία της Βουλής, για λόγους πολιτειακής εξισορρόπησης των εξουσιών. Ωστόσο, η προηγούμενη κοινοβουλευτική πρακτική δηλοί το αντίθετο, καθώς, ανέκαθεν, η ανάδειξη Προέδρου της Βουλής προέκυπτε μέσα από τη συνεργασία των συγκυβερνώντων κομμάτων. Αυτό έγινε και με τον κ. Δ. Χριστόφια και με τον κ. Μ. Καρογιάν. Τώρα, γιατί θα έπρεπε να αλλάξει αυτό;
Είπατε τη λέξη-κλειδί: Των συνεργαζόμενων κομμάτων...
Ήταν συγκυβέρνηση, ωστόσο, και απέναντί της μια αντιπολίτευση.
Τώρα δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, δηλαδή μια κυβέρνηση από συνεργαζόμενα κόμματα. Υπάρχει μόνον ο ΔΗΣΥ και ο Πρόεδρος της Βουλής, εάν δεν εκλεγόταν άλλος υποψήφιος, θα ήταν υποχρεωτικά από τον Δημοκρατικό Συναγερμό, όπως είναι και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η δική μας άποψη είναι ότι, με τα δεδομένα τα οποία υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στην κοινωνία, τα οποία δεν μπορούμε να παραγνωρίζουμε, είναι καλύτερο για τη δημοκρατία και την καλύτερη λειτουργία της Βουλής να υπάρχει άτομο το οποίο να προέρχεται από την αντιπολίτευση, εφόσον δεν υπάρχει κάποιος άλλος ο οποίος να συνεργάζεται με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εκτός από το δικό του κόμμα. Αυτή είναι η δική μας άποψη, με την οποία μπορεί οιοσδήποτε να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει.
Καμιά υποχώρηση από τις αρχές λύσης
Καλέσατε τον ΠτΔ να επιστρέψει στη διαπραγματευτική διαδικασία στο Κυπριακό, επισημαίνοντας ότι πρέπει να επιδιώξουμε λύση το συντομότερο, καθορίζοντας, βεβαίως, ότι αυτή πρέπει να είναι η ορθή, ώστε να μπορέσουμε να τη δεχθούμε. Διερωτάται, όμως, κανείς, πώς μπορεί να εμπιστευθούμε τη σημερινή, υπό τον Ρ.Τ. Ερντογάν, τουρκική ηγεσία, η οποία φθάνει στο σημείο να καταστρατηγεί ακόμα και συμφωνίες με την Ε.Ε.
Είπα και άλλα πράγματα. Όπως, το αν θα γίνει εφικτό να πάμε σε λύση, θα εξαρτηθεί από το ποιες θέσεις θα καταθέσει η τουρκική πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και ότι εμείς στις βασικές αρχές λύσης του Κυπριακού δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε. Η λογική που λέει ότι και την καλύτερη λύση να πετύχουμε, δεν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στον Ερντογάν ότι θα τη σεβαστεί, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν πρέπει να λυθεί το Κυπριακό.

Αυτή είναι η δική μας θέση; Ότι δεν πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα; Εάν έχουμε μια τέτοια προσέγγιση, μοιραία οδηγούμε τον τόπο στην καταστροφή. Εμείς, λέμε ότι πρέπει να προσπαθήσουμε και να κρίνουμε το τελικό αποτέλεσμα. Αν μας ικανοποιεί, θα το στηρίξουμε, εάν όχι, δεν πρόκειται να αποδεχθούμε πίεση, από οιονδήποτε, να δεχθούμε λύση που να είναι εις βάρος του κυπριακού λαού. Όμως, είναι εμφανείς οι διαφορές στις απόψεις μας από άλλα κόμματα.